Book Title: Subhashit Samucchay
Author(s): Vadodara Rajya Pustakalay Parishad Mandal
Publisher: Pustakalay Sahayak Sahakari Mandal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/035276/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pu ta ka la ya zrI zazovijayajI Illlebic bol 'rAcell 'chAsa33 ) phona : 0278-2425322 3004846 sa mu zca ya nahi jJAnena sadRzaM pavitramiha vidyate / -zrImadbhagavadgItA 4-38. saMgrAhaka : vaDodarA rAjya pustakAlaya pariSada maMDaLa-vaDodarA, prakAzaka : .kAlaya sahAzcaka sahakArI maMDaLI li, vaDedarA, : [ mArca, 1934 ] mUlya rU. 7-ra-0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ja nA nAM www.umaragyanbhandar.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pu. subhASita samuccaya . 1 1 leAkeAe sajAgA upara vijaya meLavavA joie ane samajavuM joie ke vadhAre ne vadhAre jJAnaprApti e emanI meTAmAM meTI jarUriyAta che. lokone pustakA cahAtAM banAvavA joie. AkarSaka mahAlA ke su Mdara citrAne nahi, parantu graMthamAMnI vastune leAkeA peAtAnA jIvananuM eka avibhAjya aMga gaNutA thAya ema karavuM joIe. ema thAya teA ja pustakAlaya e jIvananA zAkhanI vastu nahi rahetAM tenA astitva mATenI eka Avazyaka cIja banI raheze. ra 2 jevI rIte phaLa e jhADanu' a'tima pariNAma che, tevI ja rIte janasamAjanI jJAna meLavavAnI icchA tathA sarakAra je madada tarIke kAryAM kare che tene, tathA AvI pustakAlaya jevI saMsthAonA AkharanA uddeza tathA chevaTanuM phaLa te sakaLa janasamUhanuM sukha prApta karavu' te che. eTale jevI rIte jhADanuM sAphalya phaLamAM che, tevI ja rIte sarakAranI tathA leAkeAnau tamAma pravRttionuM sAlkya akhila samUdAra !! sukhamAM samAyaluM che. 3 na Acaka game te sthitinA kAM na hAya paNa graMthapAla mAtre eke .. vAcaka pratye mAyALu ane vinayazIla vana rAkhavAnI jarUra che.' pustakAlayanuM' kAma karanAranA dIlamAM A sUtra kharAkhara kotarAI rahevu' joie. pustakAlayanI phattehanA AdhAra tenA upara ja che. 1 --zrImaMta mahArAjA sara sayAjIrAva gAyakavADa, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 subhASita samuccaya 4 pustakomAM huM guMthAyale rahI zakate tethI mane be mAsa vadhAre jela maLata, te paNa huM kAyara thAta nahi; eTaluM ja nahi paNa mArA jJAnamAM upayogI vadhAre karI zakavAthI huM ulaTa vadhAre sukhacenamAM raheta. huM mAnuM chuM ke jene sArAM pustaka vAMcavAne zokha che, te game te jagAe ekAMtavAsa sahelAIthI veThI zake che. eka pachI bIjuM, ema sArAM pustako vAMcatAM vAMcatAM chevaTe AMtaravicAra paNa karI zakAze. -mahAtmA gAMdhIjI, 5 hatAza thatA dezabhaktanA dilamAM ghaDIbhara AzA utpanna kare evI hiMdanI tAkAta ane pragati dAyI theDI pravRttiomAM pustakAlaya pravRtti gaNI zakAya. janasamAjanA manamAM teNe pitAnA nAmamAM rahelA artha karatAM vadhAre asara karI che ane dezanI zikSaNa paddhatimAM te agatyanA pUraka tatva tarIke vistarI che. kharuM kahuM te pustakAlaya pravRttinI A vizALa bAjue eTalI moTI pratIti ApI che ke rASTrIya sAdhanomAM tenA mahAna phALAnI cAre taraphathI vakIlAta thAya che, ane rAjya ane sthAnika svarAjyanI saMsthAoe tene piSavAnuM dabANa thaI rahyuM che. sudharelA dezanAM daSTAne A vAtanI tarapheNamAM che. -rAITa ena. zrI nivAsa zAstrI, 6 kheDuta jema AkhuM khetara kheDe che paNa te sAthe eka jagAe uMDo kU kare che, te ja pramANe mANase jJAnanA badhA viSayane sparza kara joIe ane te sAthe eka viSayamAM uMDA utaravuM joIe. -bAbu kSiti mehana sena, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ putra subhASita samuccaya 7 uttama sAhitya dvArA ApaNe deza ane kALanI maryAdA teDIne aneka loko sAthe buddhine ane hRdayano, vicAra ane preraNAne saMbaMdha bAMdhI zakIe chIe. 8 pustaka dvArA pratyakSa vyaktinI daramyAnagIrI vagara ApaNe jJAna, saMskAritA, AnaMda ane preraNA meLavIe chIe; chatAM graMthapAla, vagaranuM pustakAlaya e maDadA jevuM che. graMthapAla asaMkhya graMthakAre vacce ane prajA vacce AdhyAtmika saMbaMdha bAMdhI ApanAra gora che. gerane mULa artha je guru hoya te e guru che. paNa guru karatAM vadhAre e hitasvI mitra che, snehI che, suhRda che. zuM cAhavuM ne zuM pasaMda karavuM e zIkhavanArane je ApaNe kalAdhara kahetA hAIe, te graMthapAla e kalAdhara paNa che. ene nihetuka prema AkhI prajAne jJAnasamRddha, saMskArI ane dInasevaka banAvavAne dinarAta mathe che. 9 uttama graMthasaMgraha ane uttama graMthapAlanI cejanA khUba pasaMdagIpUrvaka thaI hoya te prajA jotajotAMmAM caDe. jUne jamAne Aje hita te leke graMthapAlane mitravarya tarIke saMbodhata. -kAkA kAlelakara 10 mAtra zALAethI ja prajA kAMI keLavAI jatI nathI. zALAo te keLavaNanuM prathama a ga che. jyAM sudhI vidhAvadha jAtanAM pustaka prajAne vAMcavA tathA manana karavA mATe maLe nahi, tyAM sudhI prajAne maLeluM akSarajJAna vyartha che. 11 zALAo akSarajJAna ApIne kAryanI zarUAta kare che. te kArya pustakAlaye ane vAcanAlayo dvArA prajAmAM sthAyI ane sudraDha thAya che. pustakAlaya pravRtti e keLavaNInuM eka ati Avazyaka aMga che. -kuMvarajI ge nAyaka, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ putra subhASita samuccaya 12 netaranI seTI vagara ke cAbuka vinA paNa pustako ApaNuM guru thaI upadeza ApI zake che. teo kaDavAM zukana uccAratAM nathI, tema zikSaNanI phI mAgatAM nathI. teonI pAse jAo, te mahetAjInI mAphaka teo bagAsAM ke jhokAM khAtAM nathI. teone kaMI paNa gupta mAhitI pUchaze, to teo kaMI paNa saMkeca rAkhyA vinA te kahI deze. tamArI bhUla paDaze te teo mazkarI karaze nahi. tame anADI jaNAze te paNa tamArI hAMsi teo karaze nahi. 13 pustake kharAM pArasamaNi che. tamArI pAse sArAM pustaka haze, te tamane dilojAna mitra, zubhecchaka murabbI, salAhakAra ane dilAso ApanAranI khoTa jaNAze nahi. kaI paNa RtunA raMgamAM ke dazAnA DhaMgamAM pustaka tamArA dilane AzAeza ja Apaze. ItihAsanAM pustako vAMcyAthI mAthA upara sapheda paLIyAM AvyA vagara caherA upara karacalI paDayA vagara yuvAnImAM pukha prauDhatA prApta karI zakAya che. kAvyanI sAthe vineda karyAthI vRddha paNa yuvAna bane che. A balihArI pustakAlayanI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pu. subhASita samuccaya 14 pustakAlaya e eka mahAna pUjanIya sarasvatI maMdira che. enA upAsake e kharA pUjya dvija gaNavA joIe. ApaNA hiMduzAstra pramANe brAhmaNone ja mAtra dvija mAnyA che. eTale teo be vAra janmelA-eka vakhata janmakALa prasaMge ane bIjI vakhata upavIta dhAraNa prasaMge punarjanma pAmelA-gaNAya che. aMgrejI mahAna kavi kInA eka kAvyamAM, ke jemAM eNe mahAna grIka kavi homaranI ArAdhanA