Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir RNI:GUJMUL/2014/66126 ISSN 2454-3705 zrutasAgara |zrutasAgara SHRUTSAGAR (MONTHLY) June-2019, Volume : 06, Issue : 01, Annual Subscription Rs. 150/- Price Per copy Rs. 15/ EDITOR: Hiren Kishorbhai Dosht BOOK-POST / PRINTED MATTER yoganiSTha pa.pU. AcArya zrI buddhisAgarasUrIzvarajI ma.sA. ko 94vIM svargatithi para varSa 6 kA yaha prathama aMka sAdara samarpita AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira For Private and Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir parama pUjya rASTrasanta AcAryadeva zrI padmasAgarasUrIzvarajI mahArAja kI nizrA meM revataDA gA~va meM Ayojita tridivasIya kAryakrama kI jhalaka esa rAgurunta jApAna pavita 2 For Private and Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3 SHRUTSAGAR RNI : GUJMUL/2014/66126 June-2019 ISSN 2454-3705 AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira kA mukhapatra) zrutasAgara mRtasAgara SHRUTSAGAR (Monthly) varSa-6, aMka-1, kula aMka-61, jUna-2019 Year-6, Issue-1, Total Issue-61, June-2019 vArSika sadasyatA zulka - ru. 150/- * Yearly Subscription - Rs.150/aMka zulka - ru. 15/- * Price per copy Rs. 15/ AzIrvAda rASTrasaMta pa. pU. AcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. * saMpAdaka * * saha saMpAdaka * * saMpAdana sahayogI * hirena kizorabhAI dozI rAmaprakAza jhA rAhula Ara. trivedI evaM jJAnamaMdira parivAra 15 jUna, 2019, vi. saM. 2075, jyeSTha zukla-13 na ArAdhana pA kendra vIra jaina ta mahAka amRtaM tU padhA AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira (jaina va prAcyavidyA zodha-saMsthAna evaM granthAlaya) zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra kobA, gAMdhInagara-382007 phona naM. (079) 23276204, 205, 252 phaiksa : (079) 23276249, vaoNTsa-epa 7575001081 Website : www.kobatirth.org Email : gyanmandir@kobatirth.org For Private and Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 5 0 0 0 zrutasAgara jUna-2019 anukrama 1. saMpAdakIya rAmaprakAza jhA 2. guruvANI AcArya zrI buddhisAgarasUrijI 3. Awakening Acharya Padmasagarsuri 4. jJAnasAgaranA tIre tIre DaoN. kumArapAla desAI 5. pravacanaparIkSA liMzikA gaNi suyazacaMdravijayajI 6. cAritramanorathamAlA minAkSI eca. zeDage 7. gujarAtI bolImA vivRta ane saMvRta e-o cunIlAla vardhamAna zAha 8. zrutasevA ke kSetra meM AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira kA yogadAna rAhula Ara. trivedI 9. pustaka samIkSA DaoN. hemantakumAra 10. samAcAra sAra Atama anubhava rasa kathA pyAlA piyA na jaay| matavAlA to Dhaha par3e nimatA par3e pacAya // prata kra. 15187 bhAvArtha- AtmAnubhava rUpI rasa kI kathA kA pyAlA sabhI vyakti nahIM pI sakate haiM, ise pIkara jisake pAsa ahaMkAra A jAe, usakA patana ho jAtA hai aura ise pIne ke bAda bhI jo namratA ko dhAraNa karatA hai, vahI ise pacA sakatA hai| * prAptisthAna * AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira tIna baMgalA, Tolakanagara, hoTala herITez2a kI galI meM DaoN. praNava nANAvaTI klInika ke pAsa, pAlaDI ahamadAbAda - 380007, phona naM. (079) 26582355 For Private and Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR June-2019 saMpAdakIya rAmaprakAza jhA zrutasAgara kA yaha nUtana aMka Apake karakamaloM meM samarpita karate hue hameM apAra prasannatA kI anubhUti ho rahI hai| prastuta aMka meM "guruvANI" zIrSaka ke antargata "sadgatino upAya" lekha prakAzita kiyA jA rahA hai, jisameM sadgati kI prApti hetu AdhyAtmika upAyoM kA varNana kiyA gayA hai / dvitIya lekha rASTrasaMta AcArya bhagavaMta zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. ke pravacanoM kI pustaka 'Awakening' se kramabaddha zreNI ke aMtargata saMkalita kiyA gayA hai, jisake antargata jIvanopayogI prasaMgoM kA vivecana kiyA gayA hai| "jJAnasAgaranA tIre tIre" nAmaka tRtIya lekha meM DaoN.kumArapAla desAI ke dvArA AcAryadeva zrImad buddhisAgarasUrIzvarajI ma. sA. ke jIvana, vyaktitva evaM kRtitva kA paricaya prastuta kiyA gayA hai| aprakAzita kRti prakAzana ke krama meM sarvaprathama pUjya gaNivarya zrI suyazacandravijayajI ma. sA. ke dvArA sampAdita kharataragaccha ke kavi zrIsAra ke dvArA racita "pravacanaparIkSA SaliMzikA" prastuta kI jA rahI hai| isa kRti meM mukhya rUpa se ahiMsA ke siddhAnta kA varNana kiyA gayA hai, sAtha hI samyaktva, mithyAtva tathA isake avAntara bhedoM ko bhI samajhAne kA prayatna kiyA gayA hai / dvitIya kRti ke rUpa meM zrImatI mInAkSI eca. zeDage ke dvArA sampAdita "cAritramanorathamAlA" prakAzita kiyA jA rahA hai| isa kRti meM cAritra kA artha va svarUpa spaSTa karate hue usake lie kI jAnevAlI bhAvanA kA varNana kiyA gayA hai| punaHprakAzana zreNI ke antargata isa aMka meM buddhiprakAza, I.1934, pustaka81,aMka-3 meM prakAzita "gujarAtI bolImAM vivRta ane saMvRta e-o" nAmaka lekha kA antima aMza prakAzita kiyA jA rahA hai| isa lekha meM satrahavIM sadI tathA usake pUrva kI gujarAtI boliyoM meM hue parivartanoM kA varNana kiyA hai| pustaka samIkSA ke antargata paMnyAsa zrI samyagdarzanavijayajI ma. sA. ke dvArA sampAdita "jJAnavimala sAhitya saMgraha" pustaka kI samIkSA prastuta kI jA rahI hai| isa pustaka meM pUjya sAdhvI zrI namragirAzrIjI ma. sA. ke dvArA 100 varSa pUrva sampAdita zrI jJAnavimalasUrijI ke dvArA gujarAtI bhASA meM racita stutyAtmaka kRtiyoM kA punaH prakAzana kiyA gayA hai / isa aMka meM "zrutasevA ke kSetra meM AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamandira kA yogadAna" nAmaka zIrSaka ke aMtargata saMzodhana,sampAdana va zrutasevA ke kSetra meM Adhunika takanIkoM ke upayoga ke mahattva para prakAza DAlA gayA hai / hama yaha AzA karate haiM ki isa aMka meM saMkalita sAmagriyoM ke dvArA hamAre vAcaka avazya lAbhAnvita hoNge| For Private and Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara jUna-2019 guruvANI AcArya zrI buddhisAgarasUrijI sadgatino upAya jeTha vadi 3nA roja pa. pU. yoganiSTha AcArya zrI buddhisAgarasUrIzvarajI ma.sA. nI 94mI puNyatithi che. A prasaMge teozrI dvArA prastuta sadgati prAptinA suMdara AdhyAtmika upAyanI vAta ane prastuta karI che. saMvat 1968 vaizAkha zudi 11. zanivAra tA. 27-4-12 umeTA. jJAnarUpa dIpavaDe AtmArUpa gharamA rahelI Rddhine dekhavI joie / je yogI hoya che te Antarika lakSmIne prApta karavA prayatna kare che| AtmA prasanna hoya che, tyAre sadgati thAya che, ane AtmA prati AtmA aprasanna hoya che tyAre durgati thAya che / mATe AtmAvaDe AtmAnuM dhyAna dharavU joie| sarvatIrthane pUjIne sarvatIrtharUpa bananAra AtmA zarIramA rahelo cha / evA AtmArUpa tIrthanAM darzana karavAM joie| satva, rajo ane tamo guNAtIta AtmAnuM zuddha svarUpa cha / AtmArUpa deva vastutaH sAta dhAtuthI rahita ch| potAnA jJAnAdi guNamAM ramaNa karanAra AtmA pote deva bane cha / saMtoSarUpa amRtamAM magna rahenAra ane jene zatru mitra sama che, evA tathA zAtA ane azAtAne samabhAve vedanAra rAgadveSathI parAGmakha ane AtmajJAna vaDe bAhya sAMsArika klezone bhUlanAra evA pUjya mahAtmAo mokSa prApta kare ch| ___ zuddhasphaTikasamAna sarvajJaguNa vibhUSita ane paramAtmakalAyuta evA AtmAne manuSyoe dhyAvavo joie| Atmatattva- jJAna karyA bAda homa vagere hiMsAmaya pravRttine sujJa manuSyo karatA nthii| AtmajJAna e paramatIrtha che, paNa nadInuM jala kaMi tIrtha gaNAtuM nthii| nadIonA kAMThe zuddha havA hoya che tethI ekAnta sthAnamA yogIo tyAM AtmadhyAna dhare che / ane parama sthiratAno anubhava kare che|| __vyAvahArika dharmAcArone AcarIne AtmAnA guNo prakaTAvavA mATe saMto prayatna kare ch| AtmajJAna teja paramazauca che| te vinA anya paudgalika vastuo vastutaH zaucarUpa gaNAya nahi / kAyAmAM rahetA AtmAne kAyArahita dhyAvavo ane AtmAnA zuddha dharmamAM manane sthira karI devu| ahaM niraJjano devaH, srvlokaagrmaashritH| iti dhyAnaM sadA dhyAyedakSayasthAnakAraNaM // huM niraMjana deva chu, sarva lokanA agrabhAge Azrita chu evaM For Private and Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR ___ June-2019 dhyAna sadA dhyAnIe dhyAvaq joie| akSaya sthAna- kAraNa dhyAna che / pavana sthira thAya che tyAre mana sthira thAya che / AvI haThayoganI prakriyA- rahasya anuprekSaNIya cha / mananI sthiratA mATe yogAbhyAsanI jarUra