Book Title: Jain Dharm Parichay Pustika
Author(s): Gunvant Barvalia
Publisher: Akhil Bharatiya Shwetambar Sthanakvasi Jain Conference
Catalog link: https://jainqq.org/explore/034392/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ File for CONFERENCE (8-4-2015) akhila bhAratIya je. sthAnakavAsI jaina kaoNnpharansa, muMbaInA mukhapatra "jaina prakAza" zatAbdI prasaMge prakAzana Jain Dharma Introduction of Jain religion by Gunvant Barvalia - April - 2015 prathama AvRitta : oNkTobara - 2014 dvitIya AvRitta H eprila - 2015 jaina dharma paricaya pustikA jaina dharma (paricaya pustikA) lekhana - saMpAdana : guNavaMta baravALiyA jaina prakAza' zatAbdI prasaMge prakAzana D guNavaMta baravALiyA ]i prakAzaka : prANalAla rAmajIbhAI zeTha akhila bhAratIya che. sthAnakavAsI jaina kaoNnpharansa (muMbaI) kAmANI vADI, 542 cIrAbajAra, muMbaI-400002. : prakAzaka : akhila bhAratIya zvetAMbara sthAnakavAsI jaina kaoNnpharansa, (muMbaI) pa42. jagannAtha zaMkara zeTha roDa, cIrA bajAra, 3je mALe, kAmAnI. vADI, muMbaI-400002. phona : 022918788 mudraka : nItina badANI arihaMta prinTiMga presa paMtanagara, ghATakopara (IsTa). M : 9223430415 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gharmano paricaya jaina dharmanAM upakaraNo (1) mukhavastrikA - muMhapattI (2) guccho - poMjaNI (3) Asana (4) sapheda colapaTTo pRthaka ekAda-be zabdomAM jaina dharmano paricaya ApavAnuM koI kahe to saraLatAthI kahI zakAya ke, "samatA ke ane jayaNAM' jaina dharma che. jina kone kahe je jite te jina. karmarUpI AMtarazatrune jItanAra pratyeka jIvAtmA jina che ane evA dinanI upAsanA karanAra jaina che, paraMtu A to paricayAtmaka zabdonI vAta thaI. jaina dharmano paricaya 50-60 pAnAMmAM Apavo khUba muzkela che. jaina dharmanA eka-eka siddhAMta para hajAro graMtho lakhAyA che. TUMkamAM paricaya, e sAgara gAgaramAM samAvavA jevuM kaThina kArya che. paraMtu eka samudramAMthI aMjali bharIne jaLa laIe, nAnI zI aMjalimAM Ave e jaLanI mAtrA bhale bilakula alpa hoya chatAMya e sAgaranA jaLanuM pratinidhitva kare che, evuM ja kAMIka che A paricaya puSThonuM. dharmano sAco paricaya to AcaraNa ane anubhUtimAM che. 'pALe eno dharma' che. A paciraya pRSTho AcAramaMdira tarapha javAnAM pagathiyAM banI rahe to sahiyAro puruSArtha sArthaka thayo gaNAze. vartamAna samayamAM vizvano mAnavI zAMtine jhaMkhe che. e divasomAM jaina jainettara darekane mATe jaina dharmano paricaya khUba ja jarUrI banI rahe che. agraNI kAyadAvida nAnI pAlakhIvALAnA zabdomAM bahu ja pAradarzakatA ane spaSTatA che ke, "AvatI sadImAM dareka mAnavIne jaina dharmanI jarUra che. ekavIsamI sadI jaina dharmanI haze." A lekhana-saMpAdana kAryamAM mArAM dharmapatnI DaoN. madhubahena baravALiyAno sahayoga maLyo che. A pustikA mATe aneka vidvAno ane gItArtha guru bhagavaMtonA graMthano saMdarbha-AdhAra lIdho che teono RNasvIkAra karuM chuM. A prakAzana mATe navabhArata sAhitya maMdiranA zrI azokabhAI zAhano AbhArI chuM. navembara : 2014 601, smita epArTamenTa, - guNavaMta baravALiyA upAzraya lena, ghATakopara (IsTa). M : 09820215542 (5) saphada pacheDI (6) mALA (7) dhArmika pustako (8) dhArmika pustaka rAkhavAnI kavaNI Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ havajhIra che gamo rihaMtA || II mo risadasthai I. | |mo mAriyA | || VAmo 3brajJAvAna II // Namo loo savvasAhuNaM // / eso paMca namukkAro, savvapAva paNAsaNo, maMgalANaM ca savvesiM, paDhamaM havai maMgalamaM / / (A pAMca namaskAro saMpUrNa sarva pApone naSTa karanArA che ane tamAma maMgaLa maMtromAM prathama (zreSTha) che. jaina dharma bhAratIya prAcIna dArzanika paraMparA che. maMtra eka zakti che e vAtano sArvatrika svIkAra thAya che. jaina dharmano Adi mahAmaMtra navakAra e eka siddha maMtra che. A maMtra vaizvika, guNapUjaka ane binasAMpradAyika che. ahIM vyaktine nahIM paraMtu vyaktinA guNane namana karavAnI vAta che. navakAramaMtranA prathama padamAM potAnI aMdaranA kaSAyone haNI, karmanI nirjarA karI, kevaLa saMpUrNa jJAnane prApta karI mAnavajAtane AtmakalyANano mArga batAvI rahyA che, te arihaMta prabhune, bIjA padamAM tamAma karmono kSaya karIne potAnA AtmAne mokSa padamAM sthira karela che. evA siddha paramAtmAne vaMdana karavAno che. trIjA padamAM paMca mahAvratanuM utkRSTa AcaraNa karI ane anyane tema karavAnI preraNA ApanAra AcArya bhagavaMtane ane cothA padamAM sUtra siddhAMtanA pAragAmI jJAnano prakAza pAtharanAra upAdhyAyajIne namaskAra karavAno che. navakAranA pAMcamA padamAM samagra sRSTinA sAdhutvane varelA tamAma AtmAone vaMdana karavAno che. A maMtrano uddeza paMca parameSTine artha ApavAno che. A maMtra zabdakoSanA zabdono samUha nathI, paraMtu hRdayakoSanuM amRta che, jenuM bhArapUrvaka samaraNamAtra manane caMdana jevI zItaLatA arpe che. nAbhimAMthI A maMtroccAra karIe to bhItaramAM paDela kaSAyono kALamIMDha patthara bhAMgIne bhUko thaI jAya. zArIrika pIDA ane mAnasika paritApa harI citta taMtrane zAMta kare che. A maMtranuM ciMtanamAtra ciMtAmaNI samAna nahIM, acinya ciMtAmaNI samAna paNa che. lonAvAlAmAM, svAmI vijJAnAnaMda sthApita vedAMtI Azrama (nyU ve) Avela che. A lakhanAre AzramanI mulAkAta lIdhI hatI. AzramamAM adyatana yaMtro che je maMtronI zaktinuM mApa darzAve che, je TI.vI.nA paDadA samAna paTala para sAdrazya joI zakAya che. vijANuM (Electronic) yAMtrika sAdhano dvArA keTalAka maMtronA maMtroccAra karI tenuM pratyakSa mApa batAvavAmAM AvatAM navakAra maMtranuM sarvazreSThapaNuM siddha thayeluM jANavA maLyuM. A AzramamAM jaina kuLa ke jaina dharma aMgIkAra karela koI sAdhaka na hatA. mAtra navakAra maMtranA raTaNamAM, arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu-saMtonuM smaraNa, raTaNa ane vaMdana abhipreta che. zubha ane zuddhanuM ciMtana jIvananA zubha pravAhane zuddhatA tarapha gati Apaze. | jaina kathAnakomAM navakAra maMtranA prabhAvanI je vAto Ave che te mAtra camatkAra ke daMtakathA nathI. temanI pAchaLa vaijJAnika ane manovaijJAnika tathyo ane satyo che. satata zubha ciMtana ane vidheyAtmaka vicAradhArA aniSTa ane azubhanuM nivAraNa kare che te Adhunika manovijJAne svIkAryuM che. paMca parameSThInA A pAMca pada sAthe jJAna, darzana, cAritra ane tapa e cAra padane umerIe to nava pada thAya. A pavitra nava padanI ArAdhanA pApone harI jIvanuM maMgala ane kalyANa karanArA che. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I in iaa ii iaa aa aa aa aa aa aa aaaa aaaa aaaa aaaa aaaa aaaa aaaa jaina dharmanI prAcInatA ane tIra karo jaina dharma bhAratavarSano prAcIna dharma che. anaMtakALathI jaina dharmanA puraskartA anaMtA tIrthakaro thayA, hAla vartamAnamAM tIrthakaronuM zAsana che ane bhaviSyamAM 24 tIrthakaronI zreNI thatI raheze. A avasarpiNI kALanI covIzImAM prathama tIrthaMkara AdinAtha, RSabhadeva bhagavAna hatA, jemaNe asI, masI ane kRSinI kaLA zIkhavI, svarakSaNa mATe talavAra, hathiyAra, lakhavA mATe kalama-zyAhI ane bharaNapoSaNa mATe khetI karavAnuM zIkhavyuM eTale khetI, vepAra ane svarakSaNa mATenI mukhya rIto mukhya vastu zIkhavI. putrI brAhmI ane suMdarI dvArA vividha kalA zIkhavI, lagna ane kuTuMbajIvananA Adarzo ApyA. ahIMthI mAnavasaMskAranAM bIjA ropAyAM. 2600 varSa pahelAM janmelA bhagavAna mahAvIra A covIzInA carama (chellA) tIrthaMkara hatA jemaNe A kALamAM jaina dharmane ujAgara karyo. bhagavAna mahAvIranA samayamAM dharmanA anuSThAnonA nAme yajJo dvArA hiMsA thatI. saMskRti para vikRtie atikramaNa karelu. hiMsA joI bhagavAna mahAvIranuM hRdaya dravI jatuM. temaNe ahiMsAnI Ahuleka pukArI zramaNa saMskRtinI punaH pratiSThA karI. tamAma tIrthakaronA jIvananI ghaTanA, samaya ane dezanA tapAsatAM jaNAze ke te sarvanA jIvanamAM tyAga, sadAcAra, saMyama, satya, paropakAra ane Atmarthano sAkSAtkAra karI svaparanuM kalyANa karavuM te ja Adarza najare paDe che. | vividha kSetre, vividha samaye, dekhAtA jIvananA vividha kramomAM rahelI ekarAgatA ja Arya saMskRtinA vizALa phalaka para zramaNa saMskRtinI upasatI tejomaya mahora jevI che. - vartamAna covIzInA || viharamAna covIza tIrthakaranAM nAma; ; vIza tIrthakaranAM nAma : 01. zrI RSabhadeva-AdinAtha svAmI !:01. zrI sImaMdharasvAmI 02. zrI ajitanAtha svAmI 1 T02. zrI yugamaMdirasvAmI 03. zrI saMbhavanAtha svAmI 04. zrI abhinaMdanasvAmI svAmI zrI bAhusvAmI 05. zrI sumatinAtha svAmI 04. zrI subAhusvAmI 06, zrI prabhu svAmI 05. zrI sujAtanAthasvAmI : 07. zrI supArzvanAtha svAmI : 06. zrI svayaMprabhasvAmI 08. zrI candraprabhu svAmI |7. zrI RSabhAna svAmI 09. zrI suvidhinAtha (puSpadanta)svAmI), | 10. zrI zItalanAtha svAmI '; ; 08. zrI anaMtavIryasvAmI 11. zrI zreyAMsanAtha svAmI 09. zrI surAbhasvAmI 12. zrI vAsupUjya svAmI : 10. zrI vizAlaprabhasvAmI : 13. zrI vimalanAtha svAmI 11. zrI vajadharasvAmI 14. zrI anaMtanAtha svAmI 12. zrI caMdrAnasvAmI 15. zrI dharmanAtha svAmI 16. zrI zAMtinAtha svAmI 13. zrI caMdrabAhusvAmI 17. zrI kuMthunAtha svAmI T14. zrI bhujaMgadevasvAmI 18. zrI aranAtha svAmI : 15. zrI IzvarasvAmI 19. zrI mallinAtha svAmI ': 16. zrI nemaprabhasvAmI 20. zrI munisuva svAmI T17. zrI vIrasenasvAmI 21. zrI naminAtha svAmI 22. zrI neminAtha svAmI : 18. zrI mahAbhadrasvAmI 23. zrI pArzvanAtha svAmI |19. zrI devajazasvAmI (devajasasvAmI) 24. zrIvIra vardhamAna mahAvIra svAmI: 20. zrI ajitasenasvAmI - - - - - - - - 10. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che bhagavAna mahAvIranA upadeza graMtha : AgamAM prabuddha karuNAnA karanArA bhagavAna mahAvIre upUneIvA, vigameIvA ane dhuveIvA A tripadI dvArA dezanA ApI. gaNadhara bhagavaMto dvArA A upeza ApaNane AgamarUpe maLyo. devo, manuSyo ane tiryaMco, samavasaraNamAM bhagavAna mahAvIranI pAvana vANI jhIlavA Asanastha thaI jAya che. bhagavAna mAlakaza rAgamAM potAnI dezanA pravAhita kare che ne sau jIvo potapotAnI bhASAmAM te samaje che. jenuM upAdAna utkRSTa che ane jenI gaNadhara thavAnI pAtratA che, bhagavAnanA zrImukhethI tripadI sAMbhaLatA A bhavya jIvonA caka pradezo khUle che. jJAnavaraNIya karmano abhuta kSayopazama thatAM temanA aMtaramanamAM sahaja rIte dvAdazAMgInI racanA thaI jAya che ane A rIte bhagavAna mahAvIranA upadezano amUlya vAraso ApaNane maLe che. pU. zrI devarSIgaNIne anubhUti thaI ke kALakrame mAnavInI smRtizakti ochI thatI jAya che jethI pUjyazrIe bhagavAna mahAvIrano A divya vAraso jaLavAI rahe te mATe vallabhIpuramAM 500 sAdhumahAtmAonA sahayogathI satata 13 varSanA puruSArthathI lekhanakArya dvArA A vAraso lipibaddha karyo. pUrvAcAryoe zramaNa saMskRtinI jJAnadhArA gatimAna rAkhavA mATe samaye samaye AgamonuM saMpAdana, saMzodhana, saMvardhana ane saMkalana karI abhuta yogadAna ApyuM che. samagra mAnavajAtanA kalyANa mATenI hitaciMtA, akAraNa karuNAnA karanArA prabhu mahAvIrane satat dezanA ApavA prere che tene kAraNe mAtra jaina sAhityane ja nahIM, paraMtu vizvanA darzanasAhityane eka amUlya bheTa maLe che. AgamanuM ciMtana, svAdhyAya ane parizIlana ajJAnanA aMdhArA dUra karI jJAnano dIvo pragaTAve che. jaina tattvajJAna, acArazAsa tathA vicAradarzananA subhaga samanvaya sAthe saMtulita temaja dhArmika vivecana AgamamAM che, tethI tene jaina paraMparAnuM jIvanadarzana kahI zakAya. pApavRtti ane karmabaMdhanamAMthI mukta thaIne paMcamagatinA zAzvat sukho kaI rIte pAmI zakAya te darzAvavA hiMsA Adi dUSaNonuM pariNAma dekhADI ahiMsAnA parama dhyeyayanI puSTi karavA saguNonI pratiSThA A saMpUrNa sUtromAM karI che. AgamanA naisargika tejapUMjamAMthI eka nAnakaDuM kiraNa maLe topaNa ApaNuM jIvana prakAzamaya thaI jAya. AtmAne karmamun thavAnI pAvana prakriyAmAM protsAhita karatAM Agama sUtro AtmasudhAraNAno amUlya dastAveja che. gaNadhara bhagavaMtoe bhagavAnanI vANIne jhIlI sUtrabaddha karelA Agamo jIvanA kalyANamaMgala mATe, vyaktine UrdhvapaMthano yAtrI banAvavA mATe preraNAnA prakAza pAthare che. anAdikALathI AtmA para lAgelI karmarajane sApha karavAnI prakriyA eTale AtmasudhAraNA. AtmA para karma dvArA vikRti ane malinatAnA thara jAmyA che jethI huM mArA AtmAnA sAcA svarUpane joI zakato nathI. apAra zaktinA svAmI evA AtmAnA darzana thaI jAya to saMsAranAM duHkho ane janmamaraNanI zRMkhalAmAMthI mukti maLI jAya. aMga, upAMga, chedasUtra, pannA, mULasUtra ane prakIrNaka vigeremAM 32 45 AgamAM samAviSTa che. zvetAmbara jainoe bhagavAna mahAvIrano upadeza, AgamanAM mAdhyama dvArA, graMtho rUpe svIkAra karyo che. digaMbara jainonI mAnyatA che ke bhagavAna mahAvIra pachI navaso eMzI varSa bAda Agamane lipibaddha karavAmAM AvyA eTale e bhagavAnanI pratyakSa dezanA rUpe svIkArI zakAya nahIM. lagabhaga be hajAra varSa pahelAM digaMbara muni kuMdakuMdAcArya thaI gayA. e mahAna labdhidhArI AcArya zaMkAnA samAdhAna ane jJAnaprApti arthe sadehe mahAvideha kSetramAM viharamAna tIrthaMkara sImaMdharasvAmI pAse gayA. tyAM ATha divasa upavAsa sAthe jJAnaprApti karI. tyAMthI AvIne sIdhA tAmilanADunA bavAsI gAmanI punaTamalaya guphAmAM besIne samayasAra, niyamasAra Adi zAstronI racanA karI. dibaMgara paraMparAe eno paramAgama zAstro rUpe svIkAra karyo che. chatAMya jainAnA tamAma phirakAo, samasta jainoe ane vizvanA aneka vidvAnoe Agamano jaina tattvajJAnanA utkRSTa sAhitya rUpe to svIkAra karyo ja che. