Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar * * // nimmalapabhAvato, bhuvaNuvayArappINakaraNA je|| tavagaNagagaNe sUrA, jayaMtu te nemisUrIdA // 1 // sarvatantrasvatantracAturvidhavizAradazrImattapogacchAcAryabhaTTArakazrIvijayanemisUrIzvaravineya * *** siddhAntavAcaspati-nyAyavizArada-anAgAcArya auM hI zrI mahopAdhyAya udayavijayagaNinA vinirmitaa|| ||jaintttvpriiksso.|| tasyAzvAyaM prathamo vrgH|| ***** rAjanagara (amadAvAda) sthanAgajIbhUdharAkhyaradhyAnivAsi-ghevarIyAzAkhIya-hIrAcandratanujanurjamanA dAsadraviNasAhAyyena mudrayitvA jainanthaprakAzakasabhAyAH kAryavAhakazA. vADIlAla-bApulAla-ityanena prAkAzyaM niitH|| 00. saM. 1953. sanne 1917. mUlya 0-4-0. wr d t md md b s`dt `lmt t`tmd For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prakAzake chpaavv| vigerenA sarva hakka svAdhIna rAkhyA che. amadAvAda - zrI jaina eDavokeTa prInTIMga presamA~ zA. cImanalAla gokaLadAse chApyuM. For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - // granthopodghAta nandantunamAM praNatitatayo vItarAgaparamagurupa .. iha khalu vizvavalaye tAvadviditametadvijJAnakalAkalapiSatA vidvadvargasya pIvarabhAgadheyasya yadutAvidyAsantamasakArNavIbhUte mohamahAzai ThUSavazanAnAnarttanavidhinartitabhUtasamudaye ruciratattvArucipApAnuparatikrodhamadanikRtimabhRtisamparAyavargAntaHkaraNazaktyAdipAratanyA-- narthaparamparAmAbalye kalayatyapi kAle kalAvAkhaNDalAspadamakhaNDe medinIkhaNDe sattarkavikalpamaNDanasuzAstranipuNamedhAvimaNDalacamatkAra kAritakSA hitAhitAlokalocanatayA mavidite bhavavAridhinimajjajjantujAtayAnapAtre kanaka iva nikaSacchedatApakoTitritayasuparIkSite zrutimAtregApi dveSijanajAtasyApi mukhamAvahati svataHmatiSThitatattvanikurambe kutIthikopanyastakuhetutrAtAzakyabAdhasvarUpe mudrAGkitarUpyaka iva syAnmudrAmudritatvena. satyasvarUpe'smiJjinapraNItapravacane nAstyeva parImAhatvam / api ca na cartasyAH parIkSAyA yadyapi paratIthikoparacitakuyuktigirivibhedanavaneSu sammatitakAnekAntajayapatAkAsyAdvAdaranAkaratadavatArikApramANamImAMsAsyAdvAdamaJjarI nyAyAlokakhaNDakhAyAdikeSu pramANatarkagrantheSu tattvapratiSThitau kimapi kSuNNatvam / tathA'pyavAcInakuyuktivimalambhavipalabdhamanasAM manasvinAmupakArakAritayA nAsyA niSprayojanavArekAkaNopi // kizcAnekagranthasamayasamavAyasArasandoharUpatvenAdhyetRNAmanAyAsatastattadviSayakavyaktabodhavidhAyitayA saphalakhamevAsyA iti dik // praNayane cAsyAH siddhAntopaniSadvicArapArAvArapArINAnAM prauDhapasvAdivAraNavArAkAntaikAntavAdavAdamadamathanapazcAnanAnAM vividhaviSa For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir maviSayAzIviSaviSaviluptabhAvajIvanajantujAtajAGgalImantrAyanANAnAmanavayavidyAviyAdharIlIlAvilAsasaphalIkRtajanInAmapArAsArasaMsArAraNyavinirjigamiSunirupasargasanmArgamArgaNAbhiratabhavyajanabAtabharaNyAnAM parahitakaraNaikArpitakaraNAnAM paropakArakarmakarmaThaziromaNInAM vAyAbhyantarAnavaratasadAcaraNa caraNakaraNasamatiyogayogakaraNatrikavizuddhitripathagApagApravAhani(tAntarakaluSaphalmaSANAmakhilamavacanamAtRsamitiguptilatotkarapuSpApharANAmanalpAbhISTakAntikAtyantikaphalapradA. nakalpadrumANAmAtmahitAhitavivekayAthAtmyAvabodhapratipanthimohasantamasavidhvaMsataraNInAmazeSasattArNavollAsenduvadanAnAM bharatabhUmibhUSaNAnAmameyaguNamaNimakarAkarAyamANAnAM sarvatantrasvAntrANAM pracapahoiNDasaMsArArNavanimajjanakanivandhanamanottivazIkAramahAmantranikhilazrutaranArAdhanopacArasadAptAgamAveditAGgopAGgAdiyogaviyopavidyAdipIThapaJcakAyanuSThAnasamAcaraNagaNabhRdAdimahApuruSasamArAdhitazrImarimantrasamArAdhanAvAptagaNabhR padavIvibhUSitAnAmakhaNDamadinIviditajJAnopadezAdiprabhAvAtizayasaMsmAritAtItayugapradhAnAnAmanekabhUpatyamAtyakoTIzvarebhyavargAdiparSadupAsitapAdAravindAnAM svapAdapAvanIkRtAvanivalayAnAM pratapatsAmrAjyAnAM sakalaripurandarabhaTTArakazrItapogacchAcAryazrImadavijayanemisaripAdAnAM prasAttireva paramakAraNaM mandamatemodRzasya / / ito'valokyamAne viSayavibhAge pUrva tAvadetasyA varge:smin parIkSApAtanikAyAM bhavasvarUpopadarzanapUrvakamasArasaMsArApArapAradarzanataraNDasya taccAvabodhasyAdeyatA smsuuci| tatazca parIkSAlakSaNamupavarNya pramitilakSaNapatipAdanamiSeNa tatsvarUpavisaMvAdinAM nirAcikIrSitAnA yogasAGkhyAdvaitavAdibauddhAdInAM lakSagagatavizeSaNa gAvatividhayA sammatapramANaduSTAMza tAnirUpaNam , pramANabhedakIrtanam, aneka darzanapatipatramapANavibhAgagaNanApatipAdakapadyAni, tadAgRhItaramANa For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar nirAkaraNadizA sAmbyavahArikamatyakSavibhAgopavarNanam, zAdiyANAMmApyakAritAmApyakArikhadarzanam, bauddhAbhimatazravaNApAppakArikhanirasanayukti kadambakam , zrotrasya zandakRtAnugrahadarzane bhagavantastIrthakarA eva nidarzanaviSayakRtA Agamavacanena, vyaJjanAvagrahopapamatAdAraNa aprApyakAritAsiddhiH,sAmAnyAvabodhAtmakadarzanAntargatacakSurdarzanAdi. vibhAgamukhenApi tatsiddhagupavarNanam / karNapApyakAritAsiddhinigamana straprabhamUripAdamadarzitena padhena / naiyAyikasammatazandaguNavakhaNDanopakramaH // upapattipUrvaka zrAvaNapathanirUpaNam, zandadravyavasiddhiyuktikadambakam , antarAntarAnekAntavAdasiddhissamavAyAdikhaNDanA, ucchRGkhalanaiyAyikaparikalpitazabdavAyuguNApAkRtiH, zandaguNakatlenabanabhasa upapannatetarathA tannopapatetyabhimAnavatAMnaiyAyikAnAM sayuktikA pAkAzasya svataHpratiSThitatasvatvakhyApanena nirAkaraNam, tadantaHpAtinyA ekasminnapi nabhaHpradeze'nantaparamANuyAyavyavyavasthitaH sopapattika sanidarzanaM copavarNanam , nAmamANa dharmAdidravyANAM prajJApanam, etena ye keghanAnAghrAya jainadarza gandhamapi jJAnalavadurvidagdhatamA avikala kevalAlokabalAvalokitalokAlokapratiSThitArthasArthAIdvadanavinirgatasadapatakvAnyanAkalayyAnAsvAya tadvyAkhyAnasusvAdusudhAsyandaM dIpAyAM madIpakalikAyAM zalabhAyamAnA jainAbhimatatayA padArthavyAkhyA vidapatojainajAtAnabhimetaM viSamaviSAhArodgArakalpamasatyatamamunmattA ibolapantyadhamAdhvanyAtmAnaM nipAtayantaste tadrUpAeva sNcitaaHsmmaabhilaapukaannaaNpurH|| AkAzasya dravyataiva nAstIti nAstikAnukArinavyane yAyikamataparAsanam, paudgalikale'pi zabdasya pudgalamakSepAticArAchabdANupAtAticArasyAtiriktatAsiddhiH, bauddhaparikalpitazabdAyatAnirAsaH, anekAgamagranthapAThanotpattipUrvakaM zabdapaugalikatvopadarzanamiSeNAnekattattvopavarNanam, sanidarzanaM vargaNAkalpanamayojanam , yantrAhatatve For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nopapayamAnA parakalpitakuyuktinirAkaraNapUrvakaM dhvnidrvytvsiddhiH|| zabdadravyatvasiddhinigamanam // kramaza etAn viSayAnyarUrUpamahametasmin vrge|| atha paraguNaparamANumapyunnatagirIndramivAlokayantaH parakIyaM doSaparipharamapi gacchataH skhalanaM kApItyAdinyAyAvalambanena samAdadhato mAtsaryAmedhyAMzenApyanavadigdhamAnasAH santi vidvAMsaH katipaye tatvAtatvavivekapariniSThitAskhalatsvaparatantrAcArabuddhivibhavA yeSAmavalokanena zabdato'rthatazcAzuddhiM parityajan sandarbhazuddhiM ca nusaranaidampArthaprAdhAnyenopajIvaMstattatpakSANAMpUrvAparIbhAvahetumAsAdayan paraguNAsahamAnabhAvAnabhijajanotyaikSitadUSaNagaNamagaNayanayaM grantha AsAdayiSyatyApuSpadantodayaM svasthitimityAzAste zramaNaguNamakarandadvirephaH sUrikramakamalopAsako grnthkaarH|| For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org || BIT: 11 * sujJa bandhuo Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A granthanI racanA karanAra paramapUjya paramopakArI paramakRpAlu prAtaHsmaraNIya pUjyapAda vihitabhagavatI ye| geodvahanAdipra vacanoktazuddha kriyAkalApa vidyApIThAdiprasthAna paMcakArAdhaka samArAti zrIsUrimantra ameyamahimAnivAna bhAratamedinImArtaNDa jagadvibhUSaNa bhaTTAraka zrImattapogacchAcArya zrImAn vijayane misurI - zvarajI mahArAjanA ziSyaratna siddhAntavAcaspati nyAyavizArada anuyogAcArya o hI zrI mahopAdhyAyajI zrImAn udayavijayajI gaNijI mahArAja che. 7 7 W granthakartA mahArAjazrIne tathA nyAyavAcaspati zAstravizArada anuyogAcArya ohI zrI mahopAdhyAya zrIdarzana vijayajI gaNijIne, tathA anuyogAcArya panyAsajI zrIpratApavijayajIgaNijIne saMvata 1969 mAM kapaDavaMjamA bhaTTAraka sUrIzvarajImahArAjazrIe bhagavatIjInA yogodrahana karAvI zrIsaMghanA vizAla harSa sAtha gaNipada panyAsapada anuyogAcAryapada ApyA hatA te suviditaja che. hAlanA cAlU varSa 1973 nA mAgazara vadI 3 ne divase zrIsAdarI - zaharamA bhaTTAraka sUrIzvarajI mahArAjasAhebe zrImAn nyAyavAcaspati zAstravizArada anuyogAcArya o hI zrI mahopAdhyAyajI zrI darzana vijayajIgaNijImahArAjane tathA granthakartA mahAzaya zrImAn siddhAntavAcaspati nyAyavizArada anuyogAcArya o hI zrI mahopAdhyAyajI zrIudayavijayajIgaNijIne-nyAyavAcaspati zAstravizArada tathA siddhAntavAcaspati nyAyavizArada For Private And Personal Use Only W