che| jema jema manano bAhya vyApAra TaLe che, tema tema mohanAM sthAnaka vilaya pAme che, mATe manovyApAranI bAhya pravRtti TALavA sadAkAla abhyAsa krvo| AtmAmAM lAgeluM ane viSayathI uThI gayelA manathI unmanIbhAva prApta thAya che| dhyAtA ane dhyeyaaikya thatAM AtmA samarasI bhAvane prApta kare che| yogadIpamAlA somasUryadvayAtItaM, vaayusNcaarvrjitm| saMkalparahitaM cittaM(?) paraM brahma nigdyte|| AtmajJAnavaDe AtmAnuM zuddha dhyAvatAM mananI caMcalatA TaLe che| dhArmika gadya saMgraha bhA.1 pR.283-284 0 / 5 15 pa.pU. rASTrasaMta AcAryazrI padmasAgarasUrIzvarajI saMbhavita vihAra kAryakrama krama gA~va ki.mI. dinAMka krama gA~va ki.mI. dinAMka rAjasthAna 18. revadara 9 21-06-19 1. nAkor3AjI tIrtha 12 31-05 se 19. bhaTAnA 14 / 22-06-19 01-06-19 gujarAta bAlotarA 12 02-06-19 20. ikabAlagaDha 21 23-06-19 3. AsotarA 20 03-06-19 21. citrAsaNI 13 24-06-19 siSANA 04-06-19 22. pAlanapura 13 25-06-19 mokalasara 15 05-06-19 23. magaravAr3A 15 26 se mAMDavalA 06-06-19 27-06-19 revataDA 07 se chApI 27-06-19 09-06-19 (zAma) 8. bAkarA ror3a 14 10-06-19 25. siddhapura 11 28-06-19 9. modraNa 10 / 11-06-19 26. uMjhA 12 29-06-19 10. boratA 13 / 12-06-19 bhAMDa 30-06-19 11. kolapurA 10 / 13-06-19 28. mahesANA 14 01 se 12. bhinamAla 14 14 se 02-07-19 15-06-19 | 29. sephronI 13 03-07-19 13. maMdhAra 10 15-06-19 30. naMdAsaNa 14 04-07-19 14. DIrarA 14 16-06-19 31. navakAratIrtha 10 04-07-19 15. jasavaMtapurA 13 / / 17-06-19 (zAma) 16. dAtarAI (daMtau) 16 / 18-06-19 | 32. zerathA 18 05-07-19 17. jIrAvalAtIrtha 6 19 se 33. kobA 15 06-07-19 20-06-19 . D 27. For Private and Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara jUna-2019 Awakening Acharya Padmasagarsuri (from past issue...) The great poet, Shri Shantha Prakash, "Satya Das" has written: "If I wish, I can melt a stone. If I wish I can show the existence of God and if I wish, I can give life to a dead body and teach it language." "If I wish," that is if I propose to do so, I can do everything. In this world, there is nothing that is impossible. In an excellent couplet, the great poet, Kabir has expressed the idea that when a child is born it cries and others smile and feel happy and when the child grows up into a man, he must perform such noble actions that when he dies he must smile not caring for death and others must weep thinking that they are losing a great man and that his death is a misfortune to them. People remember only those great men who help others. You must also help others according to your ability and if some body gives you help you must be grateful to him. The dog serves its master according to its ability. It never deceives its master. The man who deceives one who helps him is like one who makes a hole in the plate off which he eats his food. Such a man is ungrateful. The man in whose life, ingratitude takes the place of gratitude is worse than a dog. One man who is grateful to his benefactors inspires ten men to be charitable and benevolent. But, on the contrary, one ungrateful man prevents the emergence of a hundred benefactors. Only a man who knows himself and the nature of his soul can show the quality of gratitude. God's mercy, the mentor's percepts and righteous conduct are essential for the realization of the self. (continue...) For Private and Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR June-2019 jJAnasAgaranA tIretIre (yoganiSTha AcArya zrImad buddhisAgarasUrIzvarajI mahArAja:2) DaoN. kumArapAla desAI (gatAMkathI AgaLa..) rojanIzImAM AlekhAyelA sAta kaDInA A kAvyanI eka khUbI e che ke AkhA kAvyanu Alekhana saheja paNa chekachAka vagaranuM jovA maLe che| hRdayamAM jAgato bhAva sIdhesIdho ja rojanIzInAM pAnAM para aMkAto gayo hoya tema lAge che| AmAM teone zAbdika pheraphAro paNa karavA paDyA nathI! ahIM gurubhAvanAnuM gaurava karatAM teo kahe cha : "UMghyo deva jagAvIyo re - deha derAsaramAhI - pragaTe vahni vahnithI re - guruthI gurupaNuM maaNhii|" - __ A pachI AcAryazrI buddhisAgarasUrijI guruziSyanA aikyanI vAta karIne vi. saM. 1971nA nUtana varSanA prAraMbhe bhAvapUrvaka gurune smare che / teoe gAyelo A gurumahimA anubhUtinA pAyA para racAyelo hovAthI vadhAre hRdayasparzI banyo che| vijApuranA eka nirakSara kaNabI kuTuMbanA bALakanuM gurukRpAe ja yoganiSTha AcArya tarIke AdhyAtmika rUpAMtara thayu hatuM, e ahIM paNa joI zakAya che| rojanIzInA AraMbhe 'sva'mAM paramAtmabhAva anubhavavAnI potAnI jhaMkhanAne pragaTa karatAM teo kahe che : ___ "sarva jIvonI rakSArthe pravRtti kraao| satya vadavAmAM jIvana vahyA kro| asteya, brahmacarya, parigrahatyAga vagerenI ArAdhanA paripUrNa dravya ane bhAvathI thaao| apramattapaNe AtmasamAdhimAM dravya ane bhAvathI svajIvana vho| jaina zAsananI prabhAvanA thAya evA saMyogo prApta thaao| jaina dRSTie, zAsanarakSaka dRSTie, sarvajIvadayA dRSTie, sarva nAmonI apekSAe mana, vacana ane kAyAmAM kriyA (karma), yogitva ane jJAnayogitva prgtto| adhyAtmajJAnanAM ucca rahasyonA anubhava vaDe AtmA sahajAnaMdamAM masta rho| apramatta bhAvanI jIvanmuktimAM zuddhopayoga vaDe sthiratA thaao| uttama jJAna, darzana ane cAritra dvArA 'sva'mAM paramAtmatva anubhvaao|" A eka varSa daramiyAna emaNe aneka sthaLoe vihAra ko hto| emAM mANasA, ridrola, vijApura, IDara, kheDabrahmA, kuMbhAriyAjI, aMbAjI, Abu, acalagaDha, dAMtIvADA, For Private and Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara jUna-2019 pAlanapura, siddhapura, UMjhA, mahesANA, bhoyaNI, vIramagAma, godhAvI, kalola, pAnasara ane pethApura jevAM jANItAM gAmo uparAMta anya gAmono paNa samAveza thato hato, paraMtu eka varSamAM karelA ATalA vihAra daramiyAna emanI vAMcanapravRtti to satata ane tIvra vege cAlu rahI htii| pote vAMcelAM pustakonI noMdha teo rojanIzImAM karatA jAya che| ___A eka ja varSamA emaNe 'samayaprAbhRta, zubhacaMdra AcAryakRta 'jJAnArNavasAroddhAra' (bIjI vakhata), rAjendrAbhidhAnakoza' (bhaa| 1), 'jJAnacakra' (bhaa| 8), 'mahAbalamalayAsuMdarI, saMskRta tilakamaMjarI, caMdraprabhu, 'vikramorvazIyam' (bhASAMtara), 'vihyadUratnamAlA' ane jaina dRSTie yoga' jevAM pustako vAMcyAM; jyAre AcArya AnaMdazaMkara dhruva, 'dharmavarNana, mananapUrvaka vAMcyu ema kahe che, to mANasAnA darabAra pAsethI lIdhelu 'ratnamAla' pustaka vAMcIne pAchu ApyAnI noMdha maLe che| e ja rIte sANaMdanI sarakArI lAibrerImAthI lIdhelAM pustako vAMcIne pAchAM ApyAM, tenI yAdI paNa maLe cha / A graMtho uparAMta 'gujarAtano arvAcIna itihAsa, kaNabI-kSatriya itihAsa' ane 'padmamahApurANa' jevA graMtho vAMcyA hatA, 'jIvanazaktinuM baMdhAraNa, svAmI rAmatIrthano sadupadeza' (bhAga 7), 'gujarAta sarvasaMgraha, 'svadeza, 'hiMdanI udyogasthiti, 'bhArata lokakathA, 'dariyApAranA dezonI vAto' jevAM pustako paNa vAMcyA hatAM, 'adhyAtmopaniSada'na cothI vAra manana kayeM, to 'jona opha Arka, 'kumudinI, 'AMkha kI kIrakIrI', 'zAMtikuTira, 'subhASitamuktAvali' tema ja narmakavitA' jevA graMtho paNa vAMcyA htaa| vaLI, vi. saM. 1971nI vaizAkha suda pAMcamanA roja zrI motIcaMda giradharalAla kApaDiyAe AnaMdaghananAM pado para lakhelI prastAvanA ane upoddhAta vAMcyAnI noMdha paNa maLe che| A varSa daramiyAna emanI lekhanapravRtti cAlatI rahI htii| 'karmayoga' nAmano emano graMtha chapAto hato e paNa noMdhyu cha / vihAra ane vyAkhyAno cAlatAM hatAM, enI sAthosAtha ATalI badhI jJAnapravRtti cAlu rAkhavI te virala ja kahevAya / kyAreka koI jijJAsuneya abhyAsamAM sahAyabhUta thatA htaa| saMvata 1971nI mAgazara vada amAse zA. mohanalAla jeziMgabhAIne pAMcamA karmagraMthanI sittera gAthA sudhI abhyAsa karAvyAnI noMdha paNa maLe cha / saM. 1971nA poSa sudi chaThanI noMdhamAM teo lakhe che - ____ "sAMjanA samaye kaDI prAMtanA subAsAheba rA. goviMdajIbhAI hAthIbhAI darzanArthe aavyaa| temane prajAnI sevA karavI, sAdhuono upadeza zravaNa karavo, prajAjanonAM duHkho tarapha lakSya devU, lAibrerIo, borDiMgo vizeSa pramANamAM vyavasthApUrvaka ughADavA mATe upadeza dIdho / gAyakavADI rAjyamAM sAdhuone mATe saMskRta pAThazALA ughADavA upadeza For Private and Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR June-2019 diidho|" AvI ja rIte phAgaNa vada 8nA divase "pro. rAmamUrti