karI che, temAM eNe kavione dvija gaNyA che. teonAM kAvyo ane rasika pustake amara rahe che. ane te kAvyo jyAre jyAre vaMcAya tyAre tyAre te kavio mAnasajanmA banI, temanI kalpanAnI kRtione pharI pharI janma thate suMdara rIte kela che. A pramANe gaNatAM, pustakAlaya te dvijane badale anekaja gaNAyaH eTale ke mahAna purUSonA aneka veLA janma thavAnuM te suvAvaDakhAnuM agara mAnasika prasUtigRha che. e kalpanAthI paNa pustakAlayo eTale jagajananI sarasvatInAM maMdire ema gaNuM ApaNe pUjyabhAva temanI tarapha vadho joIe. -sara manubhAI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ putra subhASita samuccaya 15 pustakAlaya eTale ja pragati; pragatine vicAra hamezAM pragatimAna hoya; e vicArane aMta na hoya. 16 nizALanuM kArya pUruM thAya tyAMthI ja pustakAlayanuM kAma zarU thAya. jJAnamArga ApaNe khule karavAnuM che. e jJAnamArga jema bane tema vadhAre mokaLa rahe e hara hameza ApaNe yAda rAkhavAnuM, ane e jJAnayAtrAmAM vadhu ne vadhu jAtrALuone nimaMtraNa kADhayA karavAnuM che. 17 lokazAsananA A jamAnAmAM lokee barAbara keLavAvuM joIe. tAlIma vagaranI prajA koI paNa jAtanA adhikAra ke hakka mATe lAyaka na hoI zake. zikSaNa kAMI nizALethI samApta thaI ja jAya; tema vyavasAyamAM paDayAthI teno aMta paNa na AvavA de joIe. jJAna hamezAM vadhAravuM joIe; jJAnane koI jAtanI sImA nathI. daSTimaryAdA vizALa hoya to ja satyanuM dhana thaI zake. eka satya pachI bIjuM satya ema paraMparA lAdhatI jAya, ne ApaNuM jJAna kasoTIe caDhatuM jAya : Ama ja jIvana udAtta banatuM rahe. joIe. jJAsAyamAM paDayAthI zu kAMI nizALa adhikAra ke 18 pustakAlayethI satyayuga AvI jaze ema huM kahete nathI; paraMtu tenAthI manuSya mAtrA vadhAre udAra, vadhAre jJAnasaMpattivALe ane vadhAre saMteSI ane teTalA mATe vadhAre sukhI jarUra thavAno. pustakAlayanI aMdara tene sArI duniyAnI mahAna vibhUtionuM eALakhANa thavAnuM, ane bhUtakALanA ane vartamAnanA saMtene samAgama lAdhavAne te pachI enuM cAritrya sudharyA vinA kema ja rahe? -mabhAI ha. kAMTAvALA, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ putra subhASita samuccaya - 19 AjanA jamAnAmAM nirakSaratA ane ajJAna asahya che. gAmaDe gAmaDe ne jhuMpaDIe jhuMpaDIe jJAnane dIpa pragaTAvavAne che. jJAnane pracAra e ja ApaNe mahAmaMtra have joIe; kAraNa ke e to spaSTa che ke sAMsArika ane naitika avanati ane duSTatA ityAdi jJAnanA dIpathI ja naSTa thaI zakaze. je buddhi khIlaze, AtmajJAna pragaTaze, to svAzraya ane svAbhimAna Avaze, ane te ja kharUM manuSyabaLa che. A artha siddha karavAnAM be sAdhana che. zALAo ane pustakAlaya. 20 pustakAlaya e mAtra navarAzane vakhata gALavAnuM sthaLa nathI, paNa eka prakAranuM vizvavidyAlaya che. pustakAlaya e mAtra zAkhanI vastu nathI, e kAMI saMskRta varga mATe ke sAhityakAre mATe ja nathI, paraMtu e te vizALa janasamAjanA lAbhArthe che; ane e rIte zikSaNane bahoLA pracAra kAsvA mATe che. prAthamika zALAmAMthI nIkaLIne AgaLa vadhavAnuM e eka pagathiyuM che. che." 21 Aje navI paristhitine anukULa vartavAnuM che. ApaNuM bhAIbenene ajJAnanA khADAmAMthI uddhAra karyA sivAya eka pagaluM paNu pragatine paMthe jaI zakAze nahi. ane eTalA mATe ja te janasamUdAyanuM zikSaNa, hAthamAM levAnuM che ane te zALA ane pustakAlaya dvArA ja thaI zakaze. bALaka sAthe moTI vayanA kAmadArone paNa zikSaNunI jarUra ghaNI ja che. 22 zALAne umare oLaMgIne pustakAlayamAM paga mUkAya tyAre ja pharanyAta zikSaNanAM kharAM sArAM phaLa Ave. pustakAlaya jIvana parvatanI zALA che, zikSaNanuM moTAmAM moTuM sAdhana che. leone akSarajJAna ApIne pachI tenAM hathiyAra na ApavAM e te gaMbhIra bhUla che, balake pApa che. se, zAradA mahetA, bI. e. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 50 subhASita samuccaya 23 "pustakAlaya e ezaArAmanI vastu nathI; e thoDA saMskRta mANasa mATe nathI; e kevaLa vaijJAnika mATe nathI; e kaI buddhivALA saMpradAya ke eka ja kaI sAhityika samUdAya mATe nathIH e mahAna, vizALa, vyApaka, sArvajanika zreya sAdhanAra saMsthA che. e AkhI janatAne uMce caDhAve che; e prajAnA bauddhika vikAsanuM kharUM zastra che; e bhaNelAMne temanI jarUriyAta pUrI pADe che tathA keLavaNI mATenI vyApaka eSaNA pUrI kare che. zALAone, te upalo mALa che, ane paripakava vidvAne mATe emanI uMcI vikasita zakitaonA vadhu vikAsanuM kSetra che. ethI AgaLa je aneka bALaka bAlikAone zALAnuM paddhatisara zikSaNa nathI maLyuM temanI keLavaNI ane saMskAritA mATenuM e sarasa sAdhana che." pustakAlaya, lAbha lenAranI sAmAnya buddhine vikAsa kare che naisargika, kaLAmaya ane rasika vRttine khIlave che; cAlatA yuganI zAstrIya paddhatisara vicAra karavAnI zakita piSe che; lekanA "nAgarika jIvana"ne pavitra ane unnata banAve che; gRha, zALA, dharma maMdira ane rAjadarabAranA kAryane madadagAra thaI paDe che ane keLavaNI, dharma tathA rAjyanA jIvanamitranI garaja sAre che. jeo pustakAlayane pere che teonI gaNanA, dezanuM hita samajanArA, prajAnuM kalyANa jenA hRdayamAM ramI rahyuM che evA, ane mAnavajAtanuM bhaviSya jenA hAthamAM che evAnI sAthe thavAyegya che." - kuMvarajI ge. nAyakanA peTalAdanA bhASaNamAMthI. 24 tame ema samajatA haze ke anubhavathI meLaveluM jJAna pustaka dvArA meLavelA jJAna karatAM vadhAre saMgIna che, te te tamArI bhUla che ema huM kahIza. kAraNa ke pustakamAM lakhAyeluM jJAna te paNa koie anubhavathI meLaveluM ja che. jeTaluM jJAna tame tamArI TuMkI jIdagImAM meLavI zakaze, teTaluM ja jJAna thoDA kalAka eka copaDI vAMcavAthI tame meLavI zakaze. bIjAM ghaNAM mANasenA anubhavanuM jJAna tame laI zakazo ane tethI tamane pitAne anubhava levAnuM vadhAre saheluM thaI paDaze. -zrImaMta saMpatarAva gAyakavADa, pAna tare e meLavI zakAya teTaluM ja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pu. subhASita samuccaya 11 1 25 pustakAlayeA gurunuM kAma sAre che, ane upayoga karatAM AvaDe te te jIvatA guru karatAM vadhAre sArU kAma ApI zake che. koi jIvatA gurumAM vidvattA vadhAre hAya tA paNa te jIvatAM sudhI bIjAne lAbha ApI zake; paNa pustakAlayeAmAM te hajAro varSoMnuM jJAna bharelu hAya che, ane je mAge ne je icche te tamAmane sa kAca vinA, lAlaca vinA, gusse thayA vinA ane thAkyA vinA A azarIrI gurue amegha jJAna Ape che. eka ekarAne mATe jeTalI zALAnI jarUra che tethI vadhu jarUra sArAM puratakAnI che. 2 26 jJAna prApti mATe pustakAlayeA che. paNa pustakAlaya sa MgrahathI ja kharUM jJAna maLatu hAya tA huM' jyAMthI seMkaDo pustakA kharIduM chuM. te tArApAravALA ke thekaranI dukAnA paNa pustakAlaya kahevAya ! 