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A Agama graMthomAM samAviSTa dravyAnuyoga, caraNakaraNAnuyoga, gaNitAnuyoga ane dharmakathAnuyogamAM TheraThera jIvamAMthI ziva banavAnI prakriyAno nirdeza che. AgamazAstro jaina zAsanamAM baMdhAraNano pAyo che. jaina AgamarUpI A dastAvejamAM jJAna, darzana ane cAritrarUpa triratnanI mAlikI ane mAhitI ApatA siddhAMto, niyamo ane AcAronuM vizad mArgadarzana ApavAmAM Avela che. emAM jaNAvela AcArapAlana mAnavInI avazya Atmonnati karAvI zake. jaina dharmanA pramANita zAstragraMthone Agama kahe che. 'Agama' zabda 'A' upasarga ane 'gama' dhAtuno banelo che. A = cotarapha, gama = jANapaNuM, A = Akha puruSe kahela, ga = gaNadhare guMthela, ma = munirAje AcareluM eTale 'jenA vaDe vastunuM saMpUrNa jJAna thAya arthAt padArthanA rahasyanuM jJAna thAya te Agama che.' AcArya AryarakSite anuyoga anusAra viSayanI daSTithI badhA AgamasUtrone cAra vibhAgamAM vaheMcyA che. 1. dravyAnuyoga (Atmatattvane lagatuM) 2. caraNakaraNAnuMyoga (sAdhu vi.nA AcAra dharmane lagatuM) 3. gaNitAnayoga (bhUgoLa, khagoLa gaNitazAstrane lagatuM) 4. dharmakathAnuyoga (dharma kathA dvArA tattvajJAna samajAvavuM te). uparokta sUtro uparAMta AcAryazrI umAsvAtijI racita "tatvArtha sUtra" graMtha jaina darzananA saMkSipta sAra rUpa che, jene jaina dharmanA badhA kikAo mAnya rAkhe che. Agamono atyaMta saMkSipta viSaya paricaya krama | AgamanuM nAma viSaya - paricaya 01. | AcArAMga sUtra AtmajJAna, tyAga vairAgya, saMyamanA AcAra vicAra, bhagavAna, mahAvIranI ukTa sAdhanA. sUyagaDAMgyuM sUtra | yiAvAdI, aWiAvAdI vagere ekAMtavAdI, mata(sUtrakRtAMga) matAMtara tathA svamata jaina darzananI zreSThatAnuM nyAyayukta varNana. ThANAMga sUtra jainadarzananA tatvo yukta 1thI 10 saMkhyAmAM (sthAnAMga sUtra) nirUpaNa karela aneka upadezaka caubhaMgio. 04. | samavAyAMga sUtra 1thI 100 sudhI tathA AgaLa kroDa sudhInI saMkhyAnA AdhArathI vividha tattvonuM nirUpaNa. bhUta-bhAvI tIrthaMkara Adi uttama puruSonI vigata. 12 aMgasUtrono paricaya. 05. | bhagavatI sUtra | jainadarzananA prAyaH badhA siddhAMta. mukhyataH gautama (vyAkhyAprajJapti). svAmInA praznottara vizeSamAM anya gaNadhara, sUtra zramaNa, zrAvaka-zrAvikAo tathA anya matAvalaMbIonA praznottara. 06. jJAtAdharmakathAMga sUtra. kathA, udAharaNa tathA jIvanI rU5 daSTAMtonA mAdhyamathI badhA prakAranA sAdhakone mATe zikSA upadeza Ape evuM jJAtavya anubhava yogya tattva. 07. | upAsaka dazAMga sUtra | bhagavAna mahAvIranA zAsanamAM thayelA AnaMda Adi 10 Adarza zrAvakono vaibhava tathA tyAga - vairAgya. 08. | aMtagaDa dazAMga sUtra | saMyama sAdhanAnI aMtima kSaNomAM kevaLajJAna, kevaLadarzana prApta karI mukta thavAvALA 90 jIvonuM zikSApreraka jIvana varNana. sahanatAthI saphaLatA sudhInI yAtrA. samatA ane jayaNA (jAgRti) jaina dharmano paryAya che. viveka e jaina dharmano prANa che. vItarAga paramAtmAnI AjJAnuM pAlana e ja dhamanuM mULa sattva che. 14 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 000000000000000000000000000000 09. | anuttaropapAtika sUtra saMyamanI utkRSTa sAdhanAthI sarvocca devaloka anuttara vimAnamAM utpanna thavAvALA 33 tyAgI, tapasvI trayonuM staguno. pAMca Athavo (pApo)nuM evaM pAMca saMvaranuM vistRta sAhityika bhASAmAM varNana. 10. | pranavyAkaraNa sUtra 11. 12. 13. vipAka sUtra rAjapranIya sUtra (rAyappaseNIya) 14. jIvA jIvabhigama sUtra aupapAtika sUtra (uvavAI) 18. 15. | prajJApanA sUtra 16. jaMbudvIpa prajJapti sUtra bhUgoLa - khagoLa ane itihAsanuM saMyojana. 17. jyotiSa gaNarAja RSabhadeva, bharata cakravartI, cha ArA Adi. sUrya, caMdra, graha, nakSatra, tArA saMbaMdhI sarvAMgINa varNana. mahApApI aneka du:kha bhogavI-bhogavIne dIrghakALathI pachI mokSa javAvALA tathA sukhe-sukhe alpa bhavamAM mokSa javAvALA mahAna sadguNI AtmAonA 1010 adhyayana. jIva mATe pApa-pIDAnI ane satkarmosukhanI AmaMtraNa- patrikA che. bhagavAna mahAvIranuM samavasaraNa, pariSadAM, pravacana dezanA, aNagAronI ArAdhanA, ApaNAM ja karmo ApaNI sadgati ke dugatuM kAraNa che. vividha sAdhako, jIvonI devotpatti. rAjA paradezInI kezI svAmI sAthenI carcA tathA bhavanI ko. jIvonA bheda-prabheda ane laghudaMDaka, kAyasthiti, aMtara. saMpUrNa virhAloka, dIpa-samudranuM varNana. jIva vijJAnano amUlya dastAveja. padArthavijJAna, zarIravijJAna ane caitasika zaktinAM jJAnano khajAno. (caMdra prajJapti) prajJapti sUtra (sUrya prajJapti) 20 adhyayanomAM, tene caMdra prajJapti, sUrya prajJapti A be sUtra gaNavAmAM Ave che. 15 000000000000000000000000000000 24. 19. thI 23. | - puSpikA 26. 25. | dazAzrutaskaMdha sUtra 27. 28. ceDArAjA ane koNikano mahAsaMgrAma, narakagAmI. svargagAmI jIva. caMdra, sUrya, graha devatAnA parvabhAva tene nirayAvalikAdi pAMca - zAstra gaNavAmAM Ave che. vaijJAnika daSTibiMdu vyakta karatuM sAhitya eTale vRSNidazA(banDizA) niracAvalikA paMcama. nizItha sUtra * puSpacUlikA * prAyazcitta-doSasthAnonuM varNana, 20 uddezaka - adhyayanomAM. sAdhu jIvananI maryAdAo ane AcArazuddhinuM varNana. sAdhvAcAra utsarga apavAda paristhitinA kalpa tathA prAyazcitta. sAdhaka parivAra vacce saMvAdanuM sarjana karAvatuM zAstra. sAdhuonA gacchanA vyavahAra, vyavasthA, saMgha saMcAlana, padavIo, gaccha tyAga vidhi, AlocanA, prAyazcitta, sevA mahattva Adi. 36 adhyayanomAM upadezI viSaya tattva, kathA AcAra, vinaya, jJAna, mokSa mArgano nirdeza karatI bhagavAna mahAvIranI aMtima vANI. dasa adhyayanomAM sAdhvAcAranA aneka maulika niyama, vidhividhAna, vinayadharma. be cUlikAomAM hitazikSA, saMyama surakSA, eksavihAracaryA vidhAna tathA tenI bhalAmaNa. - sAdhujIvananI bALapothI. 5 jJAnanuM varNana, bahuzruta, anuyogadhara, pUrvAcAryanA guNakIrtana. 12 aMgasUtrono paricaya. jJAna ane saMgha bhaktinuM varNana. sAmAjika, sAMskRtika, saMgIta, kalA, Avazyaka anuyoga, nayanikSepa, pramANa, DAlApAlA, palyopama, sAgaropama, aMgulanA traNa prakArathI mApa Adi. 29. *nirayAvalikA * kalpavasaMtikA 30. bRhatkalpa sUtra vyavahAra sUtra uttarAdhyayana sUtra dazavaikAlika sUtra naMdIsUtra 31. | anuyogadvAra sUtra 16 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 000000000000000000000000000000 pratikramaNa sUtra. Atmazuddhi mATe Avazya karavA yogya anudAna. sidhdhonA sukha, indra, graha, nakSatra Adi vicAra. jIvonI 10 avasthAo 100 varSanI uMmarathI. vairAgya vicAra. jyotiSa tathA nimittajJAna vivaraNa. hitazikSA tathA samAdhimaraNa viSayaka sUcanA. paMDitamaraNa, pAMca mahAvrata zuddhi. gacchanI vyavasthA, gacchavAsamAM hAni-lAbha anazana svIkAra ane aMtima ArAdhanA. 32. 33. | devendra stavagraMtha 34. | taMdula vaitAlika 35. | gaNividyAgraMtha 36. | AturapratyAkhyAna 37. mahApratyAkhyAna 32. 39. 40. 41. 42. Avazyaka sUtra 43. xx. gacchAcAra prakIrNaka bhakta parijJA maraNa samAdhi saMstAraka prakIrNaka causaraNa paInA jItakalpa sUtra mahAnizItha sUtra 45. piMDa niyukti aMta samayamAM samAdhibhAva daSTAMta sahita saMstAraka varNana tathA mahimA cAra zaraNonuM svarUpa dasa prAyazcitta, AlokanA vicAra. duSkRtyonI niMdA, AlocanA, zuddhikaraNa tathA vicitra vividha viSaya. saMcamInA kalpsa, akalpsa, AhAra AdinI gaveSaNA carcA. noTaH kramAMka 1thI 11 sudhI aMgazAstra che. kramAMka - 12 thI 23 sudhI 12 upAMgazAstra che. 24thI 27 sudhI cAra cheda sUtra che. 28thI 32 sudhI cAra mULasUtra ane Avazyaka sUtra che. AgaLa mUrtipUjaka mAnya 33thI 42 sudhI 10 prakIrNaka che. 43-44 be chedasUtra mUrtipUjaka mAnya vizeSa che. 45muM vyAkhyA graMtha che, tene paNa mUrtipUjakoe mULazAstramAM ane AgamamAM gaNyuM che. nAmakaraNa H dvAdazAMgI zAzvata nAma che, 12 aMgasUtronuM. 12muM aMga viccheda thaI gayuM che, mATe 11 aMga lakhyAM che. 17 000000000000000000000000000000 sAmAyika-pratikramaNa Adi Avazyaka sUtra jevI rIte zarIra nirvAha hetu AhAra Adi prakriyA dararoja karavI paDe che, ema AtmAne nirmaLa karavA mATe banne vakhata pratikramaNa karavuM Avazyaka che mATe tene Avazyaka sUtra kahe che, je 32muM Agama che. nIce pramANe cha Avazyaka che. 1) sAmAyika : - sAvadyayogathI nivRtti laI AtmazuddhinA mArgamAM pravRtta thavuM. bAhya ane AMtiraka pravRttiothI nivRtti thaI samatAbhAvamAM rahevAnI sAdhanA eTale sAmAyika, : 2) cauvisaMthavo :- caturvizatistava : samasta jIvo para samabhAva AvyA pachI potAnA zreSTha bhagavAnanA guNagrAma karavA mATe tema ja temaNe batAvelA mokSamArganI kRtajJatA karavA mATe cauvisaMthavo che. tyAra pachI jIvanamAM lAgatA 99 prakAranA aticAro (doSa)nI AlocanA karavAnI che. -- anaMta upakArI guru pratye vinaya bhakti mATe trIjo Avazyaka 3) vaMdanA vaMdanA che. 4) pratikramaNa :- aticAronI (doSo)nI AlocanA-svaniMdA-prAyazcittanA bhAvo te cotho Avazyaka pratikramaNa che. 5) kAusagga :- pratikramaNamAM thatI bhUlonuM prAyazcitta atIta ane vartamAnanA pApanuM prAyazcitta karI AtmavizuddhinI prakriyA. 6) paccakhANa :- bhUtakALanI vizuddhi karyA pachI AvatA pApane rokavAnI pALa te pratyAkhyAna che. Azrava dvAra baMdha karavA mATe bAMdhe vrata pratyAkhyAna. ...jaina dharmanA mukhya siddhAMto----| ahiMsA, aparigraha ane anekAMta jaina dharmamAM ahiMsAnA siddhAMtane manovaijJAnika AdhAre sthApita karavAmAM Avyo che. ahiMsAne Arhata pravacanano sAra zuddha ane zAyata dharma rUpe darzAvavAmAM Avyo che. ahiMsAnA AviSkArathI jIvanamAM satya, ahiMsA, acaurya, brahmacarya ane aparigrahanI bhAvanA utpanna thAya che. ahiMsAmAM jIva mAtranA astitvano svIkAra che. jevI rIte badhI ja nadIo sAgaramAM samAI jAya 18 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. temAM badhA ja dharmo bhagavatI ahiMsAmAM samAyA che. vItarAgatA ahiMsAnI jananI che. jaina darzane parigraha vize sUkSma nirIkSaNo karyA che. parigraha e gunho tyAre ja bane che jyAre temAM krura mAlikI bhAva, Asakti ane vivekahIna bhoga abhipreta bane. aparigrahavrata zraddhApUrvaka AcaraNa pAme tyAre samAjavAdanA AdarzanI pratiSThA thaI zake. sonuM rUpa Adi nava prakAranA bAhya ane krodha mAnAdi soLa prakAranA AtyaMtara parigraha choDavA para jainAcAryo bhAra Ape che. bIjAnI vAta paNa sAcI hoI zake, koI paNa vicAra ke anyanA matane dareka bAjuethI jovo. je mAnavI potAnI dRSTi choDI bIjAnI dRSTithI jue to aDadhuM jagata zAMta thaI jAya e suMdara vAta jaina darzane anekAMtavAda dvArA samajAvI che. mAtA-putra, pati-patnI, sAsu-vahu, zeTha-nokara, be pakSanA kAryakartAo, prajA-netA, sarakAra-prajA, amaladAra-prajA, be prAMta ke be rASTra dareka abhiprAya ane ghaTanAne anekAMtathI joze to moTA bhAganA prazno ukalI jaze. jaina dharme anyanA mata prati udAra ane sahiSNu thavAnI vAta paramata sahiSNutAnA siddhAMta dvArA samajAvI che. anekAMtanuM AcaraNa vizvazAMtino mUlAdhAra che. siMbara saMpradAya digaMbara : dizAo ja jenA vastro che te digaMbara kahevAya. jaina dharmanA digaMbara saMpradAmAM sAdhupaNuM atyaMta kaThIna che. bAhya AcaraNa taddana nagnAvasthA, bane tyAM sudhI ekAMtavAsa, jaMgalamAM vicaravuM-rahevuM, divasamAM ekavAra UbhA UbhA AhAra levo ane eka ja vAra pANI pIvuM, aMjali (hAthamAM) zodhana karyA bAda AhAra levAmAM paNa vidhividhAna mujaba AhAra le che. koI pAtrano upayoga na kare tema ja AhAradAna karanAra