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 8 ) birudA sAthai upAdhyAyapada zrIsaMghanA apAra harSa sAthai ApavAmAM AvyuM che A zubhaprasaMge golavADa vigere prAntanA hajAro mANaso tathA amadAvAda - khaMbhAta-bhAvanagara - boTAda vigere sthalonA zeTha mANekalAla bhAi manasukhabhAi- zeTha pratApasiMhabhAi moholA bhAi tathA tatvavivecaka sabhAnA sabhAsado tathA zeTha amaracaMda jasarAja - zeTha popaTabhAi amaracaMda-zeTha chaganabhAi amaracaMda vigere aneka gRhasthA pavAryA hatA. A zubha prasaMge - sAdarInA - nathamalajI mUlacaMdavAlA tathA bhUrajI pUnamacaMda vigere grahasthoe samavasaraNanI racanA- navakArazI - o mere zAsanonnati kAryamA puSkala dravyano vyaya karyo hato temaja zeTha manasukhabhAinA putraratna zeTha mANekalAla bhAi manasukhabhAie paNa A zubhaprasaMge-judA judA gAmonA dhArmikakAryomA puSkala sakhAvato karI vItarAga dharmanI anumodanA karAvI che temaja amadAvAdanI zrI tattvavivecaka sabhAnA membaro tathA bhAvanagaranA zeTha amaracaMda jasarAja tathA khaMbhAtanA zeTha popaTabhAi amaracaMda tathA zeTha chaganabhAi amaracaMda vigere grahastho paNa zAsanonnatinA satkAryoMmAM dravyavyaya kayoM che. A prasaMge panyAsajI zrI premavijayajIgaNIjI tathA panyAsajI zrIsumativijayajIgaNijIne paNa upAdhyAyapada ApavAmAM AyuM che. AvI rIte je mahAtmAnA upAdhyAyapadanA mahotsava prasaMge zAsanonnatinA zubhakAryo thayA temaja jemanA vidvattA vigere sadguNo suprasiddhaja che teja mahAtmA siddhAntavAcaspati nyAyavizArada anuyogAcArya o hI zrI mahopAdhyAyajI zrIudadyavijayajIgaNijI A granthanA kartA che A grantha uparAMta te ozrIe bIjA paNa aneka granthonI racanA karI che ame AzA rAkhIye chIye ke halave halave te grantho For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (.) paNa janasamAjamAM prasiddha karavA amo bhAgyazALI banIzuM, A granthakartA mahAtmAnI janmabhUmi zrIstaMbhattIrtha ( khaMbhAta ) che. teozrIno zrI zrImAli ( vizAzrImAli ) jJAtinA zA. choTAlAla pAnAcaMdanA kuladIpaka putrarUpe ratnakukSiNI mAtA bAi parasananI kukSiye saMvat 1944 mAM janma dhAraNa kyoM hato, ane laghuvayamAMja teo sAhebajI dIkSA laDa AvA suzobhitapado meLavavA tathA grantho banAvavA bhAgyazALI nIvaDyA che. v prasaMgopAta amAre kahevaM joiye ke bhaTTArakazrI sUrIzvarajI mahArAjanA ziSyaratnopaikI nyAyavAcaspati zAstra vizArada anuyogAcArya o ho zrI mahopAdhyAyajI darzanavijajIgaNijI mahArAje. paNa "syAdvAdabindu" vigere nyAyanA apUrvagrantho banAvelA che te paNa ame AzA rAkhIye choye ke jainaprajAnI sanmukha prasiddhimAM mUkavA bhAgyazALI banIzuM temaja bIjA ziSyaratna anuyogAcAryapanyAsajI zrIpratApavijayajIgaNijI mahArAje paNa "nUtanastotra saMgraha " tathA "prAkRtarUpAvalI' grantho banAvyA che. je prasiddha thayelA che temaja teozrIe banAvelA bIjA paNa grantho che temaja marhama ziSyaratna pravartaka zrIyazovijayajI mahArAja paNa eka nAmIcA vaiyAkaraNa tathA zIghrakavi tarIke prasiddha hatA ane teono banAvelo-" stutikalpalatA" nAmano grantha prasiddhimAM mUkAyelo che. zrImAn ziSya padmavijayajImahArAjanI banAvelI "jinastavanacovIzI" paNa prasiddhimA mUkAyelI che temaja bhaTTArakazrImAnanA praziSya ane granthakartA mahArAjanA ziSya zrImAn nandanavijayajImahArAjano banAvelo "stotra bhAnu" nAmano grantha For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prasiddhimAM mUkAyelo che. __granthakartA temaja upayukta granthakartAo ke jeoe jainaprajAne jJAnadAna karI upakAra karyoM che teono antaHkaraNapUrvaka AbhAra mAnIye choye, ane AvA ziSyaratnone vidvAn banAvanAra bhaTTArakazrImAn sUrIzvarajImahArAjano paNa amo vAraMvAra antaH karaNapUrvaka AbhAra mAnIye chIye, temaja uparyukta mahAtmAo tathA bIjA ziSyone jJAnamAM madada karanAra zeTha manasukhabhAi bhagubhAi tathA temanA putraratna zeTha mANekalAlabhAine dhanyavAda ApavApUrvaka teozrInI dharmakAryanI amo anumodanA karIye chIye. __ A grantha chapAvavAmAM dravyanI sahAya ApanAra-mAMDavInI polanA rahIza-barIyA jamanAdAsa hIrAcaMdano paNa amo AbhAra mAnIye chIye-chevaTe upayukta mahAtmAo jainakomanA hitane mATe aneka granthonI racanA kare temaja anya munimahArAjAo paNa AvIja rIte jainakomanA hitane mATe granthonI racanA karI upakAra kare teTalaM kahI ame A prastAvanA saMpUrNa karIye chIye. A graMthamA mudraNadopathI yA dRSTidoSathI bhUla rahI gai hoya to sudhArI sujJo vAMcaze. liH zrIzramaNasaMgha caraNakamalopAsaka vADIlAla mApulAla zAha. For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // arham // || aidayugIna zrI saMghazaraNyakramakajebhyo nikhilaguNaratnarohaNagiribhyo bhaTTArakI tapogacchAcAryazrImadvijayane misUrIzvarebhyo namo namaH // // tadantevAsi vineyasiddhAntavAcaspati - nyAyavizAradaanuyogAcArya - o hI zrI mahopAdhyAya - zrImad udayavijayagaNinA vinirmitA // // jainatattvaparIkSA. // surAsuranataM naumi vIraM vizvArthavedinam / sarvakarmavinirmuktaM, vAgIzaM zivasaukhyadam // 1 // namaskRtya tamopohaM, syAtkAra kiraNAnvitam / tIrthakRtsUktamArttaNDa, bhavyapAthojabodhakam // 2 // aidaMyugIna saGghasyA-dhipaM natvA muhurgurum / nemisUriM mudA vakSye, jainatattvaparIkSaNam // 3 // iha nAdimahAmohamataGgajamAlinyanavarataduHkhAvarttaparamparAparigate janmajarAmaraNaharSAmarSarogo dvegazokAdhivyAdhyupAdhyupadravasaGkaTamakarazatasahasropanipAtasaGkule sabhedaprabhedanArakatiryagnarAmaragaticatuSkadikcakravAla iSTAniSTaviyogasamprayogavIcI For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 2 ) mAlAkarambite'nantAnubandhyAdikaSAyapAtAlakalazAvagADhamUle rAgadveSAvasAyavADavAnaladandahyamAnAnantajantumAlAkule vicitrakarmapariNatyagAdhasalile bhIme bhavArNave nimajjatAM tadutitISUNAM jantUnAM taduttaraNatantraM tattvAvabodhataraNDa eva sukSamaH // yadabhyadhAyi, "vinA jJAnaM ca cAritraM, karmaNAM na vimocanam / na samyaktvaM vinA te tu tacca tattvAvabodhataH // 1 // tatazca karmanirmukte - bhavenmuktipurIM prati / gamanaM bhavyajantUnAM paramAnandadAyakam // 2 // sA dRSTividhA proktA, naisargI copadezajA / keSAJcinmuktiyogyAnAM sA nisargAdbudhairmatA // 3 // trAJcidupadezAt sA, mataivaM tattvakovidaiH // tattvajJaptyupamastasmAdupadezo bhavAntadaH // 4 // sa eva yathAvasthitatattvAvabodhaH paramatanirAkaraNapUrvakasvamatavyavasthApanarUpaparIkSayaiva sambhavati // vibudhajanamAnyA sA parIkSA ca jJAnaparokSajJaptivAdibhATTAnAM svasamAnAdhikaraNasvAnantarasamayasamutpadiSNumAnasena jJAnajJAnavidAM yaugAnAmacetanajJAna vAdisAGkhyAnAJca lokAlokavarttidravyaparyAyAtmakAnekapadArthasArthavilopakabrahmAdvaitavAdinAM zUnyavAdisaugatAnAJca nirvikalpakapratyakSapramANatvavAdinAM tAthAgatAnAM svalakSaNAvagAhitvA For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (3) nirvikalpakasyeva pramANasvamiti manyamAnAnAM cArvAkANAJca kadAgrahagrahaM nigrahItuM saMzayaviparyayAnadhyavasAyAnAM svasamayaprasiddhadarzanasya caprAmANyamapAkartuM gRhiitsvprvyvsaayivishessnnjnyaanruupprmaannaadbhvti||atstdevaado niruupyte|ttprmaannN dvividham, pratyakSaM prokssshceti|ttraadimN dvividham, saaNvyvhaarikpaarmaarthikbhedaat| udIcInazca smaraNapratyabhijJAnatarkAnumAnAgamabhedAt pnycdheti| nanupratyakSamekameva pramANamiti cArvAkarabhihitatvAt tadevAnumAnasahitaM dvividhameveti bauddhavaizeSikasammatatvAdetadvividhamapyAgamena saha trividhamevetiH kapiloktatvAdetantritayamapyupamAnena sahitaM caturvidhamityakSapAdoktestadetaccatuSkamapyarthApattyA saha paJcadheti