3 27 pustakAnA vAcanathI jJAna maLI zake ne buddhi khIle paNa ekalI buddhi cAritra na ghaDI zake. vAcanamAMthI kheMcelA nIceADa hamezAM laI te pramANe vartavAnI Teva pADe teA ja cAritra ghaDAya. 4 28 game te mANasa game te lakhe ane lokone phAve tevuM vAcana pUrU pADe athavA vAMcavA devAmAM Ave te tethI samAjanI manedazAmAM aniSTa jhera bheLavyA jevuM pariNAma Avaze. tevuM jhera keI jANe ajANe reDI jAya te aTakAvavu hoya, teA upayAgI jJAna Ape evAM sArAM vAcananA leAkeAmAM zekha phelAvavA. 5 29 huM mANusa chuM; khIjAnI sevA karavI e mArA dharma cheH te samajavuM enuM nAma mANasAi che, ane evI mANasAI pustakA- layamAMthI meLavavAnI che. pustakAlayeA gurunu kAma sAre che te kharU che. paNa te sArU hAya ane upayoga karatAM AvaDe teA te jIvatA guru karatAM vadhAre sArUM' kAma karI zake che. kAI jIvatA gurumAM kadAca vidvattA vadhAre hoya te paNa te jIvatAM sudhI bIjAne tenA lAbha ApI zake. paNa pustakAlayeAmAM te hajAro bharelu' che, ane je mAge, je icche tene sa kAca vinA, gusse thayA vinA ane thAkayA vinA A azarIrI guru Ape che. eka chekarAne mATe jeTalI sArA zikSakanI vadhAre jarUra sArA pustakAlayanI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat varSoMnuM jJAna lAlaca vinA, amAgha jJAna jarUra, tethI ~sara prabhAzaMkara paTTaNI, www.umaragyanbhandar.com Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pusubhASita samuccaya 30 pustakAlaya, vAMcavAnI abhiruci tRpta kare che ane sAthe sAthe abhiruci uptanna paNa kare che, eTale ke kArya ane kAraNe ema ubhaya rUpe lAbhadAyI che. eTale dareka zALAne aMge nAnuM sarakhuM paNa pustakAlaya heya e jarUranuM che. 31 jeTalI jarUra ApaNA zarIrane kherAkanI che, teTalI ja ApaNuM manane jJAnanI che ane te jJAna meLavavA sArU dareka jaNa pustaka vasAvI na zake, vasAvavAnI IcchA ane zakti hoya te saMgrahI na zake, saMgrahI zake te bahAra bIjAne ApavAnI vyavasthA na karI zake, mATe e sarva karI zakAya te sArU pustakAlayo ja joIe; ane te sArvajanika temaja banatAM sudhI "pha" hovAM joIe. -leDI vidyAgairI nIlakaMTha 32 prajA vargane jIvanamAM upayukata vidyA ane kalAnAM vividha prakAranAM jJAna vijJAnanI khoTa pUrI pADavI ane temane uttarottara abhyadaya mArga pratye AgaLa laI javA mATe joitI mAhitI pustakanA rUpamAM pUrI pADavI e eka yajJa vidhi che. vAcaka vargane pustaka saMgrahanA vAcana mATe AkarSa tenuM vyasana lagADI devuM, temAMthI sAra grahaNa karavA samartha kare ane e cArane anubhavamAM utArI laI samAjanA kalyANa arthe anubhavanuM phaLa pragaTa karIne tene prasAra kare e ja A yajJano prANa che. e bhAvanAnA aritatva sivAya pustaka saMgraha udhAInA bhojana rUpe pariNAma pAme ane prajAsamUha uttarottara svakartavyapathamAM AgaLa vadhavAne badale divase divase hIna dazAne pAme. - zeTha purUSottama vi, mAvajI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ putra subhASita samuccaya 33 rAjyanuM gaurava te nAnAmAM nAnA gAmaDAmAM A vidyAmaMdiranI sthApanAmAM raheluM che. garIba gAmaDIAnI sthiti ApaNe tyAM ke anya sthaLe jyAM joze tyAM ghaNuM ja zocanIya mAlama paDaze. ene beje asahyA hoya che. gAmaDIAnI vedanA jANavA zaheranA nAgarikane kaMI paDI nathI. gAmaDIe te zrIma tenI dhanalAlasAthI tema svataMtratAnA vAMcchuonA citra vicitra pragathI bicAre kacaDAyalo ja rahe che. ene belI Izvara ja hoya. ApaNe ene hAtha sahAve che, enAM jJAnacakSu khelI enI sthiti sudhArI ene tArave che, pustakAlayanI kharI upayogitA huM emAM jouM chuM. 34 pustakAlayane AtmA te "lAIbrerIyana" ja hoya. kuzaLa vidvAna lAIbrerIana vinA pustakAlaya hamezAM nijIva khemuM ja hoI zake. lAIbrerInA kAryanA anubhava sAthe e kAma karanAranI pitAnI pharaja pratye ekaniSThA e ati Avazyaka che. te pustakanA saMgrahasthAnano rakSaka mAtra ja na hai joIe. paraMtu jAte vidvAna hevAnI jarUra che. enuM kArya prephesaronA karatAM ochuM saMgIna nathI hatuM. sakhta kAyadA vAparavA karatAM udAratA ane AMkha ADA kAna : karavAnI jarUra jaNAya, tyAM tevI rIte niyamane artha karI lAIbrerIne vyavahAra calAvavAnI jarUra che. -sumaMtarAya hakumatarAya desAi, 35 loke ApeluM zikSaNa bhUlI na jAya, temane ApeluM mAnasika dravya teo sAcavI rAkhe ane temAM vadhAre kare, pitAnI javAbadArI samajatAM zIkhe ane chevaTe e bhAra pitAne ja mAthe laI levAnI yegyatA samajatA thAya--e uddezathI pustakAlaya pravRttine Adara thayo che. -maNilAla lallubhAI parIkha, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 putra subhASita samuccaya 36 jema reTI vinAnuM zarIra kRza thaI thaIne chevaTe nakAmuM thaI jAya che, paNa jene bhUkhe maranAra jema AtmahatyA kare che, temaja jJAna vinA caitanyadehane bhUkhe mAranAra paNa AtmaghAta ja kare che. AtmaghAtI puruSa asUrya aMdhatamasAvRta lokamAM jAya che." e upaniSadanuM vAkaya tene paNa lAgu paDe che, kadAca tene ja vadhAre lAgu paDe che. 37 sAmAnya vyavahAramAM jema sAdhanenA jJAnanI jarUra che, tema mAnava svabhAva jANavAnI, tenI zakita ane zakayatAnA jJAnanI, ane tenI uparanI jJAnajanya AsthAnI paNa eTalI ja jarUra che. ApaNuM nevuM TakA dukhe te mANasa mANasane samajAtuM nathI tethI ja ubhA thAya che te sarva dUra karavAne jJAnanI jarUra che. 38 dareka pustakAlayamAM dareka viSayanAM pustaka hovAM joIe. amuka viSayanA vAMcanArA ochA che mATe tevAM pustake na levAM e dalIla khATI che. jJAnanI bAbata mAga ane utpannanA arthazAstranA niyama upara cheDI zakAtI nathI. amuka zAstrIya jJAnanI jijJAsA na hoya te aneka sAdhanathI te ulaTI utpanna karavI joIe. halakA sAhityanI khapata vadhAre che e evuM sAhitya levAne leza paNuM kAraNa nathI. jijJAsA tRpta thavAne pathya pustaka hovAM joIe. 39 nahi pAruM karatAM jheravALuM pANI paNa sArUM" e je kharUM hAya, te ja nahi vAcana karatAM kharAba vAcana sArUM" e kharuM kahevAya, - rAmanArAyaNa vi. pAThaka, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ putra subhASita samuccaya 15 40 pustakAlayanuM mahatva keIne ajANyuM nathI. prajAnI pragati tenA saMskArathI mapAya che. e saMskAranuM pratibiMba prajAnA sAhityamAM prajAnA vAlmayamAM jhIlAya che. e pratibaMbane pustako saMgrahe che, ane rakSe che-pachI te pustake zIlA upara katarelAM hoya, tADapatra upara lakhAyAM hoya ke saphAIdAra kAgaLa upara chapAyAM hoya; ane evAM pustakone saMgraha e ApaNA saMskArane heya; ane evAM pustakane saMgraha e ApaNuM saMskArane saMgraha banI jAya che. pustakAlaya eTale prajAsaMskArane bhaMDAra! 