zrAvakanI paDagAhana (AhAradAna) vidhinI jANakArIno abhAva hoya to munirAjane te divasano AhAratyAga (upavAsa) thAya, te paNa maunapaNe. dIkSAnA tabakkAne elaka, kSullaka kahevAya che. dIkSita strIne AjIkA (AryAjI) kahevAmAM Ave che. te phakta eka sapheda vastra ja dhAraNa kare zake. moprApti mATe samyagdarzana prathama pagathiyuM che. eka vAra samyakta prApta thayuM hoya tenA bhavabhramaNano aMta najIka Ave che. mokSa avazya prApta thAya che, evA tattvajJAnamAM zraddhA dharAve che. deva-darzana-pUjA-bhakita-AratI : AtmAnI sAcI samajaNa karavA svAdhyAya satsaMgane mahattva apAya che. tema chatAM nitya jinapratimA darzanajinavANInA, zravaNano paNa mahimA che ja. dararoja prAta:kALe jinendra bhagavAnano zuddha jaLathI abhiSeka karavo. prAzuka (hiMsA rahita) aSTa dravya jevAM ke jaLa, caMdana, akSata, puSpa, naivedya, dIpa, dhUpa ane phaLathI pUjA karavAmAM Ave, jemAM samagra tIrthaMkaro, samasta tIrthakSetro, AcArya, upAdhyAya, munirojonuM bhAvapUrvaka smaraNa karIne temane artha caDAvavAmAM Ave che ane AratI utAravAmAM Ave che. pUjAvidhAna : dazalakSaNa paryuSaNa parvamAM dazalakSaNa dharmamaMDaLa vidhAna karavAmAM Ave. varSamAM traNa vAra aAphrikA daramyAna paMcamerU ane naMdIzvaradhAmanI pUjA karavAmAM Ave che. bAkI alaga alaga prasaMgomAM coMsaTha RddhimaMDaLa, paMcaparameSThI vidhAna, paMcakalyANaka maMDaLa, indradhvaja vidhAna ityAdi vidhAno karavAmAM Ave che. | tIrthakSetra : dibaMgara jainonA tIrthakSetromAM samezikhara uparAMta caMpApurI, pAvApurI, giranAra, kuMbhojagiri, gajapathA, mULabidrI, mAMgItUgI, zravaNabelagoDA ityAdi ghaNAM sthaLo che. divaMgara saMpradAyanI vizeSatA : cAra gatimAMthI mokSa phakta manuSya gatimAM ja che. munidIkSA vagara mokSa nathI ane saMpUrNa dIkSA kkata puruSo ja laI zake che. TUMkAmAM puruSo ja mokSaprApti mATe adhikArI che. jaina dharmanA tattvajJAnano UMDANathI abhyAsa karavA jayapuramAM ToDaramala mAraka TrasTa saMsthAnA anvaye yunivarsiTI mAnya pAMca varSano DigrI korsa che. temAM jaina siddhAMtonuM jJAna meLavI zakAya che. A saMsthA dvArA vidvAna paMDito taiyAra thAya che. digaMbara paMDito deza-videzamAM jaina dharma para pravacano Ape che. digaMbara jaina munio mukhyata : laukika mArga choDI lokottara mArge AtmAnI aMtaradazA tarapha vaLavA prati bhAra Ape che. mAtra vastra tyAga dvArA digaMbaratva nahIM paraMtu vRttio ane icchAono tyAga te ja sAcuM digaMbaratva che. 19 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 000000000000000000000000000000 derAvAsI-mUrtipUjaka saMpradAya samagra bhAratabhara ane videzomAM paNa A saMpradAyanAM derAsaro AvelAM che. bhavya pratiSThA mahotsava dvArA bhagavAnanA pratImAjIne derAsara jinamaMdiramAM pratiSThita karavAmAM Ave che. temano bhaktimArga viziSTa che. zrAvako derAsaramAM dararoja aSTaprakArI pUjA kare che. bhagavAnanI mUrtine vaMdanA karI stuti kare che. snAtrapUjA, paMcakalyANI pUjA, vAstupUjA, vedanIya karma (nivAraNa) pUjA, aMtarAya karma (nivAraNa) pUjA, 108 abhiSeka, 17 bhedI pUjA, siddhacakra (yaMtra) pUjA, arham pUjana, aSTAphrikA mahotsava vagere prasaMgopAta pUjAvidhi karavAmAM Ave che. jinAlayomAM bhagavAnanA pratimAjInI prANapratiSThA samaye AcArya bhagavaMta dvArA aMjana (AMkhamAM AMjavuM) zalAkA (saLI), eTale vividha pavitra padArthonA aMjana karavAnI pAvana vidhi karavAmAM Ave che. jaina dharmamAM batAvela badhAM vrata, japa, tapa to zrAvako kare che. 45 divasanuM sAdhujIvana jevuM upadhAna tapa e viziSTatA che. rAtre derAsaro-jinamaMdiromAM bhagavAnanI (pratimAjI) mUrtine viziSTa zaNagAra karavAmAM Ave che, tene AMga kahe che ane bhAvapUrvaka samUhamAM saMgItanAM vAjiMtro sAthe bhaktigItonuM gAna, prabhustavanA karavAmAM Ave tene bhAvanA kahe che. paryuSaNa parvamAM derAsaromAM kalpasUtranA saMdarbhe mahAvIrajanmavAMcanane divase viziSTa rIte 14 svapnAM utArI mahAvIra janmakalyANaka ujavavAmAM Ave che. bhagavAnanI mUrti sAme khamAsaNA ApI pada bolavA sAthe karavAmAM AvatA caMdanane caityavaMdana kahe che. alaga alaga maMdironI darzanAyAtrAne caityaparipATI kahe che. sAmAnya rIte te parvanA divasomAM karavAmA Ave che. tapagaccha, acalagaccha, pAyagaccha (pArzvacaMdra), khataragaccha vagere saMpradAyono samAveza thAya che. sAdhujIomAM AcArya, upAdhyAya, panyAsa, gaNi ane pravartaka jevI 21 000000000000000000000000000000 padavIo pradAna karAya che ane pravartinInI padavI sAdhvIjIone khAsa ApI zakAya che. sammetazikhara, zatruMjaya (pAlitANA), giranAra, pAvApurI, caMpApurI, kSatriyakuMDa, zaMkhezvara, bhadrezvara, nAgezvara, kesariyAjI, mahuDI vagere tIrthasthaLo che. rANakapura ane Abu-delavaDAnA derAM jaina zilpasthApatyanA utkRSTa namUnA che. caturvidha saMgha, (cha'rI pALatA saMgha) samUhamAM tapa sahita cha niyamonA bhAva sahita pAlana karatAM karatAM pAdavihAra dvArA pAlitANA (zatruMjaya), sammetazikhara vagere jevAM pavitra tIrthonI yAtrA khUba suMdara rIte kare che. sthAvAsI saMpradAya vikramanA paMdaramA saikAmAM loMkAzAha nAmanA eka zrAvakane lAgyuM ke nivRttipradhAna jaina dharma AhiMsA, saMyama ane tapane pradhAnatA Ape che. anekAMtavAda, sApekSavAda ke syAdavAda teno siddhAMta che. mUrtipUjAmAM pratiSThA mahotsavo ThAThamAThathI thatA joI temAM AtmaArAdhanAnI pradhAnatA ochI dekhANI. AraMbha-samAraMbha ane ADaMbaramAM tene caityavAdano vikAra lAgyo. jainonA Agamano kabajo sAdhu pAse hato. te kahetA, "zrAvakothI zAsro vaMcAya nahIM.' ane temAM eTalI badhI dhAka besADelI ke "je vAMce sUtra tenA mare putra' AvI bIkathI loko sUtro vAMcatA DaratA hatA, ane lokone ema ThasAvatA ke sUtro vAMcavAno adhikAra phakta sAdhuono che. ane AvI keTalIka vAto adhikAravAdanI zRMkhalA jevI lAgI, uparAMta zramaNavarganI zithilatA joI. suMdara akSarane kAraNe loMkAzAhane jJAnajI nAmanA yatizrIe AgamonA punarlekhananuM kArya soMpyuM. AgamonuM punarlekhana karatAM karatAM tenuM ciMtana-manana karatAM loMkAzAhane lAgyuM ke dharmamAM vikRti pesI che. tethI teNe dharmakrAMtinI mazAla jagAvI ane lokone satyadharmanI samajaNa ApavA pracaMDa puruSArtha Adaryo. loMkAzAhInI preraNAthI 45 vyaktioe dIkSA laI dharmapracAranuM kArya zarU karI dIdhuM. pachI pATaNamAMthI 152 dIkSA thaI ane zihorI arhatavADA vagere 22 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aneka nagaromAM dIkSA thaI. mAgazara suda 5, saMvata 1536 mAM sohanamuni pAse loMkAzAha paNa dIkSita thayA. satata dasa varSa sudhI gAmegAma pharI dharmaprabhAvanA karI. dilhI comAsuM pUrNa karI alavaramAM aThThamanA pAraNAmAM koI virodhI paribaLe khorAkamAM viSa vahorAvatAM samAdhibhAve saMvata 1546nA caitra sudhI 11nA dine mRtyuMjaya banyA. lokAzAhanI vidAya pachI muni bhANajI, muni nannAjI, muni jagamalajI ane rUpaRSijIe dharmanuM kArya AgaLa dhapAvyuM je 'lokAgaccha' ke 'dayAgaccha' rUpe oLakhAvA lAgyAM. tyAra pachI aDhI saikA bAda zrI lavajIRSi, zrI dharmasiMhajI muni ane zrI dharmadAsajIe dharmamAM punaH peThelI zithilatAne khaMkherI puruSArtha karyo tethI te 'diyoddhAraka' tarIke oLakhAyA. sthAnakavAsI mukhyatve, dharma nimitte thatI sUkSma hiMsAne paNa jainadarzanamAM kyAMya sthAna nathI tema mAne che. cAra nikSepamAM nAmanikSepa, sthApanA nikSepa, dravyanikSepa ane bhAvanikSepa ema bhAvanikSepanI pradhAnatAne svIkAre che, jemAM AtyaMtarapUjA, guNapUjA ane vItarAga devonA guNonuM smaraNa karI upAsanA ane sva AlocanA karavAmAM mAne che. sthAnakavAsI saMpradAyanA bhAratabharamAM TheraThera sthAnako che, jene upAzraya, pauSadhazALA, ArAdhanA bhavana, dharmasthAnaka, jainabhuvana vagere vividha nAme oLakhe che. AyaMbila zALA ane pAThazALA paNa jhAjhe bhAge temAM hoya che. jaina dharmanAM vrato, japa, tapa ane jIvadayAne pradhAnatA ApI niraMtara sAdhu-saMtonI nizrAmAM dhArmika AdhyAtmika anuSThAno thatAM rahe che. sAdhuono yoga na hoya tyAre zrAvikAo, zrAvako prArthanA, svAdhyAya, sAmAyika, pratikramaNa-saMvara-pauSadha vagere pravRttio kare che. A saMpradAyanA zrAvako jyAM jyAM tIrthakaronuM vicaraNa thayuM ane nirvANa thayuM tevAM kSetro ane jyAM aneka kevaLIo mokSe gayA hoya tevAM tIrthonI bhAvapUrvaka, kSetra sparzanA kare che. * 23 | terApaMtha saMpradAya pU. bhikakhaNajI mahArAjazrI (pU. bhikSujI) sthA. saMpradAyanA sAdhu hatA. vicArabhedane kAraNe teo saMpradAyamAMthI alaga thayA tyAre temanI sAthe tera sAdhuo hatA. eka sAdhue prArthanA karatAM kahyuM ke, "prabhu e terA paMtha hai" tyArathI A sAdhuo terApaMthI rUpe oLakhAvA lAgyA. temaNe mukhya tara niyamono svIkAra karyo jemAM pAMca mahAvrata, pAMca samiti ane traNa guptino samAveza thAya che, je niyamonuM pAlana samagra jaina samAjanA saMta-satIjIone karavAnuM hoya che ane anAdikALathI karatA Avela che. - ahiMsA, satya, asteya (corI na karavI), brahmacarya ane aparigraha A pAMca mahAvrata- Iya samiti (joIne yatanApUrvaka cAlavuM), bhASA samiti vicArapUrvaka (niravagha bolavuM), eSaNA samiti (zuddha AhAra-pANInI gaveSaNA karavI), AdAna bhaMDamA nikSepa samiti (vastra Adi upakaraNone sAvadhAnIpUrvaka levA mUkavA) A uccAra pAsavaNa khela jala siMghANa paristhAnikA samiti (vaDInIta, laghunIta, lakhakho, zarIrano mela, nAno mela paraThavAnI samiti. pAMca samiti ane managupti (manane vazamAM rAkhavuM), vacana gupti (vANIne saMyamamAM rAkhavI), kAyapti eTale kAyAne saMyamamAM rAkhavI. paMcamahAvrata ane aSTapravacanane 13 niyamorUpe terApaMtha saMpradAye svIkAryA che. Ama pU. bhikhaNajI mahArAja (AcArya bhikSa) terApaMtha saMpradAyanA saMsthApaka banI gayA. A uparAMta dharmanA pracAra-prasAranuM kArya karatI zrAvaka ane sAdhunI kaDI rU5 samaNa ane samaNInI eka viziSTa zreNI che. je pAMca mahAvratamAMthI phakta traNa mahAvratanuM satya, acaurya ane brahmacarya pAlana kare che ane deza-videzamAM 62 samaNI ane 1 samaNa jaina dharmanA pracAra-prasAranuM kArya kare che. AcArya tulasInA uttarAdhikArI AcArya mahAprajJa pachI hAla saMpradAyanA AcArya AcArya maha8maNa che. eka ja AcArya eka vicAra, eka AcAra ane eka ja baMdhAraNa saMpradAyanI vizeSatA che. rAjasthAnamAM, jayapura, koTA, jodhapura, lADanuM, ajamera, udepura, bikAnera, gujarAtamAM surata, amadAvAda, banAsakAMThA, gAMdhIdhAma, bhUja, uparAMta bhAratanAM Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 000000000000010000000.0.0.0.0.0 mukhya zahero dilhI, kalakattA, gauhattI, haidrAbAda, madrAsa, beMglora, ludhiyANA, nepAlamAM kAThamaMDu vageremAM saMta-mahAsatIjIonA cAturmAsa thAya che. jaina vizvabhAratI lADanuMmAM DIme yunivarsiTI, ema.e., pI.eca.DI. (jaina) abhyAsakramo che. brAhmI vidyApITha sahita trIsa jeTalI vidyAlayo che. lADanuM, kalakattA, cUrU (saradAra zahera)mAM graMthabhaMDAro che. dezamAM 350 jeTalI aNuvrata samiti che, jemAM zrAvako pAMca aNuvrata, traNa guNavrata ane cAra zikSAvrata ema bAra vratanuM pAlana karavA mATe kAryarata che. laMDana ane amerikA sahita videzamAM 7 kendro che. 