prabhAkarapratipAdanAt paJcApi tAnyanupalabdhyA saha SaDeveti bhaTTavedAntinoruktezcaivaM sambhavaitihyapratibhAdisvabhAvAnAM prabhUtAnAmapi. sattvAt, tathA cAbhyadhiSmahi"pratyakSaM mAnamekantu, caarvaakairbhidhiiyte| anumAnena yuktantad, dvidhA bauddhairvivecitam // 1 // tadevaM dvividhaM proktam , kaNabhakSAnuyAyibhiH / AgamenAnvitaM tattu, tridhA kapilasammatam // 2 // tritayantUpamAnenA-nvitaM mAnaM cturvidhm| akSapAdena tatproktam, svamatAlambinaHprati // 3 // For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (4) aApattyA sahaitacca, paJcadhA''ha prbhaakrH| pazcApyanupalabdhyA SaT, tAnyAhubhaTTasUnavaH // 4 // SaDvai vedAntino'pyAhuH, sambhavAdyAni caapre| prabhUtAnAmapIhettham,pratipattiranekadhA // 5 // " iti| tatkathamevaM saGgacchate yadvividhaM pramANamitIti cet, tanna, anumAnasya parokSarUpapramANatvasamarthanena pratyabhijJAdInAM pramANatvasattvenopamAnAdInAM pratyabhijJAdiSvantarbhAvena ca caarvaakaadybhihitaanaamunmttprlpitpraaytvaat| nanu pratyakSasyendriyajanyatvAvizeSe kathaM dvibheda iti cet, spaSTatAjovAtukasya tasyendriyamAtrajanyatvasyAsiddheH, sAMvyavahArikapratyakSasya bAhyasApekSatvAt pAramArthikasya caatmsaapeksstvaaditi|saaNvyvhaarikmpiindriynibndhnmnindriynivndhnN ceti dvibhedam / indriyANyeva sparzanAdIni paJca karaNAni vastu prApyAprApya ca yajjJAnaM janayanti tdindriynibndhnm| mana evAsAdhAraNaM kAraNaM ysmiNstdnindriynibndhnm| na ca sarveSvapi pratyakSeSu mano vyApriyata eveti kathaM tadadvividhamiti vaacym| karaNabhedena tadbhedAta, tathAhi yadasAdhAraNaM kAraNaM tadeva karaNamiti niyamAt svapnAvasthAyAM bAhyendriyavyApAravigamAbAhyapratyakSAbhAvena bAhyapratyakSa indriyANyevAsAdhAraNAni kAraNAnIti tA For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nyeva karaNAni na mana iti| kizcAsaMjJipratyakSe vyabhicAreNa sarvapratyakSeSu manaso vyApriyamANatvasyAsiddhaH / nanu vastuprApyAprApyeti katham, sarveSAmapyakSANAM sambaddhavastumAhityenaprApyakAritvAt,yadavAdi "sambaddhaM vartamAna hi gRhyate cakSurAdinA" iti cet, na sparzanarasanaghrANazrotrANAM yathAyathaM baddhaspRSTAdivastugrAhakatvena prApyakAritvAt cakSurmanasostadviparItatvenAprApyakAritvAditi / atrAhubauddhAH zrotrasyApyaprApyakAritvAcaturNAM praapykaaritvmsiddhm| tathA hi-yadyadigdezavyapadezakAri tattadaprApyakAri,yathA locnm| apraapykaaritvvyaapydigdeshvypdeshkaaritvvcchrotrm|ynn digdezavyapadezakAritannAprApyakAri, yathA rsnaa| digdezavyapadezakAri cedm| ityanva. yavyatirekAbhyAmudAharaNopanayAbhyAmavayavAbhyAmaprApyakAritvaM zrotrasya / na ca digdezavyapadezakAritvasyAsiddhiH, prAcyAdidivasthitapuruSoccAritazabde prAcyAdita Agato'yamiti pratItaH / iti cenmaivam / gandhasparzayorapi tthaaprtiittvaadmaannsprshnyorpypraapykaaritvprskteH| na ca tattadgandhasparzAdInAmanumAnataH kAraNAnyavagamya tathApratItiH, zabde'pyevaM vaktuM shkytvaat| kiJca zrotrasya digdezaviSayakatvamapi na yuktiyuktam, zabdasyaiva zrotraviSayatvAt, "zrotraviSayAH zabdAH" iti vacanAt, For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir anyathA teSAmapi shbdtvprsnggH| kiJcendriyANAM rUpidravyaprAhakatvAt digdezasya cAkAzabhAgarUpasyArUpitvena nendriyagrAhyatvamiti zrotreNa tdgrhnnaayogH| zabdasya tu yathA rUpidravyatvaM tathA samanantarameva vakSyate vistrenn| nanu yathAsparzanAdInAM prApyakAritvena candanAgnikRtAvanugrahopaghAtau bhavataH, tathA zrotrasyApi zabdakRtau tau syAtAmiti cet, satyam,bhavata evAnugrahopaghAtA pATavabAdhiryalakSaNo shrotrsyaapi| taduktaM malayagiripUjyarAvazyakato nandIvRttau ca, "dRzyate hi sadyojAtabAlakAnAM karNadezAbhyaNa gADhAsphAlitajhallarIjhAtkArazravaNasphoTaH" ityAdi, ata eva bhagavatastIrthakarasya janmamahotsavAvasare dikkumArikA etyAyojanaM saMvartakena medinozuddhiprabhRtikaM candanarakSApohalikAparyavasAnaM sarva svakRtyaM kRtvA bhagavataH karNapATavanimitaM pASANadvayaM gRhItvA vAdayanti, tathA coktamAvazyakaTIkAyAM bhavavirahasUribhiH, "bhagavato titthagarassa kaNNamUlaMsi duve pAhANavaTTate TiMTiyAvaMti" iti / yadi ca zrotrasyAprApyakAritvameva, tadAnukUlavAyuke zabde kiM dUrato'pi buddhiranyathA nikaTe 'pi sA n| na ca paTughaTitadvAre kathaM zabdabuddhistataH zabdasyAnAgateriti vaacym| yathA gandhabuddhistava tathA ta1 bhagavatastIrthakarasya karNamUle dvau pASANagolako vAdayanti / For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (7) sthA api siddheH||vstutstu dravyazabdasya jIvaparigRhI. tabhASAyogyapudgalasamUhatvena bhAvazabdasya ca bahirnigaMtanirgacchadbhASApariNAmapariNatabhASAvargaNAparamANusamUhatvena sUkSmatvAt kapATAdinA'pratibaddhasya bahirAgamanata eva buddhiH| tathaiva prajJaptyAkhyapaJcamAGge dvitIyaza. takaSaSThoddezake prajJApanAyAM caikAdazabhASApade Avazyaka. sUtrasparzikaniyuktiTIkAyAM ca prtipaaditm| evaJca zrotrasya siddha prApyakAritvam / pratipAditA ca zrotrasya prApyakAritArthAntaravyAjena prajJaptyAkhyapaJcamAge paJca. mazate cturthoddeshke| "chaumatthe NaM maNUse AuDijjamANAI saddAiM suNei taM jahA saMkhasahANi vA jAva jhusi. rANi vA tAI bhaMte kiM puTTAiM suNei apuDhAI suNei / goyamA / puThThAiM suNei no apuTThAI" ityAdi // tathA ca bhagavatyAM dvitIyazatakacaturthoddezake prajJApanAyAca paJcadazendriyapadaprathamoddezake'pi "puThapaviThThattI"tyAdinA zrotrAdIni cakSurahitAni spRSTamarthaM praviSTazca gRhaNantItyAdi nigditm| ata eva ca "zabdo'pi svapariNAmamajahad dvAdazayojanapramitAt pradezAdAgataH zrotreNa prApyakAriNotkarSAd gRhyate" ityAdyAvazyakaTIkAyAM chadmastho manuSya AkuTayamAnAn zabdAn zRNoti tadyathA zaGkhazabdAnvA zuSirANi vA tAni bhadanta ki spRSTAni zaNoti aspRSTAni zRNoti / gautama / spRSTAni zRNoti no aspRssttaani| For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (8) haribhadrasUribhiH proktaM sgcchte|| ityazca zrotrasya prA. pyakAritvena tasya vyaJjanAvagraho na cakSurmanasorityapyupapadyate / tathA coktaM catuzcatvAriMzaduttaracaturdazazatagrantha sUtraNasUtradhAraiH zrImaddharibhadrasUribhiH ziSyahitAkhyAyA mAvazyakaTIkAyAM "zabdAdipariNatadravyANAM vyaJjanA nAmavagraho vyaJjanAvagraha iti ayaJca nayanamanovarjendri. yANAmavaseya iti, na tu nayanamanasoH aprAptakAritvAditi"etena zrI zramaNasaGghasamudrotkarSendubhiHzrImadyazovijayavAcakapuGgavairapi vyaJjanena zabdAdipariNatadravya nikurumbeNa vyaJjanasya zrotrendriyAderavagrahaHsambandhovya janAvagraha ityAdijJAnabindAkhyaprakaraNe vyaJjanAvagrahavyutpattiA pratipAditA sA'pi suuppaadaa|vyktiikRtshcaisso'rthH dravyalokaprakAzetRtIyasargezrIvinayavijayopAdhyAyaH, " prApyArthAvacchedakatvAt, zravaNAdIni jaante| agulAsaGkhyeyabhAgA-dapi zabdAdimAgatam // 1 // caturNAmata evaiSAM, vyaJjanAvagraho bhvet| dRSTAntAnnavyamRtpAtra-zayitobodhanAtmakAt // 2 // yathA zarAvakaM navyaM, naivaikenodavindunA // klidyate kintu bhUyobhiH, patadbhistairnirantaram // 3 // evaM supto'pi naikena, zabdena pratibuddhyate // kintu taiH paJcaSaiHkarNe,zabdadravye te sti||4||ityaadi, For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar (9) * ata eva casAmAnyAvabodhAtmakasya darzanasya cakSudarzanAcakSurdarzane iti bhedo snggcchte|tthaa hi bAhyendriyasya cakSuSa evAprAptakAritvAttadarzanamanyannAnyasyA nanu sAmAnyata indriyAnindriyajanya sAmAnyAvabodhAsmakaM vyAvahArikamekameva darzanaM syAt kiM cakSurdarzanamacakSurdarzanamiti vibhAgeneti cet, na,avAntaravizeSayotanena ziSyamativyutpattiphalatvAt / na caivaM satIndriyadarzanamanindriyadarzanamityeva vAcyam, na tu cakSurdarzanamacakSudarzana miti, anyathAnyendriyajAnyapi tAni cakSudarzanamiva bhedamApadyeranniti vaacym| vastUnAM sAmAnyavizeSobhayAtmakatvAt tatkIrtanamapi sAmAnya vizeSobhayarUpeNaivetiziSTasamayaparipAlanAya cakSurdarzanamiti vizeSeNAcakSudarzanamiti ca sAmAnyena darzananirdezAt / tathA coktaM navAGgoTokAkartRbhiH pUjyapAdazrImadabhayadevasUribhiH prajJaptyAkhyapaJcamAGgasya pra. thamazatakatRtIyodezakaTIkAyAm, " sAmAnyavizeSAtmakatvAdvastunaH kvacidvizeSatastannirdezaHkvacicca sAmAnyataH,tatracakSurdarzanamiti vizeSato'cakSurdarzanamiti