41 pustakAlaya e eka evI samadarzI saMsthA che ke temAM strI ke purUSa, bALaka ke vRddha, brAhmaNa ke abrAhmaNa e sarvane sarakho samAsa thaI jAya. e eka mahA pavitra ane pUjanIya zAradAmaMdira che. 42 pustakAlaya vagara prAthamika keLavaNuM te niSphaLa ja nIvaDe. vaLI, zALAo ane pAThazALA vidyAthIne amuka bhUmikAe pahoMcADayA pachI tene saMgharatI nathI, tyAre pustakAlaya to vidyAthInI jIvana bharanI pAThazALA che. 43 pustakAlaya vagaranuM gAma eTale hAyaMtra vinAnuM vahANu. je prajAne nitya banatA banAvanI khabara nathI te prajA AgaLa vadhI zakatI nathI. je prajA abhaNa che te prajA aMdhakAramAM che. udAramAM udAra rAjyabaMdhAraNa taLe paNa ajJAna prajA te baMdhanamAM ja rahevAnI. e ajJAna-e abhaNapaNuM-nAbuda karavuM e ekalo rAjadharma che ema ja nahi; e to eka mahApuNyanuM kArya che. ramaNalAla va. desAi, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pu. subhASita samuccaya ja pustakAlaya te te ja ke jenA prabhAve gAmamAMthI jhera, vera ane kusaMpa dUra thAya, bhAIcArAnI lAgaNuM vadhe, keLavaNuM ane jJAnanI vRddhi thAya, manuSyane manuSyanuM bhAna thAya, ane bAlaka, strI, yuvAna tema vRddhane tenI dareka pravRttimAM piSaNa maLe. 45 ApaNuM sAme ApaNuM pharajo ane javAbadArIone Dhagalo paDe che. pustakAlaya e evA DhagalAne pahoMcI vaLavAnI cAvI che, tene huM alAdInanA dIvAnI upamA ApuM chuM ane e dI eka vakhata sAdhya thaze ke pachI tame je tenI pAse mAgaze te tamane ApoApa jarUra maLI raheze. 46 garIbone annanI madada karavAne mATe sadAvrata rAkhavAnI ApaNuM prathA ghaNuM junI che ane te haju ApaNe rAkhI rahelA chIe. pANInI tarasa maTADavAne mATe gAmegAma ane raste raste ApaNe tyAM para ughADavAmAM Ave che; paNa Atmatatva ane zarIratava e baMnenA piSanArA A jJAnanAM sadAvrate ke jJAnanI paraba gAmegAma ane mahele mahele nIkaLavAnI jarUra che. 47 pustakAlaya e vartamAna tathA bhUtakALane eka karI nAkhe che. kArlAila jevA samartha vidvAne vartamAnakALane bhUtakALane saravALe kahe che. jJAnamaMdiranA A mahAsAgaramAM manuSya jIvananAM aneka prakAranAM jJAnanI nadIo ekaThI thAya che. sAhitya, phIlasuphI, vijJAna, itihAsa, sthApatya, kAvya, nATako vagere vagere aneka bAbatamAM manuSya bhUtakALamAM meLaveluM jJAna pustakAlayamAM tamArI sAthe pustaka rUpe ubheluM hoya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ putra subhASita samuccaya 17 48 jevI tamArI abhiruci te pramANe pustakAlayamAM tamane jJAna maLI zake che. ApaNuM prAcIna RSimunithI mAMDIne tyAM dareka dezanA samartha vidvAne ane phIlasuphene tame vinA saMkece maLI zake che. pustakAlayemAM varNabheda ke jAtibheda, je jIvatA manuSyamAM jovAmAM Ave che, te hetuM nathI. zekaspIara sAthe kAlidAsa ane premAnaMda bhrAtRbhAvathI rahI zake che. AvuM pustakAlaya, tamArA sevaka tarIke, tame cAhe te vakhate tamArI karI bajAve che, mitra tarIke tamane salAha ApI zake che, guru tarIke zikSaNa ApI zake che, tamArA pratipakSI tamArI sAthe vAdAthe paNa karI zake che. tame tene mATe game te mata bAdhe te bAbata te udAsIna hoya che. IzvaranA aMza rUpa pustakAlaya che, ema kahIe to jarA paNa atizayokti thatI nathI. -bApubhAi dhe, desAI, 49 jagatamAM je sthAna guruone ApI zakAya che ane apAvuM joIe, tenA karatAM jarA paNa ochuM nahi evuM sthAna graMthapAlonuM che. mAtRdevo avA vize mArA sArArtha javA e bhAvanA sAthe prathaur mA ! e na umerIe tyAM sudhI e vAkaya apUrNa rahe che. khare graMthapAla kharA gurUnI peThe aneka AkarSaNa racI tene pustakAlaye prati AkarSI zake. -harilAla ga. parIkha. pustakAlayomAM vadhu pustaka vaMcAya temAM ItikartavyatA nathI. bhale ochAM vaMcAya paNa sArAM vaMcAya te ja lAbha che; nahi te hAni che. -pratAparAya gi, mahetA puru prAcIna samayamAM brAhmaNe jagadvaMdya gaNatA hatA. te samayamAM brAhmaNa eTale jJAnanI paraba, vidyAnA bhaMDAra, jJAnanA bhaMDAra, cAritranA Adarza ane jagama tIrthadhAma (living travelling libraries) e rIte saghaLI vAtenA niSkarSa te brAhmaNe. kALanA baLe Aje ApaNe ethI ulaTuM ja joI rahyA chIe. te vakhate brAhmaNa vagaranuM keI gAma hoya ja nahi, ane hoya te te smazAnavat ja manAtuM. have AjanA jamAnAmAM brAhmaNane sthAne amuka aMze pustakAlaya che. eTale kaI paNa gAma pustakAlaya vagaranuM na hovuM joIe. jyAM pustakAlaya na hoya eTale jJAnanI paraba nahoya te gAma smazAnavat ja manAvuM joIe. -naTavaralAla gi. zAha, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 pu. subhASita samuccaya 1 51 pustaka akSarajJAna mAge che; eTale prajAnu kAI khALaka 'abhaNa' na rahe te ja pustakapriyatA ane jJAnapracAra keLavAya. e rIte prathama zikSaka, pachI akSarajJAna ane pachI pustaka. 2 para dareka sAcuM pustaka eka eka vyakti che, eka eka saMskRti che, eka eka navI sRSTi che. pustaka badalAtA dezakALanuM pratibima jhIle che, ane jALave che; eTale aMze pustaka prajAsamastanA vahIvaMcA che. 3 53 chapAya che te badhAM pustaka che ema mAnavAnA bhrama na karIe. pustakanuM ananya guNatattva enA lekhakanA sAttvika, RjI ane gauravabharyAM vicAra-brahmacaya para avala e che. 54 pustakavAcananA sauMskAra-keI dhAre che tema-phakta mAika nathI. ceAgya vaye sAnukULa pustaka vAMcavA maLe tA bhAvi jIvana para te sarasa rIte asarakAraka nIvaDe che; eTaluM ja nahi paNa prajAnI maneAdazA suddhAM te palaTAvI zake che. ma 55 ghaNAM mAtApitAe, mitrA ane gurue karatAM vadhu sArI asara pustakA pADe che. pustakamAM vaDIlazAhI natho, svA bAjI nathI ane sattAdhIzapaguM paNa nathIH pustakanuM vyaktitva ati nagna ane nirALuM che. 56 pustakanuM pAvitrya samajavAnI hajI ApaNane vAra hAya ema lAge che. pustaka tarapha sanmAnavRtti upajaze, cAha vadhaze, vAtsalya Avaze tyAre pustakane meluM nahi karIe, avivekathI nahi pakaDIe; tyAre pustakane cArIzuM nahi, ke enAM pAnAM phADIzu nahi; kAinuM pustaka rAkhI levAnA kheDA lAbhamAM phasAzuM naPage #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pu. subhASita samuccaya 57 pustakAlaya gharane zaNagAra ja nathI paNa mAnava jIvananuM mahA upayogI aMga che. tyAre ApaNAM pustakAlaye hAla dIna, susta ane avyavasthita dazA kema bhagave che ? 58 pustakAlaya prajAnI sthAvara-jaMgama milakata che-vAraso che. emAM prajAgaNane prANa che, ItihAsa che; lekadaSTi ane lekariddhi che. 59 nirogI khorAka ane saMsAravyavahAranI bIjI jarUrata uparAMta dareka mAnava AtmAne megya vaye megya pustaka maLI zakaze, tyAre ja samAjabaMdhAraNa daDha, sukhada, ane vyavasthita banaze. 