________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૨
આત્માનં પ્રકાશ.
ખાર તેને યથાશકિત પાલી શકતે હોય તે, તે સર્વોત્કૃષ્ટ સ્થિતિએ પાહાચવાના અધિકારી થઈ શકે છે,
એ ખાર વ્રતે પાળવામાં કેવળ પદ્મલે કનુ જ હિત સાધી શકાય છે, એમ નથી, પણ તે આલેકના હિતના પણ પૂર્ણ સાધક બની શકે છે. જેને શાસ્ત્રકારેા વ્યવહાર શુદ્ધિ કહે છે, અને લે કે પ્રતિષ્ઠા અને આ રૂ કહે છે, તે પણ એ બાર વ્રતના પાલનથી સિદ્ધ થઈ શકે છે. પાંચ અણુવ્રત, ત્રણ ગુણુવ્રત, અને ચાર શિક્ષ વ્રત એ ખાર તા કહેવાય છે, તે વ્રતને આધારે ગૃહસ્થે વર્ત્તવનુ છે. એ ત્રતા અતિચા રહિન એટલે શ્વેષ રહિત પાલવાના છે.તેએમાં પેહેલ' અણુવ્રત અહિંસા કહેવાય છે. સકલ્પી સ્થૂલ હિંસાના ત્યાગ કરવા, જાણી મુઝીને હાલતા ચાલતા એઇંદ્રય પ્રમુખ જીવેને વધ ન કરવા, તેમ કહીને કરાવવા નહીં, જીવેાના કેઇ અવયવ તેડવા, જીવાને આંધવા, લાકડી વગેરેથી મારવા, તેમની પાસેથી શક્તિ ઉપરાંત કામ લેવું અને તેમનુ` ખાનપાન રેકવું, એ પાંચ તે પ્રથમ અણુવ્રતના અતિચારા છે; જ્યારે અતિચાર રર્હુિત એવા આ વ્રતને ધારણ કરે ત ગૃહસ્થ પોતાના અહિં’સા ધર્મને પાલનારો ગણાય છે.અહિં અહિંસાના અર્થ માત્ર બીજાને નિર્જીવ કરવાના છે,એમ નથી, પરંતુ ખીજાને દુ:ખ ન આપવાના પણુ છે. અહિંસા એટલે બીજાને પીડા ન કરવી એવા જેના અર્થ કરવામાં આવે છે, તે આપણુ‘ એક પ્રધાન કર્ત્તવ્ય છે; અને પ્રત્યેક પ્રાણિમાત્રનું પણ કવ્ય છે. કેટલાક લેાકેા એમ સમજે છે કે, માત્ર મનુષ્ય પ્રાણીને ઇજા ન કરવી, એજ અહિંસા છે. બીજા પશુ પ્રાણીએને આપણે ગમે તેમ કરીએ, તેથી કાંઇ હિંસા થતી નથી, પશુઓ પર અત્યાચાર કરવામાં અથવા તે તેમને જીવ લેવામાં કશે પણ વાંધો નથી, તેમનુ' એમ સમજવું ઘણું જ ભૂલ ભરેલું છે. વળી કેટલાએક લેાકેા નાના પ્રાણી તરફ વિશેષ દયા દર્શાવે છે, તેમને ઉમંગથી પાલે છે, પણ પેાતાના જાતિમાંધવ જે મનુષ્યે, તેમને ગમે તેવા દુઃખ દેવાને આપણે સ્વત'ત્ર છીએ,એમ ધારે છે એ પણ ભૂલ છે.
',
For Private And Personal Use Only