ca sAmAnyataH" ityAdi / nanu zrotradarzanamazrotradanimityAdinA prakArAntareNApi sAmAnyavizeSAbhyAM tannirdezasambhava iti cet, stym| tathApi cakSuSo For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prApyakAritvapratipattaye cakSurdarzana miti vizeSatastanirdezAdaraH / anyeSAntvaprApyakAritvAvizeSeNAcakSudarzanamiti sAmAnyato nirdeshH| manasastvaprApyakAritve'pi tadapekSiNa prApyakArIndriyasya prabhUtatvAttaddanisyAcakSudarzana evAntarbhAva ityataH siddhaM zrotrasya praapykaaritvm|| tathA cAvazyakaniyuktAvapyuktaM pUjyaiH "puThThaM suNei sadaM" ityaadi| bhaNitaM ca bhASyakAreNa jinapravacanapradIpena jinabhadragaNikSamAzramaNena sayuktikam , "pAvaMti saddagandhA, tAiM gaMtuM sayaM na ginnhnti||" ityAdi // saMvAditazcAyamoM ratnAkarAvatArikAyAM ratnaprabhasUribhiH " evaJca prApya evaiSa, zabdaH zrotreNa gRhyate / zrotrasyApi tataH siddhA, nirbAdhA praapykaaritaa||1||" ___ atheha yogAH saGgirante, suSThu zrotrasya prA. pyakAritvaM, kintu yaduditaM zabdasya bhASAvagaNAparamANusamUhatveneti, tanna sahAmahe // tathA hi zabdo 1 spRSTaM zRNoti zabdam , 2 prApnutaH ( anyata Agatya ) zabdagandhau te, gatvA svayaM (ne zabdagandhadezaM zabdagandhau) na gRhaNItaH ||vishe0 gA0 206 // For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 11 ) yo guNazcakSurgrahaNAyogyabahirindriyagrAhyajAtimattvAt, yazcakSurgrahaNAyogya vahirindriyagrAhyajAtimAn sa sa gueH, yathA sparzaH, cakSuryahaNAyogyabahirindriyagrAhyajAtimAMzcAyam, cakSurgrahaNAyogya vahirindriyagrAhyajAtimatvAdguNaH iti nyAyena zabdasya guNatvasiddheriti cet, na, aprayojakatvAt / anyathA''kAzAdivadarUpitvenA''tmano'pyacetanatvApattiH / na ca zabdasya paramANusamUhatva ghaTAdekhi cAkSuSaspArzanApattiriti vAcyam / tasya sUkSmapariNAmapariNatatvena cakSuHsparzanAyogyatvAt / na caivaM zrAvaNamapi mAbhUditi vAcyam / anyendri yagaNAcchrotrasya prAyaH paTutaratvena bhASApariNatAnAM sUkSmANAmapi teSAM tadgrahaNayogyatvAt / tathoktaM bhavavirahasUribhiH ziSyahitAyAmAvazyakavRttau " tasya ( zabdasya ) sUkSmatvAdbhAvukatvAt pracuradravyarUpatvAt zrotrasya cAnyendriyagaNAt prAyaH paTutaratvAt spRSTamAtrameva zabdadravyanivahaM gRhNAtItyAdi // bhaNitamidamarthataH zabdagrahaNaprakriyA pradarzanadvArA lokaprakAze vinayavijayopAdhyAyairapi, 6.6 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sparzAdidravyasaGgAtA - pekSayA dravyasaMhatiH / bahvI sUkSmAsannazabda-yogyadravyAbhivAsikA // 1 // For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) tannirvRtIndriyasyAntargatvopakaraNendriyam // spRSTvApi sadyaH kurute - bhivyakti sA svagAcarAm // 2 // anyendriyApekSayA ca zravaNaM paTuzaktikam // tataH spRSTAneva zabdAn gRhNAtItyucitaM jaguH // 3 // " na ca zrotrendriyaM dravyAgrAhakaM rUpasparzAgrAhakabahirindriyatvAdrasanAvadityanenArthataH zabdasya dravyatve pratikSipte kriyAtvAderasambhavena guNatvasiddhiriti sAmpratam / zabdo dravyaM kriyAvattvAt ityanumAnena dravyasvasiddheH zrotrasaMyogenaiva tadgrahAt pUrvoktAnumAnasyAprayojakatvAt na ca zabde kriyAvattvAsiddhiH saMharaNavAyuvahanAdinA tatsiddheH / tathA coktaM tattvArthaTIkAyAM siddhasenagaNibhiH / "sa cAyAti zrotradezamAzu pudgalamayatve sati sakriyatvAt, sakriyatvaM vAyunohyamAnatvAd dhUmasyeva, gRhAdiSu piNDIbhavanAt, vizepatazca dvArAnuvidhAnAt toyavat, pratighAtAcca nitambAdiSu vAyuvat " ityAdi, Aha ca bhASyasudhAmbhonidhirbhagavAjinabhadragaNikSamAzramaNo gandhazabdayorghANazravaNadezaprAptyA hetutvapratipAdanamiSeNa tayoH puna lamayatvasAdhanaprasaGge / " For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (13) "jaM. te poggalamaiyA, sakiriyA vaayuvhnnaao| dhUmo vva saMharaNao, dArANuvihANao viseseNaM // toyaM va NitaMbAisu, paDighAyAo a vaauvvti||1||" uktazcAyamoM vinayavijayopAdhyAyairapi, .. "gandhAdidravyavahAtA-nukUlyena prasarpaNAt" ityaadi| tathA ca zabdaH kriyAvAn saMharaNAdimattvAt ityAdyanumAnataHpratyakSato'pi cAgato'yaM zabda ityA. dinA kiyAvattvasiddheH / na ca tatprayojakavAyusaMharaNAnoktaprakriyA saGgacchata iti vAcyam, mRdaGgadhvanyA. diSu vAyoranupalambhAttatpratidhvaneranupapatteH, strIpuMnapuMsakoccaritazabdaprativaniSu vaijAtyAnupapattezcetyAdikaM bahutaramUhanIyam tattu vakSyata uttaratra ihaiva / na ca vAyvIpAdhikyeva zabde gatiranubhUyamAneti vAcyam / AgateyamindranIlaprabhetyAdivattasyA aupAdhikotvAsambhavAt / kiJca zabde kriyAnabhyupagame tasya zrAvaNamapyanupapannaM zabdasya tatrAnAgateHzrotrasya ca zabdadeze'gamanAt / tathA coktaM mahAmahopAdhyAyanyAyavizAradanyAyAcAryabhagavayazovijayavAcakaissvakRtanyAyAloke prathamaprakAza AtmavibhutvakhaNDane " anyathA 1 yattau ( gandhazabdau ) pudAlamayau, sakriyo vAyuvahanAt // dhUpavatsaMharaNataH (gRhAdiSu piNDIbhavanAta) dvArAnuvidhAnato vizepaNa // toyavat nitambAdizu (giriguhAdiSu) pratighAtAt vAyuvaditi // vizagA0 206, 207 // For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (14) (zabdakriyAbhAve) zrotreNa zabdagrahaNaM na syAt tasya zabdadeze'gamanAt gamane vA'vAntarAlavartizabdAnAmapi grahaNaprasaGgAt anuvAtaprativAtatiryagvAteSu ca pratipatyapratipattISatpratipattibhedAbhAvaprasaGgAcca tasya. ttkRtopkaaraadyyogaat| na ca bheryAyavacchedena janitenAyazabdena nimittapavanatAratamyAtAratamye kadambagokalakavIcItaraGganyAyena janiteSvanuparipATItaH kapradezaprApteSu zabdeSu nAnupapattiH zrAvaNasyeti sAmpratam / cApamuktavANasamAnajAtIyaiH pratikSaNaprabhavairanyaireva lakSyaprAptiriti bruvataH zAkyasyApi praamaanniktvaaptteH| etena "Adyazabdena bahirdazadigavacchinno'nyaH zabdastenaiva zabdena janyate tena cAparaH evaM krameNa zrotrotpanno gRhyate ityAdi" tathA " vIcItaraGganyAyena, tadutpattistu kIrtitA // kadambagolakanyAyA-dutpattiH kasyacinmate // 1 // " iti vizvanAthapazcAnanavaco "bheyAdidezamArabhya dvitIyAdizabdAH zabdajA" iti tarkasaGgrahadIpikAkAravacanamapi vyudastam // vastutastu zabdasya dravyatve zrotrasaMyogenaiva tadgrahotpattAyuktagauravAGgIkAre pramANAbhAvAna ca sa evAyaM bANa ityAdi pratyabhijJAnAd bANAdAvekatvasiddhiH, sa evAyaM ka ityAdirUpA For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (15) zabde'pi sA nirAbAdhaiva / tathA ca suSThaktaM zrImadyazovijayavAcakaiH "sa evAyaM zabdo yamudacIcaraccaitra ityatrApi hi pratyabhijJAnamavAdhitameveti / " etena "so'yaM ka iti buddhistu, sAjAtyamavalambate" iti muktaavliikaarvco'pypaastm| na ca tIvramandAdibhedena zabdabheda iti vktvym| ekasyaiva zabdasya nikaTadUradUratare tiivrmndmndtrprinnteH| tathA coktaM lokaprakAze, "zabdAdInAM pudgalA ye, parataH syuH smaagtaaH| tathAmandaparINAmA-ste jAyante svabhAvataH // 1 // " iti|nnu tIvratvamandatvayovirUddhayorekatra nivezo'nupapanna iti cet / na / viruddhayo raktanIlarUpayorghaTa ivopptteH| na ca tatra bhinnakAlAvacchedena tayorvarttanAnna virodhaH, prakRte'pi tathaiveti kiM naabhyupgmyte|| kiJcaikasminnapi puruSe pitrapekSayA putratvasya putrApekSayA pitRtvasya ca dazanAdanekAntavAde vastUnAmanantadharmAtmakatvAdekakAlAvacchedenApi mandatItrazabdApekSayA tIvavamandatvavRttiraviruddhaiva // vastutastu yacchabde noktabhedastacchabdasyaikyena zrotraprApterabhAvAcchAvaNatvAbhAvaprasaGgaH // na ca zrotraM cakSurAyatiriktamindriyam indriyAntarA For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (16) prAhyaguNagrAhakatvAditi zabde guNatvasiddhiH, hetau guNapadapravezasthAprayojakatyAdgauravakaratvAcca, zabdo'podgalikaHatinibiDapradezapravezanirgamayorapratighAtAd gandhavat, ityapodgalikatvasiddhiH ityapyatituccham, zrotraprApyakAritvasthApanAyAM vastutasvityAdinA samAhitatvAt, AzrayaM vinA guNAnAM gaterazakyatvena dRSTAntAsiddhaH, sAzrayANAM gamane vA tadAzrayeNeva vyabhicArAcca / tathAhi-vatyamAnajAtyakastUrikAdigandhadravyaM hi pihitahArApavarakasyAntarvizati bahizca niyati na cApaugalikaH, na cApavarakAdau sUkSmarandhrasambhavAnnAtinibiDapradezatvamato gandhadravyapravezaniSkramo, kathamanyathodghATitadvArAvasthAyAmiva na tadekArNavatvaM sa. vathA nIrandhe'pavarakAdau tu na pravezanirgamayoH sambhava