senDonI mulAkAta laI dhArmika vicArono upadeza Apyo" evI noMdha paNa maLe ch| emano sAhityaprema sarvatra dekhAya ch| teo gujarAtI sAhityanA vartamAna pravAho ane sAkSarothI paricita htaa| gujarAtI sAhityanA saMzodhaka zrI ke. ha. dhruva vize emaNe lakhelA apragaTa stutikAvyamAM A jJAnI ane dhyAnI yogIrAjane sAhityasaMzodhaka pratye keTalo Adara che, te pragaTa thAya che| teo kahe che : "milanasAra svabhAve sArA, sAkSaravargamA pyArA, uttama vidyAnA AdhArA, sadgaNanA avtaaraa| dhanya dhanya zubha mAta tAta ne, dhanya gurjara avatArI, moTA mananA zubha paramArthI, tava jIvana blihaarii| amara karyu nija nAma jagatamAM, guNakArI zubhakArI, 'buddhisAgara' maMgala pAmo, guNagaNanA bhNddaarii|" AvI ja rIte sANaMdathI AcAryazrI buddhisAgarasUrijIe munizrI jinavijayajIne maitrIne biradAvatuM ane jJAnavRddhinI abhilASA pragaTa karatuM ATha kaDI- kAvya lakhyu ch| A rojanIzIno keTaloka bhAga 'karmayoga, 'bhajanasaMgraha, jainagItA' ane 'sukhasAgara gurugItA' nAme emanA graMthomAM pragaTa thayo che| AthI ahIM apragaTa evA gadya ane padya bhAgane jovAno upakrama rAkhyo che / AmAM sAcI bhaktine batAvatA emanA eka apragaTa kAvyamAM teo harino mAraga zUrAno che' ema kahetA jaNAya che / teo kahe che ke, mAtra mukhethI bhakta kahevaDAvavAthI kAma patI jatuM nathI / ene mATe to prayatna ane niSkAma bhAvanA jarUrI cha / teo AvA kRtaka bhaktone pUche che : "kahe mukhathI tamAro chu, tamone sau samarpaNa ch| vicArI Apa uttarane, amArI zI karI sevA? thane lakSmI ghaNI vhAlI, tane kIrti ghaNI vhAlI, kahe che bhaktino bhUkhyo, amArI zI karI sevA?" Ama kahIne viveka vinA vitta kharacavAnI, asatya ane parigrahanI tema ja saMsAranA pravAhamAM gatAnugatika rIte taNAvAnI sAmAnya janonI manovRttinI vAta karIne bhArapUrvaka kahe che - (kramazaH) For Private and Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12 zrutasAgara jUna-2019 kavi zrIsAra kRta pravacanaparIkSA SaTtriMzikA gaNi suyazacaMdravijayajI pravacana eTale siddhAMta, tenI parIkSA eTale pravacana priikssaa| vizeSe kahiye to siddhAMta kevo hoya? tenuM svarUpa zuM hoya? tene samyak kaI rIte kahevAya? tenI varNanA karato graMtha te ja pravacana parIkSA / prastuta kRtimAM kRtikArazrIe mukhyatayA ahiMsA dharmanA siddhAMtane sUkSmatAthI varNavyo che| to sAthe-sAthe samyaktva, mithyAtva tathA tenA avAMtara bhedone samajAvavAno paNa kavie ahIM suMdara prayatna karyo che / kAvyanA zabdo ekaMdare saraLa cha / vizeSamAM "chUTisyai, lahisyai" jevA zabda prayogomAM koI prAMtiya bolInI chAMTa jovA maLe cha / kavi zrIsAra kharataragacchanA prasiddha vidvAna che temaNe A sivAya paNa anya nAnI moTI ghaNI gurjara kAvya racanAo karI ch| prastuta kRti jevI ja pravAhitatA temanA anya sarjanomAM jovA maLe ch| prAnte prastuta kRtinI hastapratanI phoTokaoNpI ApavA badala khaMbhAta-amarazALA jJAnabhaMDAranA vyavasthApakono tathA zeThazrI maNIlAla pItAMbaradAsa hastalikhita zAstrasaMgrahanA TrasTIgaNano khUba khUba AbhAra / // namo vItarAgAya // [rAga]mAlavI gauDau jAti // sAcai manaiM jinadharma sevau, ima kahai aNagAra re, siddhaMta sUtra vicAri joijyo, achai aratha apAra re // 1 // sAcai... dharamanI vAtaI mUDha prANI, kAMi karau cupacApa re, dharama rau e marama sAcau, jIvahiMsA pApa re // 2 // sAcai... dharamanaiM arathai jIvahiMsA, dharai nava nava raMgare, te ghaNA jAmaNa maraNa lahisyai, Akhi' AcAraMga re // 3 // sAcai... hiMsA thakI kima dharama thAyai, joi upadesa-mAla re, kapaTanai mAraga sahU rAcai, sAcanau nahIM kAla re // 4 // sAcai... trasa anai thAvara taNI nizrA, achai jIva aneka re, ika jIva hiMsyA(sA) saha hiMsyA(sA), dharau citti viveka re // 5 // sAcai... 1. janma. 2. bole, For Private and Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir June-2019 SHRUTSAGAR 13 jau jIvanI jayaNA karaMtAM, koi jIva haNAya re, tehanai lAgai pApa thoDau, ghaNau dharma ja thAya re // 6 // sAcai... ketalA prakaraNa anai TIkA, sUtrathI viparIta re, siddhaMta milatA jeha sAcA, dharau tiNi (suM)prIta re // 6(7) / sAcai... kArima svAratha taNA vAhyA, eka bhavanai kAja re, jina(vacana) mithyA karai te kima, chUTisyai mahArAja re // 7(8) / sAcai... Agama thakI viparIta karaNI, ghaNI dIsaiM Aja re, ApaNI jAMgha ughADagi hiva, Apanai ija lAja re // 8(9) / / sAcai... je sAca kahatAM rIsa karisyai, te karau sau vAra re, ghAsisyaI dAMtani vAtathI jau, tau kisau upacAra re // 9(10) / sAcai... ika vakra jaDanai cyAri akSara, bhaNyA dhai paga chADi re, ika vAnarau naI Dasyau vIMchU', pachai kiNirai12 pADi3 re // 10(11) ||saaci... jinavacana sAcA kema vighaTai, nahIM pUrau mAMjhare, e loka sAcau kahai mhArI, mAta tau kima vAMjha re // 11(12) / sAcai... tapa tapau kiriyA karau dina prati, ghaNAM kharacau vita(tta)5 re, samakita vinA sahi phoka kahiyai, sAra ika samakita(tta) re||12(13)| sAcai... ika deva tau6 arihaMta sevau, suguru tau aNagAra re, vItarAgabhASita dharma sevau, jima tarau saMsAra re // 13(14) / / sAcai... sUkhamanai bAdara jIva haNatau, mugati na gayau koi re, je jIvahiMsA thakI viramyA, tehanA phala joi re // 14(15) / sAcai... keI eka tiNi bhavi mugati pahutA, pahucisyai keI eka re, munirAya metArija taNI pari, rAkhijyo nija Teka re // 15(16) / sAcai... vAvaDI kUpa talAva kAjaiM, haNai pRthivI jeha re, vItarAga dasamaI aMga bhAkhai, maMdabuddhI tehare // 16(17) / sAcai... 3. chUTaze, 4. have, 5. ijata ?, 6. ghase, 7. vAyuthI, 8.?, 9. vAMdaro, 10. Dasyo, 11. vIMchI, 12. bUmo, 13. pADavI, 14. madhye, vacamAM?, 15. paisA, 16. to, For Private and Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 14 zrutasAgara jUna-2019 kai jIvahiMsA kai hiMsA, dharama e kiNa vAta re, je halU(lu)-karamA teha jANai, syU(syu) kahAM tasa mAta re // 17(18) / / sAcai... hiMsA thakI dukha lAkha thAsyai, dayAthI sukha-thATa re, jima bhalA jANau tema vicarau, kahI beU vATa re // 18(19) / / sAcai... pajUsaNAdika parava AvyAM, kIjIyai jinadharma re, pAliyai jIvadayA bhalI pari, dharma rau e marma re // 19(20) / / sAcai... tiNi parava AvyAM dalai pIsai, haNai mUDha cha kAya re, gADarI paravAha paDiyAM, dharama ima kima thAya re // 20(21) / / sAcai... jinadhama(ma)-AgamamAMhi niramala, lahai jihAM tihAM soha re, piNa Aja dhasamasa dhaNI tijatAM", huau bhaisA-Dohare // 21(22) / sAcai... bhagavaMta pahutA mugati nagarI, nIraMjana nirAkAra re, cidAnaMda jyotI(ti)rUpa sohai, sakala-jana-sukhakAra re // 22(23) / / sAcai... tehanai jimivA bhaNI avidhaiM, bhalA bhari bhari thAla re, ghRta sAlinai pakavAna melhai, e kisauM jaMjAla re // 23(24) / sAcai... lokIka lokottara kriyAyaiM, mera(rU) sarisava phera [re], piNa Aja kihAM kihAM eka dIsai, e vaDau aMdhera re // 24(25) / / sAcai... lokIkathI piNa achai virUau, lokottara-mithyAta re, vachanAgathI piNa visa kahIjai, sahata ghRta sama mAta re // 25(26) / sAcai... samakita taNI je sAra na lahai, na jANai navatattvare, zrAvaka nahIM piNa teha sAvaja, jANijyo ikacitta re // 26(27) / / sAcai... ika jIvarakSA suddha pAlai, prathama samakita suddha re, tau jANi sobhai anai surahau22, milyA mizrI duddha re // 27(28) / / sAcai... dhana teha je saMsAra taji(jI)nai, Adarai munivesa re, trasa anai thAvara jIva na haNai, tima na dyai upadesa re // 28(29) / / sAcai... 17. pravAha, 18. tyajatA, 19. ?, 20. jamavA, 21. jaMgalI prANI, 22. ?, For Private and Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 15 June-2019 SHRUTSAGAR je sAdhu hui prANI haNAvai, vacana bolai kUDa re, tapa tappau bhaNiyau anai guNiyau, sarva tiNi rau dhUDa23 // 29(30) / sAcai... ima vidhaI saMyama vidhaI pUjA, mugatinau chai khaMdha re, avidhinau kIdhau dAna tapa japa, jANijyo sahi dhaMdha5 re // 30(31) / / sAcai... gharanI avasthA......jinavara, namai teha alIka re26, nyAnanai niravAna dIkSA, tIna e vaMdanIka re // 31(32) / / * sAcai... vItarAga Agali putra Ichai27, vadhArai28 nAlera29 re, jau lAbha hui tau Avi kharacai, sUkhaDI dasa sera re // 32(34) / / sAcai... sIyalanai sItalanAtha pUjai, namai Ichai jAta re, jinamata taNA te jANa kahiyai, piNa na jANai vAta re // 33(35) / sAcai... je kahai sAvadya vadai jinavara, te na jANai bheda re, sAvadya jinavara kade na vadai, vAta e dru"veda re / // 34(36) / / sAcai... Agama taNI raha rIti calatAM, kahai koi ajANa re, tehanai dIjai eha uttara, pUchijyo vadhamAna re // 35(37) / / sAcai... kalahaMsa jima karijyo parIkSA, syU(syu) kahAM vAra vAra re, vItarAga vadiyaureteha sAcau, ima kahai zrIsAra re // 36(38) / sAcai manai... // iti zrIpravacanaparIkSASaTtriMzikA smaaptaa| likhatA kRtA ceyaM zrIjesalamerau / vAcyamAnA ciraM nandatu // zrI: syAt jinamataratAnAm // daMsaNa vaya sAmAiya posaha paDimA abaMbha saccitte / AraMbha pesa uddiTTha vajjae samaNabhUe ya / (pravacanasAroddhAra gAthA.980) 23. dhULa ?, 24. skaMdha, 25. mithyA pravRtti, 26. khoTo, 27. Icche 28. vadhere. 