60 sva. kalApI pustaka premI te hatA kharA; paNa pustakanA kharekharA bhakata hatA. saMsArakaluSita emanA jIvananI bhAvanA A rahIH jIvIza banI zake te ekalAM pustakathI" 61 vAcana e nirdoSa, suMdara ne zAnta pravRtti che. becenImAM ke udAsImAM, kAmathI thAkIe ke vicAra karIne kaMTALIe tyAre vAcana madhure ArAma ApanAra bane che. kaparI nirAzAnI ghaDIomAM paNa vAcana evI te uttejanA ne bhAvanA sIMce che, ke je jIvananuM navuM ghaDatara kare che ane tene navesarathI epa Ape che. 62 dareka saMskArI ane suzikSita gharamAM sArA pustakanuM pavitra sthAna-sughaDa ane suMdara pustakAlaya-hAvuM ja joIeH meTerAMne pitAnuM pustakAlaya, kumAra kanyAne emanuM pustakAlaya ane bALakane bALakanuM pustakAlaya. zarIrane jema ghara che tema ja manane enuM pustakAlaya che. 13 63 pustaka trikAzazI ane bhaviSyajJAtA che. koI na joI zake te daSTi pustakamAM che. keIna samaje te rahasya temAM che. keI nahi haze tyAre ya pustaka haze. keInahi bole tyAre pustaka belaze. pustaka prajAnA ItihAsane vahIvaMce che ane prArabdhane jyotiSI paNa che. - dezaLajI paramAra, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 50 subhASita samuccaya 64 pharatAM pustakAlaye e paNa eka AzirvAdAtmaka saMsthA che. sArAM sArAM pustaka e rIte dezane khUNe khUNe pharI vaLe ane prajAne ghera beThAM tene lAbha maLe, e keLavaNIne mATe keTaluM badhuM ISTa che? prajAne ekalA akSarajJAnane thaDe ja upaga che. akSarajJAna pachI je uMcA pustake tene pUrAM pADavAmAM na Ave te e akSarajJAna nirarthaka nIvaDe che, agara cheka bhUlI javAya che. pharatAM pustakAlaye, teTalA mATe prajAnI jAgRtimAM mahatvane hisso ApI zake che. -bhA. kA, bhATe 65 ApaNe tyAM saMtati vagaranA dhanADhaya leke pitAnI hayAtimAM ja agara vasIyatanAmuM karI potAnI sthAvara jaMgama milkata ThAThamAThathI rahenAra ane mejamajAha uDAvanAra pitAnA dharmagurUne arpaNa karI de che, agara potAnI pAchaLa nyAte karavAmAM, lahANuM karavAmAM agara tevA bIjAM binajarUrI kAmamAM kharcAvI nAkhe che; tene badale AjanA samayamAM janasamAjanuM kharuM kalyANa karanArI pustakAlaya, zALA, ke davAkhAnAnI saMsthA ughADavA ke cAlu hoya tene madada karavAne ApatA hoya te temanA dhanane sadupayoga thAya eTaluM ja nahi paNa temanuM nAma paNa amara rahe. pariNAme kaI gAma bhAgyeja evuM rahe ke jyAM sAruM ane sagavaDavALA makAna sAthenuM dainika, mAsika ane upayogI pustakothI bharapUra pustakAlaya thayuM na hoya. -rA. bA. goviMdabhAI ha. desAI 66 vAcananuM sukha ghaNuM pustakothI nahi paNa ghaNuM vAcanathI ja prApta thAya che. nitya niyamapUrvaka prArthanAnI jeTalI jarUra che, teTalI ja nitya adhyayanamAM AgaLa vadhavAnI paNa khAsa AvazyakatA che. atithione-mitrone huM ghaNAM pustako batAvIne te nahi paNa utkRSTa pustakanI sAthe mAre gaMbhIra paricaya batAvIne AnaMda ApI zakuM, ane egya bhAge dekhADIne mArAM ceDAM pustakamAM paNa vAMcavAnuM ghaNuM che enI pratIti karAvI zake. -maNaziMkara ratnajI bhaTa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 putra subhASita samuccaya 67 eka nAnuM paNa vivekathI ekaThI karelI cepaDIonuM pustakAlaya e ja ApaNuM kharuM vizvavidyAlaya che. ApaNuM zALAnA guruo te kahevAtA guruo hoya che. temanA zikSaNa karatAM paNa vadhAre uMcuM zikSaNa ApaNane keI pustakamAMthI maLyuM te ApaNe e pustakanA lekhakane ja ApaNe khare guru mAnavAnA. AvA aneka guruone samAgama hAlanA samayamAM eka pustakAlayanI madadathI karI zakAya che. kArlAile vicAra darzAvyA che ke - pustakAlaya eja ApaNuM vizvavidyAlaya che " -A. ke. trivedI, adbhirgAtrANi zudhyanti mano jJAnena zudhyati / 68 zarIranA avaya jaLa vaDe svaccha thAya che, tema mana jJAna vaDe zuddha bane che. ane AvuM jJAna uttama graMthanAM vAcanane ja AbhArI che. evAM pustake garIbamAM garIba paNa meLavI zake eTalA mATe pustakAlaye jeTalA pramANamAM vizeSa khule teTaluM vadhAre sArUM. pustakAlayane ApaNe jJAnasatranI upamA kAM na ApIe ? kAraNa ke annasatrathI te kSaNika tRpti thAya che, tyAre jJAnasatrathI manuSyane cirasthAyI tRpti maLe che. -gosvAmI zrIvallabhalAlajI, 69 jIvana TuMkuM che, vyavasAya ghaNo che ne temAM vAcanane samaya vAcanasAmagrInI sAme najara karatAM thoDe che. mATe pasaMda karI karIne vAMcavuM. -gijubhAI, 70 A jamAnAnA jJAna dAtA gurue te pustakeH AvA guru enAM gurukuLe te suMdara pustakAlayo ane tevAM gurukuLonA utsava te pustakAlaya pariSada ane pustakAlaya parvaNInA divaso ! ---harabhAI trivedI, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra pu. subhASita samuccaya 71 AjanA jamAnAmAM jIvavA mAganArane mATe vAcanAlaya ane pustakAlayanA lAbha e jIvananI anivArya khAkhata thai paDI che. jAte jIvavuM hAya ne dezane jIvADavA hAya, to to duniyAnI hAre cAlye ja chUTakA che. ra 72 mANasane AjanA jamAnAmAM rahevuM hoya, teA pustakAlaya ane vAcanAlaya e tene mATe anivArya vastu che. ane pustakAlayA te AjanA yuga uparAMta mANasAne purANA yugamAM sahela karavAnI paNa suMdara taka Ape che; eTaluM ja nahi paNa AkhI pRthvInA dezAmAM pahelAM ane Aje, je je mahAna puruSA thayA hAya, je je uthalapAthaleA thaI hAya, mAnave je je vicAryuM " hAya ane je je karyuM. hAya, te badhAMyanA Abehuba citAra ApaNI pAse raju kare che. je leAkeA AvI sarva dezIya mAnava pravRttiAthI Aje vAkeph na rahe te AjanA mAnava samAjanA kAI paNa kSetramAM netA thavA mATe eTalA ochA adhikArI che, ema ApaNe kahevuM joie. ~. phA. bhaTTe 73 vAMcavAnA nAda lAgyA pachI vAcakane kaMi ne kaMi vAMcavuM ja game, vAMcyA vinA cena paDe nahi. zuM vAMcavuM ghaTe ne zuM nA vAMcavu ghaTe enA viveka tenAmAM hAya nahiH eTale vakhate te na vAMcavAnu vAMcyA kare ne tethI vAMcavAnu` rahI jAya e banavAjoga che. paraMtu evA mANasa jo bhraSTa vAcanamAM utarI jAya ane tethI enu jIvana jo bhraSTa thAya teA enuM pApa enA hAthamAM evAM pustaka mUkanArane mAthe ! --tariA hubhAI izvarabhAi paTela. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pusubhASita samuccaya ha4 jo vAcanAlaya ke pustakAlayanI sArI mahattA samajAya te grAma sudhAraNanA vikaTa praznanane ghaNe saraLa karI zakAya. grAma sudhAraNanI badhI pravRttionuM kendra vAcanAlaya athavA pustakAlaya banAvI zakAya. gAmanA loko talATInA adhikArane namaze, vepArInI lakSmI tarapha moha rAkhaze, paraMtu zikSakane te sau cAhaze. mATe zikSakoe ja grAma sudhAraNAnA kAryamAM agatyano bhAga bhajava joIe. DenmArkamAM je utkAnti piTanabarga nAmanA zikSake karI hatI, te utkrAnti gAmaDAMnA zikSake karI zake. vAcanAlaya ke pustakAlaya te gAmaDAMnI unnatinI sAcI cAvI che. zuM A cAvIne upayoga paNa zikSako nahi kare? -durgAzaMkara kalyANajI. 