iti sAmpratam / zabde'pi tulyayogakSematvAt / na cAkAzAdivat pUrva pazcAcAvayavAnupalabdherapodgalikasvasiddhiriti vAcyam, yadyapi sUkSmapariNAmapariNatAnAM teSAzcamaMcakSuSAmavayavopalabdherabhAvastathApyatizAyijJAnavatAM tatsambhavena sAdhanAsiddhaH prmaannvaadinolkaadinaaunaikaantiktvaacc| na cApaugalikatvasya pudgalasamavAyikAraNakatvAbhAvavattvamityarthe kathaM paramANA vyabhicAraH, maNukAdo tadApatteH / na ca yogyatvanive For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (17) ze so'pi katham, tathA sati trasareNI tu sa nirvAdha ev| kizcAvayavAnupalabdherityasya svAvayavAnupalabdheriti paryavasitatvenAkAzasyAvayavAbhAvena tadupalabdhyaprasiddhayA tadabhAvasyApi sutraamsiddhedRssttaantaasiddhiH| nanu vyatirekadRSTAntena sAdhane kathaM seti cet,na, aprayojakatvAt / nanu nirupAdhikatvameva prayojakamastviti cet, na, amUrtatvasyaiva tattvAt, tathA hi sAdhyavyApakatve sati sAdhanAvyApakatvamupAdhiH, saca pra. kRte'pi apodgalikeSu AtmAdiSu sattvAt sAdhanavatsu zabdolkAdiSu cAsatvAnnirAvAdha ev| sUkSmamUttAntarAprerakatvAcchabdasya gandhAdivadapodgalikatvasiddhirityapyasAmpratam, aprayojakatvAddhRmasUkSmarajogandhadravyAdibhirvyabhicArAcca / nahi gandhadravyAdikamapi nAsAyAM nivizamAnaM tadvivaradvAradezodbhinnasmazrupreraka dRshyte| zabdasya gaganaguNatvAt tasiddhiriti cet, na, guNatvAsiddhyA zabdo na gaganaguNaH asmadAdipratyakSasvAdrapavadityAdyanumAnena ca svarUpAsiddheraprayojakavAcca / etena " AkAzasya tu vijJeyaH, zabdo vaizeSiko guNaH" iti vishvnaathbhttttaacaaryvco'pypaastm| sparzazUnyAzrayatvena tatsiddhiriti tu mandam, zabdAzrayabhU For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (18) tAyA bhASAvagaNAyassparzavattvena svarUpAsiddheranukUla tarkAbhAvAcca / tathA ca syAdvAdamaJjarITIkAkAraimalliSeNasUribhirapyuktam- "zabdaparyAyasyAzrayo bhASAvargaNA na punarAkAzaM, tatra ca sparzo nirNIyata eva, yathA, zabdAzrayaH sparzavAnanuvAtaprativAtayoviprakRSTanikaTazarIriNopalabhyamAnAnupalabhyamAnendriyArthatvAt tathAvidhagandhadravyAdhAradravyaparamANuvat" ityaadi| na casparzavattve tatsparzasya spArzanApattiH, siMhAvalokananyAyena vilokyatAM tAvattadAzrayasya sUkSmapariNAmapariNatatvAt trasareNoriva sparzanAyogyatvAt tatpazasyApyayogyatvena tdupptteH| anumayA tu sparzavattvaM zabdasya siddhmev| tthaahi|shbdH sparzavAn svasambaddhArthAntarAbhighAtahetutvAddaNDAdivat / jharullAdidhvanivizeSAbhisambandhena zrotrAbhighAtaH pratIta eva tjnybaadhiryaadhuplmbhen| sparzazUnyatve ca zabdasya kaalaakaashaabhismbndhvcchbdaabhismbndhepinaasaavuplbhyet| zabdasahacaritena pavanenaivAbhighAta iti tu n|anvyvytirekaabhyaaN zabdAbhisambandhasyaiva tddhetutvsiddheH|atopi tasya drvytvsiddhiH| zabdasya sparzavatve tadAzrayasya tattvaM sutarAM sthitameva // kiJca kimidamAzrayatvaM saMyogena tAdAtmyena vA, Aye gaganasaMyuktaghaTAdau vybhicaarH| For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 19 ) nanu vRttyaniyAmakasambandhenAzrayatvasyAsvIkArAt kathaM vyabhicAra iti cet, tathA sati hetvasiddhireva / antye ca bhedAbhedAGgIkAre syAdvAdApattiH na ca samavAyeneti kathaM tadApattiH, bhinnAbhinnetyAdivikalpatastadanupapattestadaGgIkAre pramANAbhAvAt / kiJca gaganAzrayatvena zabdasya guNatve sarvasya sarvazabdagrahaNApattissannikarSAvizeSAt na ca karNazaSkulyavacchedenotpanno gRhyate iti sAmpratam, avacchedyasyA''kAzatvenAvizeSAt, tadanyatve zabdasya tatrAsamavAyAdanAyAsAdeva dravyatvasiddhiH / na ca tattatpuruSIyAdighaTitabhinnabhi nasannikarSAbhyupagamena na sA''pattiriti sAmpratam, dravyatve saMyogenaivopapattau tAdRzamahAgauravAGgIkAre pramANAbhAvAt / etena "zabdapratyakSe zrotrAvacchinnasamavAyaH kAraNam" itivaco'pyavagaNitam / nanu zabdo vibhudravyaM mUrtta vA, Adye sarveSAmapi grahaNApattiH, mUrttadravyatve ca mUrttadravyapratyakSaM pratyudbhUtarUpasya kAraNatvAnna tacchrAvaNamiti cet, na, mUrttadravyapratyakSaM prati yogyatAvizeSasyaiva hetutvAt / tathA coktambhavyajanamanomayUravAridaiH shriimdyshovijyvaackaiH|| " dravyapratyakSatvAvacchinnaM prati yogyatAvizeSasyaiva hetutvAt / sa ca vyAvRttivizeSaH zaktivizeSo vA " For Private And Personal Use Only ..
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (20) ityAdiAata eva "tasmAdayaH zabdoyaM prati yogyaH sa tena gRhyate nAnya" iti tattvacintAmaNivaco'pi saGgacchate // kiJca mahattvAlpatvaparimANavattvAcchabdasya dravyatvam / na ca zabdeyattAyA apratyakSatvena tatparimANAsiddhiH,vAyAviva zabde tsyaapryojktvaat| vastutastu tasya sUkSmapariNAmapariNatatvenAsmadAdInAM pratyakSAsambhave'pi vizvavedinAM ttsiddheH| na ca tIvratvamandatvAbhyAM tadupapattiH, zabdaguNatvAsiddhayA tayoguNagatajAtitvAsiddheH, tIvatvamandatvAbhyAM mahattvAlpatvapratyaye ca tIbavAhinyA girisarito mahattvasya mandavAhinyA gaDAyAzcAlpatvasya prskteH| na ca kAraNagatamahattvAlpatvapratyayaH, tathA sati bhavanmate tatsamavAyikAraNasyAkAzasya paramamahattvena sarveSAmapi tathAdhIprasaGgaH, mUrttakAraNagatAlpatvamahattvapratyaye'pyanyatra tathApattizcA kiJca ekatvAdisaGkhyAvattvAdapi zabdasya dravyatvam / na ca gaganagatasaGkhyopacAraH, niyamAdekatvaprasakteH / vAyvAdikAraNagatasaGkhyAsamvandhitvamapi na yuktiyuktam, bahutvasyaiva sarvadA bhAnaprasaGgAt, yathAyathAsaGkhyApratItistathA tathA kAraNagatasaGkhyopacAra ityapi na yuktam, zabdasya dravyatvena svayaM saGkhyAvattvAt tathopacAre mAnAbhAvAdanyatrApi tathApattezca / For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (21) atrAhurucchraGkhalanaiyAyikAH, zabdasya gaganAzrayatve savayAvirodhAdidoSAhAyuguNa eva shbdH|| tathAhi zabdo vAyuguNaH tannAzAdeva tannAzAt vAyusparzavaditi cet, maivaM, pUrvoktayuktyA guNatvAsiddhayA vAyuguNatvasyApi sutarAmasiddheH, vAyoH sattve'pyanupalabhyamAnatvena sva. rUpAsiddheH, ejanAdinAunaikAntikatvAcca / api ca pavanaguNatve tatsparzasyeva spaarshnprsnggH| nanu rasarUpAdInAmiva zabdasya spArzanapratibandhakatvamiti cet, mAnAbhAvAt, kalpanAgauravAcca, guNacAkSuSajanakatA. vacchedakajAtyA saha sAGkaryAt guNaspArzanajanakatAvacchedakajAterapyasiddhiH, tathA coktaM bhavikapadmavibodhanabhAskaraiAyavizAradairyazovijayavAcakapuGgavaiH, "zabde guNaspAnijanakatAvacchedakajAtyabhAvAnna doSa iti cet, na, tAdRzajAterasiddherguNacAkSuSajanakatAvacchedikayA sAryAditi dig" ityaadi| tathA ca na vAyoguNaH shbdH| tathaivoktaM muktAvalIkAreNa vizvanAthapacAnanenApi " na ca sUkSmazabdakrameNa vAyau kAraNaguNapUrvakaH zabda utpadyatAmiti vAcyam / ayAvadravyabhAvitvena vAyuvizeSaguNatvAbhAvAt " ityAdi / kizca mUrtatvAdeva nAkAzaguNaH zabdaH, yo hi yadguNaH sa tatsamAnadharmA, yathA jJAnamAtmanaH, tathAhya For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 22 ) mUrta AtmA tatastadguNo jJAnamapyamUrttameveti, evaM zabdo'pi yathAkAzaguNastarhi tasyAmUrttatvAcchabdasyApi tadguNatvenAmUrttatAprasaGgaH tathA ca bhaNitaM zIlAGgAcAryapAdaiH sUtrakRtAkhyadvitIyAGgavRttau " zabdazcAkA - zasya guNa eva na bhavati tasya paugalikatvAdAkAzasya cAmUrttatvAt" ityaadi| na cedaM nItisaGgatam, amUrttatvalakSaNAyogAt / tathAhi mUrttiviraho hyamUrttatA / navabhISTameva tasyAmUrttatvamiti cet, na tatra zabde sparzavattvena mUrttatAyAsiddhatvAt / tathAhi sparzavantaH zabdAH tatsamparke upaghAtadarzanAlloSThuvat, na cAtrAsidvidoSaduSTo hetu:, yatastatkAlajanmino bAlasya karNasthAnasannidhau gADhAsphAlitajhallaryAdidhvanibhiH zrotrasphoTo dRzyate, tathA coktamAvazyakavRttau malayagiripUjyaiH " dRzyate hi sadyojAtabAlakAnAM karNadezAbhyarNa gADhAsphAlitajhallarIjhaNatkArazravaNataH zravaNasphoTaH" ityAdi, na cetthaM zravaNasphoTAdirUpopaghAtattvamasparzavattve sati sambhavati yathA nabhasaH, tato vipakSAvRttitvAt na vyabhicAritvamapi hetoH / evaJcAbhighAtAdinApi sparzavattvaM zabdasya / tathA hi zabdAH sparzavantaH abhighAte girigahvarAdiSu zabdotthAnAt upalakhaNDavat, vAdiprativAdinorubhayorapi siddho'yaM For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (23) hetuH, tathA hi atiprayAsazabditazabdAbhighAtAdinA girigahvarAdiSu pratidizaM