'anekAMta bhAratI' 'jaina jIvana vijJAna ekeDemI'" ane jaina tattvanA pustaka prakAzana vagere kAryo kare che. jaina dhyAna sAdhanA paddhati 'prekSAdhyAna'nI zibiro dezabharamAM cAle che. AcArya bhikSusvAmIe saMghamAM zithilatA na pravarte ane saMgha zaktizALI bane e AzayathI 'maryAdApatra' nAmano dastAveja Apyo jene mArge cAlavAnuM pavitra baMdhAraNa kahI zakAya. nijI maryAdAono abhyAsa karavA potAnI kSatio ane truTionuM avalokana karavA saMgha, '"zrAvaka niSThApatra" para, ciMtana zrAvaka saMmelana ane maryAdA mahotsava yojI AtmanirIkSaNano avasara Ape che. anya paraMparA adhyAtma mahApuruSonI vicAradhArA ane ciMtanamAMthI preraNA laI ane keTalAMka maMdiro ane svAdhyAya kendro jaino dvArA calAvavAmAM Ave che. zrImad rAjacaMdrajIe je AtmalakSI tattvajJAnanuM sarjana karyuM tenI svAdhyAya pravRtti vividha sthaLe zrImad rAjacaMdra maMdiromAM karavAmAM Ave che. zrImadbhue racela 'AtmasiddhizAstra' mokSamAlA temanA patro ane temanI kAvyaracanAono ane anya sAhityano svAdhyAya karavAmAM Ave che. vANiyA, sAyalA, agAsa, devalAlI, kobA, hampI, dharamapura, rAjakoTa, vaDavA, bAMdhaNI, IDara, khaMbhAta, rANaMja, sAgoDiyA, muMbaI vagere sthaLoe maMdirokendro AvelAM che. videzamAM paNa svAdhyAya kendro che. 25 0000000000000100000000000000000 pU. kAnajIsvAmI sthAnakavAsI boTAda saMpradAyamAM dIkSita thayA pachI digaMbara saMpradAyamAM gayA. saurASTramAM sonagaDha temanuM mukhya kAryakSetra hatuM. teoe samayasAra, pravacanasAra jevA paramAgamazAsro para ciMtanasabhara pracavano ApelAM. sonagaDha, devalAlI vagere sthaLe temanAM maMdiro-kendro AvelAM che. dAdA bhagavAnanA akrama vijJAnanI vicArasaraNInA pracAranAM kendro surata, aDAlaja, amadAvAda, muMbaI ane videzamAM paNa keTalIka jagyAe AvelAM che. sarvadha saMstha tIrthaMkara paramAtmAne jyAre kevaLajJAna thAya che tyAre dharma pravartana arthe te 'namo tithyasa'' kahIne cAra tIrthanI sthApanA kare che. A tIrtha eTale sAdhusAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA rUpa caturvidha saMgha. vartamAna zAsananA tIrtha sthApaka bhagavAna mahAvIra kaivalyanI prApti pachI bIjA divase vaizAkha suda-11nA pAvApurI padhAryA. prabhunI sAthe vAda-vivAda karavA AvelA mahAna vidvAna paMDito indrabhUti gautama Adi 11 brAhmaNa paMDito pratibodha pAmyA. indrabhUti Adi 11 gaNadharo, caMdanabALA Adi sAdhvIo vagere maLI saMghanI sthApanA thaI. aneka AtmAoe dezavirati dharma aMgIkAra karyo. A rIte caturvidha saMghanI sthApanA thaI. bhagavAna mahAvIre sthApelo A caturvidha saMgha lagabhaga 2570 varSathI koI paNa jAtanA lekhita baMdhAraNa vinA cAlI rahela che, A zAsananAM aneka kAryo thaI rahela che. namo tithyusa eTale tIrthane namaskAra karuM chuM - kahI tIrthaMkara paramAtmA tIrthanI sthApanA kare che eTale je tIrthane prabhu namaskAra kare te keTaluM mahAna ane pavitra kahevAya ! eTale ja caturvidha saMghane 25mA tIrthaMkara kahevAya che. A saMgho dvArA derAsara, upAzrayo, jaina bhavana vigerenuM saMcAlana karavAmAM Ave che. saMghanI sevA karanAra TrasTIo ane kAryavAhaka kamiTI ke mahilA ke yuvaka maMDaLanI miTInAM bhAI-baheno paNa tapasvI kahevAya kAraNa ke teo saMgha (sAdhusAdhvI, zrAvaka-zrAvikA)nI vaiyAvacca kare che mATe AvyaMtara tapasvI che. 26 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ za jaina dIkSA jaina dIkSAne bhAgavatI dIkSA ke pravajyA kahe che. dIkSA eTale saMsArano tyAga karI saMyamapaMtha svIkAravo. sAmAnya rIte sAdhu-sAdhvI banavA dIkSA aMgIkAra karatAM pahelAM ochAmAM ochAM traNa varSathI sAta varSa sudhI zAstrono, bhASAono ane jaina Agama, sahita anya darzananono abhyAsa karAvavAmAM Ave che. vairAgI bhAI-bahena sAdhu-sAdhvI sAthe zeSakALa, cAturmAsa ane vihAranA vividha samaye sAthe rahIne sAdhujIvanano abhyAsa kare che. A saMskAra, anubhava ane jJAna tene jIvana paryaMta kAma Ave che. A TreIniMga (prazikSaNa)no samaya pUro thatAM grane yogya lAge to dIkSArthI ane tenAM mAtA-pitAnI AjJA hoya to gura dIkSA mATe AjJA Ape che. saMpradAya ane mahAjana saMsthA (mahAsaMgha ke kaoNnsa)nI AjJA maLatAM dIkSAno divasa nakkI thAya che. dIkSA utsavanI zobhAyAtrAmAM dIkSArthI pavitra padArtho ane lakSmInuM dAna kare che. A zobhAyAtrA sarvasva tyAgavAnI bhAvanAnuM pratinidhitva kare che. caturvidha saMgha samakSa guru dIkSAno pATha bhaNAve che. AjIvana sAmAyika cAritra Ape che. paMca mahAvratanA pratyAkhyAna vagere dIkSAvidhi karAve che. mAthe muMDana karIne zveta vastra paridhAna karIne upasthita vairAgI dIkSArthI vyakti ahiMsA, jayaNA ane jIvadayAnA pratika evA rajoharaNane gura arpaNa kare che ane Ama dIkSArthI saMsAratyAga karI, ghara, sarva svajanono tyAga karI sAdhujIvana svIkAre che. jaina saMtonI viziSTatA sUkSma ahiMsAnA purakartA ane chakAya jIvanA rakSaka hovAthI rAtribhojananA tyAgI che. vaLI samatAnI sAdhanArUpa kezaluMcana kare che. kezalezana ane pAdavihAramAM AtyaMtaratA kAyAkalezanI sAdhanA abhipreta che. jenA roma romathI tyAga ane saMyamanI vIlase dhArA A che aNagAra amArA .... duniyAmAM jenI joDa jage nA evuM jIvana jIvanArA A che aNagAra amArA ... dIkSAnI sAthe paMcamahAvrata aMtaramAM dharanArA A che aNagAra amArA .. mAraga ho cAhe kAMTALo pahere nA kAMI pagamAM hAthethI saghaLA vALa cUMTIne mAthe muMDana karanArA A che aNagAra amArA. .. jaina saMtonA mRtyune "kALadharma pAmyA" ema kahevAya. mRtadehane zaNagArelI pAlakhImAM aMtimasaMskAra mATe laI javAmAM Ave che. jaina sAhitya sarjako! bhagavAna mahAvIranI vANI gaNadharoe sUtromAM gUMthI lIdhI tyAra pachI A vANIne Agama ane Atmatattva rUpa adhyAtma sAhitya sarjana dvArA vAraso ApavA mATe pUrvAcAryoe ane vidvAnoe samyak puruSArtha karyo che. AcArya umAsvAtie tatvArtha sUtranI racanA karI A. hirabhadrasUri, A siddhasena divAkara, A. hemacaMdrAcArya, pU. kuMdakuMda AcArya, pU. AnaMdadhanajI, pU. yazovijayajI, pU. hIravijayasUrI, pU. buddhisAgarajI, pU. devendramuni, pU. dharmasiMhajI vageree aneka graMtho lakhelA che. pU. banArasIdAsa, pU. dolatarAmajI, pU. amRtacaMdrajI, pU. sakalakirtI AcArya vageree jaina tattvanA aneka graMthonI racanA karI. bhaktAmara stotranI racanA karanAra AcArya mAnatuMgasUrijI, muni ratnAkara, "ratnAkara paccIzI'' vizvamAM jaina saMta-satIjIo eka ajAyabI samAna che, kAraNa ke temanI jIvanacaryA viziSTa ane nirALI che. A saMto, ahiMsA, satya, acaurya, brahmacarya ane aparigraha jevAM paMcamahAvratanuM pAlana kare che e saMtone aNagAra kahe che. paripaho ane upasargo sahetA sahetA grAmAnugrAma pAdavihAra (pagapALA pravAsa karIne anyane dharmopadeza Ape che. 28 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. amItagatie "sAmAyika batrIzI', sAdhuvaMdanA, pU. jayamallajI ma.sA., A. siddhasena divAkare "kalyANa maMdira stotra', ciraMtanAcArya (ajJAta)e pArzvanAtha ciMtAmaNI stotra ane ajJAtae arihaMtavaMdanAvalI racI che. AcArya somasuMdarasUri ane merUsuMdarasUrie madhyakAlIna jaina gurjara sAhityane samRddha karyuM. AcArya amolakhaRSijI, A. dhAsIlAlajI, yuvAcArya madhukaramunijI tathA pU. amaramunie Agama sAhitya samRddha karyuM che. A rAjendrasUri tathA pU. ratnacaMdrajIe jaina zabdakoSanI racanA karI che. Atmasiddhi zAstranA sarjaka zrImad rAjacaMdrajI uparAMta paMDita ToTaramalajI, paMDita becaradAsajI ane paMDita sukhalAlajIe paNa jaina sAhitya sarjanamAM ananya yogadAna Apela che. ; sAdhudharma ane samAcArI zake. eka rIte joIe to samaya anusAra AcaraNa eTale samAcArI. (samyaka AcaraNa te samAcArI). dharmazAsananuM sukAna AcArya ane sAdhubhagavaMto saMbhALatA hoya che. temanI pAse cAritrapAlananI UMcI apekSA rAkhavAmAM Ave te svAbhAvika che. vartamAnamAM gunI anivAryatA che. kAraNake A kALamAM ane A kSetre arihaMta prabhu ApaNI vacce sadehe nathI tyAre caturvidha saMghanA jo koI sacoTa ane sabaLa pathadarzaka hoya to te ekamAtra sadbhara che. jyAre jyAre sAdhuo AcaraNa ke cAritryamAM zithila bane tyAre tyAre AMkha ADA kAna karyA vinA, jAheramAM hobALo karyA sivAya zithilAcArIne cAritryamAM sthira karavAno pracaMDa puraSArtha Adarza zrAvo kare che. ! jenonI mahAjana saMsthAo | ane samAyAthI saMsAratyAga karI saMyama mArge pravaryA - dIkSA grahaNa karI, paMcamahAvrata aMgIkAra karI je sAdhujIvana (satya, ahiMsA, acaurya, aparigraha ane brahmacarya) svIkAre che tene sAdhudharma ke aNagAra dharma kahe che. jaina dharma samatA ane kSamAne pradhAnatA Ape che. eTale jainasAdhune kSamAzramaNa paNa kahe che. sAdhujIone pALavAnA niyamo eTale 'samAcArI'. jaina saMtonI jIvanazailI viziSTa ane kaThina hoya che. saMta-satIjIo dIkSA samaye ja AjIvana sAmAyika vrata dhAraNa kare che. teo vAhanano upayoga na kare, pAdavihAra kare. rAtribhojanano tyAga karanAra hoya che. samayAMtare kezaluMcana kare che. cAturmAsa sivAya zeSakALamAM eka ja sthaLe sAdhu 29 divasa ane sAdhvI aThThAvana divasathI lAMbo samaya na rahI zake. "sAdhunI samAcArI" ane "zrAvakAcAra' khArA saMsAramAM mIThA jaLanuM moTuM sarovara che. dArzanika saMdarbhamAM tapAsIe to zAstrokta AcArasaMhitAnA mULa sUtra siddhAMto traNe kALamAM eka ja hoya, kAraNa ke te sarvajJa bhagavaMte racelA hoya che. tethI kALanA pravAhamAM kadI badalAya nahIM. chatAM mULabhUta siddhAMtomAM leza paNa parivartana karyA vinA gItArtha AcAryo arthaghaTana ane zAstrAnusArI parivartana aMge nirNaya laI jaina dharmamAM mukhyatve digaMbara ane zvetAMbara be paraMparAmAM vaheMcAyela che. jaina dharma mukhyatve derAvAsI (mUrtipUjaka), sthAnakavAsI, terApaMthI ane digaMbara ema cAra kikAomAM vaheMcAyela che. temAMya vicArasaraNI, AcAra, bhASA ane prAMtanA dhoraNe alaga alaga saMpradAya racAyelA che. terApaMtha samAja eka AcArya ane eka baMdhAraNa heThaLa kArya kare che. zvetAMbara ane digaMbaronI akhila bhAratIya pariSado, maMDaLo, saMgho ane mahAsaMgho jevI aneka saMsthAo che. AvI tamAma mahAjana saMsthAo gaccha ane saMghonA niyamana ane mArgadarzananuM kArya kare che. AvI saMsthAo samayAMtare sAdhuo - sAdhvIjIo ane saMghapationA saMmelano bolAvI sAdhuonA AcArane lagatI 'samAcArI' ane zrAvakonI AcArasaMhitA 'zrAvakAcAra'ne lagatI niyamAvalIo bahAra pADe che. terApaMtha saMpradAya maryAdA mahotsava' yoje che. mahAsaMghanA paripatranA muddAo : - sAdhu -sAdhvIoe jainazAsananI AjJAnuM vyavasthita pAlana karavA jaNAvyuM che. navAvADa vizuddha brahmacarya pAlana sAthe vizuddha jJAna, darzana, caritrya pAlananI jAgRti rAkhavA jaNAvyuM che. paisA saMbaMdhe vyavahAramAM sAdhujI-sAdhvIjIe paDavuM nahiM ane dorA, dhAgA, maMtra-taMtrano 30 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upayoga karavo nahIM. bahenoe ekAMtamAM sAdhujIne maLavuM nahIM. rAtre zrAvikAoe sAdhujInA sthAnakamAM ane puruSoe sAdhvIjInA sthAnakamAM javuM nahIM. ochAmAM ochA be sAdhujI ane traNa sAdhvIjIoe sAthe cAturmAsa karavuM. upAzraya, dharmasthAnaka sivAyanA sthAnomAM cAturmAsa na karavA. zeSakALamAM paNa zakya hoya tyAM sudhI gRhasthonA nivAsasthAnomAM sAdhu-saMtonA nivAsa nivAravA. gaucarI pU. sAdhu-sAdhvIjIne vahorAvavA aMgenA prAthamika muddAo jaina sAdhu-sAdhvIjIo je nirdoSa AhAra-pANI vahore (bhikSA le) tene gaucarI kahe che. jema gAya gaucaranuM ghAsa thoDuM thoDuM uparathI ja le che ane ghAsanA mULane lagIre nukasAna na pahoMcADe tema jaina sAdhuo dareka gharamAMthI thoDA thoDA AhAra-pANI, auSadha vagere le che tyAre te gaucarI vahorAvanAra gharanI paristhiti, samaya vagerene vivekapUrvaka dhyAnamAM le che. jaina saMtone niyama pramANe nirdoSa gaucarI na maLe to upavAsa vagerenA pratyAkhyAna laI le che. nirdoSa AhAra na maLavAne kAraNe jaina sAdhuone keTalAya divasa, mahinA ane varSanA tapa thayAnuM jaina ItihAsamAM noMdhAyeluM che. pU. sAdhu-sAdhvIjIone nirdoSa, sujhatA AhAra -pANI aMtaranA ullAsabhAvathI vahorAvavAno, supAtra dAnano amUlya lAbha che. A lAbha levA mATe nirdoSa AhAra-pANI vahorAvavAnI vidhi jANavAnuM atyaMta Avazyaka che. - sAdhu-sAdhvIjIne AhAra-pANI vagere vahorAvavAmAM AdhAkarmI=sAdhu-sAdhvI mATe banAvI ApavuM te tathA kratikRta=sAdhu-sAdhvI mATe vecAtuM laI ApavuM. tevA doSathI bacavuM. mAtra potA mATe banAvelA ke lAvelA AhAra-pANI vagere vahorAvavAnI bhAvanA bhAvavI ane vahorAvavuM. sAdhu-sAdhvIjI ghera AvyA pachI, 'padhAro mahArAja, padhAro mahAsatIjI' karI AvakAra devo ane pachI sacita vastu. kAcuM mIThuM, pANI, agni, lIlotarI vagere AghIpAchI karavI nahIM tathA baLatA cUlA parathI utaratI roTalI vagere sujhatI paDelI roTalI vagere sAthe mUkavI nahIM. asujhatI vastu sAthe saMghaTTAvALI vyakti sUjhatA AhAra-pANI vagerene ke sUjhatA vahorAvanAra dAtAne aDavuM nahIM tenAthI dUra rahevuM. vahorAvatI vakhate kAcuM mIThuM, AkhI rAI-methI, AkhA dhANA, AkhuM jIrU ke bIvALAM maracAM vagere masAlAne ke kAcA pANI, agni, lIlotarIne aDavuM nahIM. phUMka mAravI nahIM. dIvAbattI ke lAITa karavI nahIM ke hoya to baMdha karavI nahIM. rephrijareTaramAMthI ke chIkAmAMthI ke kAcI meDI parathI ke hAlatA hIMDolA parathI ke sacetanA aMdhake hoya te vastu levI nahIM. ughADe maDhe bolavuM nahIM ghI-tela vagerenAM TIpAM paNa paDI na jAya. vAsaNa ke vastu letAM moTo avAja na thAya ke ayatnA na thAya tenuM dhyAna rAkhavuM. kokama, lIMbaDAnA pAna, AMbaliyo, kaThaNa ThaLiyA, goTalI, dAMDalA, chotarA vagere sAdhu-sAdhvIjInA pAtramAM paDI na jAya tenuM dhyAna rAkhavuM. asujhatI vyaktine paNa aDavuM nahIM. keLA sivAyanA AkhA phaLa, cArolI, elacI, marI, jAyaphaLa, kAcI sopArI, pabaDInA goTA, dADamanA dANA, barapha vagere sacita hovAthI tene aDavuM nahIM, tenAthI dUra rahI yatnApUrvaka bhAvathI