29. nALIyera, 30. kyAreya paNa, 31. dhruvanA tArA jevI, 32. ratha-rIta (?), 33. kA. *cau...nIca...gAthA... i... eka... ra ....re| ......... vajo......samI.......bhalau vicAra re saaci...||32(33)|| A uddharaNa gAthA pratamAM prakSepAyelI che. For Private and Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 16 zrutasAgara jUna-2019 zrI khemarAjamuni kRta cAritramanorathamAlA minAkSI eca. zeDage prastAvanA : jenuM eka divasanuM pAlana paNa mokSa ApavA samartha che, je- pAlana zrI tIrthaMkara bhagavaMtoe svayaM karela che, kevalajJAna-kevadarzana thayA pachI jinezvaronI dezanAmAM sarva prathama jenI prarUpaNa karAya che; jenuM pAlana khAMDAnI dhAra samAna manAya che; evA cAritranuM pAlana karI Aja sudhI anaMta-anaMta AtmAo muktivadhune varyA ane puruSArthamAM saphaLa thayA / e puruSArthanuM sattva hajI jeomAM pragaTyu nathI, teoe aMtaranA umaMga ane ucharaMgathI je mahAna manoratho karyA ene kaMDAratI mahAna kRti eTale caaritrmnorthmaalaa| vAraMvAra vAMcana-manana-ciMtanathI siMha jevU sattva pragaTAvavAnI kSamatA dharAvatI A eka virala kRtinuM saMpAdana karavAno ahIM prayAsa karyoM che / cAritragrahaNamAM azakta jIvo AvA manoratho dvArA potAnA cAritramohanIyane khapAvI AgAmI samayamAM jarUra tene grahaNa karavAnI kSamatAvALA banI zake che| kRti paricaya : prastuta kRti khemarAja muni (kSemarAja muni) dvArA mArugurjara bhASAmAM padyabaddha 53 gAthAomAM racAyelI che| A kRtimAM AtmAne hitakAraka evA manorathornu varNana karavAmAM Avyu ch| cAritra eTale AtmaramaNatA, AtmaguNomAM sthiratA ane AtmamaMdiramAM bhegA thayelA karma-kacarAne khAlI karavAnI prakriyA / cAritra eTale veSanuM parivartana, nAmarnu parivartana, AtmAnuM parivartana, pApono pratijJApUrvaka tyAga, ghara, mAla, milkata mAtA-pitA, svajana kuTuMbarUpa bAhya saMsArano tyAga, rAga-dveSa, kAmakrodhAdi AMtarika saMsArano tyAga / manoratha eTale mananI bhAvanA / cAritra mATe karAyela bhAvanA eTale caaritrmnorthmaalaa| prastuta kRtimAM kartA dvArA prathama gAthAmAM AdinAtha bhagavAnanI stuti karAI che ane tyAra bAda vividha manorathonuM varNana karAyela ch| A kRtimAM AvatA manoratha (bhAvanA) nA viSaya nimna prakAra che 1. vidhiyukta jinadharmArAdhanA 2. jinavANIzravaNa For Private and Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir June-2019 SHRUTSAGAR 3. gurusevA 4. jIvadayA 5. bAravratano svIkAra 6. samakitanuM pAlana 7. zeDhuMjayagirinI yAtrA 8. zIyalavrata pAlana 9. zuddha bhAve tapa 10. prabhupUjA 11. saMyamagrahaNa 12. paMcamahAvrata pAlana 13. samiti pAlana Adi 14. jinAjJA pAlana 15. paDilehaNa 16. Avazyaka vidhi 17. upasarga 18. kAUsagga 19. vikathA niMdA parihAra 20. svAdhyAya 21. iMdriyadamana 22. Agama adhyayana 23. kaSAyajaya 24. vairAgya 25. AhArazuddhi 26. aDhAra pApasthAna tyAga 27. gurupAsethI abhigraha-niyama grahaNa 28. mana-vacana-kAyAnA akuzala vyApArone sArI rIte rokI gupti pAlana 29. cAritrano svIkAra karyA bAda hitamA pravartana svarUpa sAraNA-vAraNAdi (kartavyane yAda karAvavA svarUpa sAraNA, ahitakArI pravRtimAthI aTakAvavA svarUpa vAraNA, saMyamayogamAM skhalanA pAmelAne 'tamArA jevAne Aq karavU zobhatuM nathI' vagere vacano kahevA svarUpa coyaNA ane dareka skhalana vakhate A ja vastu vAraMvAra kahevA svarUpa paDicoyaNA athavA daMDa-zikSA te rUpa paDicoyaNA A badhAne sArI rIte, kheda ke dukha lAgyA vinA AnaMdapUrvaka huM kyAre sahIza te) uparokta manoratho prastuta kRtimAM varNavela che| aMte cAritrabhAvanA puSTi mATe dhannAzAlibhadra, kayavannA, arjunamAlI jevA dRSTAMtono ullekha ko che| kartA paricaya : kRtinA aMte kartAnAmamA 'zrIkhema kavi munIvara bhaNai' eTalaM ja upalabdha thAya che| jainagurjara kavio bhAga-1 (pR.190-191) tathA gujarAtI sAhityakoza For Private and Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 18 zrutasAgara jUna-2019 madhyakAla bhAga-1 (peja naM-75) mAM prApta thatA vivaraNa pramANe kharataragacchanA jaina sAdhu jinakuzalasUrinI paraMparAmAM somadhvaja gaNi thyaa| somadhvaja gaNinA ziSya khemarAja muni / chAjahaDa gotranA zAha lIlAnA ane mAtA lIlAdevInA putraratna khemarAja muni / A kavie I.1460 mAM jinacaMdrasUri pAse dIkSA lIdhAno ane I.1513mAM koi zrAvake emanI pAse vrata grahaNa karyAno ullekha maLe ch| A uparathI kavi. I.15mI sadI uttarArdha ane I.16mI sadI pUrvArdha daramyAna hovAnuM mAnI zakAya che| A kavie 81 kaDInI zrAvakAcAra caupAI' (racanA vi. 1546), 'upadezasaptatikA' (racanA I.1491), 25 kaDIno '(phalavIM)pArzvanAtha rAsa, 23 kaDInI phAgubaMdhanI maMDapAcala (mAMDavagaDha)' caitya-paripATI, ekasoATha pArzva stotra' tathA anya keTalAMka stavano ane sajjhAyonI racanA karI ch| prata paricaya : prastuta kRti saMbaMdhI prata AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira, kobAmAM upalabdha ch| hastaprata kramAMka-29461ne Adarza pATha mAnIne A kRtinuM saMpAdana karavAmAM Avyu che / A pratanuM pratilekhana varSa vikrama saM.1822 mArgazIrSa mAsa, kRSNa pakSa, 8 tithi, sthaLa meDatA, pratilekhaka sarUpacaMda mathena cha / pratamAM kula 3 patro che| pratyeka patramA 12 paMktio ane pratyeka paMktimA 30 thI 31 akSaro che| pratanI avasthA pANIthI vivarNa thayelI che, jethI akSaro vAMcavAmAM muzkelI paDe cha / pAThAMtara mATe anya prata kramAMka-87121no AdhAra lIdho cha / saMpAdana kAryamAM prata kramAMka29461 ne 'ka' prati ane anya prata kramAMka-87121ne 'kha' pratino saMketa Apyo cha / banne pratomAMthI maLatA zuddha pAThane saMpAdanamAM ane anya pratanA pAThane pAThAMtara (TippaNa)mAM sthAna ApI saMpAdana karela che| cAritramanorathamAlA zrIAdisara pAya' namI, parimala guNa vishaal| caraNa manoratha phUlaDAM, guMthisu mAla vizAla ... // 1 // te dina mujhanai kadi husyai, pakhi varasanai maas| zrIjinadharma vidhi karu, jehathI pUrai Asa // 2 // te0... 1. pAya (kha), 2. guNi (ka), 3. payi (kha), For Private and Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir June-2019 // 3 / / te0... // 4 // te0... // 5 // te0... // 6 // te0... // 7 // te0... SHRUTSAGAR gItAratha guru sevIi, suNIi Agama vaanni| prANI dayA nita pAlIi e paramAratha jANi bAre vrata aMgI karI nizcala samakita mUla / pAlasuM nija sagati karI TAlisa bhava bhaya sula aSTApada AbU taNI zrIzetrujo girinAri / jina kalyANaka bhUmikA jAtra kari sujaga sAra desu dAna dayA karI sIla dharisuM niklNk| sagati sahita tapa Adaru sudha bhAva nissakaM paramezvara pAya pujatA caMdana kusama kpuur| pUrisa Agali sAthiyo nita nita UlaTapUra dharamai dhana vecI karI chAMDIsa gRhAcAra / sudho guru jANi karI lesyuM saMyama bhAra bhAva te saMyama Adaru paMcamahAvrata bhaar| dhArisa nija kAyA karI pAmIsa bhavajala pAra mana vacana kAyA karI chaviha jIvanikAya / savi AraMbha nivArasulahIsyuM siddhi upAya paMca sumati trihuM gupatisudUdhara cArita dhAra dhArisu dhIra paNo dharI jANi athira saMsAra puMjI paDilehI karI thaMDila bhUmi pes| dhammovagaraNa ApaNA mUkisa joi lesa gurukulavAsa vasasyuM sadA jIviya maraNA siim| sahavau gurunI coaNA leI abhigraha nIma bhIma bhayaMkara ati ghaNA upasarga mAhima saar| kahIi2 kAUsaga kari rahu nita nita sajha vihAra // 8 // te0... // 9 // te0... // 10 // te0... // 11 // te0... // 12 // te.... // 13 / / te0... // 14 // te0... 