prasarantaHzabdAHsaJjAyamAnAH zRNumo vayam, tataH sparzavattvAnmRtA eveti siddham, "rUpasparzAdisannivezo mUrtiH, iti vcnaat|| rUpaspa. zAdisannivezo yupapattitaH vkssyaamynntrmihaiv|| kiJcAkAzamekamanekaM vA, yadyAdyaH pakSaH, tarhi lakSayojanato'pi zabdazravaNaM syAt, AkAzasyaikatvAccha. bdasya ca tadguNatvAnnikaTadUrAdibhedAbhAvAt // yadodIcIno vikalpaH, tadA tu vadanadezasthitazabdasyAnyanabhovartinaH zrotuH kathaM zravaNaM, vadanadezAkAzaguNatayAzabdasya zrotRgatazrotrendriyAkAzasambandhAbhAvAt, ato'pi na yuktimacchabdasyAmbaraguNatvam // nanvAkAzaguNatvAnabhyupagame zabdasya sthitireva nopapadyate, padArthamAtreNa cAvazyameva sthitimatA bhavitavyam, tatra rUparasagandhasparzAnAM pRthivyAdibhUtacatuSTayamevAzrayaH, zabdasya tu tadAzrayatvAnupapattyA AkAzAzrayatvaM si. yati, tatazcAmbaraguNaH zabda iti / tadapyacAru, evaMsati pRthivyaptejovAyvAdisarvadravyANAmapyAkAzAzrayatvena tadguNatvaprasaGgaH / tathA ca sati AkAzadravyAdvaitavAdaH samajani navyaH / nacAzrayaNamAnaM na tadguNatvaprayojakaM kintu samavAyaH sa cAsti dhvanerambare For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (24) sambandho na tu kSityAdInAM tathA / nanu ko'yaM smvaayH| parasparamekIbhAvenAvasthAnaM yathA pRthvIjalAdibhiH saha rUparasAdInAmiti cet, na, zabdasyAmbaraguNatvAsiddhyA tena saha dhvnerloliibhaavenaavsthaanaaprtiiteH| kizca samavAyasya sambandhatvamapyanupapannamisyAdi siMhAvalokanena vilokyatAm / athAkAza upalabhyamAnatvAttadguNatA zabdasyetyapyaparipezalam / evaM sati arkatulakAdInAmambara upalabhyamAnatvAta tdgunntvprsktiH| athArkatUlakAdInAM paramArthato bhUmyAdisthAnamAkAze tUpalambho vAyunA saJcAryamANatvAt, yadyevaM tarhi zabdasyApi paramArthataH sthAnaM zrotrAdi yatpunarAkAze'vasthAnopalambhastadvAyunA saJcA. yamANatvAt, tathAhi yato yato vAyuHsaJcarati tatastataH zabdo'pi gacchati // uktaJca prjnyaakrgupten|| yathA ca preryate tUla-mAkAze mAtarizvanA // tathA zabdo'pi kiM vAyoH, pratIpaM ko'pi shbdvit||1|| na ca tathApi zrotragrAhyatvena tadAzritatvAcchabdasva zrotrasya cAkAzarUpatvAt tadguNaH zabda iti saamprtm| zrotrasya gaganAtmakatve gaganasya srvtraavishessaadvaadhiryaadybhaavprsnggaat| etena "AkAza ekaeva sannapi upAdheH karNazaSkulIbhedAdbhinnaM zrotrAtmakaM For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (25) bhavati" iti siddhAntamuktAvalIkRtaca:karNazaSkulIvivarAvacchinnezvarasyaiva zrotratvam" iti ziromaNikRnmataM cApahastitam / na cAkAzasyAnyathAnupapattyA tadguNatvakalpanaM, tathAhi zabdo dravyasamaveto guNatvAt saMyogavat, iti dravyasamavetatve siddhe zabdo nasparzavadradhyasamavetaH, na dikAlamanaHsamavetaH, nAtmasamavetaH,agnisaMyogAsamavAyikAraNakatvAbhAve satyakAraNaguNapUrvakapratyakSatvAt sukhavat, vizeSaguNatvAdrUpavat, bahirindriyagrAhyatvAt sparzavaditi ananyasamavetatvAcchabdasya gaganasamavetatvaM parizeSAnumAnena kalpyata iti vAcyam / prathamatRtIyayorguNatvAsiddhyA svarUpAsiddheDhitIyaturyayozcAprayojakatvAt / etena zabdAdhikaraNa navamaM dravyaM gagananAmakaM siddhayatIti vacazzabdaguNakamAkAzamiti vacazcApyapAstam / nanu tarhi AkAze pratyakSatvaprayojakodbhUtarUpAbhAvAt pratyakSatvAsambhavena kiM mAnamiti cet, anumAnameva, tathAhi dravyANi sAzrayANi dravyatvavattvAdityAdi, na ca bhUtalAdInAM ghaTAdyAdhAratvenaivopapattAvalamanyagaveSaNayeti vAcyam / adRzyamAnaparamANvAdyAdhAratayaikasyaiva tasya siddheH / tathA coktaM prajJaptipazcamAneM trayodazazatakacatuthoMdezake " AgAsasthikAraNaM bhaMte jIvANaM ajIvANa ya For Private And Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kiM pravattaMti, goyamA, AgAsatthikAeNaM jIvadavvANa ya ajIvadavvANa ya. bhAyaNabhUe, egeNa vi se puNNe, dohiM vi puNNe, sayaM pi mAejjA, koDisaeNaM vi puNNe, koDisahassaM pi mAejjA, avagAhaNAlakkhaNeNaM AgAsasthikAe" ityAdi, ayamasyAlApakasyArthaH, bhagavAn gautamasvAmI zrutakevalI caturdazapUrvavidvAdazAGgapraNetA sarvAkSarasannipAtI tIrthakarabhASita mAtRkApadazravaNamAtrAvAptaprakRSTazrutajJAnAvaraNakSayopazamo vivakSitArthaparijJAnasamanvito'pi svavacasi zivyapratyAyanArtha maNadharapraznatIrthakaranirvacanarUpatvAt sU. trasyeti sUtraNArtha, nahi nAmAnAbhoga-chadmasthasyeha kasyacinnAsti / jJAnAvaraNIyaM hi, jJAnAvaraNaprakRtikarma // 1 // iti nyAyAcchadmasthasyApi svasyAnAbhogasambhavAhA bhagavate zrImate mahAvIrasvAmine kAzyapAya jJAtasU. nave kevalAlokabalAvalokitalokAlokArthabhAvAya paramarSaye papraccha, AkAzAstikAyaH AGiti maryAdayA svasvabhAvAparityAgarUpatayA kAzante svarUpeNAvabhAsante yasmin vyavasthitA: padArthAH tadAkAzaM, yadA tvabhividhAvAG, tadA AGiti sarvabhAvAbhivyAptyA kAzate ityAkAzam, astayaH pradezAH, teSAM kAya: saGghAtaH ___"gaNakAe ya nikAye khaMdhe vagge taheva rAsIya" 1 gaNaH kAyazca nikAyaH skandho vargastathaiva rAzizca / For Private And Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 27 ( iti vacanAt astikAyaH pradezasaGghAta ityarthaH, AkAzaJca tadastikAyazcAkAzAstikAyastenAkAzAstikAyena, bhadanta iti paramagurvAmantraNaM, jIvanti prANAndhArayantIti jIvAsteSAM jIvAnAM jIvAzcetanAvantastadviparItA ajIvAsteSAmajIvAnAM, caH samuccaye, kimiti svasamabhivyAhRtapadArthatAvacchedakadharmeNa dharmijJAnaviSayiNIcchA kimo'rthaH pravarttate, bhagavAnAha - 'goyamA' iti komalAmantraNe gautama, AkAzAstikAyaH jIvadravyANAM cAjIvadravyANAM ca bhAjanabhUtaH, anena idamuktaM bhavati satyasmijIvAdInAmavagAhaH pravarttate tasyaiva pranitatvAditi, bhAjanabhAvamevAsya darzayannAha - egeNa vi' ityAdi, ekena paramANvAdinA, 'setti' asau AkAzAstikAyapradeza iti gamyate, pUrNo bhRtaH, tathA dvAbhyAmapi tAbhyAmasau pUrNaH zatamapi mAyAdekasminpradeze, koTizatenApi pUrNo'sAvasti, evaM koTizatasahastramapi mAyAt / nanu kathametaducyate yatra eko'NurmAti tatra dvau zataM sahasrANyapi mAyAditi cet, na, pudgalAnAM pariNAmasya vicitratvAt, yathA'pavarakAkAzamekapradIpaprabhApaTalenApi pUryate dvitIyamapi prabhApaTalaM tatra mAti yAvacchatamapi teSAM tatra mAti / nanu mUrtayoH samAnadezaviruddhatvamiti nyAyAt ekatra For Private And Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (28) pradeze dvayoraNvorvRttireva viruddhayate, tathA ca kathamekaH hAbhyAM pUrNa ityAdIti cet, na, vihitottaratvAt, ata eva ca tannyAyasyAprAmANyaM, kathamanyathA tatprAmANyamaGgIkurvatAM yaugAnAmavayavini pAkaH / na cA. vayavinA'vaSTabdheSu avayaveSu pAko na sambhavati, kintu vahnisaMyogenAvayaveSu vinaSTeSu svatantreSu paramANuSu pAkaH, punazca pakvaparamANusaMyogADhyaNukAdikrameNa mahAvayaviparyantamutpattiH, tejasAmatizayitavegavazAt pUrvavyUhanAzo jhaTitivyUhAntarotpattizceti ataHsambhAvya. te paramANAveva pAka iti vAcyam,avayavinAM sacchidratvAdahveH sUkSmAvayavairantaHpraviSTairavayaveSvavaSTabdheSvapi pAkasyAviruddhatvAt,na ca mUrtayoH samAnadezatAvirodha iti vAcyam, anantAvayavitannAzakalpane gauravAtso'yaM ghaTa iti pratyabhijJApratItezca nyaaysyaapraamaanniktvaat| vastutastu AkAzasyAvagAhasvabhAvatvAnna kizcidapi viruddhayate, yathaikasyApi paropakAriNa upakAryakasadbhAve ekasyaivopakArakatvaM dvayasattve dvayorapi zatasattve zatasya sahasrasattve sahasrasyApi, yathA vA ekasmin pAradakarSake maNimantrauSadhyAdInAmacintyaH pra. bhAva iti nyAyAt auSadhivizeSaprabhAvataH zatamapi svarNakarSakANi mAyAt na punarmAnAvagAhanayorvRddhiH For Private And Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (29) pratipakSauSadhisadbhAve viparyayo'pi syAdato na kazciddoyaH, vizeSArthinA bhgvtiivRttirvlokniiyaa| pratipAditazcAkAzAstikAyaH pUrvasUribhirapi zyAmAcAryaH prajJApanAprathamapade " se kiM taM arUbIajIvapannavaNA, arUvIajIvapannavaNA dasavihA pannattA, taM jahA-dhammatthikAe 1 dhammatthikAyassa dese 2 dhammatthikAyassa padesA 3 evaM adhammatthikAe 1 adhammatthikAyassa dese 2 adhammatthikAyassa padesA 3 evaM AgAsathikAe 1 AgAsasthikAyassa dese 2 AgAsatthikAyassa padesA 3 addhAsamae y"| tathA "jIvAnAM pudgalAnAJca, dharmAdharmAstikAyayoH / bAdarANAM ghaTo yaha-dAkAzamavakAzadam // 1 // dharmAdInAM vRtti-dravyANAM