vahorAvavuM. * jenA hAtha ke vALa kAcA pANIthI bhIMjAyelA hoya, hAthamAM ke khIssA vageremAM saceta phUla hoya, mAthAmAM phUlanI veNI hoya, lIluM dAtaNa hoya, sacita mATImIThuM-agni-lIlotarIne aDelA hoya to asUjhatA bane che, tenA hAthe vahorI zakAya nahIM. mATe gaucarInA samaye asUjhatA rahevuM ke thavuM nahIM, jethI sUjhatA AhAra-pANI vahorAvavAnI bhAvanA bhAvI zakAya ane sUjhatA AhAra-pANI vahorAvavAno amUlya lAbha prApta karI zakAya. garbhavatI bahena jene sAtamo mahino zarU thayo hoya te UThI, beThI ke dhavarAvatI mAtA bALakane choDAvI, raDatuM mUkIne, page apaMga dAtA yatnAthI hAlI-cAlIne vahorAvI zake nahIM. tevuM hoya to tyAM ja beThA beThA vahorAvI zake che. * vastu naivedha ke deva-devIone caDAvavA banAvela hoya tathA garbhavatI, suvAvaDI ke bALaka mATe banAvela hoya tathA dAtaNavALA ke govALa ke kAmavALA ke Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - Ayurveda, homiyopethInI ke anya nirdoSa auSadhino khapa hoya to pUchIne vahorAvavI. pU. sAdhu-sAdhvIjIonA sUjhatA nirdoSa AhAra-pANI vagere vahoravAnA niyamo, temanA paMca mahAvrata, pAMca samiti ane traNa guptinuM yathAsvarUpe pAlana thAya te daSTie ghaNA sUkSma banAvAyela che. upara je niyamo Apela che te to prAthamika svarUpanA che. Agama graMthomAM A aMge ghaNuM UMDANathI vizleSaNa karela che. bhikhArI ke kUtarA vagere mATe banAvela hoya ke rAkhI mUkela hoya to patyA pahelAM vahorAvI zakAya nahIM. sAdhu-sAdhvIjI gaucarInA samaya sivAya ghare padhAryA hoya to AvavAnuM kAraNa pUchI levuM. anya vastunA dAnano lAbha gumAvavo nahIM. sAdhu-sAdhvIjI vahorIne vaLatAM 'padhArajo mahArAjazrI ke mahAsatIjI' kahI, bAraNA sudhI vaLAvavA javAno viveka cUkavo nahIM. sAdhu-sAdhvIjIne vahorAvavAno lAbha lIdhA bAda pharI navI rasoI banAvavI nahIM ke kharIda karavI nahIM, paNa saMtoSa rAkhI teTalAmAM ja nibhAvI levuM. - sAdhu-sAdhvIjIne AhAra mATe notaruM ke AmaMtraNa apAya nahIM, ke amuka divase ke samaye amArA ghare padhArajo, ema paNa kahevAya nahIM, paNa bhAva rAkhajo, lAbha dejo evI haMmezAM vinaMtI karavI ane lAbha maLe tevI bhAvanA bhAvavI. * pU. sAdhu-sAdhvIjI padhAre tyAre 'koNa che ?' te jovA lAITa karAya nahIM ke bela mArIne bAraNuM kholAvAya nahIM - sAdhu-sAdhvIjIne AhAra, pANI mukhavAsa vagere uparAMta vastra, pAtra, pustaka, kaMbala, rajoharaNa, davA, auSadha vagere je potAnA ghare ke dukAne sUjhatA hoya tyAre vinaMtI karavI ane te vahorAvavAnI haMmezA bhAvanA bhAvavI ane vahorAvavuM. ajANyA sAdhu-sAdhvIjIne gaucarI mATe sAthe jaIne ghara batAvavAno haMmezAM viveka karavo ane anya davA-auSadhi mATe ke Thale javAnI jagyA vagere batAvAya. sAdhu-sAdhvIjIne AhAra-pANI vagerenuM dAna temanI zarIra zAtA vaDe saMyama - nirvAha mATe devAya che te haMmezAM yAda rAkhavuM ane zAtA pUchavI. sAdhu-sAdhvIjI padhAre tyAre gharamAM lAITa, TI.vI., paMkhA, kamyuTara, phona vagere baMdha ke cAlu na karavA. mobAIla - voTasa epano upayoga na karavo. sAdhu-sAdhvIjIne pacheDI, zAla, upakaraNo, pustako vagereno khapa hoya to pUchIne vahorAvavuM. vAvaNathAra ane zrAvakanAM 12 natI | tIrthaMkara paramAtmAe cAra tIrthanI sthApanA karI, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA. sAdhudharma ke zrAvakadharma bannenuM aMtima lakSya to mokSa ja che. sAdhudharma TUMko ane kaThina mArga che. jyAre zrAvaka dharmane saraLa ane lAMbo mArga kahI zakAya. gaNadhara bhagavatee sUtra siddhAMto racyA ane AcArya bhagavaMtoe AcArasaMhitA batAvI. "zrAvakAcAraeTale zrAvakoe pALavAnI AcArasaMhitA. zrAvakanI 11 paDiyA, 12 vratonuM pAlana, 22 abhakSya, 32 anaMtakAya (kaMdamULa), rAtribhojana tyAga, sAta vyasana tyAga, zrAvakanA 21 ane mArgAnusArInA 35 guNonuM jIvanamAM avataraNa, 14 niyamonI dhAraNA zrAvakAcAranA mukhya aMgo che. jemAM vizeSa AraMbha-samAraMbha ane hiMsA rahelI che tevA 15 karmAdAnanA dhaMdhAthI zrAvaka dUra rahe che. zrAvakanA 12 vrato (pAMca aNuvrata, 3 guNavrata, 4 zikSAvrata). (1) hiMsAno tyAga (2) mRSAdavAdano tyAga (huM na bolavuM) (3) corIno tyAga (4) abrahmacaryano tyAga (brahmacarya pAlana aMgenuM vrata) (5) parigrahanI maryAdAnuM vrata (6) dizAnI maryAdAnuM vrata (7) upabhoga - paribhoganI maryAdAnuM vrata (8) anarthadaMDano tyAga(9) sAmAyika vrata (10) dayAvrata (11) poSadha karavAnuM vrata (12) atithi saMvibhAga vrata - atithi satkAra - sAdhusaMtane gaucarI bhikSA vagere dAna devAnI bhAvanAnuM vrata. 33 34. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 000000000000000000000000000000 jIva hiMsAyukta sauMdarya prasAdhano, davA, auSadha, silkanAM rezamI vastro, rAtrinA bhojana samAraMbhono, naitika adhaHpatana thAya tevI sI.DI., InTaraneTa, veba, vIDiyo, philma, lagna vageremAM phaTAkaDA, phUlo, jAhera nRtya vagereno tyAga zrAvakAcAra che. sAttvika AhAra lenAra, mAtA-pitAnA pUjaka, patnIne sanmAnita karanAra, bALako ane Azrito prati vAtsalyabhAva; nokaro prati udAratA, guru AjJAnA pAlaka, viveka ane jatanApUrvakanuM AcaraNa ''zrAvaka''nI asmitA TakAvI rAkhaze. jaina rAjyakartAo, uttama zrAvako ane dAnavIro jaina dharmanA utkarSa mATe zreNika, sAMprata, khAravela kumArapALa, vastupAla tejapAlabAhu jevA aneka rAjavI, dIvAna, maMtrIoe potAnuM yogadAna Apela. bhagavAnanA AnaMda Adi zrAvako jagaDuzA, bhAmAzA, jAvaDazA, motIzAha, bhImA kuMDaliyA jevA aneka dAnavIro kavi RSabhadAsa, harakora zeThANI lallAMga zrAvaka jevA aneka uttama zrAvakoe zramaNa saMskRtinI asmitAne ujAgara karI. jIvanuM varNana - sthAvara jIvaH pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspati e pAMca halanacalananI zakti na hovAthI ekalA zarIradhArI ane sthira rahela hovAthI sthAvara kAyanA jIva che trasa jIva : svarakSaNa mATe trAsIne bhAge te trasa. beIndriya : porA karamiyA, IyaLa jene zarIra ane jIbha be che. teIndriya H ju, lIkha, mAMkaDa, cAMcaDa jene zarIra, jIbha, nAka che. caurindriya: mAkhI, macchara, DAMsa, bhamarA, pataMgiyAM jene zarIra, jIbha, nAka, AMkha che. paMcendriya : nArakI (narakamAM vasatAM) tiryaMca paMcendriya, manuSya ane deva. jaina dharmanA pa parvone be zreNImAM vaheMcI zakAya. (1) laukika parvo (lokaparvo) (2) lokottara poM laukikaparvo mukhyatve bhoga-upabhoga ane AnaMda-pramodathI ujavAya. jaina 35 0000000000000100000000000000000 dharmanA tamAma parvo lokottara paryo che, je AtmaurdhvagamananA lakSyathI tapa-tyAganI ArAdhanA arthe che. paryuSaNa parva : paryuSaNa e parvono rAjA che, mATe tene parvAdhirAja evuM mAnavAcaka upanAma ApavAmAM Avela che. kyAreka eka tithino pharaka Ave e sivAya zvetAMbaro zrAvaNa vadI 13thI bhAdaravA suda 5 (pAMcama) ema sthAnakavAsI ane terApaMthI jaino paryuSaNa ujave che. zrAvaNa vada-12 thI bhA. su.-4 mUrtipUjaka ce. ujave che, tyAra pachI digaMbara-dasalakSaNA parvarUpe ujave che. paryuSaNanA aMtima divasane saMvatsarI rUpe ujave che. A zAzvata parvanA divasomAM zrAvaka-zrAvikAo prArthanA, vyAkhyAna, vAMcaNI, pratikramaNa vagere AdhyAtmika anuSThAno, japa-tapavrata-dAna ane ziyaLanuM utkRSTa AcaraNa kare che. AyaMbila oLI : jaina dharmamAM "AyaMbilanI oLI'' e viziSTa zAzvatI lokottara parvanI zRMkhalA (sAMkaLa) che. dara varSe caitra suda-7 ane Aso suda-7thI AyaMbilanI oLI zarU thAya che ane nava divase eTale ke pUnamanA pUrI thAya che. AyaMbila tapamAM ghI, tela, dUdha, dahIM, goLa, sAkara, miSThAna, zAkabhAjI, phaLo tathA masAlA vinAno, rasa vagarano zuSka AhAra mAtra ekavAra levAno hoya che. bAkInA bhAgamAM ukALIne ThArela pANI te paNa sUryAsta sudhI ja levAnuM hoya che. A tapamAM eka garbhita siddhAMta abhipreta che. 'khAvA' mATe jIvavAnuM nathI paraMtu '"jIvavA" mATe khAvAnuM hoya che. A svAdavijayanI ArAdhanA mATenuM tapa che. upAyo ane derAsaronI AyaMbila zALAomAM vigaI rahita eTale rasa vagaranA zuSka AhAranI vyavasthA hoya che. ghare paNa A tapa karI zakAya che. AyaMbila tapanI nava divasanI ArAdhanAmAM jaina darzananuM navapada ciMtana abhipreta che. pahelA pAMca divasamAM paMcaparameSTine vaMdananI ArAdhanA ane chellA cAra divasa darzana, jJAna, cAritrya ane tapa ema samakitanI sAdhanA karavAnI hoya che. zarIra svAsthya mATe paNa AyaMbila tapa upakAraka che. varNa pramANe eka eka dhAnyanA AhArathI paNa e tapa thAya che. kAusagga, vaMdanA mALA vagere vidhi paNa karavAnI hoya che. 39 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnIo kahe che ke vigaIo (rasa) e zatrunuM ghara che. AyaMbila e mitranuM ghara che ane upavAsa e potAnI mAlikInuM ghara che. jeNe rasa jItyo eNe jagata jItI lIdhuM che. AyaMbilanI oLI Ave eTale mitranA gharane yAda karavAnuM. varSamAM be vAra ApaNane mitranA gharanuM premabharyuM AmaMtraNa maLe che. tIrthaMkaronA kalyANako: - cyavana kalyANaka eTale tIrthaMkara bhagavAna garbhamAM Ave te, janmakalyANaka eTale janmadivasa, dIkSAlyANaka eTale tIrthaMkara bhagavAnano dIkSAdivasa, kaivalya kalyANaka eTale bhagavAnane kevalajJAnanI prApti thAya te divasa ane nirvANa kalyANaka eTale tIrthaMkara bhagavAnano AtmA AThe karmano kSaya karI nirvANa pAmI siddha zIlA para sthira thaI siddhatvane pAme te divasa. A divasone jeno kalyANako rUpe ujave che. kAraNa ke A parvo mAnavI mATe kalyANakArI preraNA Ape che.. akSatRtiyA - pUrvanA karmodaye nirdoSa sUjhato AhAra na maLavAthI AdinAtha, RSabhadeve phAgaNa vada AThame saMyama svIkAryo tyArathI 400 divasa bAda vaizAkha suda trIje prabhunuM IkSarasa dvArA pAraNuM thayuM. A akSaya tRtIyAnA divase varSItapanA tapasvIo pAraNuM kare che ane A tapanI anumodanAnA utsavarUpe ujavAya che. dIvALI :- dIvALIne bhagavAna mahAvIra nirvANa kalyANakane utsavarUpe jeno ujave che. A divasomAM ullAsabhAve dAna ApI lakSmIne mahAlakSmI banAvavAnI bhAvanA abhipreta che. ATha karmothI mukta thaI bhagavAna mahAvIranI Atmajyota parama AtmA prakAzamAM vilIna thaI gaI te divasane zrAvako chaThTha poSadha vagere tapa ane japa dvArA ujave che. nUtana varSanuM parva gautama svAmInA kevaLajJAnanI smRtirUpa gautamapratipadA rUpe svAgata kare che. lAbha paMcamIne jJAnanI ArAdhanAnuM jJAnapaMcamI parva gaNe che. parvatithio :- je zrAvako haMmezA saMpUrNa zrAvakAcAranuM pAlana na karI zake te bIja, pAMcama, AThama, agiyArasa, caudaza (pUnama, amAsa) te parva tithi kare che ane tene pAMca parabI ke parvatithio gaNe che. A divasomAM lIlotarI, kaMdamULa vagereno upayoga na karavAno - japa, tapa karavAnuM. brahmacaryanuM pAlana karavAnuM vagere ArAdhanAno vizeSa puraSArtha kare che. sAmAnya rIte A divasomAM AyuSyakarmano baMdha paDavAnI vizeSataH saMbhAvanA hoya che tethI te parvatithiomAM tapa-tyAga karavAnuM jJAnIoe kahyuM che. ! jena dharmanI tapasyA - upasAdhanA | tapa : karmanirjarAnuM utkRSTa sAdhana karmone tapAve, nAza kare tenuM nAma tapa. anAdikALathI AtmA ane karmano saMyoga che. jyAM sudhI AtmA karmothI baMdhAyelo che, tyAM sudhI te saMsArI che ane jyAM sudhI saMsArI che tyAM sudhI janma-jIvana ane mRtyunA du:kho jIve bhogavavAnA rahe che. jevI rIte mATI mizrita suvarNAdi dhAtune agnimAM tapAvavAthI te dhAtu mATIthI ThThI paDI potAnuM asalI rUpa dhAraNa karI zake che, tevI rIte karmarUpa melathI kharaDAyelo jIva tapazcaryA rUpa agninA prayogathI zuddha thaI nijarUpane prApta kare che. zrI uttarAdhyayana sUtranA trIsamAM adhyayana tathA zrI uvavAI sUtramAM tapanA bheda batAvyA che, jemAM cha prakAranA bAhma tapa ane A prakAranA AtyaMtara tapa batAvavAmAM AvyA che. bAhyata5 : (1) anazana tapa : anna, sukhaDI, mukhavAsa A traNa prakAranA AhArano tyAga karavo. te tevihAro upavAsa ane pANIno paNa tyAga karavo te cauvihAro upavAsa kahevAya che. eka upavAsathI cha mahinA sudhInA upavAsano anazana tapamAM samAveza thAya che, aThThama (traNa upavAsa), aThThAI (8 upavAsa), 16 upavAsa (soLa bhaththu), 30 upavAsa mAsakSamaNa, varSItapa eTale ekAMtara eka varSanA upavAsa pracalita che. upavAsamAM sUryodayathI sUryAsta sudhI mAtra ukALyA pachInuM ThAreluM pANI ja pIvAya che. | (2) uNodarI tapa : AhAra, upadhi tathA kaSAya kamI kare tene uNodarI tapa kahevAya. tenA be prakAra : 1. dravya, 2. bhAva. dravya uNodarI : 1. vastra, pAtra ochA rAkhe te upakaraNa uNodarI. 