________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધર્મ પરિક્ષા.
૧૪૫
વલેણની વિલાવનારી ગોવાલણની પેઠે જૈન દર્શનની સ્થાદ્વાદનોતિ (નિશ્ચય વ્યવહાર રૂપ) વસ્તુના સ્વરૂપને એક સમ્યગૂ દર્શનથી પિતાની તરફ ખેંચે છે, બીજી વખત સમ્યગ્ર જ્ઞાનથી ગ્રહણ કરે છે અને સમ્યફ ચારિત્રથી સિદ્ધરૂપ માખણ કાર્ય ઉત્પન્ન કરે છે.”
“જૈન દર્શનથી રહિત ચક્રવર્તિપણું મારે જોઈતું નથી પરંતુ જૈન ધર્મ વાસના વાસિત થયા પછી ભલે દાસત્વ અથવા નિર્ધનપણું પ્રાપ્ત કરે તે પણ મને તેમાં ઉત્કૃષ્ટ આનંદ છે. ”
(સંપૂર્ણ.)
ધર્મપરીક્ષા પૂર્વકાલે આર્ય પ્રજામાં ધર્મની પરીક્ષા સારી રીતે થતી હતી. જે ધર્મ સર્વ રીતે શુદ્ધ હોય, જેમાં બાહ્ય અને અંતર ક્રિયા નિર્દોષ હોય, તેવા ધર્મની ભાવનાને અંગીકાર કરવાને આર્ય પ્રજા લલચાતી હતી. ઘણે સમય થયા આ આર્યાવર્ત ઉપર અનેક ધર્મ ભાવના ચાલી આવે છે, જ્યારે ઘણું ધર્મો પ્રવર્તતા, ત્યારે શુદ્ધ ધર્મ કર્યો હશે? તેને માટે વિદ્વાને અને વિવેકી બુદ્ધિમાન પુરૂ તેની પરીક્ષા કરતા હતા. પરીક્ષા કર્યા પછી જે શુદ્ધ ધર્મ લાગે તેને અંગીકાર કરતાં અને અંગીકાર કરાવતા હતા. જે પુરૂષે સામાન્ય બુદ્ધિવાલા હવાથી ધર્મની પરીક્ષા કરવાને અસમર્થ હતા, તેઓ બીજા વિદ્વાનેને પછતાં અને તેમની સંમતિ મેળવી જે ધર્મભાવના ઉચ્ચ પ્રકારની હોય, તેને સ્વીકાર કરતા હતા. આજકાલ એ પ્રવૃતિને લેપ થયો છે. જોકે ગાડરીઆ પ્રવાહની પેઠે ધર્માચરણમાં પ્રવર્તે છે. કો ધર્મ શુધ્ધ છે? અને સર્વોત્તમ છે? તેને માટે વિચાર કરનારા ઘણાં ડાહય છે. જે ધર્મ પ્રાચીન હેય તેને માટે કદિ પરીક્ષા કરવાની જરૂર ન પડે પણ સાંપ્રત કાલે એવા અનેક નવા નવા નવા ધર્મો પ્રવલૈલા છે કે, જેમની અંદર આચાર, વિચાર, ક્રિયા અને તેનું સવ
For Private And Personal Use Only