4. sakati (kha), 5. ANaMdapUra (kha), 6. saghara vyApAra (kha), 7. na (ka), 8. navA karisu (kha), 9. guptisuM (kha), 10. dhArasyuM (ka), 11. bhIma (kha), 12. kaIyai (ka), For Private and Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 20 jUna-2019 // 15 // te0... // 16 // te0... // 17 // te0... // 18 / / te0... // 19 // te0... // 20 // te0... zrutasAgara kaTaka mahAripu kAmano sIla sabala sannAha / pahirI jIpasuM huM jadA jaya siri varisuM3 agAha vikathA nidrA pariharI madhurisvari sajjhAya / ekAMti baisI karI karisyuM gopavi kAya jJAna aMkuza5 mana thira6 karI kuzala manaha vyApAra / vacana anai kAyA karI sabara dharisya apAra jadi bAvIsa parisahA AhiyAsI kuM mana bhAvi / ghari ghari madhukari jima bhamuM niradhana saghana sabhAva avasara te kaIi husyai varasa anai dIna mAsa / mamatA mUkisa mana thakI" samatA upari bhAva dravyati(thI) cAritra mai lIyA bhavi bhavi vAra anaMta / kAja na koI tihAM sayuM dIThA dUkha anaMta dazavidha sAdhu taNI bhaNI sAmAcArI maaNhi| rahisyuM kadA nizcala karI rAcisyuM navee22 pravAha iMdrIya pAMce vasi karI viSaya taNo rasa chaaNddi| cAritranI dhuri niravahuM lAgisa na huM pAkhaMDI sAraNa vAraNa coyaNA paDicoaNa savi diis| dharisuM mana sohAmaNo mUkisa mAyA rIsa jhUsara sIma bhUi sohuto iryAsumati vihAra / vikathA hAsuM TAlato jadi huM karisuM vihAra27 sUtra taNA savi tapa karI aMga upAMga pinn| guru mukha Agama vAcasyuM tehuM mAnisa dhanna cyAra kaSAya vikathA taNI jANI kaDU vivaag| mUla thakI unamUlisyuM ANi mana vairAga // 21 / / te0.. // 22 // te0... // 23 / / te0... // 24 / / te0... // 25 // te0... // 26 // te0... 13. lahisu (kha), 14. mahurasari (kha), 15. akusala (kha), 16.ruMdhI (kha), 17. samau (kha), 18. taNI, (kha) 19. sahu~ (ka), 20. yadA (kha), 21. paNai (kha), 22. caitya (kha), 23. savi (kha), 24. mAraNa (kha), 25. sodhato (kha), 26. yadi (kha), 27. apAra (kha), 28. viSaya (kha), 29. kaTuka (kha), For Private and Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir June-2019 // 27 // te0... // 28 // te0... // 29 // te0... // 30 // te0... // 31 // te0... SHRUTSAGAR 21 heje bhAra saMyama dharu dhAre jima jagadhIra / caraNa karaNa be sattarI nirvAhasyuM gaMbhIra arasa virasa valI sUjhato jadi phAsu aahaar| AhAra sudhi karuM raMgasyuM TAlu doSa aDhAra je rUse tusai nahI niMda pasaMso jaanni| samatA bhAvi nita nita huM te munivara vakhANa jirNa mayalA2 kapaDA pahirasi nirahaMkAra4 / kAyA mala aNa TAlato temA nisi dina sAra AvI baisai hariNalA jahIi25 mujha ucharaMga26 / te padamAsana pUrIyai nirabhaya paNai saraMga cihuM bhede AhAranA baitAlIsa dos| varaji jimatima saMyoganA nA karuM mAyA mosa cha Avasyaka vidhi karI yadi hu karisa pasaMta / chaMDI apara mana raMjanA AMNI mana ekAMta kalaha nikaMdu dehathI machara vayara virodha / TAluM jina vacane karI te navi bhaNIya sa krodha tRNamaNi sama karI gaNai vairI mitra samAna / mAna anaiM apamAnanaiM te jANo jagi jANa pratimA bAraha paDivajI caudaha pUraba sAra / aMga IgyAra bhaNuM sadA sAdhuM zivasukha sAra saMyama dhara' munivara bhalA huA husai je 2 bhUri / jeha achai te praNamIi nitu Ugamatai sura gArava tInai pariharI na karu paMca pramAda / saMvegai manavAsiU na bhaNuM paraapavAda // 32 // te0... // 33 // te0... // 34 // te0.. // 35 // te0... // 36 / / te0... // 37 // te0... // 38 // te0... 30. saMyama bhAra havaiu (kha), 31. nitu (kha), 30. sadAi (ka), 31. kalapaDA (ka), 34. niraahaMkAra (ka), 35. hIi (ka), 36. ucchaMgi (kha), 37. carama jisI saMsargaNA (ka), 38. samatA (kha), 39. taNo (kha), 40. yadA (kha), 41. dhari (kha), 42. valI (kha), 43. kAya (kha), For Private and Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 22 jUna-2019 // 39 / / te0... // 40 // te0... // 41 // te0... // 42 // te0... // 43 // te0... zrutasAgara dhannau kayavannaU bhalo arjunmaalaagaar| zAlibhadra thulibhadra muni paNamI jai suvicAra sahasa aDhAra sIlAMganAM daza bhedai yati dharma / bAlapaNai taruNA paNai je me kIdhA karma sUdhaI mana AloisuM jehano chai bahu pApa / savi AraMbha nivArasyuM jehathI thAi saMtApa kacaro jima paraho karI parigraha pApaha mUla / puNya paMtha uDAisyai jina pari Akaha tUla upasama jalarasa sIcasUkrodha dAvAnala pUra jehathI tatakhiNa parajalaI tapa japa dharma aMkUra AThai mada maraDI karI citta karuM sukmaal| sarala paNai mAyA haNI saMtoSaI lobha jAla pararamaNI ridha5 rUaDI pekhI kIdhI raag| niMdau garahuM te yadA citta karIa nirAga sAmAika vidha vaMdanA posaha nai pchkkhaaNnn6| jaUM kAusagga thira karuM cauvIsa chai jAMNa vaMdana taNI parI siyalu sAyara jima gaMbhIra / ravi jima tejai dIpato nijara nigraha dhIra saraNA cyAre jada karuM arihaMta sidha susAdha / zrIjina dharmaha siri tilaU pUraba puNyaha lAdha ApaNa chai paramAdIyA nisi dina bahu aarNbh| dharma manoratha mana dharaI mUMkI dUraha daMbha tehane sivapada DhUkaDo jAMNI jai subha bhaavi| jiNavara gaNahara ima kahai bhaviyaNa sayala sahAva // 44 / / te0... // 45 / / te.... // 46 / / te0... // 47 // te0... // 48 // te0... // 49 // te0... // 50 // te0... 44. sIlanA (ka), 45. riddhi (kha), 46. pacakhANa (kha), 47. niyama (kha), 48. abhigraha (kha), For Private and Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR 23 June-2019 je pAtika kIdhA ghaNAM chAMnA pragaTa anek| te guru mukha AloIi ANI vinaya viveka // 51 // te0... caraNa manoratha mAlikA zrAvaka muni suvicAra / kaMThihI rAkhai ApaNai sadA te pAMmai bhavapAra // 52 / / te0... nija mati bhAvai bhAvanA avara karai ji sAra zrIkhema kavi munIvara bhaNai te sukha lahai apAra // 53 // te0... ___ te dina mujha naI kadi husyaiM0 iti zrI manorathamAlA Atmahita kAraka sajjhAya samApta / 49. viveke (ka), 50. suvikAra (ka), 51. kaMThahI thaI rAI (kha). ___*vacana mahimA TAMka tarAjU lAyakai sava rasa dekho tol| jihvA sarakho rasa nahI jo mukha jANe bol|| prata kra. 127200 bhAvArtha :- tarAja lekara sAre rasoM kA tola kara liyA jAe, lekina yadi / mukha se jo zabda bolanA jAnatA hai, usake jihvArasa ke samAna koI rasa nahIM hai| zrutasAgara ke isa aMka ke mAdhyama se pa. pU. gurubhagavantoM tathA aprakAzita kRtiyoM ke Upara saMzodhana, sampAdana karanevAle sabhI vidvAnoM se nivedana hai ki Apa jisa aprakAzita kRti kA saMzodhana, sampAdana kara rahe haiM athavA kisI mahattvapUrNa kRti kA navasarjana kara rahe haiM, to kRpayA usakI sUcanA hameM bhijavAe~, jise hama apane aMka ke mAdhyama se anya vidvAnoM taka pahu~cAne kA prayatna kareMge, jisase samAja ko yaha jJAta ho sake ki kisa kRti kA sampAdanakArya kauna se vidvAna kara rahe haiM? isa taraha anya vidvAnoM ke zrama va samaya kI bacata hogI aura usakA upayoga ve anya mahattvapUrNa kRtiyoM ke sampAdana meM kara sakeMge. nivedaka sampAdaka (zrutasAgara) For Private and Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 24 zrutasAgara jUna-2019 gujarAtI bolImA vivRta ane saMvRta e-o cunIlAla vardhamAna zAha (gatAMka se Age) tAtparya e che ke ai ane aunAM uccAraNone oLakhAvanArAM je lipigata svarUpo jUnI gujarAtImAM maLe che te bahuvidha che ane te tatsamayanAM uccAraNonAM vAstavika pratika hatAM ema sthApI zakAtuM nthii| vaLI jUdA jUdA prAMtomA eka ja zabda jUdA jUdA prayatnapUrvaka uccArAtA hovA joie, tethI te zabdo vividha svarUpamA lipibaddha thayA hoya ema paNa banavA saMbhava cha / A uccAraNabheda tathA prayatnabhedane pariNAme eka ja zabdanA e-o saMvRta ane vivRta svarUpe Aje paNa uccArAtA ApaNe sAMbhaLIe chiie| phArasI-UrdU ay kAra-av kArane zuddha uccAramA sthAna hovA chatAM lokonI gujarAtI bolImAM te ai kAra-au kArane ja pAme che ane prAkRta-apabhraMzanA ai-aunI peThe teno paNa vyavahAra thAya che| prAkRta-apabhraMzanA ai-au soLamI sadInA aMta sudhI-1700 nI sAla sudhI ane keTalAka prAMtomA tyArapachI paNa lakhavAmAM hrasva i tathA ukArane pAmyA che, eTale tyAM sudhI te saMvRta hatA / tyArapachI te vivRtatvane pAmatAM tenI upara be prakAranI asara thi| jemaNe ai ane au mAM a uparano prayatna uccAramA jALavI rAkhyo teonA anugAmIo baisai ane baiThA (baeNseM ane baeNThA) uccAratA hovA joiie| koi lakhANamAM bhale bayasai ke bayaThA maLI Ave, parantu teono uccAra to ekaja hato; jeoe a uparano prayatna gumAvI i para sthApyo teoe baisainu bisi (uccAramAM bese) ane baiThAnuM biThA (uccAramAM beThA), nausArInu nusArI (uccAramAM nosArI) kayeM / Aje paNa e uccAraNabheda prAMtabhede astitvamAM che| rAjasthAnI-hiMdImAM e vivata uccAra aikAra-aukArathI darzAvAya che, mAravADImAM avaLI mAtrAthI darzAvavAnI paddhati jUnAM pustakomAMthI maLI Ave che ane gujarAtI lekhanamAM e