yatra bhavati ttkssetrm| taivyaiH saha loka-staviparItaM hyalokAkhyam // 2 // ityAdIni pUrvarSivacanAnyapi ttsiddhiprtipaadkaani| vastutastvasmadAdInAM yogyatAvizeSAbhAvAt ta 1 atha kA sA aruupyjiivprjnyaapnaa| arUpyajIvamajJApanA dazavidhA prajJaptA, tdythaa| dharmAstikAyaH1 dharmAstikAyasya dezaH 2 dharmAstikAyasya pradezAH3 adharmAstikAyaH4 adharmAstikAyasya dezaH 5 adharmAstikAyasya pradezAH 6 AkAzAstikAyaH 7 AkAzAstikAyasya dezaH 8 AkAzAstikAyasya pradezAH 9 addhAsamayaca 10. - - - For Private And Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 30 ) pratyakSAbhAve'pi sakalarUpyarUpidravyaparyAyavedinAM pratyakSAdeva tatsiddhiH / itthaM cAkAzaM dravyameva nAstItyabhidadhatAM navyanaiyAyikAnAM vaco'pyapAstam / nanu zabdasya paramANusamUhatve tatra rUpAdInAM ghaTa ivApattiriti cet, na iSTApatteH Azrayasya ca sUkSmatvAttadagrahaH, tathA coktaM bhagavatyAM trayodazazatakasaptamoddezake "rUvI bhaMte bhAsA arUvI bhAsA, goyamA, rUvI bhAsA no arUvI bhAsatti" uktaJca vargaNAnAM varNAdicintAdhikAre karmmaprakRtivRttyormalayagiriyazovijayavAcakAbhyAmapi " taijasaprAyogyAdyAzca vargaNAH paJcavarNAH paJcarasA dvigandhAzca jJAtavyAH, sparzacintAyAntu catuHsparzAH "3. 44 ityAdi / nanu zabdasya dravyatve zrotrasya prApyakArIndriyatvena candanAgnyAdikRtau tvaco'nugrahopaghAtAvi-vAnugrahopaghAtau zrotrasya zabdakRtau syAtAmiti cet, dRzyata eva zrotrasya zabdakRtau pATavabAdhiryalakSaNAvanugrahopaghAtAvityAdi vistareNa zrotraprApyakAritvavya-vasthApanAvasare prAgeva pratipAditaM tacca maNDUkaplutyA kuzAgrIyayA dhiyA'vadhAryatAm / nanu zabdasya dravyasa- For Private And Personal Use Only 1 rUpiNI bhadanta bhASA arUpiNI bhASA / gautama / rUpiNI: bhASA no arUpiNI bhASeti /
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mUhatva AvazyakasUtrapratyAkhyAnAdhyayane * *desAvaMgAsiyasa samaNovAsaeNaM ime paMcAiyArA jANiyavvA Na samAyariyavvA taM jahA ANavaNappaoge pesavaH Nappaoge sadANubbAtetyAdi" ANavaNe pesavaNe sadde rUve ya puggalakhkeve / desAvagAsiyaMmi bIe sikhkAvae niMde // 1 // " ityAdi zrAvakapratikramaNasUtre vaMdittunAmni ca zrAvakasya dvitIyadezAvakAzikanAmazikSAvratAticArapaJcake sAmAnyAt pudgalaprakSepAticArAt zabdANupAtAticArasya pRthagupAdAnamayuktam, kizca-leSThvAdiprakSe. pANAmapi pRthakpRthagnAmagrahaNenAticArabAhulyaprasaGga iti cet, satyam, tathApi zabdAnAM pudgalasamUhavatvasya leSThvAdInAmiva cAkSuSaspArzanapratyakSAbhAvena mAbhUnmugdhajanAnAM tadanaticAratvAreketi tadatiriktagrahaNam / vastutastu padArthAnAM sAmAnyavizeSobhayAsmakatvAt kvacitsAmAnyataH kvacica vizeSatastanni 2 dezAvakAzikasya zramaNopAsakena ime pazcAticArA jJAtavyA na smaacritvyaaH| tdythaa| AnayanaprayogaH 1 preSaNaprayogaH 2 zabdANupAta ityaadi| AnayanaM preSaNaM zabdAn rUpANi ca pudgalakSepAn dezAvakAzike dvitIye zikSAtrate nindAmi // 1 // For Private And Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 32 ) deza iti ziSTasamayAt sAmAnyagrahaNe satyapi prAdhAnyakhyApanArthaM bhedenopanyAsaH iti nyAyAcca yathA brAhmaNA AyAtA vaziSTho'pyAyAtaH, tathA pudgalaprakSepa iti sAmAnyataH zabdANupAta iti ca vizeSato nirdeza ityasyAduSTatvaM sAmAnyato vizeSato nirdezanIyamiti vivecitamasmAbhiH shrotrpraapykaaritvsthaapnaayaam| api caudArikavargaNApudgalaprakSepe pudgalaprakSepAticAraH bhApAvargaNApudgalANupAte ca zabdANupAtAticAra ityanayorbhedaH, iti siddhaM zabdasya dravyasamudbhUtatvam / tathA ca pUrvAcAryoktamanumAnamapi zabdapaudga likasvasiddhau pramANam, tathA hi zabdaH paudgalika indriyArthatvAdrUpAdivadityAdi // tathA coktaM sthAnAGgasya jIvAbhigamAkhyopAGge bhagavadbhiH / "se' nUNaM bhaMte subbhisaipoggalAI dubbhisadattAe pariNamaMti haMtA goyamA " ityAdinA, itthaM ca zabdasya siddhe paugalikatve yadbaudvairdvAdazAyatananirUpaNAvasare zabdAyatanAkhyamAyatanamupakalpitaM tadapi nirastam, tasyAjIvatattvaprabhedarUpasya pRthakkalpanAnucitatvAt / yathA ca tatparikalpitAni dvAdazAyatanAni tannirAsaprakArazca dvayamapita1 sa nUnaM bhadanta surabhizabdapudgalA durgAndhizabdatayA pariNamayi / bhautama | manti For Private And Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 33 ) prasaGge nirUpayiSyAma iti / varNitazcAjIvatattve 'ntarbhAvaH sUtrakRtAkhyadvitIyAGgaTIkAyAM zIlAGkAcAryairapi dvAdaze samavasaraNAkhyAdhyayane bauddhanirAsAvasare "zabdAyatanaM ca paudgalikatvAcchabdasyAjIvagrahaNena grahaem" ityAdi, evaM ca bhASAsvarUpamAmUlaM "bhASyata iti bhASA tadyogyatayA pariNAmitanisRSTanissRjyamAnadravyasaMhatiH " ityAdi bhagavatIdvitIyazatakaSaSTho dezakaTIkAyAmabhayadevasUribhiH / tathA "vAgyeogaprayatnanissRSTo'nantAnantaprAdezikapudgalaskandhaprativiziSTapariNAmaH zabdaH pudgaladravyasaGghAtabhedajanmA " ityAdi tattvAvRttau dvitIyAdhyAye siddhasenagaNibhirapi suSThu vivecitam // ata eva ca rUpidravyAvagAhinovadhijJAnasya jaghanyaviSayatvaM taijasabhASAntarAladravyANAM sambhavati, tathoktamAvazyakaniryuktau taTTIkAyAJca, " 'teyAbhAsAdavvANa aMtare ittha lahai paTTavaotti" itthaJca dravyabhAvavAglakSaNamAvazyakavRhadvRttyuktam 1 dravyayogalakSaNaM cAvazyakasUtrasparzika niyuktitaTTIko tamapi 2 upapadyate / tathAhi " vac bhASaNe vacanamucyate'nayeti vAk, sApi caturvidhaiva nAmAdibhiH, tatra dravyavAk zabdapariNAmayogyAH pudgalA jIvapa1 tejobhApAdravyANAmantaram atra labhate prasthApaka iti / For Private And Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (34) rigRhItAH, bhAvavAkpunasta eva pudgalAH zabdapariNAmamApannAH" ityAdi 1 // "davve maNavaikAe joggadavyatti""manovAkAyayogyAni dravyANi dravyayogaH, etaduktaM bhavati jIvenAgRhItAni gRhItAni vA svavyApArApravRttAni dravyayoga" ityAdi 2 // ata eva ca vAgyogalakSaNamapi sUtroktaM saGgacchate // tathAhi " audArikavaikriyAhArakazarIravyApArAhRtavAgadravyasamUhasAcivyAjjIvavyApAro yaH sa vAgyoga ityAdi" viSamakalikAlakAlimakalmaSakardamakalaGkaprakSAlanajalanidhipravAhavAkpravAhA vAdivaitAlAH zAntisUripAdA uttarAdhyayanIyacatustriMzalezyAdhyayanaTIkAyAM jaguH / tathA ca " yayA bhASAprAyogyAn pudgalAnAdAya bhASAtvena pariNamayyAvalambya muJcati sA bhASAparyAptiH" iti malayagiribhirbhASAparyApterlakSaNaM SaDvidhaparyAptisvarUpopavarNanaprasaGge prajJApanATIkoktamapi saGgacchate / tathA ca paJcAstikAyaTIkAkRdAzAvasanavacanamapi "tata eva amUrttatvAdeva cAzabda dharma " ityAdi, "evamayamuktaguNavRttiH paramANuH zabdaskandhapariNatizaktisvabhAvAcchabdakAraNam" ityAdi cazabdasya nabhodharmatvAbhAvaHparamANujanyatvaJca prtipaadyti| evaJca bhASAyAH For Private And Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar (35) paJcamadravyavargaNAtvamapi yuktamAbhAti, tathoktamAvazyakaniyuktau caturdazapUrvavidbhiHzrutakevalibhirbhadrabAhupAdaiH orAlaviuvvAhArateyabhAsANupANamaNakamme // aha davyavaggaNANaM kamotti // tathaiva sampAditaM karmaprakRtau bhavyajanamanaHkumudendubhiH zrImacchivazarmasUribhiH, jogehiM tayazurUvaM, pariNamai giNhiUNa paMcataNU / pAugge cAlaMbai, bhAsANumaNattaNe khaMdhe // 1 // pratipAditaJca devendrapUjyairdevendrasUribhiH shtkaakhypnycmkrmgrnthe| " iMgadugaNugAi jA abhavaNaMtaguNiANU / khaMdhA uralociavaggaNAo taha agahaNaM tariyA // 1 // emeva viuvvaahaarteabhaasaannupaannmnnkmme| ___1 audArikavaukrayAhArakatenIbhASAnapAnamanaHkarmasu // atha dravyavagaNAnAM kara iti // 2 yogaistadanurUpaM pariNamayati gRhItvA paJcatanUni ||maayogyaaNshvaalmbte bhApANumanomayAn skandhAn // 1 // 3 ekadrikANukAdaye yaavdbhvyaanntgunnitaannvH| skandhA audaarikocitvrgnnstthaagrhnnaantritaaH||1|| evameva vaikriyAhArakatejobhApAnapAnamana:karmasu / muzmAH kramAdavagAhaH unonAGgulAsalayeyAMzaH // 2 // For Private And Personal Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (36) suhumA kamAvagAho UNUNaMgulaasaMkhaMso // 2 // uktaJca "tata utkRSTAgrahaNavargaNAta ekaparamANvadhikaskandharUpA jaghanyAbhASAprAyogyAvargaNA yatpudgalAn gRhItvA jantavaH satyAdibhASArUpatayA pariNamayyAlambya ca visRjanti, tata ekaikaparamANvadhikaskandharUpAbhASAprAyogyAvargaNAstAvadvAcyAyAvadutkRSTa"ityAdi