________________
નવ અવનવું વિસ્તૃત વિવેચન
૧૨૯
વળી તેની આશા-તૃષ્ણા-આકાંક્ષા તથા અભિલાષાનુ' શલ્ય જીવને સતાવ્યા જ કરે છે. તેમાં અટવાયેલા જીવ નિર'તર દુ:ખી જ રહ્યા કરે છે. લોકા અનેક કારણે આરભ-સમારભ કરે છે. લેાકેાની તૃષ્ણાને કાઇપાર નથી. માટે ક્રેડનિર્વાહાથે લેાકનિશ્રામાં રહેવા છતાં આવી પ્રવૃત્તિવાળા અજ્ઞાની જીવાની સેાખતથી મુનિએ દૂર રહેવું.
સચમસાધનામાં શરીર મહત્ત્વનું સાધન છે. તે ટકાવી રાખવા આહાર-વસ્ત્ર-પાત્ર-મકાન તથા શય્યાદિ સાધનેાની જરૂર પડે છે. ખીજી વસ્તુઓ વિના તેા ચાલે પરતુ આહાર વિના ચાલે નહિ” છતાં તે કયાંથી ? કેટલેા ? કેવી રીતે લેવેા ? અને મળ્યાપછી તેમાં મૂતિ ન થવું-વિગેરે સમજાવેલ છે, કેમકે મૂર્છા એજ પરિગ્રહ છે, પરિગ્રહ જ કર્મ બંધનુ મુખ્ય કારણ છે અને તેને જ સ`સાર કહેલ છે. સાધકે ખાસકરીને વિષયવાસના તથા ધન અને પરિવારની મૂર્છાઆસક્તિ તજવી જોઈએ, કેમકે તે સિવાય અહિંસા સારી રીતે પાળી શકાય નહિ
પદાર્થોને ત્યાગ કરી સયમ સ્વીકાર્યુ હોય, છતાં આસક્તિના ત્યાગ કર્યા સિવાય સંયમમાં સ્થિરતા તથા ચેાગામાં એકાગ્રતા આવી શક્તી નથી. તે અહિં સમજાવ્યુ` છે.
પૌદ્ગલિક પદાર્થોના સંગ તથા તેની આસક્તિથી જે વ્યક્તિ જેટલે અંશે દૂર રહે છે તેટલે અશે સંયમની સાધના સફળ થાય છે. અર્થાત્ તેટલે અશે તે માક્ષની નજીક છે.
પરંતુ–પદાર્થોં અને આસક્તિમાં જેટલે ડૂબેલા રહે છે તેટલે અશે તે સ'સારની નજીક છે.
આ હકીક્ત જ્ઞાની સમજતા હાવાથી તે તેની ઈચ્છા પણ કરતા નથી. બલ્કે જાગ્રત રહીને તેથી દૂર રહે છે.
પર`તુ અજ્ઞાની સાધક તેમાં ફસાઇ જતાં તેના એય ભવ બગડૅ છે માટે જ શાસ્ત્રકારે હૈં તે મા હોક Ë HH ૢ સળં' કહીને વારંવાર ચેતાવ્યા છે..
આ-૯