bheda rahyo nathI, paNa have koi koi te ardhacaMdrAkAra cihna ke ulaTAvelI mAtrAthI darzAve che / rAjasthAnI-hiMdImAM Macdonaldy uccAraNa maikaDonalDa lakhAya che, te uparathI ApaNe joi zakIe chIe ke temanI be mAtrA viziSTa prasaMge vivRta uccAranA sAdhanarUpa bane ch| prAkRta-apabhraMza bhASAnA je niyamo vaiyAkaraNIoe darzAvyA che, te niyamone AdhArarUpe svIkArIne A vivRta-saMvRta uccAraNanI guMcavaNane sarvathA ukelI zakAya For Private and Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 25 SHRUTSAGAR June-2019 tema nthii| gujarAtI uccAraNo upara vidhavidha asaro thai che ane hajI paNa thatI jAya che / maLI AvatA hastalikhita sAhityamAMnI joDaNIne zuddha uccAranA pratikarUpe svIkArI levI e zakya nathI, eTale zabdonA saMskRta-prAkRta tathA vartamAna gujarAtI svarUponI vaccenAM uccAraNonA lipigata aMkoDA koi koi vAra jUnI gujarAtImAMthI malI Ave, ane koi vAra na paNa maLI Ave; parantu bahuvidha zabdo upara thaelI dekhAtI asara uparathI e aMkoDA ane teno sAmAnya niyama nizcita karI zakAya che| (5) e ane o gujarAtI zabdamAM chUTA hoya ke vyaMjananI sAthe maLelA hoya paNa tenI sAthe jo komaLa anusvAra joDAyalo hoya to te e ane o vivRta bane ch|' a ane o upara, tenI pAchaLa AvatA anunAsika vyaMjananuM vajana (vAstavika rIte ke uccAraNanA doSathI paNa) jo paDatuM hoya to te vivRta uccArAya che| udAharaNoH eMdhANa, pahA~ca-pA~ca, vaMgaNa, DhA~ga, sA~ga, ga~DI, pha~Ta, sA~pa, pA~ka, veMga, (vyaMga), raheMTa-reMTa, goMdha, bheMsa, ityaadi| vaeNNa, raeNNI, paoNNI, caeNna, maoNma, saeNna (sainya), jaina (jaina), naeNna, vhaeNna, jaeNma, ityaadi| nayara-naira-nera, parantu nayana-naina-nena na uccArAtAM naeNna uccArAya che, te pAchaLanA anunAsikanA vajanano prabhAva cha / AnI vizeSa spaSTatA nIcenAM udAharaNothI thshe| vagovaq-vagovaNI paNa vagaoNNu ro-rodaNuM paNa raoNj jovaM-jaoNrmyu dohavU-dohanI-dahaoNNI-daoN'NI te-tethI paNa temanuM ityaadi| A anugAmI anunAsikanuM vajana pUrvanA e-o upara paDe che tethI, je lekhako uccAraNane vastutaH pArakhI zakatA nathI teo jyAre evA zabdo lakhe che tyAre temanA lekhanamAMthI paNa e vajana parakhAi Ave che| teo veMNa, reNI, sena, vagoMNu, nena ema lakhe che: e joDaNI khoTI che, parantu anugAmI anunAsika- je vajana temanI uccAraparIkSaka iMdriyane samajAya che, teja vajana e rIte teo lipimAM utAre che| Aja * dI. bA. kezavalAla dhruvanA 'vivRtavidhAna'mAM A niyamano samAveza karavAmAM Avyo che. For Private and Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 26 zrutasAgara jUna-2019 kAraNathI carotaranA grAmya samudAyomAM jyAre AM (svara)no uccAra A~ karavAmAM Ave che, tyAre tyAM paNa e vivRta uccAra ApoApa hAjara thAya cha / gAMdhI-goMdhI, sAMdhavaMsA~dha, sAMDhaNI-sA~DhaNI, rAMDa-rA~Da, mAMco-mA~co; eja rIte pANI-pANI, gAma-gA~ma, gANuM-gA~Nu, cANoda-cA~Noda ityaadi| ___kAThiyAvADamAM-mukhyatve soraTha ane hAlAramA keTalAka vargomAM jaie chIe no uccAra uttarottara cAlyA AvatA vilakSaNa uccAraNanA vArasAne kAraNe jaie~ chIe~ ema thAya che; tethI judI rIte gohIlavADa-jhAlAvADamAM jaiiM chIiM ema prAkRta janatA bole che / A uccAraNamAMjyAre eno uccAra aiM karavAmAM Ave che tyAre mULa saMvRta hovA chatAM uccAramAM vivRta bolAya che| soraTha hAlAranA keTalAka lekhakonA lekhomAM paNa jaieM, pramANe, jAteM, evA anusvArayukta aiM kAra chUTathI vaparAyalA jovAmAM Ave che ane teo teno vivRta uccAra kare ch| piMDa zabda upara peMDaka-pa~DA~ zabdo sAdhita thayo cha / mAvAnA peMDAnI sAthe e zabda vize, pracalita thayo cha / jhAlAvADamAM tene dUdhapIMDA kahe che; keTaleka sthaLe tene pa~DA kahevAmAM Ave che; paraMtu have to ghaNe sthaLe eno komaLa anusvAra uccAramAthI uDI gayo che tene pariNAme paeNDA ane peDA paNa chUTathI pracalita thai gayA che; anusvAranI sAthe tenuM vivRtatva uDI gayu cha / tethI ulaTuM prema jevA tatsama zabdane anugAmI anunAsikavajana keTalAko pAse prema ane pensIla ne paeNnsIla bolAve che ! vivRta ane ardhavivRta e-o gujarAtI bolImAM pracalita hovA chatAM ane tenI viziSTatA sarvavidita hovA chatAM vartamAna kALe bolImA je dhIro palaTo thato dekhAya che, temAM teno pracAra keTalo raheze te atyAre kahevU muzkela cha / pahelAM bolI lokonA uccAraNanA vArasArUpe janatAne maLatI ane temAM keLavaNIthI bhASAzuddhi aavtii| zikSaNa moTe bhAge mukhadvArA apAtuM, ane uccAraNano vAraso ucharatI prajAne maLyA krto| have moTe bhAge pustakonA vAcanadvArA zikSaNa apAya che ane parIkSAo lekhanadvArA levAya che, tethI uccAraNano sIdho vAraso ocho thatAM vivRta uccAro saMvRtatA tarapha DhaLatA jAya ch| lekhanamA vivRta uccAra mATe avaLI ke ulaTAvelI mAtrA koi koi lakhe che, parantu hAlanI jhaDapI chApakaLA kadAca e paddhatine AgaLa vadhavA nahi de ema lAge che| (buddhiprakAza pustaka 82muM eprila thI juna 1934 aMka 2 mAMthI sAbhAra) For Private and Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR June-2019 zrutasevA ke kSetra meM AcArya zrIkailAsasAgarasari jJAnamaMdira kA yogadAna rAhula Ara. trivedI (gatAMka se Age) saMgaNaka vibhAga jJAnamaMdira meM saMgRhIta hastalikhita graMthoM tathA mudrita pustakoM kI sUkSmatama sUcanAoM ko tarkabaddha va bahUpayogI tarIke se sUcIbaddha karanA eka bahuta hI jaTila kArya hai, lekina graMtha saralatA se upalabdha ho sake isake lie bahuddezIya kampyuTara vibhAga kAryarata hai| vartamAna samaya meM graMthAlaya sevA meM kampyUTara progrAma kA mahattva ati Avazyaka evaM upayogI siddha ho rahA hai| hastalikhita, mudrita graMtha, patra-patrikAoM tathA unameM samAviSTa kRtiyoM kI vistRta sUcI evaM vistRta sUcanAe~ kampyUTarAijDa kI jA rahI haiN| isa avadhAraNA ke sAtha parama pUjya AcArya zrI ajayasAgarasUrIzvarajI ma.sA. ke mArgadarzana meM eka viziSTa lAIbrerI progrAma banAyA gayA hai, jisake mAdhyama se hastapratoM, mudrita pustakoM tathA patra-patrikAoM meM rahI huI choTI-bar3I mahattvapUrNa sUcanAoM kA saMgraha kiyA jA rahA hai| ___ prAyaH sabhI graMthAlayoM meM pustakoM ke Upara chape hue nAma se pustakeM DhU~Dhakara vAcaka ko dI jAtI hai| parantu isa jJAnamaMdira meM kisI bhI pustaka, hastaprata athavA maigajIna aMkoM kI praviSTi kI aisI anUThI paddhati apanAI gaI hai, jisake phalasvarUpa vAcakoM tathA saMzodhakoM ko unake pAsa rahI sImita jAnakAriyoM ke AdhAra para unakI apekSita adhyayana sAmagrI minaToM yA sekenDoM meM prApta ho jAtI hai| Aja isa jJAnamaMdira meM nimnalikhita pariyojanAoM kA kArya pragati para hai 1) samagra upalabdha jaina sAhitya kI vistRta sUcanAoM kI bahUpayogI va susaMkalita kampyuTarAijDa sUcI taiyAra krnaa| jisameM tIna staMbho ke AdhAra se sUcanAe~ saMkalita kI jAtI hai, usameM ka) prakAzana- prakAzana se sambandhita sUcanAe~ jaise AvRtti, jilda, pRSTha, pUrNatA Adi evaM usase jur3e prakAzaka, graMthamAlA, saMpAdaka Adi vidvAna, peTAMka, kRti, va kRtiyoM kI racanA prazasti meM upalabdha vidvAna Adi bhare jAte haiN| kha) hastapratahastaprata se jur3I pratilekhana puSpikA (vidvAn,saMvat-mAsa-pakSa-tithi, zahara, puSpikA For Private and Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara 28 jUna-2019 zloka Adi), hastaprata kI dazA-lAkSaNikatA, mApa-paMkti-akSara evaM kRti viSayavastu ke AdhAra para peTAMka va kRtiyoM kI sUcanAe~ saMkalita kI jAtI haiN| ga) maigajInamaigajIna ke aMka prakAzita varSa mAsa-pakSa-tithi, aMka saMpAdaka, kRti saMpAdaka, kRti viSayavastu Adi ke AdhAra para peTAMka va kRtiyoM kI sUcanAe~ saMkalita kI jAtI haiN| 2) zramaNa evaM gRhastha jainoM kI kRtitva ko darzAnevAlI bahUpayogI vaMzAvaliyA~ taiyAra karanI- ye sUcanAe~ kRti kI racanA prazasti, hastapratoM kI pratilekhana puSpikA, prakAzanoM ke sampAdaka Adi kI sUcanAoM meM se, gacchoM kI paTTAvaliyoM meM se, vistRta vaMzAvaliyoM meM se tathA pratimA va zilAlekhoM meM se saMkalita kI jA rahI haiN| inameM eka hI sthala se usa sAdhu/gRhastha kI vaMza-paraMparA, unake dvArA kI gaI racanAe~, likhI-likhavAI gaI hastaprateM, kI-karavAI gaI pratiSThA-aMjanazalAkA, banavAe gae jinamandira, nikAle/nikalavAe gae saMgha Adi kI sUcanAe~, unakA huA nagaroM/ gA~voM meM vicaraNa-nivAsa, unakA paraspara sambandha, tatkAlIna rAjA-mantrI kI sUcanAe~ ityAdi kA samAveza hotA hai / 3) progrAma meM saMkalita sUcanAoM ke AdhAra para adyAvadhi