________________
સુહાગણુ સુંદરી
દીવડા પ્રગટિયાને ટાળ્યાં તિમિરિયાં સૂનાં ક્રિશ્ચિયાં શણગાર્યા રે........સુહ!ગણુ સુંદરી
→
સુહ ગણુ સુંદરી
વાસીદાંની રજ કાળી જ્યાં જ્યાં ભાળી આંગણાં વાળીને દીધાં ઉજાળી રે... ચાડયા ચંદરવા તે ઘર અજવાળ્યું લાખ આભલાંમાં માઢું એક ભાળ્યું રે........સુહાગણ સુંદરી હુંપદ રાંધીને રૂડી પીરસેલી થાળી જમવા પધાર્યાં છે વનમાળી રે....... સુહાગણ સુંદરી
પેાઢી ન પલંગડે ને પિયુડે ન ભાળી
ઘરમાં બેઠી પણ નહી ઘરવાળી રે........સુહાગણુ સુંદરી
કાગ' લખમીજી એની રજનાં ઉપાસી
મુક્તિ દીસે છે એની દાસી રે.......સુહાગણુ સુંદરી —ભક્તકવિ પદ્મશ્રી દુલા
'
6 કાગ
સમજૂતી : ઘણા પુણ્યને મળે મનુષ્યને પ્રભુકૃપા પ્રાપ્ત થાય છે. ઈશ્વરી વિધાન પ્રમાણે પ્રભુકૃપાનુ’ કુદરતી ફળ મળે છે—સુહાગણ સુંદરી. એ સ્ત્રી જ્યારે ઘરમાં આવે છે ત્યારે ઉજ્જડ જેવા ઘરને ફરી સુધારે છે. આ એક રૂપક છે. આમાં શરીર ઘર છે. ભક્તિ અથવા પ્રેમ સ્ત્રી છે. ભક્ત અથવા પ્રેમી પુરુષ ભરથાર છે. શરીરરૂપી ઘાર અંધકારથી ભરેલા ઘરમાં પ્રથમ જ્યારે એ સ્ત્રી પગ મૂકે છે ત્યારે એમાં પ્રથમ દીવા કરી એ સૂના ઘરને પ્રકાશવંતુ બનાવે છે. ઘણા વખતનુ' વાસીદુ' (કામનાઓ, વિકારા અને ધૂળ-જાળાં વગેરે) જ્યાં હૈાય ત્યાંથી તેને વાળીને મંદિરને સ્વચ્છ બનાવે છે. એ ઘરને શણગારવા માટે અંધુભાવરૂપી મેાટા ચંદરવા અને ચાકળાં માંડે છે. એની અંદર રહેલાં હજારો કાચનાં આભલાંમાં જ્યાં જુઓ ત્યાં દરેક આભલામાં એક જ મુખ (આત્મભાવ) જોવામાં આવે છે. પછી એ ભક્તિ( પ્રેમ )રૂપી સુહાગણુ અહંકારને ચૂલે ચડાવી દાસત્વભાવની સુંદર રસાઈ મનાવે છે. એ ભેાજન જમવા ભગવાન પધારે છે એવી શ્રી કઢી પલગ છિાવી પતિ સાથે પેાઢતી નથી. ઘરની ધણિયાણી બનવા છતાં એણે મનમાં કદી માન કે ગુમાન ધર્યું” નથી; નમ્રતા, સેવા, ભક્તિ અને સહૃદયતાની એ મૂતિ છે. મહામાયા લક્ષ્મી એ સ્ત્રીના ચરણારવિંદની ઉપાસના કરે છે. અને મુક્તિ એની દાસી અને છે.