2. divasamAM 32 grAsa (koLiyA)no AhAra levo ane te krame krame ghaTADatA javo. bhAva uNodarI : krodha, mAna, mAyA, lobha, rAga, dveSa, capaLatA Adi doSo 38 37 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ochA kare. (3) vRtti saMkSepa:- (bhikSAcarI ta5) alaga alaga gRhasthone tyAMthI parimita bhikSA grahaNa karI saMyamapUrvaka nirvAha kare. jema gAya uparathI thoDuM thoDuM ghAsa khAI potAno nirvAha kare che, tema sAdhu paNa gaucarI kare che. (4) rasaparityAga :- dUdha, dahIM tela, ghI, mAkhaNa, goLa, mIThAI vagere rasatyAgane tapa kahe che. rasano tyAga e AhArano tyAga che. (5) kAyakaleza tapa :- svecchAe, svAdhInapaNe nirjarA arthe kAyAne kaSTa de te kAyakalezatapa - kAyotsarga dhyAne UbhA rahevuM te - taDakAmAM UbhA rahI AtApanA levI. kaDakaDatI ThaMDImAM jema bane tema ochA vastra dhAraNa karIne UbhA rahevuM. sAdhunI 12 paDimA (pratijJA) uparAMta loca karavo (keza luMcana), grAmAnugrAma vihAra, zIta tApa sahana karavAM vagere kaSTa sahe te kAyakaleza tA. (6)pratisalInatA tapa : tenA cAra bheda che. 1. rAgadveSa utpanna thAya tevA zabdathI kAnane, rUpathI AMkhane, gaMdhathI nAkane, rasathI jIbhane ane sparzathI zarIrane rokI rAkhe, indriyonA viSaya saMbaMdhI prApta thatAM manane vikArI na kare te indriya pratisaMlinatA tapa. 2. krodhano kSamAthI, mAnano vinayathI, mAyAno saraLatAthI ane lobhano saMtoSathI nigraha kare te kaSAya pratisalInatA tapa. 3. asatya ane mizra mananA yogano nigraha karI satya vyavahAramAM mana pravartAve. asatya ane mizra vacanano tyAga karI satya ane vyavahAra vacana pravartAve. audArika Adi sAta kAyayogamAMthI azubhane chAMDI zubha pravartAve te yoga te pratisaMlInatA tapa. 4. vADI, bagIcA, udyAna, devasthAna, paraba, dharmazALA, koTha, dukAna, havelI, upAzraya, pauSadhazALA, khAlI koThAra, sabhAsthAna, guphA, rAjasabhAsthAna, chatrI, vRkSanI nIce Asana e 18 pakAranA sthAnamAM jyAM strI, pazu ane napuMsaka na rahetA hoya tyAM eka rAtri Adi yathocita kALa rahe te vivikta zayanAsana 39 pratisaMlInatA tapa. cha prakAranA AtyaMtara tapa (1) prAyazcita tapa : pApa paryAyanuM chedana kare tene prAyazcita tapa kahevAya che. prAyazcita e svadoSadarzana svarUpa che. cittazuddhi jenAthI thAya te prAyazcita, sad-gurunA caraNomAM vinayapUrvaka potAnA doSa-pApo kahevA, aticAro pragaTa karavA ane gurudeva je prAyazcita Ape te vahana karavuM tene prAyazcita tapa kahe che. 2. vinaya ta5 : je o vinayane yogya hoya temano vinaya karavAmAM pApakarmano kSaya thAya che. mATe vinaya tapa kahevAmAM Avyo che. pUjya puraSo Ave tyAre UbhA thavuM, mastake aMjali joDavI. caraNaprakSAlana karavuM, besavA Asana ApavuM vagere aneka prakAro vinayanA che. vinayatapanA pAMca prakAra che. 1) jJAnIno vinaya kare te jJAnavinaya. 2) zuddha zraddhAnaMda vaMdanA-namaskAra kare te darzanavinaya. 3) cAritravAnano vinaya karete cAritravinaya. 4) prazasta, komaLa, dayALu ane vairAgI vicAra kare te manavinaya. 5) hita mita ane priya bolavuM tene vANInuM tapa kahyuM che te vacanavinaya. (priya eTale kalyANakArI vacana). 6) gamana Agamana karatA, UbhA rahetA, besatAM, sUtA, sarva indriyone aprazasta (ayogya) kAryothI rokI prazasta (karavA yogya) kAryomAM pravartAve tene kAmavinaya kahyo che. 7) gurunI AjJAmAM varte, svadharmInuM kArya kare, guNAdhika svadharmInI AjJAmAM varte, upakArIno upakAra mAne, anyanI ciMtA TALavAno upAya kare, dezakALane ucita pravRtti kare, vicakSaNatA ane niSkapaTatApUrvaka sarvane priya lAge tevAM kAma kare tene lokavyavahAra vinaya kahyo che. Ama vinaya paraguNadarzana svarUpa che. 3. vaiyAvacca tapanA 10 prakAra : (1) AcArya (2) upAdhyAya (3) ziSya (4) glAna (rogI) (5) tapasvI (6) sthavira (7) svadharmI (8) kula (gurubhAI) (9) gaNa (saMpradAyanA sAdhu) 40 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 000000000000010000000.0.0.0.0.0 ane (10) saMgha (tIrtha). A dasane AhAra, vastra, pAtra, auSadha, upacAra lAvI ApavA. sAdhusaMto ane tapasvIonI namratAthI ane prasannacitte sevA karavI te vaiyAvacca tapa che. AcArya vigere mane sevAno lAbha ApI mArA para upakAra kare che, e bhAvanA bhAvavI. 4. svAdhyAya : sajjhAya tapanA pAMca prakAra che 1) sadgurunA caraNomAM vinayapUrvaka sUtra artha grahaNa karavA te vAcanA. 2) saMdeha dUra karavA vinayapUrvaka prazna pUchavA te pRcchanA. 3) manamAM Agama tatattvonuM anuciMtana karavuM te anuprekSA. 4) sUtrapAThanuM zuddhikaraNapUrvaka uccAraNa karavuM te AmnAya. 5) ukta cAra prakAranA nizcala ni:saMdeha prApta karelA jJAnano lAbha bIjAne paNa Ape arthAt dharmopadeza ane dharmakathA dvArA zAsananI unnati ne dharmavRddhi kare te pAMca prakAranA svAdhyAya tapa. svAdhyAyane zreSTha tapa kahyuM che. 5. dhyAna : zAstrakAra paramarSioe 48 prakAranA dhyAna batAvyA che, jene mukhyatve cAra vibhAgamAM vaheMcI zakAya, jemAM dharmadhyAna ane zukaladhyAna AdaravA yogya che. ArtadhyAna, raudradhyAna tyAgavA yogya che. Ama dhyAna e utkRSTa AMtaratapa kriyArUpa che. mahAna zrutadhara AcArya haribhadrasUrizvarajI kahe che ke, seMkaDo bhavamAM upArjana karelA anaMta karmonA vanane bALI nAkhavA mATe dharmadhyAna agni samAna che. 6. kAyotsarga (dehAdhyAsano tyAga) - vyutsarga H ahaMkAra ane mamakArarUpa saMkalpano tyAga karavo e vyutsarga nAmanuM tapa che. zarIra ane AhAramAMthI mana ane vacananI pravRttione haThAvIne AdhyAtmika vicAromAM ekAgratAthI cittano nirodha karavo eTale ke kAyAno bumAM karIne dhyAnapUrvaka eka ne eka divasa, eka padhADiyuM, eka mahino athavA vadhu samaya sudhI sthira rahevuM eTale vyutsarga nAmanuM tapa karavuM. jaina dharmanA A bAra tapamAM vaijJAnikatA bharelI che ane A tapasAdhanA karma nirjarAnuM utkRSTa sAdhana che. 41 000000000000000000000000000000 guNasthAnaka samyak puruSArtha dvArA jIva ghora ajJAnAvasthAmAMthI nIkaLIne svavikAsanI uccattama avasthAne prApta kare che. jIvane nikRSTa sthiti pUrNa avasthAne pahoMcavA mATe aneka kramika avasthAomAMthI pasAra thavuM paDe che. AtmavikAsanA A vividha tabakkAone jainadharma guNasthAnaka evuM nAma Ape che. AtmAnuM vAstavika svarUpa zuddha, caitanyapUrNa AnaMda ane jJAnamaya che, paraMtu jyAM sudhI rAgadveSAdi karmonA tIvra AvaraNa rUpa ghana vAdaLonI ghaTA chavAyelI hoya che tyAM sudhI tenuM mULa svarUpa dekhAtuM nathI, paraMtu A AvaraNo kramazaH zithila thAya, kSINa thAya tyAre tenuM asala svarUpa pragaTa thAya che. jyAre AvaraNonI tIvratA athavA atyaMta saghanatA hoya tyAre AtmA prAthamika avasthAmAM paDayo rahe che ane jyAre AvaraNa saMpUrNa nAza pAmI jAya che tyAre AtmA vikAsanI carama avasthAmAM arthAt pUrNa zuddha rUpamAM sthira thaI jAya che. jema jema AvaraNonI tIvratA ochI thatI jAya che tema tema AtmA paNa pUrva-pUrvanI avasthAo choDIne dhIme dhIme zuddha svarUpa pAmato pAmato carama avasthA tarapha pragati karato jAya che. A be avasthAonI vacce aneka UMcI, nIcI, caDhatI, UtaratI avasthAono anubhava karavo paDe che. AtmAnA kramika vikAsanA 14 tabakkAone zAstrakAra paramarSioe guNasthAnaka (guNaThANA) nAma ApyuM che. (1) mithyAtvaguNasthAna (2) sAsvAdana (3) samyak mithyAtvadaSTi (mizra)(4) avirati samyaktva (5) dezavirati (6) pramatavirati (7) apramatavirati (8) apUrvakaraNa (9) nivRttibAdara (10) sUkSma saMparAya (11) upazAMta mAha (12) kSINa moha (13) sayogIkevaLI (14) ayogIkevaLI. A guNasthAnako jIvanA adhyAtma vikAsanA Aroha-avarohanI pArAzIzI che. jIva mithyAtvadaSTimAMthI nIkaLI samyakdaSTine prApta karI adhyAtma vikAsanI bhUmikAmAM zaileSIkaraNa (dehI caitanyanI vizvacaitanya samIpa pahoMcavAnI kSaNa) sudhI 42 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgaLa vadhe te mokSa mArganA cauda pagathiyAMnA mArgane AtmavikAsa mATe samajavo kalyANakArI che. | jaina dharmanuM arthazAstra ! ane nyAyasaMpanna 1bhava ! ApaNane prazna thAya ke dharma ane arthazAstrane zuM saMbaMdha ? mokSapradhAna saMskRtinI viziSTa vicAradhArA e jainadarzananI dena che. dharma, artha, kAma ane mokSane saMskRtinA cAra pAyA gaNAvyA. artha ane kAmanI pravRttimAM dharma abhipreta hoya to mokSamArga maLyA vinA raheto nathI. Adhunika arthazAstrano bhautikyAdanA AdhAre vikAsa thayo che. arthazAstranA niyamo ane siddhAMtomAM kendrasthAne 'artha' che. jyAre bhagavAna mahAvIranA arthazAstramAM kendrasthAne mAnavI ane mAnavatAno daSTikoNa rahelo che. bhagavAna mahAvIranA parigraha parimANa, icchAparimANa, nyAyasaMpanna vaibhava jevA vicArone AcaraNamAM mUkIe to AjanuM arthazAstra ahiMsA ane zAMtinuM arthazAstra banI rahe. bhagavAna mahAvIre kahyuM, 'asaMvibhAgI na hu tassa mokho' - je mANasa artha (nANA)nuM vibhAjana karato nathI, visarjana karato nathI te mokSa prApta nathI karI zakato. jaina dharma parigrahamAM kaTTaramAlikI bhAva ane Asakti choDavAnuM kahyuM che. arthopArjananI Adhunika vicAradhArA A pravRttine vyaktinA lAbhArjananA saMdarbhe mUlave che. jemAM koI lAbha nathI e vyavahAranuM arthazAstranI daSTie koI mUlya nathI. sAmenI vyaktinI sthiti, prakRti, samaya, sthaLa, pravRttino hetu ke paristhitinI upekSA karavAmAM Ave che. bhagavAna mahAvIranA arthazAstramAM A badhAM ja pAsAMo maitrI, viveka ane karuNA buddhinI bhAvanA sAthe abhipreta che. hiMsAtmaka sAdhano, karmAdAnanA mahAAraMbha-samAraMbhavALA dhaMdhA anIti, kapaTa, anyane nukasAna pahoMce tevA azuddha sAdhanonA upayoga dvArA meLavela saMpatti e nyAyasaMpanna vaibhava nathI. 43 arthanuM - saMpattinuM arjana-upArjana, saMgraha, rakSaNa ane vyaya catuSTayI saMtApanuM kAraNa to ja na bane jo e sarjanamAM sAdhanazuddhinA vicAra-AcAra abhipreta hoya. ahIM game te rIte napho gAMThe karI levAnI vAta nathI hotI. dharma-nIti ane adhyAtmanuM arthazAstra nirALuM che. ! vijJAna, manovijJAna, | ArogyazAstra ane paryAvaraNa jaina dharma vaijJAnika che. bhagavAna mahAvIra parama vaijJAnika puruSa hatA. mAnavInA bauddhika vikAsa ane mAnasika vikAsathI AgaLa jaI jaina dharma bhAvanAtmaka vikAsa para lakSya Ape che. krodha, mAna, mAyA, lobha, IrSA, bhaya, dhRNA, vAsanA A vikAro dUra thaze to bhAvanI zuddhi thaze je mAnavInI pavitratA ane ArogyanuM rahasyasUtra che. jeno tapane karmanirjarAnA sAdhanarUpe ja gaNe che. jaina dharmanA bAhyatA jevA ke upavAsa, uNodarI ke AyaMbila Arogya mATe paNa uttama che. upavAsa daramyAna bhojana na levAthI samagra pAcanataMtrane pAcanakriyAnA kAryamAM khaMDasamayanI mukti maLavAthI pAcanataMtramAM zuddhikArya AraMbhAya che ane AkhA zarIramAM svazuddhikaraNanI prakriyA thAya che. zarIramAM koI jagyAe viSadravyono jamAva thayelo hoya to upavAsa daramyAna te oTolisisanI prakriyA dvArA visarjita thavA mAMDe che. temanAmAM rahelA upayogI bhAga zarIranA mahattvanA aMgo hRdaya, magaja vagerene poSaNa ApavAnA kAmamAM Ave che. jhera zarIramAMthI bahAra pheMkAya che. gAMTho ane ochI upayogI pezIonuM visarjana thAya. zarIra nirmaLa ane nIrogI bane che. dhyAna, kAryotsarga zithilIkaraNathI mAnasika rogo maTe che ane nirNayazakti vadhe che. loggassa ajAgRta mananI zaktione jAgRta karI AdhyAtmika UMcAIe pahoMcavAmAM madada kare che. jaina dharmanA anuSThAnomAM karavAmAM AvatAM Asano, mudrAo, AtmAnA zuddhikaraNa ane graMthionA zuddhikaraNa mATe paNa upayogI che. 44 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0.0.0.0.0*0*0<00000000000000000 namoNa icchAmi khamAsamaNo ane cattArimaMgala bolatI vakhate mudrA Asana, khAmaNAM bolatI vakhate thatI mudrA ane AsanamAM ekyupresaranI kriyAo sahaja rIte thaI jAya che. daMDAyatika Asana, uttAzayana Asana, avamazayana Asana, gaudauhikA Asana dhyAna ane nirjarAmAM sahAyaka che. sAthesAthe aMtaHsrAvI graMthinA saMtulana ane rUdhirAbhisaraNa mATe paNa upakArI che. vaMdanAnI kriyAmAM zarIravijJAna, manovijJAna ane yogavijJAnanA paribaLo kAryarata hoya che. Adhunika manovijJAnanA nirIkSaNa pramANe koI paNa vyaktinI cittanI ekagratA sAmAnya saMjogomAM 48 miniTathI vadhu rahI zake nahIM. jaina dharmanA gaNadhara bhagavaMtoe sAmAyikanI avidha be ghaDI eTale ke 48 miniTanI rAkhI che. kaMdamULamAM anaMtA jIvo rahelA che te vartamAnamAM vaijJAnikoe zodhyuM che, paraMtu jaina dharmanA pUrvAcAryoe varSo pahelAM kaheluM ke kaMdamULamAM anaMtA jIvo hovAthI te abhakSya che. jainazAstranuM jIvavijJAna, ajIvanuM jJAna, bhUgoLa, khagoLa, kALa, lokAloka ane gaNitamAM vizvanA adbhuta rahasyo abhipreta