krmprkRtivivrnnyormlygiriyshovijyopaadhyaaypunggvaabhyaam|nnukimrthmetaa audArikavaikriyAhArakataijasa bhASAdidravyavargaNAHprarUpyantetIrthakRdbhiriticet,ucyate pratipattihetoH,yathA kazcidropapati!pavyAmohanirAsArthaM raktazuklAdibhedena gavAM vargaNAH kalpitavAMstathA vineyavyAmohanirAsAthai pudgalavargaNAH paramANvAdibhedena nirUpitavAJjagatpatistIrthakaraH, tathA hi iha bharatakSetre magadhajanapade prabhUtagomaNDalasvAmI kucikarNo nAma dhanapatirabhUt, sa ca tAsAM gavAmatibAhulyAt sahasrAdisaGkhyAmitAnAM pRthakpRthaganupAlanArtha prabhUtAn gopAn nyayukta, te'pi ca gopAH parasparasaMmilitAsu goSvAtmIyAH samyagajAnAnA; santaH vivadante sma, tAMzca parasparato vivadamAnAnupalabhyAsau kucikarNastepAmavyAmohArthamadhikaraNavyavacchittaye ca raktazuklakR For Private And Personal Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (37) NakarburAdibhedabhinnAnAM gavAMpratigopaM vibhinnA vargaNAH khalvavasthApitavAnityeSa dRSTAntaH, aymtropnyH| iha gopapatikucikarNakalpastIrthakRt gopakalpebhyaH ziSyebhyo'vyAmohAthai gomaNDalasadRzaM pudgalAstikAyamekahitrisaGkhyAtAsaGkhyAtAnantAdiparamA vaudArikavaikriyAhArakataijasabhASAdivargaNAvibhAgena prarUpitavAn ityAdItyalamatiprasaGgenAprastutatvAd vizeSajijJAsunA cAvazyakakarmaprakRtikarmagranthAdivRttibhyo'vaseyamAzabdazAstravidbhirapi varNAnAM sthAnanirUpaNaprasaGge sthaanpdvyaakhyaamissennshbdotpttiprtipaadndvaaraattpaudgliktvmaakhyaayi| yaducurhemasUripAdAHsvakRtasiddhahema shbdaanushaasne| 'yatrapudgalaskandhasya vrnnbhaavaapttiststhaanm||kinycaanglbhuumijairpi prajJAzAlibhiHzabdasyapaudgalikatvaM niracAyi, tathAhi zabdaH paudgalika eva phonogrAphnAmakayantreNa saMhriyamANatvAd badhirakAcAdinA ca nirudhyamAnatvAdityAdi / nanu zabdanimittAnAM koSTyavAyUnAmeva yantravizeSato'vaSTabhyAbhidhAraNaM natu zabdAnAM, yatasteSAmabhidhAraNe'bhyupagamyamAne nAnAdigvyavasthitapuruSazrotrAbhimukhAnAM vaktRsAmmukhInayantrAbhidhAraNavadviruddhadigvyavasthitayantrAbhidhAra For Private And Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (38) Namapi syAnna caivaM, taDhAyUnAM tatve teSAM sammukhadigmAtraprasAriNAM sAmmukhInenaiva grahaNaM dezAntarINazabdotpattistu zabdAdeva tajjanyAt kadambagolakanyAyAt vIcitaraGganyAyAhA, kiJca zabdAbhidhAraNe pratyakSasvabhAvAnAM teSAM tadyatrAtisannihitakarNarupalambho'pi bhavet anadhyakSasvabhAvAnAM teSAM tathAlve na kadAcidapi tadupalambha iti, na ca vAyavabhidhAraNe punastAdRzazabdopalambhaH kathaM, pUrvotpannAnAM teSAM cira vinapratyAditi vAcyam, kaNThAdisthAne kAdyakSaraprayojako yAdRzaparamANupracayasamudbhUto'vayavI tAdRzaparamANupracayasamudbhUtAvayavivizeSasya yantre'pi svIkArAttena sahAbhidhRtavAyusaMghaTanatastatrApi tAdRzazabdotpattessambhavAt, na ca ghakArottarAkArottaraTakArottarAtvarUpasya ghaTazabdagatAnurvIvizeSasyAvacchinnaM prati tattacchabdagateSTasAdhanatvAdijJAnacikIrSAdijanyaprayatnavizeSa eva kAraNamiti tadabhAvAttAdRzAnupUrvIvizeSAvacchinnazabdodbhavaH kathamiti vAcyam, prayatnAdInAM tattacchabdanimittavAyuvizeSapreraNa evopakSINazaktestatpreritAstu vAyuvizeSA eva kaNThatAlvAdisthAnena saM. yuktAsta eva kaNThatAlvAdisthAnasajAtIyadravyairatrApi For Private And Personal Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMyujyanta iti tAdRzazabdotpatteH sambhavAditi cet, na, adRSTacaraitAdRzakalpanApekSayA podgalikazabdAbhidhAraNakalpanAyAM lAghavAt, tathAhi strIpuMnapuMsakoJcaritazabdeSu vaijAtyantAvadanubhUyamAnaM nApahnotuMzakyate, nApi tanna kasyacidapi kAryatAvacchedakamityabhidhAtuMyuktaM, 'thA sati kAryamAtravRttijAtitvaM tasya na syAt, svaJca talaijAtyAvacchinnaM prati vilakSaNatattajjAtIyakaNThatAvAditattadvAyusaMyoga eva kAraNaM tAvadbhavadbhirabhyupagantavyaM, natu prayatnAdikam , yatassamAneSvapi prayatnAdiSu kasyacitpuMsaH strIzabdasadRzazabdadarzanAt, tattatstrIpunapuMsakakaNThatAlvAdigataparasparaviruddhanAnAvaijAtyayogi ca naikaM vastu bhavitumarhati, sAGkaryasya jAtibAdhakatAyA bhavadbhirevAbhyupagamAt, kAraNe jAtisAGkarye kArye'pi tattatkAryavaijAtyasAGkarye citrarUpavallaukikazabdavilakSaNa eva zabdo yatnataH prAduHSyAnna caivam , kiJca na strIpuMnapuMsakAnAmeva parasparaM bhedAttattajjAtIyoktazabdabhedaH, kintu strINAM puMsAM napuMsakAnAmapi pratyekazo mithazzabdavaijAtyadarzanAditi strItvAditatajjAtyavAntaravaijAtyayogitattadvayaktIyakaNThatAlvAdigatanAnAvaijAtyayogyapi tadvastvabhyupagantavyaM yatsaMyu For Private And Personal Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (40) kto yantrAvaSTabdhavAyustAdRzazabdajanako'bhyupagata iti, tAvatApi ca nopalabhyamAnazabdaprAdurbhAvopapAdanaM suSThu bhavet, pratyuta pUrvayuktyAtivicitrasya laukikavilakSaNasya zabdasyaiva prAdurbhAvastasmAdbhaveditIzakusmR. STikalpanApekSayA yathopalabhyamAnazabdAbhidhAraNameva nyAyyaM lAghavAt // kiJca vAdyavAdanotthazabdAnAmapi yantrAbhidhAraNaM dRzyate tatra ca vAyoranupalambhAhAyvabhidhAraNaM na klpnaahm| na ca vAdyavAdanotthAH zabdA eva norarIkriyanta iti vAcyaM tatra tatra bhavadbhirevAr3IkArAta, tathAhi "vINAprabhavazabdagraha iti vINAyAM zabda:," "karNena vINAzabdaMzRNomi iti vINAdau zabda" iti cintAmaNisannikarSavAdarahasye gaGgezopAdhyAyaH " zabdo dhvanizca varNazca mRdaGgAdibhavo dhvaniH" iti kArikAvalyAM vizvanAthapaJcAnanaH, "zabdaM zRNomItya nubhavasiddhazabdatvajAtimAn zabdaH sa dvidhA dhvanirvarNazca tatra dhvaniH saGgItazAstrasiddhAnekabhedavAMstatkaraNaM mukhavINAdi" iti kauNDabhaTTaviracitAyAM padArthadIpikAyAmiti / zabdasyAbhidhAraNAkhyasaMyogavizeSasiddhau tena kriyAvattvamanumIyate, kriyAvattvAt saMyogavizeSavatvAcca dravyatvamiti prAgeva vyAsato vicaaritm|| tathA For Private And Personal Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (41) ca siddhaH zabdavargaNAjanyaH zabda iti|| uktaJca-vinayavijayopAdhyAyaiH lokaprakAze ekAdazasarge // "gandhadravyAdivadvAtA-nukUlyena prasarpaNAt // tAdRzadravyavacchotro-paghAtakatayApi ca // 1 // dhvane; podgalikatvaM syA-dyauktikaM yattu kecana // manyante vyomaguNatAM, tasya tannopayujyate // 2 // asya vyomaguNatve tu, duuraasnnsthshbdyoH|| zravaNe na vizeSaH syAt, sarvagaM khalu yannamaH // 3 // ||iti siddhaM zabdasya dravyatvam // labdhvA gurUpadezaM, matamadhigamya ca jinezvarasya tthaa|| jinatattvaparIkSAyA-mAdyo vargo nyagAdi mayA // 1 // viracayyAdimavarge, samarjitaM yanmayA sukRtigamyam // puNyaM tena labhantAM, bhavyAH sahodhivararatnam // 2 // __ zrItapogaNanabhodinamaNInAM sakalaziSTasamayasamAcAravicArocitavacovistaramarIcividalitanikhilajanatAmidhyAtvatimirANAM zrImadbhagavadahabadanAravindavinirgatAgamagranthAdivistIrNazrutaratnapArAvArapAragatAnAM suvizadasadAptAgamAyAdhitaguruparamparopAttodAttAgamaidamparyANAM durantaikAntavAdamadamaSImalinaparavAdibAtavibhedanaikapramANanayanikSepAnuyogAnupamavAgvyatikarogatakesarakesarINAM saiddhA For Private And Personal Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (42) ntikatArkikacakracakravartinAM zAbdikasAhityAdivinnivAhacUDAmaNInAM bhImabhavabhramaNaikanivandhanamanovRttivazIkAramahAmantranikhilazrutaratnArAdhanopacArasadAptAgamAveditayogavidyAdipIThapaJcakAdhanuSThAnasamAcaraNagaNadharAdimahApuruSasamArAdhitazrIsUrimantrArAdhanAvAptagaNabhRtpadavIvibhUSitAnAM pazcAcAracArucAritrasamyaktvajJAnAcatizayamabhAvasaM. smAritapUrvayugapradhAnAnAM niHzeSasattvArNavollAsotsavAnandacandrAnanAnAM vidvandavRndArakavanditakramasaroruhANAM savatantrasvatantrANAM bahumAnAvanatAnekarAjendrAmAtyakoTidhvajazreSThivargAdimahAsaMsatsaMsevitapAdendIvarANAM sakalasUripurandarANAM advArakazrIvijayanemisUrIzvarANAM kramakamalamakarandamasyandAsvAdalolacaJcarIkeNa mandamatinA vineyANunA udayavijayena viziSTajJAnodayArtha viracitAyAM janatatvaparIkSAyAM zrotramApyakAritvazabdadravyatvavyavasthApakaH prathamo ghargaH smaaptH|| yugarasanandendumite, varSe mAse nbhsyshitpksse| paJcamyAM bhAvapure; vargo'yaM pUrNatAmApa // 1 // // iti zam // For Private And Personal Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only