aprakAzita jaina sAhitya kA sUcIpatra banAkara saMzodhakoM tathA saMpAdakoM ke kArya meM sahayogI bananA / 4) aprakAzita va azuddha prakAzita jaina sAhitya ko saMzuddhakara prakAzita krnaa| 5) anyatra vicaraNa kara rahe pUjya sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtoM va gItArtha gurubhagavantoM ke sva-para kalyANakArI adhyayana-saMzodhana hetu saMgRhIta sUcanAoM sandarbho evaM pustakoM kI mUla athavA pratilipi, phoTosTeTa kaoNpI, I-mela tathA vhaoNTsaepa ke mAdhyama se upalabdha kraanaa| 6) saMsthA dvArA bhArata bhara meM kahIM para bhI hastaprata Adi ke purAne jJAnabhaMDAra, jo varSoM se khole hI na gaye hoM, vaisI jagahoM ke TrasTIzrIoM ke sAtha Avazyaka aupacArikatAe~ evaM vyavahAra dvArA isa durlabha nidhi kA mUlya samajhAkara vahA~ saMgRhIta pANDulipiyoM ko skena karane kA projekTa kiyA jAtA hai| isa kArya kA saMpUrNa kharca saMsthA dvArA uThAyA jAtA hai| saMsthA apanI TIma usa jJAnabhaMDAra meM bhejatI hai jo skenara evaM kaimarA Adi se sajja hotI hai| vaha TIma dina meM 5 se 10 hajAra pRSThoM kA skenIMga, eDITIMga, kraoNsa cekiMga Adi kArya pUrNa karatI hai evaM phAInala hue DeTA ke AdhAra se pIDIepha taiyAra karatI hai| jisa bhaMDAra dvArA yaha kArya sauMpA For Private and Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR June-2019 gayA ho usako pUre DeTA kI eka kaoNpI hArDaDiska meM evaM 1000 varSa taka sepha rahe vaisI emaDiska (jisakI saMgrahaNa zakti 25 jI.bI. evaM usase bhI jyAdA hotI hai) dI jAtI hai| sAtha hI saMsthA dvArA una hastapratoM kI sUcanAoM kA vistRta sUcIkaraNa bhI kiyA jAtA hai / jisase skaoNlara jaba bhI saMsthA meM kisI graMtha Adi ke liye pUchate hai taba kobA evaM anya skena kiye gae bhaMDAroM meM se bhI DeTA upalabdha karavAyA jAtA haiN| jisase unakA Avazyaka kArya sahajatA se pUrNa ho jAtA hai| isa prakAra samAja sevA ke kSetra meM kampyUTara vibhAga ke dvArA anekavidha pravRttiyA~ ho rahI haiM aura hotI rheNgii| isa vibhAga ke dvArA zrutasevA meM banAe gae bahUpayogI vividha progrAma1. Dabala enTrI progrAma - pustaka prakAzana kAryoM meM prupha rIDIMga prakriyA meM pa. pU. sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtoM kA bahuta samaya laga jAtA hai, jisase mahattvapUrNa pustakeM prakAzita karane meM samaya maryAdA kA pAlana nahIM ho pAtA thaa| isa samasyA ko dhyAna rakhate hue saMsthA ne yaha progrAma taiyAra karavAyA hai, jisake mAdhyama se prakAzita hone jA rahe prakAzana kA DeTA do bAra alaga-alaga oNpareTaroM dvArA TAipa karavAyA jAtA hai| jisase azuddhiyoM kA pramANa nahivat ho jAtA hai| isa progrAma meM pahalI bAra kI gaI enTrI evaM dUsarI bAra kI jAnevAlI enTrI ko TeknIkalI kampeyara karavAyA jAtA hai evaM jahA~ bhI pharka najara Ae vahA~ progrAma saMketa dekara ruka jAtA hai, taba oNpareTara TeksTa ko dekhakara sahI zabda kA cayana karake DeTA ko zata-pratizata zuddha karate hue Age baDhatA hai| 2. imeja klinara enDa elAInara - __pravartamAna samaya meM DeTA DijITAIjezana kI upayogitA bahuta bar3ha gaI hai| jisameM hastaprata, prinTeDa pustaka evaM maigajina ke aMkoM ko skena kiyA jAtA hai| isa prakriyA meM skena kie hue hastapratoM, pustakoM Adi ke imeja ko AvazyakatAnusAra eDiTa kijA jAtA hai, jisase svaccha aura acchI se acchI pIDIepha banAI jA sakatI hai| saMsthA ke isa progrAma se vaha prakriyA saralatA evaM zIghratApUrvaka pUrNa ho jAtI hai| usa skeniMga ke pIDIepha phAIla oNnalAIna tathA lAibrerI progrAma meM saMbaMdhita hastaprata, pustakAdi se jor3a dI jAtI hai| jisase skaoNlara ko jaba bhI usa DeTA kI AvazyakatA ho taba sarca karake inTaraneTa ke dvArA athavA lAibrerI progrAma se jur3e DeTA ke AdhAra para sahajatA pUrvaka upalabdha karavAI jAtI hai| For Private and Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara 30 jUna-2019 3. DeTA kanvarjana projekTa - __isa progrAma ke tahata tharDa pArTI ke dvArA sIDeka, zrIlipI, bhASA bhAratI Adi ke purAne phaoNnTsa meM se taiyAra kiye gaye graMthoM ko yunikoDa phaoNnTsa meM turanta hI kanvarTa kara diyA jAtA hai| jisase vaha DeTA yunivarsa ke kisI bhI kampyUTara para una phaoNnTsa ko insTaoNla kiye binA bhI AsAnI se dekhA evaM paDhA jA sakatA hai| vinDosa dvArA yunikoDa phaoNnTsa bAya DiphaoNlTa hara kampyUTara meM diye jAte haiM, usakA upayoga karane ke liye kampyUTara ke kaoNnphigarezana meM jarUrI pheraphAra karanA hotA hai| jisase saralatApUrvaka koI bhI vyakti apane kampyUTara para gujarAtI-hindI-saMskRta Adi bhASA meM TAIpa kara sakatA hai| isa progrAma ke dvArA kanvarTa kiyA huA DeTA Age calakara hastaprata saMpAdana saMzodhana karanevAlI TIma ko unake pAsa rahI apUrNa hastapratoM ko pahacAnane meM bahata hI upayogI sAbita hotI hai| isake lie hastaprata meM rahe DeTA meM se kucheka akSaroM ko viziSTa progrAma kI sahAyatA se ina kanvarTeDa DeTA meM saralatA se DhU~Dhakara apUrNa hastapratoM kA saMpAdana kArya sahajatA se pUrNa kiyA jAtA hai| 4. tADapatra pholio spliTara progrAma - ___ saMsthA meM anya jJAnabhaMDAroM ke tADapatroM Adi ke mAIkrophilma ke rolsa ko skena kiyA gayA hai| yA sIdhe hI skena kiye gaye laMbe tADapatra Adi graMthoM ko vidvAnoM ke dvArA sugamatA se par3hA jA sake, vaisA prinTa diyA jAtA hai| isa progrAma kI sahAyatA se skaoNlaroM ko graMtha ko par3hane meM saralatA rahe usa sAija meM kaTa karake khAsa phormeTa meM prinTa upalabdha karavAI jAtI hai| jaba skena kI gaI phAIla ke akSara spaSTa nahIM hote haiM taba khAsa prakriyAoM ke dvArA una akSaroM ko adhika spaSTa kiyA jAtA hai| isa prakriyA ko sarala banAne hetu eka eplikezana bhI taiyAra kI gaI hai, jisake mAdhyama se laMbe tADapatroM ke eka se adhika pannoM meM prinTa kiyA jA sake yA phira eka patra ke tIna Tukar3oM meM eka hI pRSTha para prinTa diyA jA ske| jisase ina graMthoM meM rahI mahattvapUrNa kRtiyoM kA saMpAdana kArya sahajatApUrvaka ho ske| 5. DeTA imporTara progrAma - ___ saMsthA kI zaharazAkhA meM niyukta karmacAriyoM ke dvArA eksela phAIla meM anya jJAnabhaMDAroM ke hastapratoM ke pIDIepha ke AdhAra para sUcikaraNa kiyA jA rahA hai| usa sUcikaraNa DeTA ko lAyabrerI progrAma meM semI oNTo paddhati se praviSTi karavAI jAtI hai| jisameM karmacArI ke dvArA alaga-alaga eksela phAIla meM kiyA gayA sUcikaraNa For Private and Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 31 SHRUTSAGAR June-2019 kArya sIdhA hI mukhya progrAma meM dikhAyA jA sakatA hai| lAibrerI progrAma meM isa DeTA kI praviSTi ho jAne ke bAda sAdhu-sAdhvI bhagavaMto evaM skaoNlaroM ko apekSita graMtha saMpAdana/ saMzodhana hetu diyA jAtA hai| ___ saMgaNaka vibhAga ke dvArA samaya-samaya para lAIbrerI progrAma meM naI-naI suvidhAe~ dI jAtI haiM, jisase sUcIkaraNa ke kArya meM gati va zuddhatA lAI jA ske| vizeSa rUpa se vividha zabdakoSa, sandarbhagranthoM tathA AgamAdi ke pAThoM ko eka viziSTa progrAma ke dvArA DhU~Dhakara apUrNa hastapratoM tathA luTita hastapratoM ke bIca ke patroM kA pATha nirdhAraNa kiyA jAtA hai| isa taraha anya bhI choTe-bar3e sophTaveara dvArA zrutasevA ke kSetra meM bahUpayogI kArya ko siddha kiyA gayA hai| yahA~ prastuta mukhya progrAmoM kA ullekha kara kampyUTara vibhAga kI vizeSatA batAne kA prayAsa kiyA gayA hai| yaha takanIkI kArya samAja ke lie atyadhika upayogI siddha ho rahA hai, yahA~ svavikasita kampyUTara lAibrerI progrAma ke mAdhyama se saMkalita sUcanAoM se vidvAna va saMzodhakavarga lAbhAnvita ho rahe haiN| (kramazaH) (anusaMdhAna pRSTha kramAMka. 