Anusandhan 2012 03 SrNo 58

Author(s): Shilchandrasuri
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad

Page 4

4
आवरणचित्र - परिचय
जैन परम्परामां मनुष्योना अर्थात् जीवोना छ वर्ग पाडवामां आव्या छे. जीवोनी आन्तरिक सद्वृत्ति-दुर्वृत्तिने, अथवा तो तेमनी भीतरनी शुद्धि तथा मलिनताने अनुलक्षीने पाडवामां आवता आ छ प्रकारने 'छ लेश्या' ना नामथी ओळखवामां आवे छे. लेश्या एटले मननी वृत्ति, परिणति अथवा विचारधारा. तेनां छ नामो आ प्रमाणे छे : कृष्णलेश्या, नीललेश्या, कापोतलेश्या, तेजोलेश्या, पद्मलेश्या अने शुक्ललेश्या. आ छए लेश्याने समजावतुं एक सरस दृष्टान्त छे : छ माणसो एक जाम्बूना वृक्ष पासे आव्या. पाकेलां फळ जोईने ते खावानुं मन थयुं. ते जाम्बू मेळववा माटे ते दरेके पोतानी वात कही, जेना आधारे तेमनी लेश्यानो - मनोदशानो अन्दाज मळी रहे छे.
पहेला माणसे कुहाडी हाथमां लईने कह्युं : आ झाडने कापी नाखीए. पछी निरांते जाम्बू खवाय. आ कृष्ण लेश्या. (चित्रमां काळु उपरणुं पहेरेल अने हाथमां कुहाडी धरावती व्यक्ति).
बजाए कह्युं : ना, झाड नथी कापवुं. मोटी शाखाओ ज कापीए. आ नील लेश्या. ( झाड उपर लीलुं उपरणुं पहेरेल माणस; नीचेथी पहेलो).
त्रीजाए कह्युं : ना, प्रशाखाओ ज कापो. आ कापोत लेश्या. (चित्रमां जमणे भूखरा रंगनुं उपरणं पहेरेल व्यक्ति).
चोथो कहे : ना ना, डाळो नथी कापवी; झूमखां ज तोडीए.