che. jaino ekendriyathI paMcendriya jIvonI hiMsA ke virAdhanA karavA niSedha kare che. pANIno veDaphATa na karavo. pANI, vanaspati, agni, vAyu ke pRthvInA sUkSma jIvonI paNa virAdhanA na karavI, te niyamo paryAvaraNanuM saMtulana rAkhavAmAM sahAya karanArA che. jaina dharmamAM mRtyuzciMtana saMthAro-saMlekhanA --- jainadarzana mRtyune samAdhimaraNane saMdarbhe mUlave che. saMthAro eTale 'saMlekhanA' '"samyakkAya kaSAya lekhanA' iti saMlekhanA kAyAne ane kaSAyone kRSa karavA, pAtaLA pADavA eTale saMlekhanA saMthArAno saraLa artha - mRtyu mATenI taiyArI aMge levAtuM vrata, guru mahArAjanI anumatithI ke daivI saMketathI DaoNkTaronA abhiprAyathI 45 : 000000000000000000000000000000 svecchAe deha choDavAnuM je vrata levAmAM Ave che tene ApaNe saMthAro kahIe chIe. te AtmahatyA nathI paraMtu temAM bAhya-AtyaMtara tapa sAthe samAdhimaraNanI pavitra bhAvanA abhipreta che. | ATha karma-nava tattva, cha dravya ane AtmA ATha karma : jaina darzanamAM karmavAda adbhuta ane viziSTa che. karmanuM gaNita cokkasa ane pAradarzaka che. karmasattAnuM eka supara kaoNmpyuTara che je jIvAtmAnA sArA ke narasA karmono hisAba rAkhe che ane A adazya kaoNmpyuTara svayaMsaMcAlita che. A kaoNmpyuTara karmanA hisAbamAM kadI bhUla karatuM nathI. vyaktine sArA ke narasA karmanuM phaLa acUka maLe che. vyakti duSTa karma kare te kSaNe ja acUka tenI sajA nakkI thaI jAya che. nirjarA thaI zake tevuM (nidhdhata) karma hoya to tenI sajAmAM bAhyAjyaMtara tapanA puruSArtha dvArA sajAmAM pheraphAra thaI zake che, paraMtu karma nikAcita hoya to sajA avazya bhogavavI ja paDe che. jainadarzana mAne che ke karmaphaLanuM vizvavyApI svayaM saMcAlita nyAyataMtra astitvamAM che ja. ahIM manathI paNa guno karanAra doSI Thare che, kAraNake karma karanArano sAkSI potAno AtmA sadAkALa sAthe ja che jethI sAkSInI jarUra nathI. satkarma karanArane acUka tenA satkAryanuM phaLa maLe ja che. mithyAtva, avirati, pramAda kaSAya ane azubha yogathI ane aDhAra prakAranA pApa sthAnaka dvArA ATha prakAranA karmothI AtmA baMdhAya che. 1) jJAnAvaraNa H A karma AtmAnA jJAnaguNane Avare che. parokSa ane pratyakSa banne jJAnane Avare che. tethI AtmAmAM ajJAnatA, buddhihInatA Adi dekhAya che. 2) darzanAvaraNa : cakSudarzana Adi AtmAnI darzanazaktine, AtmAnA darzanaguNane Avare che. darzanazaktine AvaranArI pAMca prakAranI niMdrAno paNa AmAM samAveza thAya che. 46 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 000000000000000000000000000000 3) vedanIya : sukhAnubhava ane du:khAnubhava A be kAma A karmanAM che. AtmAnA sahaja svabhAvika sukhano anubhava A karma karavA detuM nathI. 4) mohanIya H jenAthI jIva mohita thAya te mohanIya ! avaLI samaja ane krodha-mAna-mAyA-lobha te A karmanI dena che. 'hAsyAdi'nI vikRti paNa A ja karmanI bheTa che. AThe karmomAM A karmanI jAlimatA-prabaLatA gajabanI che. 5) AyuSya : A karmane kAraNe jIva jIve che. prANa dhAraNa kare che. janma ane te A karmanuM phaLa che. mRtyu 6) nAma : jIvane jAti (ekendrIyAdi) ApavI, sUkSmatva, sthUlatva, yaza, apayaza, saubhAgya, durbhAgya, rUpa, rasAdi vagere ApavAnuM kAma A karmanuM che. samagra zarIraracanA A karmane AbhArI che. AtmAnA arUpIpaNA vagerene A karma Avare che. 7) gotra : uttama kuLanI, uttama jAtinI prApti, pratibhA ane aizvarya A karma Ape che. tevI ja rIte nIca kuLa-jAti A ja karma Ape che. AtmAnA 'agurulaghu' guNane A karma Avare che. uccatA ane nIcatA A karma anusAra prApta thAya che. 8) antarAya : A karma, sAme lAyaka pAtra hoya ane ApavAnI vastu pAse hoya, chatAM ApavAno bhAva jAgavA na de! tevI ja rIte icchita sukhonI prApti na thavA de. prApta thayelA sukho bhogavavA na de. AtmAnI anaMta zaktine A karma Avare che. navatattvaH - AdhyAtmika kSetramAM praveza karavA mATe mumukSu AtmAo e 'navatattvo'ne jANavA joIe ane e tattvonuM ciMtana-manana karavuM joIe. jaina dharmanA A mULabhUta tattvo che. badhAM zAstro, graMtho ane AgamamAM A mULa tattvono vistAra che. 1. jIva : AyuSya karmane yoge je jIve che ane jIvaze tene jIva kahevAya. je prANo (baLa, AyuSya ane zvAsocchvAsa)nA AdhAre jIvyA che, jIve ane jIvaze tene jIva kahevAya. pAMca indriya baLa prANa, traNa yogabaLaprANa, 47 0000000000000100000000000000000 AyuSya ane zvAsocchvAsa 'dravyaprANa' kahevAya. jJAnopayoga ane darzanopayoga sukha ane vIrya e 'bhAvaprANa' kahevAya. 2. ajIva : jene dravyaprANa ane bhAvaprANa na hoya tene ajIva kahevAya. 3. puNya : jeno udaya zubha hoya tevI 42 karma prakRti. 4. pApa H jeno udaya azubha hoya tevI 82 karma prakRti. 5. Azrava : zubha ane azubha karma grahaNa karavAnA hetuo. 6. saMvara : Azravano nirodha, AtmA tarapha AvatA karma pravAhane aTakAvavo. 7. nirjarAH pUrvabaddha karmono tapazcaryAthI ke bhogavaTAthI nAza. 8. baMdha : karma pudgalo sAthe jIva pradezano ekAtma saMbaMdha. 9. mokSa H sarva karmono nAza ane AtmAnuM AtmAmAM avasthAna. : AThe karmathI mukta banelA muktAtmAo siddha bane je lokanA agrabhAge siddhazilA che te mokSamAM birAje che. cha dravya H 1) jIvAstikAya : jJAna, darzana, cAritra, tapa, vIrya ane upayoga e jIvanAM lakSaNa che. na 2) dharmAstikAya : gati sahAyaka dravya che. mAchalImAM taLAvamAM taravAnI zakti che, paNa jo taLAvamAM pANI na hoya to tarIke zake nahIM, tema jIva ane jaDa padArthone gati karavAmAM eka padArthanI jarUra che jenuM nAma dharmAstikAya che. te padArtha cauda rAjalokamAM phelAIne rahela che. tenI bahAra jato nathI. jyAre badhA ja karmo khapAvIne jIva sIdho upara jAya tyAre mokSamAM aTakI jAya che paNa lokanI bahAra alokmAM jaI zakato nathI. alokamAM javAnI zakti to jIvamAM che, paraMtu tyAM javA mATe gati karavAmAM sahAya karanAra dharmAstikAya nAmanuM dravya cauda rAjalokanI bahAra alokamAM nathI. 3) adharmAstikAya : jIva ane jaDa padArthone sthira thavAmAM sahAya karanAra padArthane adharmAstikAya kahe che. 4) AkAzAstikAya : gatiane sthitivALA dravyone dharmAstikAya gati 48 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAmAM sahAya kare che. adhamastikAya sthiratA karavAmAM sahAya kare che ane AkAzAstikAya avakAza ApanAra che. 5) pudgalAstikAya : varNa, rasa, gaMdha ane sparzavALA rUpI padArthane pagalAstikAya kahevAya. pudra eTale pUraNa ane gala eTale galana. jemAM vadhAroghaTADo thato hoya te pudgala kahevAya. saDana (saDavuM) paDana (paDavuM) ane vidhvaMsana (nAza pAmavuM) te pulano svabhAva kahevAya. 6) kALa : je parivartana kare te kALa, navAne jana kare te kALa. bhUtakALa ane bhaviSyakALanI apekSAe kALa ananta che. bhUtakALa anaMta vItyo che ane bhaviSyakALa anaMta Ubho che. vartamAna kALa to eka samayano ja hoya che, je kALanuM sUkSmAtisUkSma rUpa che. vartamAna teno guNa che. hamaNAM je cAlI rahyo che te eka samayarUpa kALane nizcayakALa kahevAya. jyAre kalAka, divasa, rAtri, varSa, bhUtakALa, bhaviSyakALa vagere aneka prakAranA kALane vyavahAra kALa kahevAya. A cha dravyomAM 'kALa' sivAyanA pAMca dravyo astikAya kahevAya che, jenuM astitva hoya ane je pradeza samUha rUpe hoya tene "astikAya'nI saMjJA ApavAmAM Ave che. dharmAstikAya, adhamastikAya ane AkAzAstikAya te arUpI ane akhaMDa che, jyAre jIvAstikAya, pulAstikAya ane kALa A traNa dravyo anaMta anaMta che. bhAvanA (apekSA) . - 1) anitya bhAvanA - zarIra, sagapaNa nAzavaMta che. nitya nathI te satya samajAya che. * 2) azaraNa bhAvanA - jIvane zaraNa ApanAruM ja sthAyIpaNuM nathI. azaraNa bhAvanA mAtra AtmazaraNa prati jAgRta thavAnI preraNA Ape che. * 3) saMsAra bhAvanA - saMsAranI vicitra racanA, karmanA prakAro, manovikAranA ArvibhAvo kSaNekSaNe svArtha-rAgadveSanI pariNati jIvane kema thAya che tenuM ciMtana jIvane vItarAgatA prati dorI jaze. 4) ekatvabhAvanA-jIva ekalo Avyo che ane ekalo jaze te bhAvanuM ciMtana. - 5) anyatva bhAvanA - potAnA Atmatatva sivAya tamAma podgalika vastuo para che tevuM ciMtana. * 6) azuci bhAvanA - zarIramAM hADa-mAMsa-rUdhira, paru jevI azuci che. mAtra caitanya tatva ja pavitra ane zuddha che. - 7) Azrava bhAvanA - AtmA para AvatA karmonA pravAhane Azrava kahe che. mithyAtva, avirati, (avrata), pramAda kaSAya ane yoga (mana,vacana ane kAyAnA yoga) dvArA AvatA karmapravAhanI sAme vratanI chatrI dharavAnA ciMtanano puruSArtha. * 8) saMvara - karmanA pravAhane AvatA aTakAvavAnuM ciMtana, jAgRti ane purUSArtha. * 9) nirjarA - bAhya ane AtyaMtara tapa dvArA karmono kSaya karavo. 10) dharmabhAvanA - dAna-zIla-tapa ane bhAvanuM dharmabhAvanAmAM ciMtana karI AtmAne nirmaLa banAvavA mATe dharmabhAvanA che. 11) lokabhAvanA - bhavacakranA paribhramaNanA anitya sukhadu:khanuM ciMtana. 12) mAnavadurlabha bhAvanA- mAnavabhavamAM sAdhanA dvArA bodhiratnanI prApti mATenuM karmonA bhArathI bhAre banela AtmAne zuddha ane haLavo banAvavA mATe pUrvAcAryoe AtmazuddhinI paddhatio batAvI che. sarvaprathama bhAvanA para ciMtana 5. kArtikeyasvAmIe kareluM. mahopAdhyAya zrI vinayavijayajIe bAra bhAvanA ane cAra parAbhAvanAnuM zAMtasudhArasarUpe nirUpaNa karyuM che. bhAvanA eTale anuprekSA-aMtaradaSTi jovAthI AMtarathakSa khulI jAya che ane AMtaradarzanathI adhyAtma mArgane navI dizA maLe che. vairAgyavardhaka bAra bhAvanAo A pramANe che. ciMtana. bhAvanAnI kSitijano vistAra karAvanArI cAra parA bhAvanA :- 1) maitrI bhAvanA - A sRSTinA tamAma jIvo prati mAre maitrI che. AmAM kSamA bhAva abhipreta che. - 50 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 2) pramoda bhAvanA- guNavAnanA guNa joI AnaMda sAthe guNavAnanI anumodanA tathA prazaMsA karavI. * 3) karuNA bhAvanA - anyanA duHkha prati anukaMpAsa bIjAnA duHkha dUra karavA upAya karavA. - 4) mAdhyasthabhAva - jyAM potAnI zikhAmaNa-abhiprAya ke bhalAmaNa na cAle tevA trAsajanaka ke hRdayadrAvaka prasaMge anya prati samatAsaha upekSA ke mAdhyasthabhAva. jainAcAryoe batAvela A soLa bhAvanAo jIvanano AMtaravaibhava che. anuprekSA zubhamAMthI zuddha tarapha javAnI yAtrA che. A bhAvanAo dvArA jIva zAMtasudhArasanuM pAna karI jIvamAMthI ziva banavAnA rAja mArga prati jaI zake che. jina dharmanI vizvane aNamola bheTaH kSamApanA karavAno A prasaMga che. ApaNI bhUlono ekarAra karI kSamA mAgavAno ane bIjAnI bhUlonI darakAra na karI kSamA ApavAno avasara che. "aNamola che e karUNA, e bheTha lo pichANI haiyuM raDe to motI, ne AMkha raDe to pANI' kSamAbhAva game tevA aparAdhInuM hRdayaparivartana karAve che. kSamA krodhane jIte che. kSamApanAmAM vizvamaitrI abhipreta che. manane samatArasanA amRtakuMDamAM jhaboLI devAthI jIvanamAM kSamAnI maheka prasarI jaze. kSamA dharmanuM sUtraH kSamA rAkho, kSamA mAgo ane kSamA Apo. zaramAyA vinA kSamA mAgavI e jenonuM zaurya che. che jenadaSTie lokAloka | lokane traNa vibhAgamAM vaheMcyo che. 1. udgaloka - urdhvalokamAM vaimAnika devatAo. 2. adholokamAM nArakI ane bhavanapati devo ane 3. tIrachalokamAM manuSya tiryaMca Adi jIvo rahe che. ApaNe tIrthAlokamAM rahIe chIe. temAM asaMkhyAtA vANavyaMtara ane jyotiSI devo rahe che tathA asaMkhyAtA dvIpa-samudra che temAM Avela jaMbudvIpamAM rahIe chIe. temAM 15 karmabhUmi Avela che. 5. bharata kSetra, 5 Iravata kSetra ane pa mahAvideha kSetra che. tyAM asi-masi ane kRSinI kriyA karanArA manuSyo che ane tyAM ja tIrthaMkaro utpanna thAya che. [ ka leyA | kRSNa, nIla ane kApota lezyA, e adharma lesthAmAM pravRtti karavAnuM pariNAma batAve che ane teno patra ane zukala lezyA adharmamaya nathI. te AtmAne zubha, zubhatara ke zubhatama tema ja zuddha pariNAmanuM AcaraNa karavAnuM pariNAma batAve che. - para jaina dharmanA parvAdhirAja paryuSaNa parvano aMtima divasa eTale saMvatsarikSamApanA parva. A divase jaino saMvatsari pratikramaNa, AlocanA karI sRSTinA tamAma jIvone khamAve che. temAM e jemanI sAthe pUrve vaimanasya thayuM hoya tenI kSamA mAgI kSamA ApI sAmaMjasyanuM sarjana kare che. be hAtha joDI ' micchAmi dukkaDam' bolIe te kriyA thaI paraMtu e kriyAmAM hRdayanA sAcA bhAva bhaLe to ja e sAcI bhAva kSamApanA bane che. mUkIne jItavAnI kalA eTale kSamApanA. kSamApanA eTale kALajAmAMthI kaTutA, kaSAya ane kaDavAza kADhI nAkhavAnI yukti. kSamApanA eTale pazcAttApanA, bhAvakSamApanA eTale krodha, ahaMkAra AdinA bhArathI AtmAne mukta karavAnI kriyA. kSamAbhAva, vera-jhera, abolA choDAvI pUrvagrahothI mukta karAvI, visaMvAdI jIvanamAM saMvAda race che. ApaNA doSono ane bIjAne ApelI pIDA-duHkhono pazcAttApa 51 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0000000000000100000000000000000 saMjJA AtmA ane karmano anAdi saMbaMdha che. jaina dharmamAM darzAvela ATha karmomAM mohanIya karma sauthI vadhu prabaLa che. AtmA para teno moTo prabhAva che. sAta karmo to AtmAnA mULa guNo ane mULa svarUpane mAtra AvRtta kare che. jyAre mohanIya karma AtmAnA mULa guNasvarUpane vikRta kare che. A karmone kAraNe jIvAtmAmAM vividha manovRttio janme che tene jaina paribhASAmAM "saMjJA" kahe che. saMjJA eTale vRtti, saMjJA eTale mUrchA, saMjJA eTale Asakti. Adhunika manovijJAna tene sahaja svAbhAvika manovRttionA nAme oLakhe che. tene jainadarzane saMjJAnuM nAma ApyuM che. AvI dasa saMjJAo che. * 1) khAvAnI vRtti ane vicAra e AhArasaMjJA. 