34 se) dharmasabhA meM pUjyazrI ko bAkarA roDa jaina saMgha, modarA jaina saMgha Adi sthaloM ke zrIsaMghoM ke dvArA unake yahA~ bhI padhArane kI vinatI kI gaI jise pUjyazrIjI ne saharSa svIkRti pradAna kii| AgAmI 13 jUna se 15 jUna taka pUjya AcAryazrI bhInamAla ke kIrtistambha meM pravAsa kreNge| zrI mahAvIrAlaya meM prabhu zrI mahAvIrasvAmI kA bhavya sUryatilaka prativarSa kI bhAMti isa varSa bhI 22 maI ko dopahara 2 bajakara 07 minaTa para bhagavAna mahAvIrasvAmI ke lalATa para sUryakiraNoM ne tilaka kiyaa| hajAroM bhaktoM ne isa AhlAka dRzya kA avalokana kara svayaM ko kRtArtha kiyaa| darzanArthiyoM kI bhIr3a ko kama karane hetu parisara meM jagaha-jagaha kloja sarkiTa TI.vI. bhI lagAe gae the, jisake mAdhyama se logoM ne isa bhavya dRzya ko nihArA / prabhu zrI mahAvIrasvAmI kI jaya-jayakAra se samasta vAtAvaraNa gUMja utthaa| prabhu ke darzana-vandana ke pazcAt darzanArthiyoM hetu zeTha zrI mahezakumArajI rAmaprakAzajI jaina, dillI kI tarapha se bhAtA kA bhI Ayojana kiyA gayA thaa| For Private and Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 32 zrutasAgara jUna-2019 pustaka samIkSA DaoN. hemanta kumAra pustaka nAma - jJAnavimala sAhitya saMgraha pUrva saMpAdikA - sAdhvI zrI namragirAzrIjI punaHsaMpAdaka - paMnyAsa zrI samyagdarzanavijayajI prakAzaka - smRtimaMdira prakAzana, pAlaDI, ahamadAbAda prakAzana varSa - vikrama 2075 mUlya - 235/bhASA - mArugurjara vikrama saMvata kI 18vIM sadI ke mahAna jainAcArya zrI jJAnavimalasUrijI ma. sA. ne aneka AdhyAtmika kRtiyoM kI racanA karake bhavyajIvoM kA kalyANa kiyA hai| suprasiddha tapAgaccha ke jainAcAryoM kI zrRMkhalA meM eka mahattvapUrNa kar3I ke rUpa meM vikhyAta haiN| unhoMne lokabhogya mArugurjara bhASA meM aneka prakAra kI racanAe~ kI haiM, jo Aja caturvidha saMgha ke lie varadAna svarUpa siddha ho rahA hai| gharoM aura jinAlayoM meM cAroM ora unakI kRtiyoM kI gUMja sunAI detI hai| Aja se lagabhaga 100 varSa pUrva pUjya sAdhvIzrI namragirAzrIjI ne jJAnavimalasUrijI kI kRtiyoM kA saMkalana karake jJAnavimala sAhitya saMgraha nAmaka prakAzana kA saMpAdana kiyA thA, isa prakAzana meM jJAnavimalasUrijI dvArA racita lagabhaga sabhI stutyAtmaka gujarAtI kRtiyoM ko samAhita kara liyA gayA hai| pUjya sAdhvIzrIjI ne ina sabhI kRtiyoM ko eka prakAzana meM saMkalita kara samAja kA bahuta bar3A upakAra kiyA thaa| jisa kisI zraddhAlu-bhAvika ko jJAnavimalasUrijI kI kRtiyoM ke svAdhyAya, manana, vAMcana kI bhAvanA hotI, unheM jaina jagata ke vizAla sAgara meM gotA lagAkara eka-eka motI ko DhU~r3hane hetu mehanata karane kI AvazyakatA nahIM thI, kyoMki pUjya sAdhvIzrIjI ne jJAnavimalasUrijI kI kRtiyA~ rUpI sabhI motIyoM ko eka hI mAlA meM gUMthakara sAgara ko gAgara meM samAhita kara diyA thaa| ___ madhyakAlIna gujarAtI jaina sAhitya gagana meM zrI jJAnavimalasUrijI kA nAma eka dedIpyamAna nakSatra kI bhA~ti Alokita hai| inakI kRtiyA~ kathAtmaka, tattvavicArAtmaka, bodhAtmaka, stutyAtmaka Adi vaividha viSayoM se paripUrNa hai| saMskRta evaM gujarAtI For Private and Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 33 SHRUTSAGAR June-2019 bhASAbaddha gadya tathA padya svarUpa meM upalabdha inakI kRtiyoM meM chaMda, alaMkAra Adi kA adhyayana karane se inake kAvyakauzala evaM pAMDitya kA spaSTa jJAna prApta hotA hai| inhoMne stuti, stavana, caityavaMdana, sajjhAya Adi aneka prakAra kI kRtiyoM kI racanA vipula mAtrA meM kI hai| aisA kahA jAtA hai ki mahAtIrtha zatrujaya kI 3600 jitanI stavanoM kI racanA kI hai| isake atirikta Abu, tAraMgA, rANakapura Adi tIrthoM ke stavanoM kI bhI racanAoM meM tatkAlIna aitihAsika evaM bhaugolika paristhitiyoM kA varNana kiyA hai| inhoMne caubIsI, bIsI, sabhI tIrthaMkaroM, sAdhAraNajina Adi ke aneka stavanoM kI racanA kI hai, jisameM jJAna, bhakti ke sAtha aneka upamAoM evaM alaMkAroM kA prayoga kiyA hai| sAtha hI sabhI tithiyoM kI stuti karate hue unakI mahattA ko prakAzita kiyA hai| kahane kA tAtparya hai ki inhoMne apanI sabhI kRtiyoM meM bhakti ke sAtha-sAtha jJAna ko bhI samRddha kiyA hai| aisA kahA jA sakatA hai ki inakI kRtiyA~ na kevala saMkhyA meM adhika haiM balki una kRtiyoM kI guNavattA bhI apAra hai| lagabhaga 100 varSa pUrva prakAzita evaM Aja bhI samAja ke lie ati upayogI yaha prakAzana aprApya ho gayA thA, jisake kAraNa pUjya paMnyAsa zrI samyagdarzanavijayajI ne isa grantha kA punaH saMpAdana kiyA hai| bhaktagaNa ina kRtiyoM kA gAyana-vAMcana kara bhaktirasa meM DubakI lagAeMge, aisI AzA hai, pustaka kI chapAI bahuta suMdara DhaMga se kI gaI hai| AvaraNa bhI kRti ke anurUpa bahuta hI AkarSaka banAyA gayA hai| graMtha kA avalokana karate hI mana meM eka alaukika bhAva utpanna hone lagatA hai| graMtha meM viziSTa vistRta viSayAnukramaNikA dene se prakAzana bahupayogI ho gayA hai| ___ aneka mahAna graMthoM kI prastuti ke pazcAt pUjyazrIjI kI yaha eka aura sImAcihna rUpa meM prastuti hai| saMgha, vidvadvarga, jijJAsU isI prakAra ke aura bhI uttama prakAzanoM kI pratIkSA meM haiN| sarjanayAtrA jArI rahe aisI zubhecchA hai| pUjya paMnyAsa zrI samyagdarzanavijayajI ne isa aprApya grantha kA punaH sampAdana kara lokopayogI banAne kA jo anugraha kiyA hai, vaha sarAhanIya evaM stutya kArya hai| bhaviSya meM bhI jinazAsana kI unnati evaM prabhubhaktimArga meM upayogI granthoM ke prakAzana meM inakA anupama yogadAna prApta hotA rahegA, aisI prArthanA karatA huuN| pUjya paMnyAsazrIjI ke isa kArya kI sAdara anumodanA ke sAtha koTizaH vNdn| For Private and Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara jUna-2019 34 samAcArasAra parama pUjya rASTrasanta AcAryadeva zrI padmasAgarasUrIzvarajI mahArAja kI nizrA meM revataDA gA~va meM tridivasIya kAryakrama kA bhavya Ayojana jAlora zahara ke pAsa revataDA gA~va meM dinAMka 7/6/2019 ko prAtaH pUjya rASTrasanta kA unake ziSya-praziSya parivAra ke sAtha bhavya zobhAyAtrA ke sAtha nagara praveza karavAyA gyaa| zobhAyAtrA meM hAthI, ghor3A, U~Ta, bainDabAjA, dhvajA-patAkA Adi ke sAtha svAgata kiyA gyaa| helikaoNpTara se puSpavRSTi kI gii| jinamaMdira ke darzana ke pazcAt zobhAyAtrA dharmasabhA meM parivartita ho gii| vedamUthA parivAra ne dIpa prajvalita kara dharmasabhA kA prArambha kiyaa| zrIsaMgha ke pramukha padAdhikAriyoM ne upasthita janasamudAya kA hArdika svAgata karate hue kahA ki Aja hamAre puNyodaya se parama pUjya rASTrasanta padmasAgarasUrIzvarIjI mahArAja hamAre bIca padhAre haiN| sthAnIya zreSThIvoM ne pUjya rASTrasanta, pUjya AcArya zrI hemacaMdrasAgarasUrIzvarajI, pUjya zrI prazAntasAgarajI gaNivarya evaM saMghastha samasta sAdhu-sAdhvIjI bhagavantoM ko kAmalI vorAkara apanA saubhAgya maanaa| saMghavI madanajI oTamalajI jeThAjI vedamuthA parivAra evaM vizeSakara zrAvikAoM ke dvArA pUjyazrIjI kI vandanA kI gii| pUjya rASTrasantazrIjI ke AtmIya evaM revataDA zrIsaMgha ke mahAna upakArI pUjya AcArya zrI jayantasenasUrIzvarajI mahArAja ko smaraNakara pUjyazrIjI ne apanA pravacana prArambha kiyaa| unhoMne kahA ki Apake prema aura bhAvanA ko dekhakara yahA~ AyA huuN| Apa sabhI zrAvakajIvana kA pUrNarUpa se pAlana kareM, yahI hamArA maMgala AzIrvAda evaM hamArI zubhakAmanA hai| 7 jUna se 9 jUna taka pratidina prAtaHkAla bhaktAmara pATha, pUjyazrI kA pravacana, dopahara meM prabhupUjA tathA rAtri meM bhaktisaMgIta kA kAryakrama prastuta kiyA gyaa| mahotsava meM beMgalora, cennaI, mumbaI, haidarAbAda, ahamadAbAda, maisUra, madurai, pUnA, vijayavADA tathA sUrata sahita rAjasthAna ke kaI sthAnoM se gurubhakta padhAre the / (anusaMdhAna pRSTha kramAMka. 31 para) For Private and Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir parama pUjya rASTrasanta AcAryadeva zrI padmasAgarasUrIzvarajI mahArAja kI nizrA meM revataDA gA~va meM Ayojita tridivasIya kAryakrama kI jhalaka sasur Aanam gurapAla bAma MORE A maiDasa horarI TolI kA mano gurudeva abhiyAna For Private and Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Registered Under RNI Registration No. GUJMUL/2014/66126 SHRUTSAGAR (MONTHLY). Published on 15th of every month and Permitted to Post at Gift City So, and on 20th date of every month under Postal Regd. No. G-GNR-334 issued by SSP GNR valid up to 31/12/2021. cAritramanorathamAlA kRti pratIka citra BOOK-POST/PRINTED MATTER prakAzaka zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira, kobA ji.gAMdhInagara 382007 phona naM.(071)23276204,205,252 pheksa (071)23276249 Website : www.kobatirth.org omall: gyanmandir@kobatirth.org Printed and Published by : HIREN KISHORBHAI DOSHI, on behalf of SHRI MAHAVIR JAIN ARADHANA KENDRA, New Koba, Ta.&Dist. Gandhinagar, Pin-382007. Gujarat. And Printed at : NAVPRABHAT PRINTING PRESS, 9, Punaji Industrial Estate. Dhobighat, Dudheshwar, Ahmedabad-380004 and Published at : SHRI MAHAVIR JAIN ARADHANA KENDRA, New Koba, Ta.& Dist. Gandhinagar, Pin-382007, Gujarat. Editor : HIREN KISHORBHAI DOSHI O For Private and Personal Use Only