75 sAruM pustaka te e che ke je vAMcyA pachI ApaNuM hRdaya sAtvika AnaMda anubhave ane tenA vicArethI ApaNane vadhAre vicArazIla, vadhAre dIrghadazI ane cAritrazuddha banavAmAM saphaLatA maLe. 76 bajAramAM maLatI badhI cIjo jema gharamAM vasAvAya nahi ke vaparAya nahi, tema chapAya teTalAM badhAM pustake pustakAlayamAM lavAya nahi tema vaMcAya paNa nahi. eTale pustakanI anivArya jarUra ane tethI pustakAlayanI paNa jarUra ApaNe svIkArIzuM; paNa pustako vAMcavAmAM ane saMgrahavAmAM ApaNI daSTinuM spaSTIkaraNa karI levuM joIe. 73 pustakone meTAmAM moTo upayoga vAcakane jIvanamAM preraNA ApavI, tenAmAM rahelI savRttione uttejana ApavuM ane kuvRttione zuddha karavI e che. tethI utarate pustakane upayoga navarAzanA vakhatamAM mANasanA cittane saddavicAra tarapha deravuM e che. -attama cha, zAha, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 24 pu. subhASita samuccaya 78 nAnuM zuM makAna, nAnero bagIce, eka khUNe ku, tulazInA kayArA, nAnuM evuM kampAunDa, retI pAtharelo ceka ane vacamAM cAre athavA traNe bAju chUTI osarIvALuM beThI bAMdhaNanuM mauktika jevuM nirmaLa makAna, jenA aMdaranA bhAgamAM svacha sAde sAmAna ane cetanApreraka pustakane saMgrahaH ATaluM jyAM vidyamAna hAya ane temAM rasatarabaLa umaMgI pustakAdhyakSa nivAsa karato hoya, te e saMsthA AgaLa vizvanAM vizvavidyAlaya paNa DUla che ! -pratAparAya ka. buca, 79 kArIgara mAtrane pitIkAM ojAre ane kArakhAnAne khapa paDe che. temanA vagara temanuM TaTTa lavaleza cAlatuM nathI. vidyAthIonI bAbatamAM paNa temaja samajavAnuM che. pustake e temanAM ojAro che ne pustakAlaya e temanI prayogazALA che; paraMtu pustake e nustAM ejAra karatAM vizeSa gyatA dharAve che. -DaoN. brahmacArI, 80 saMskRtine lezamAtra paNa dAva dharAvanAra sudharelA gaNAtA dezamAM leke sahelAIthI lAbha laI zake evAM sArvajanika pustakAlayo nibhAvavA e rAjyanI pharaja che. -rA, bA, DaoN. motIsAgara, 81 vidvattA ane jIvananA anubhavothI opatAM, mahAna buddhizALI purUSanAM vacanAmRtenA saMgraha, eja pustakAlaya! duHkhamAM dilAse denAra, jIvananA aTapaTA mArgamAM sAro ane saraLa paMtha darzAvatAM pustakane samUha, eja pustakAlaya! manuSyanI buddhi, nIti ane cAritrane poSaka evAM pustakane saMcaya, eja pustakAlaya! AvAM pustakAlaya gAmaDe gAmaDe ne ghere ghera hajo ! -harita pI. desAI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pu. subhASita samuccaya 25 82 pustakane chUTathI vaparAza thAya, e ja pustakAlayane uddeza hoya. vaparAyA vagaranAM nakAmAM kabATamAM saDayAM kare e pustaka gAmamAM hoya te ye zuM ne na hoya te ye zuM? evAM pustakovALuM pustakAlaya e pustakAlaya karatAM pustakanAM saMgrahasthAnanA nAmane ja vadhAre ucita lekhAya. -nA, naM. cokasI. 83 pustakAlaya zAradA maMdira che. temAM pASANanI pratimAnAM pUjana arcana nathI. temAM anubhavIonAM anubhavarahasya-mArga bhUlyAne mArga darzana karAvatAM anubhava rahasya jAya che; janatA temAMthI preraNA meLave che; pitAnA paMthane oLakhe che, ne e rIte rASTracetananAM bAlapAdape kule che ne phare che. -manasukhalAla maganalAla jhaverI 84 gAmanuM puratakAlaya e gAmanA buddhivaibhavanuM pradarzana che. gAmanuM pustakAlaya e gAma ane jagatane susaMga che. pustakAlayanA TelIskopathI gAma jagatane jue che, ane te dvArA jIvananA saMdezA jhIle che; Ama gAma jagatanI sAthe jIve che. -indraprasAda da. 85 nAnAM gAmaDAMthI mAMDIne moTAM zaheromAMnAM pustakAlayamAM manuSya premanI bhAvanAthI jAyalAM pustake ubharAya ane tenuM vAcana bahoLA pramANamAM phelAya, te ja kemIvAdanAM jhera osarI hiMdanA prajAjIvanamAM amRtanuM siMcana thaI zake. -rAjendra emanArAyaNa dalAla 86 pustakAlayo gurunI garaja sAre che. buddhipUrvaka temane upaceca thAya to teo jIvanamAM ullAsa ne pragADha zAMti prere che. guru jIvatAM sudhI jJAnanA dAna kare che, tyAre graMthAlayamAM te jJAnanA akhUTa bhaMDAra kAyama mATe cikAra hoya che ne keI jAtanI lAlaca ke lebhavRtti vinA paramArtha rIte duHkhIne dilAsAnuM sAdhana pUruM pADe che. evAM pustakAlayane lAbha te kema jAte karAya? - zeTha zrI cImanalAla giradharalAla (jhaveracaMda lakSmIcaMdavALA) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 pu. subhASita samuccaya 1 87 sArA graMthA cAritryane unnata kare che, rucine zuddha kare che, halakA Anadone meha maTADe che ane ApaNane uMcakIne vicAra ane jIvananI ucca bhUmikA para mUI de che. ra 88 ApaNe garIba heAie, samAjathI tiraskArAyelA hAie ane saMta samAgamanI taka na maLatI hoya, chatAM paNa pustakane te ApaNe ApaNA uttameAttama mitro banAvI ja zakIe ane sa yugAnA mahAna AtmAe sAthe dharAi dharAine vArtAlApa karI zakIe. 3 89 prajAe unnata ane avanata thAya che, zahera nAza pAme che, vizALa sAmrAjyeA pAyamAla thai jAya che; paraMtu teonA samasta bhUtakALa pustakAmAM vidyamAna heAya che. ekavAranA baLavAna acAdhyAnA, hastinApuranA, magadhanA ane grIsa tathA irAnanA khadhe bhAga pustakAmAM rahelA che. temanAM lazkarI ane zIlpakaLA naSTa thai tenAM mAtra thoDAM khaDerA ja Aje ubhAM che; paNa tenAM pustakA teA sadAkALa rahI manuSya para asara karyAM ja karaze. 4 90 ApaNA dezanA pratyeka gharamAM je uttameAttama pustakAnA saMgraha hAya te| ApaNI saMskRtimAM keTale meTA pheraphAra thai jAya ! 5 91 gammata meLavavAnuM bIjI kAi paNa sAdhana vAcananA jeTaluM sastuM nathI ane kAi paNu AnaMda enA jeTalA TakAu heAtA nathI. 92 jarUra paDe teA thIMgaDAM dIdhelAM kapaDAM ane sAMdhelA joDA pahero paNa pustake levAmAM kaMjusAi karazeA nahi. tamArAM bALakeAne khIjI rIte zikSaNa na ApI zake te haze, paNa temane thoDAMka uttama pustako te jarUra Apo ke jenA sadupayogathI te unnata thai mAna meLave. je khALakonA hAthamAM upayogI graMthe Ave che, teo garIbamAM garIba hoya te paNa zALA jeTalu` ke tethI vadhAre zikSaNa meLavI zake che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat bhAgyanA sRSTAomAMthI, www.umaragyanbhandar.com Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pusubhASita samuccaya 27 2 93 pustakAlaya e manuSyanuM sAcuM ane sarvadezIya manuSyatva khIlavavA uparAMta manuSyane jagatanA jJAnakamAM ubhA rahevAno tAkAta ane vIryabaLa bakSanArUM ajoDa auSadhAlaya che. 94 gAmaDAmAM bheLAM mAnavI hamezAM devamaMdire jaI devadarzana karavAnuM nathI cUkatAM. tevI ja bhAvanA temane pustakAlayamAM jaIne jJAna levAnI tathA dezanA vividha samAcAra jANavAnI thAya, tyAre ja gAmaDAMnuM bhAvi ujjavala banavA mAMDayuM che, ema samajavuM. --pustakAlayanAM prakAza kiraNe--kiraNa 10 ane 23 . 5 pustakonA vAcanathI vicAra sAthe AcAra paNa ghaNuM mANa senA sudharI jAya che. pustake sanmitronI garaja sAre che. pustakonI jene maitri hoya che tene jaMgalamAM paNa maMgaLa thAya che. 6 AdarzapUrNa pustakanuM vAcana amRta tulya che. asAdhu pustakane sevaze te tame asAdhu banaze. 97 saMteSamAM sukha che. paNa uttama pustake prati vAcanane asaMtoSa rAkhave e ISTa che. -nivRtti vidamAMthI. 98 kevaLa pustako vAMcavAthI ja buddhi vadhe che ema nathI. te dvArA ApaNAmAM svataMtra vicAra utpanna thavA joIe. keI game eTaluM vAMcaze paNa tenI buddhi te vAMcelAM pustakanA viSayo para te jeTaluM ciMtana ane manana karaze tenA pramANamAM ja vadhaze. pelI dalapatarAma kavinI prakhyAta kaDI: vAMce paNa nahi kare vicAra te samaje nahi saghaLe sAra.' yAda kareH pustako vAMcavAne khare phAyado te temAM lakhelI bAbate para vicAra karavAnI ane bane teTaluM temAM jaNAvyA pramAnuM vartana rAkhavAthI ja thAya che. -sa, sA, va, kA nI TUMkI vArtAo bhA. 3 je, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pusta kA la ve subhASita samuccaya khaMDa - 2 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pA cyA tya ja ne nAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 putra subhASita samuccaya 1 Ama vargane mATe sArvajanika zikSaNane prabaMdha kare e rAjyanI agatyamAM agatyanI pharaja che. A anivArya uddezanI siddhi arthe upayukata rIte kharcAtI keI paNa rakamano InkAra na ja the joIe. ulaTuM, jAheramate te "nANuM jeTaluM vadhAre vivekapura sara kharcAya teTaluM dezahitanI daSTie sArUM"--e siddhAMtane pasaM. dagI ApavI joIe. AmavarganI jJAnasaMpannatA je seMghe vIme, rASTro mATe anya koI ja nathI. -enDrayu kArnegI. 2 pustakAlayane upaga meTAM zahera tathA nagaramAM rahenArAM manuSyo je meTA hakake bhagave che, te paikIne eka meTe hakaka che. maphata pustakAlaya e eka jAtanuM sAMsArika devaLa che; jamAnAenA meTAmAM moTA avAje sAMbhaLavAnuM maMdira che, sarva bhUmiomAMthI bhegA karelA DahApaNane bhaMDAra che; ane je tene yathAvatu upayoga kare che te vagara kharce pitAne mATe ucca keLavaNuM pUrI pADe che. jyAM sudhI A satya pichAnAze nahi ane dareka zahera tathA gAmamAM maphata pustakAlaya thaze nahi, tyAM sudhI ApaNe jaMgalI athavA te sArAmAM sArA te jaMgalI dazAmAMthI phakata thoDAka mukata thayelA gaNavA joIe. 2 3 pustakAlayamAM jaIne tenI khullI ane tAtkAlika upayAgitA vicArIe te ApaNane samajAze ke kaI paNa dhaMdhAne lAyaka thavAnI taiyArI mANasa ahiM karI zake che. pitAnA dhaMdhAne lagatI upagI hakIkate ekaThI karI zake che; parIkSA mATe taiyArI karI zake che. ethI ja pustakAlayanI upayogitA anaMta ane amUlya che. e vinAdanuM sthaLa paNa che; kAraNa ke tyAMnA je nirdoSa, madhura, cetanaprada ane gRhasthAIbharyo AnaMda bIje kaIka ja sthaLe maLavAnA. -devaDa je. sena Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ putra subhASita samuccaya 4 dhArmika, rAjadvArI ke sAmAjika bhedabhAva rAkhyA vagara tamAmane ucca AnaMda ane talasparzI jJAnanI zodha mATe ekatra kare evuM sthAna pustakAlaya che. vatana pratyenI mamatAnA pAyA rUpa sthAnika sArvajanika hitanA kAma mATe sahamAM te eka sarakhI dhagaza utpanna kare che. 5 je pustaka dhyAnapUrvaka vaMcAyuM, vicArAyuM te ApaNuM thaI cUkayuM. paricaya vadhAravA mAMDIe tyAra pahelAM badhI vakhata mitranI agAuthI pasaMdagI thaI zakatI nathI, paraMtu pustakanI te kei paNa vakhate pahelethI pasaMdagI thaI zake che. jagate Aja sudhImAM jANelAM zreNa, saiAthI vadhAre DAhyAM strI purUSa sAthe dahADAmAM theDI ghaNuM miniTe dhArIe te sukhethI gALI zakAya. 6 saMskArI ane ziSTa gaNAtA samAjanA sahavAsamAM AvatAM ApaNe eka jAtane AtmasaMtoSa anubhavIe chIe. nirdoSa ane vicAracamatkRtivALuM pustaka vAMcatAM ApaNuM svamAnavRtti vadhAre pramANamAM jAgRta thavI joIe, kAraNa ke eve vakhate te ApaNe saMtenA sahavAsamAM AvIe chIe. 7 hamezAM kAMI ApaNe ApaNA sAthIo pasaMda karI zaktA nathI; paraMtu tamArAM pustake te tame harahameza pasaMda karI zake che. je tamArI marajI hoya te, jagatamAM kaI paNa samaye vikhyAta thaI gayelAM uttamamAM uttama ane DAhyAmAM DAhyAM naranArIo sAthe dararoja thaDI paLe tame gALI zake che. tamArAM jANatAM manuSya, tame kahelI ane karelI bAbate ane tamArAM vAMcelAM pustake, e badhAM have te tamAruM eka aMga ja thaI paDyAM che. 8 mitra meLavavA hameza sulabha nathI hotuM, paraMtu pustaka saMbaMdhI tema nathI. tamArI IcchA hoya te pustaka dvArA tame dararoja keTaleka samaya duniyAnAM zreSTha ane DahApaNabharyA strI purUSanI saMgati meLavI zake, -je sI DAnA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ putra subhASita samuccaya 9 sArvajanika pustakAlaya e prajAnI mAlikInI sahakArane dhoraNe cAlatI ane dareke dareka vyaktine vagara lavAjame pustako vAMcavA ApanArI saMsthA che. -DajIana. 10 vAMcavuM, nizAna karavA ane zIkhavuM e sAruM che, paNa aMdarakhAnethI pacAvavuM e vadhAre sAruM che. vAMcavuM e sAruM che, vicAravuM e vadhAre sAruM che. vicAryA vagara daza kalAka vAMcavuM tenA karatAM eka kalAka vicAravuM e vadhAre sAruM che. -reva. e. kemerana. 11 kaMIka evuM nedheluM mane yAda che ke pustakane upayoga ApaNe madhamAkha jema phulane kare che, tema karavo joIe. madhamAkha kulamAMthI mIThAza harI le che paraMtu tene IjA karatI nathI. -kalTana. 12 garIbane daridratAmAMthI choDAvavAnI, duHkhIonAM duHkha dUra karavAnI, zarIra tathA manane thAka utAravAnI, ane mAMdAMonuM darda bhUlAvI devAnI, graMthamAM jeTalI zakita che, teTalI zakita ghaNuM karIne kaI cIjamAM nathI. -mArDana, 13 pustake rUpI zikSakone janatAmAM pharatA karavAthI tepe, yAtrika sAdhano ane dhArAzAstrIo karatAM paNa vadhAre sArAM pariNAma nIpajAvI zakAya che. 14 tephAnI kAntio karatAM pustakAlayano zAnitamaya pracAra avarNanIya lokakalyANu phelAvI janatAnI AbAdI cirasthAyI kare che. game te bhege paNa pustakane sAro phelAva kare jarUrI che. 15 uttama pustakamAM mahAna purUSe ApaNe sAthe vAta kare che emanA puSkaLa kiMmatI vicAre ApaNane Ape che, ane emanA AtmA ApaNAmAM reDe che. -DaoN. Dabalya, I cekiMga Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ putra subhASita samuccaya 33 16 mAtra pustake vadhAryuM pustakAlaya mamRddha thAya nahi. vadhAre pustako bharI temane kadI na vAparavAM e jhaLahaLatA jhumara pAse uMghatA bALakanA jevI paristhiti che. -pIema, 17 huM garIbImAM maravuM pasaMda karUM; paNa jene vAcana apriya hoya e rAjA thavAnuM nApasaMda karUM chuM. -mekole. 18 ApaNane umarAvAnI jarUra nathI paNa umadA gAmenI jarUra che. nadI uparane ekAda pUla e cha bAMdhe; paNa janatAnI AsapAsa pharI rahelI ajJAna sthiti upara evI jhaLakatI jJAna kamAna ubhI kare che tenA tejathI pragati ane pracAra pUra vege vadhe ane nirakSaratAno aMdhakAra eAsarI jAya. -Are. 19 zikSaNa ne graMthane saMbaMdha ghaNe nikaTane che; kAraNa ke zikSaNanA zikhare pahoMcanArAMo je pitAnA temaja paradezanA vidvAnoe saMcita karelAM jJAnano lAbha lIdhA na kare to temane mAnasika vikAsa kuMThita thaI javAno ane temanI pragati aTakI paDavAnI. jagatamAM cAlI rahelI anekavidha pravRttithI mAhitagAra thavAnI jijJAsAvRtti na khIle te lIdheluM zikSaNa eLe gayuM samajavuM. pustakAlayane uddeza e vRttine keLavavAnuM ane saMteSavAnA che, -lorDa hADija, 20 navarAzanI nakAmI ghaDIe vAMcavAnI Teva pADe, ane je vAMco cA vAMcatA he tenI tamArI potAnI zakita anusAra kiMmata AMkatA rahevAnI satata Teva pADe. keIe kahyuM che tema uttama pustaka hAthamAM nahi, paNa kheALAmAM rAkhavuM joIe; kAraNa ke vAMcatI vakhate vicAravA, pacAvavA ane tulanA karavA ApaNane vAraMvAra aTakavuM paDaze. vaLI ApaNane rasa na paDe evuM pustaka adhurUM choDI devAmAM kaMI nAnama ke zaramAvA jevuM che evI saMkucita manavALAonI bhramaNAthI deravAI javAnI paNa jarUra nathI. badhAM pustako badhI prakRtine ke sarva kALe anukULa ja hatAM nathI ane sAce AnaMda Ape evAM tarapha vaLavuM paDe e samajI levuM bahu jarUranuM che. -lairDa iravina, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 pu. subhASita samuccaya 21 zALAnuM pustakAlaya eTale bALavidyArthI mATe AdhyAtmika ane sauMskArika vRttAMteAnI navIna duniyA; ane zikSakavanAM sAdhana tathA zakitamAM apUrva abhivRddhi karanAra pArasamaNi ! zALAne peAtAne mATe te vidyA ane vidvattAnuM avanavuM vAtAvaraNa jamAve che, ane buddhigamya vastuo viSe te abhinava daSTi samape che, - lIca vilsana, 22 svayaMprerita vidyArthInA jIvanamAM avAcya AnaMda hAya che. pahelI vakhata jyAre me eka sarasa pustaka vAMcyuM, tyAre meM eka navA mitra meLaLye heAya ema mane lAgyuM. me' pahelAM vAMceluM pustaka jyAre jyAre huM pharI vAMcavA mAMDuM chuM, tyAre tyAre mane ema thAya che ke jANe huM koI junA mitrane maLuM chuM. --Alivara golDasmitha 23 je je sthaLeAe sAjanika pustakAlayanuM astitva che tyAM tyAM mAtra amuka vargane mATe ja nahi, paNa sahaja maLatAM sAdhanAne lAbha levAnI vRttivALAM ane zaherI jIvananI dhamAlamAMthI pustakAlaya dvArA vAGamayanA jJAnaprakAzanA lhAvA levA utsuka evAM kei paNa yuvaka yuvatIne mATe pragatinAM dvAra khullAM che. pustaka vinA zaheramAM rahenAra kAi paNa zikSita yuvaka yuvatIne garImAinA jevI ja pustakeAnI hADamArI veThavI paDe che. pustakA vinAnuM zahera e ajavALAnAM sAdhana vagaranA gAma jevu che. eca. e. ela. phIzara, 24 pustake e mitravihANAMenAM mitrA che; ane pustakAlaya e gRhaviheANAMonu gRha che. vAcananA zeAkha tamane haMmeza maLI zake tevI sArAmAM sArI sa MgatamAM lai jaze ane je mANase emanA DahApaNanA lAbha ApI zake tathA emanA vinAdathI AnaMda ApI zake tevAM haze temanI sAthe vAtacIta karavA zikitamAna manAvaze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat --jI, esa. hilA, www.umaragyanbhandar.com Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ putra subhASita samuccaya 35 25 ziSTa samAjane lAbha, nIkara jeo na mANI zakatA hoya tevA anekane pustakAlaya te lAbha pUro pADe che. vyakitanA cAritrya para prabhAva pADanArI vastuomAM pustakAlaya e agatyamAM agatyanI vastu che. manuSya pote je jAtanI sebata sevatA hoya che tenA parathI te pichAnAya che; eTaluM ja nahi paNa tenA sebatIonI asara tenA jIvana para masa moTA pramANamAM paDatI hovAthI tenuM jIvana kAM te vikase che ke pachI kathaLe che. ApaNe je kaMI zIkhIe chIe ane ApaNe jevA hoIe chIe, tene moTe bhAga to ApaNI AjubAjunI paristhitimAMthI ajANatAM ApaNuM jIvanamAM utare hoya che. -viliyama Ara, isTamena, 26 graMtha e uttama sebatI che. tame Iccho tyAre ja e potAnA sarva bedha sahita tamArI samakSa Ave che. tamArI pUMTha te te kadI ja pakaData nathI; tamArA durlakSathI e gusse thatuM nathI; tame bIjA AnaMda tarapha vaLe te te IrSALu banatuM nathI, ane kaze ja badale lIdhA ke mAgyA vinA muMge moDhe te tamArI sevA karyo jAya che. te potAnA zarIramAMthI nIkaLI tamArI smaraNa zakitamAM pravezate jAya che. teno AtmA uDIne tamArAmAM dAkhala thAya che ane tamArA magaja para kAbu jamAve che. ra7 pustako e AtmAnI bArIo cheH AtmA te dvArA bahAra jue che. pustako sivAyanuM ghara e bArIo sivAyanA oraDA jevuM che. mANasa pAse pustaka kharIdavA pUratuM sAdhana hoya tema chatAM tenAM bALakane pustakanI saMnidhinA abhAvamAM ucheravAne ene hakka nathI. e ene kuTuMbadroha che H e emane chetare che. -hevI bIcara, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pusubhASita samuccaya 28 mArA vAcananA premane badale keI badhAMya mahArAjyanA tAja mArI sAme mUke te tene paNa lAta mArIne huM pheMkI dauM. -kenalIna, 29 hAlamAM mArAM ghaNuM mitra che ane huM temane cAhuM chuM. paNa temanA karatAM sArA vAcanane huM vizeSa cAhuM chuM. -popa, 30 keTalAka graMthAe jagatanuM keTaluMye hita karyuM che ane hajI karyuM jAya che. teo je rIte ApaNe AzA, hiMmata ane zraddhAne jagADe che, duHkha maTADe che, dUradUranA yuge ane dezane eka bIjA sAthe joDI de che ane svargamAMthI satyane lAve che e sarvene huM jyAre vicAra karuM chuM, tyAre huM AvI uttama bakSisa maLavA mATe hamezAM Izvarane AbhAra mAnuM chuM. -jemsa kriImena kalAka, 31 ApaNe ApaNuM lekane chApeluM ukelatAM zIkhavyuM che. ApaNe emane kema vAMcavuM te hajI zIkhavyuM nathI. ApaNe ApaNI vidyApIThamAM tema karavA prayatna karIe chIe, paNa vidyApIThamAM pasAra thatI prajAnA TakA pramANamAM ochA ja heya. vidyApITha na karI zake te pustakAlaya karI zake ne te eNe jarUra karavuM joIe. -prinsipAla grAMTa baTasana barmiMgahAma yuni, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yo dadhAbAnamanAnAM kuryAdvAdharmadarzanam / sa kRtsnAM pRthivIM dadyAta tena tulyaM na tad bhavet // atha-ajJAnIone jJAna ApavuM ne temane dharmadarzana karAvavuM yAne temane kharAM kheTAne bheda samajatAM karavAM, e sevAnuM puNya samagra pRthvInA dAnanA puNya karatAM paNa caDhI jAya che. samagra pRthvInuM dAna paNa e sevAnI tele AvuM nathI. -manusmRti, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alchbllo IIf haya eTale prajA samastanuM sarasvatI sArvajanika pustakAlaya eTale praka STEP IN PLEASE! pustakAlaya eTale jagata samayanA vidvAnonI rasasAmagrInu' sarahasthAna! ravA na ta nA pustakAlaya eTale prajAmA (2nAra pragati maMdira! padhAro ! Arya sudhAraka presa-vaDodarA 2300-3-34 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 'WWW.umaragyanbhandar.com |