2) DaranI lAgaNI ane vicAra e bhayasaMjJA. * 3) jAtIyavRtti ane vicAra e maithunasaMjJA. 4) mAlikI hakka, mArApaNAnI vRtti - vicAra, mamatA ane Akti e parigrahasaMjJA. 5) gussAnI vRtti ane vicAra e krodhasaMjJA. 06) ahaMkAranI vRtti ane vicAra e mAnasaMjJA. 7) kapaTanI vRtti ane vicAra e mAyAsaMjJA. 8) lAlaca lubdhatA, bheguM karavAnI vRtti ane vicAra e lobhasaMjJA. 9) gADariyA pravAha jema gatAnugatika anukaraNIya vRtti ane vicAra e oghasaMjJA. 10) rUDhivAda heThaLa laukika mAnyatAne vaLagI rahevAnI vRtti ane vicAra e lokasaMjJA. jainadarzananuM aMga vyAkhyA prajJapti-bhagavatI sUtramAM kahyuM che ke nArakI (narkamAM vasatA) ne bhayasaMjJA, devomAM parigraha saMjJA, tiryaMca (pazu-paMkhI)mAM AhAra saMjJA ane manuSyagatimAM maithuna saMjJAnI adhikatA jovAmAM Ave che. 53 0000000000000100000000000000000 tapa, AhAramAM niyamana ane sAtvika AhArathI AhArasaMjJA pAtaLI paDe, anya jIvo bhaya na pAme tevuM vartana nirbhaya banAve, tapa, satsaMga ane sAdo sAtvika AhAra maithuna saMjJA pAtaLI pADe, dAna ane tyAganI bhAvanA parigraha saMjJA pAtaLI pADe che. pariSaha ane upasarga :- 'pariha' ane 'upasarga' jaina pAribhASika zabdo che, te aneka sthaLe vaparAyela jovA maLe che. je sArI rIte sahI zakAya ema che athavA je sArI rIte sahana karI levA joIe te pariSaha. jaina sAdhu-sAdhvIo pariSaha sahana kare che. tattvArtha sUtramAM pariSahanI vyAkhyA ApI che. saMyama mArgamAMthI calita na thavAne mATe tathA karmonI nirjarA mATe je sahana karavA yogya che tene pariSaha kahevAmAM Ava che. jaina zAstromAM bAvIsa prakAranA pariSaha gaNavAmAM AvyA che. 1) kSudhA, 2) pipAsA, 3) zIta, 4) uSNa, 5) daMza, 6) acela, 7) arita, 8) strI, 9) caryA, 10) naiSidhikrI, 11) zaiyA, 12) AkroSa, 13)vadha, 14) yAcanA, 15) alAbha, 16) roga, 17) tRNasparza, 18) mala, 19) satkAra, 20) prajJA, 21) ajJAna, 22) darzana. pariSahamAM bIjI rIte be prakAra bane che. 1. anukULa pariSaha. 2. pratikULa pariSaha. AvI paDeluM bhayaMkara kaSTa. kyAreka e kaSTa mAraNAntika paNa hoya, eTale mRtyumAM pariNamanAruM hoya che. jenA vaDe jIva pIDA vagere sAthe saMbaMdhavALo thAya che. tene upasarga kahe che athavA je pAse Ave che ane pIDita kare che, kaSTanuM upArjana kare che te upasarga che. devatAkRta, manuSyakRta ane tiryaMcakRta ema traNa prakAre upasarga che. zArIrika kaSTavALA upasargo te bAhya che. AtmasaMvedanIya prakAranA AtyaMtara upasargo kahevAya. bhagavAna mahAvIre sAdhuone ane sAdhaka AtmAone paripaha ane upasarga banne samatAbhAve sahana karI levAno bodha Apyo che. pariSaha sAmAnya rIte sahI zakAya tevA hoya. upasarga vadhu bhayaMkara hoya. upasargamAM karmakSayanA vadhu avakAza hoya. keTalAka pariSaha tIvra banatA upasargamAM pariName che. prabhAvanA :- upAzraya-derAsaromAM vyAkhyAna, pUjA ke koI dhArmika anuSThAna prasaMge emAM bhAga lenAra ke upasthita rahenAra sau koIne patAsA, sAkara, zrIphaLa, 5 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lADu, rokaDa nANuM, vAsaNa ke upakaraNa bheTa tarIke ApavAmAM Ave. te uparAMta tapazcaryA, jApa ke anya dhArmika prasaMge ghare ke dharmasthAnakomAM je bheTa ke lANI ApavAmAM Ave te mATe jainomAM prabhAvanA' zabda pracalita che. dharmano prabhAva jenAthI vadhe, dharma pratye AkarSaNa thAya tevI vaheMcAtI vastu mATe 'prabhAvanA' zabda sthUla arthamAM rUDha thaI gayo che. samyaka darzana, jJAna ane cAritrya rUpI ratnatrayanA prabhAvathI AtmAne prakAzamAna karavo tenuM nAma nizcaya prabhAvanA che. jaina dharmanA dareka kAryamAM ke anuSThAnomAM bhAvanAnuM ja vadhu mahattva che. bhAvanA karatAM sthUla prabhAvanAnuM mahattva vadhAre nathI, tenI samajaNa, jAgRti ane viveka jarUrI che. sarpAkata ane AtmA sudeva, suguru ane sudharma pratye zraddhAne samakti kahevAya. je rAgadveSathI para che te vItarAgI che te sudeva. je pote saMsAra sAgarathI tare ane anyane taravAnI sAcI samajaNa Ape te suguru. jenuM AcaraNa ahiMsA pradhAna ane vItarAgI thavA preratuM hoya te sudharma che. ratnatrayI : jinatatva, jJAna, darzana ane cAritra A traNane jJAnIoe mokSa mArganAM sAdhana gaNyAM che. samyaka jJAna : jinottatattvo paranI zraddhA Atmatatva paranI zraddhA pragaTe te jIvamAM, samyakatva pragaTayuM kahevAya ane A tattvo para azraddhA te mithyAtva kahevAya. samyakatva jIvanuM jJAna ja samyakajJAna kahevAya. samyaka caritra : rAgadveSa Adi vikArono abhAva sAdhI samabhAva keLavavo arthAta jIvanagata vaiSamyanA kAraNone dUra karavAno vivekapUrva puruSArtha te samya cAritra. samyaka darzana : tattvanA svarUpa sahita jIva Adi padArthonI zraddhA karavI tene samyaka darzana kahe che. samaktinA lakSaNa: sama : samAnabhAva. dhULa ane sonuM samAna gaNe che. saMvega : mokSaprAptinI tAlAvelI. nirveda : saMsAra pratye udAsInatA. udAsInatA Ave tyAre vedarahita thavAya. veda-icchA (viSaya-vAsanAnI) AsthA : zraddhA. anukaMpA : karuNA, dayA. AtmA : jainadharma e Atmadarzana che. ahIM sarva kriyAo AtmalakSI che. cha pada dvArA AtmAnI vAta karI che. AtmA che, nitya che, AtmA karmano kartA che. karela karma bhogavanAra bhoktA che. karmamuktithI AtmAno mokSa paNa thAya che ane mokSa meLavavAno upAya sudharma batAvela che. AtmAno mULa guNa jJAna che ane te anaMta vIryano dhAraka che. dareka bhavi AtmA paramAtmA thavAnI lAyakAta dharAve che. zrAvakanA manoratha : zrAvaka-zrAvikA evI bhAvanA bhAve ke kyAre huM AraMbha parigraha ocho karI zrAvakanA bAravratanuM pAlana karato saMsAratyAga karI sAdhujInA paMcamahAvratanuM pAlana karyuM ane e karatAM karatAM mane samAdhimaraNa paMDita maraNa maLe. kapAya : kam + A = kaSAya. karyuM eTale saMsAra. Aya-AvavuM. vRddhi, jenA kAraNe saMsAranI vRddhi thAya te kaSAya. AtmaguNone haranAra mukhya cAra kaSAyo che. krodha, mAna, mAyA ane lobha. 14 svapna : tIrthaMkaranA garbhapraveza vakhate tenI mAtAne AvatAM. siMha, hAthI, dhvaja vagere cauda svapno tIrthaMkaranA viziSTa guNono saMketa Ape che. amaMgala : svastika, kaLaza, mInayugala vigere AThane maMgala pratIko gaNyAM che. sAmaiMka bharata, sahAya, svAmIvAtsalya pUrvAcAryoe sAdharmikone sahAya karavAnuM zrAvakonA kartavyomAMnu eka kartavya gaNAvyuM che. mArA sahadharmI vyaktine vaidakIya (meDikala), zikSaNa, rojagArImAM sahAya karavI te kartavya che. vaLI sAdharmikone dharma pamADavAmAM, pavitra tIrthonI kSetraparzanA, tIrthayAtrA karAvavI te paNa sAdharmika bhaktino eka pavitra prakAra che. dIkSA mahotsava, pratiSThA, saMvatsarI pachInA divasomAM ane evA prasaMgomAM svAmIvAtsalya saMghajamaNa yojavAmAM Ave che jethI sAdharmiko sAthe maLe che ane saMghabhAvanA prabaLa bane che. jinazALA, jena zikSaNa ane jaina sAhitya saMzodhana saMsthA jaina dharmamAM bALako, yuvAno, sAdhako ane jijJAsuone jainazikSaNa ApavA mATe je nazALAo ane vividha prAMta bhASA ane phirakAo dvArA potAnI papa 56 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainazikSaNa saMsthAo, zikSaNa borDa calAvavAmAM Ave che. keTalIka yunivarsiTIo, kaoNleja ane saMsthAo dvArA jainolaoNjInA sarTiphikeTa, DiplomA korsa calAvavAmAM Ave che. keTalIka yunivarsiTImAM jainolaoNjImAM M.A. ane Ph.D.nA abhyAsa karavAnI paNa vyavasthA che. sAmAnya rIte jainazALAo upAzraya, derAsaranA saMgho, TrasTo ane anya saMsthA dvArA calAvAya che. videzomAM paNa jaina seMTarsa potAnA bALako mATe jaina zikSaNanI vyavasthA kare che. 'laeNka eNnDa larna' ane 'mejika Taca' jevI jainazikSaNanI viziSTa saMsthAo paNa zikSaNanuM suMdara kArya karI rahI che. vizvabhAratI lADanuM jaina yunivarsiTI, ArA, gujarAta vidyApITha-amadAvAda, jainolaoNjI (muMbaI yuni.), jainolaoNjI (cennaI), zivAjI yuni. oNpha jaina cera (kolhApura), ema.ema. jaina cera yuni oNpha pUNe, jainolaoNjI somaiyA kaoNleja, prANagura jaina risarca senTara-ghATakopara (muMbaI) anekAMta risarca seMTara (bAhubalI), ela.DI. insTi. (amadAvAda), bhogIlAla ela. insTi. (dilhI), mahAvIra adhyayana kendra-kobA, ToDaramala smAraka TrasTa (jayapura), anekAMta bhAratIamadAvAda, kuMdakuMda vidyApITha (Indora), virAyalama-pUNe, uvasaggahara sAdhanA TrasTa (jaina Agama mizana) ghATakopara-muMbaI vagere saMsthAo jainasAhitya saMzodhananuM kArya kare che. I videzamAM jena hastaprato ane graMtho ! videzamAM vidvAno ane temAMya khAsa karIne yuropiyana skolarsa jevA ke jI. bahalara, haramana jekobI, sI. benDAla, epha.ela. pUle, Dabalyu zubIMga, ela. AsaDo ane bIjA keTalAka vidvAnoe jaina hastaprata ane anya sAhitya saMzodhanamAM rasa lIdho tenA kAraNe bhAratamAMthI keTalIka hastaprato ne amUlya alabhya graMtho jarmanI, osTrIyA, ITalI, phrAMsa, amerikA, osTreliyA, keneDA ane galphanA dezomAM gayA. mukhyatve dhI briTiza lAyabrerI, dhI briTiza myujhiyama, dhI vikToriyA eNnDa AlbarTa myujhiyama, dhI velakama TrasTa, okSapharDa yunivarsiTI lAyabrerI, kembrIja yuni. lAyabrerI, royala eziyATIka sosAyaTI, ITAlInI lorensa yunivarsiTI, sTensagarbha yunivarsiTI, bAIbaliyo heDa nezanala DI phrAnsa (perisa), viyenA yunivarsiTI, barlina, raziyA, yunAITeDa sTeTa oNpha amerikAmAM jaina hastaprato ane graMtho che. videzamAM jaina pratimAo utkRSTa kakSAnI zilpakRtiovALI jaina pratimAo atyAre videzamAM che. IsunA bIjA saikAthI mAMDIne paMdaramI sadImAM banelI vividha jaina mUrtio jemAM tIrthaMkara paramAtmA, zAsanadeva, zAsanadevIo ane pakSanI pratimAono samAveza thAya che. bhAratanA vividha prAMtomAMthI gayelI A pratimAo hAla vikToriyA AlbarTa myujhiyama-laMDana, briTiza myujhiyama-laMDana, myujhiyama perisa, rIcabarga jhayurIca nezanala myujhiyama okSapharDa, dInjApura myujhiyama-baMgalAdeza, vI. rIsarca myujhiyama rAjAzAhI-baMgalAdeza, myujhiyama oNpha phAIna ArTsa-bosTana (amerikA), klerelaeNnDa myujhiyama oNpha ArTsa (amerikA). Denavara ArTa myujhiyama (amerikA), viliyama rokahIla gelerI oNpha ArTsa (kansAsa) amerikA, Dekkana myujhiyama (bAMgalAdeza), siTI ArTsa oNpha amerikA (zikAgo). jaina dharmanA pariprekSyamAM j jIvakathA ane zAhAra saha-astitvano siddhAMta jaina dharmano pAyo che. jIvo ane jIvavA do, ahiMsA, karuNA ane dayAno dharmanA avibhAjya aMgarUpe svIkAra thayo che. jaina dharmamAM gAyo ane gauvaMzanI jALavaNIne prathamathI ja mahattva ApavAmAM Avela. bhagavAna mahAvIranA zrAvako AnaMda, kAmadeva, cUlanI pitA-culaNi zataka, kuMDakaulika-surAdeva-mahAzataka vi. pAse moTI saMkhyAmAM gophalo hatA. gaurakSA mATe pa8 ...... pa7 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 000000000000000000000000000000 pU. vijayasena, pU. harivijayajI, pU. zAMtidAsamuni jANItA hatA. jIvadayAnA kSetre kumArapALa rAjA ane pU. hemacaMdrAcAryanuM kArya ananya hatuM. gaurakSA-pazurakSA pAMjarApoLanA kSetre jainonuM moTuM yogadAna che. pazucikitsAlayo, pAMjarApoLanI jamInanA mahattama upayoga dvArA tene pagabhara banAvavI, nIraNa kendro, cariyANone gaucaranA rakSaNanuM kArya, gau pedAzo aMge saMzodhana kendro, kUtarAne roTalo, kabUtarane caNa, pakSIonAM sAravAra kendro, kUtarAne sarakArI IlekTrokaTIMga kendramAM jatA bacAvI vastIniyaMtraNa oNparezana karAvavAnuM kArya jaino jIvadayA dvArA kare che. rAsAyaNika khAtarane badale sendriya khAtara dvArA sajIva khetInI jaino himAyata kare che. jIvadayAne mAtra jainonI kuLadevI na gaNatA mAnavadharmanA maMdiramAM jIvadayAnI pratiSThA karatAM vizvamaitrInA darzana thaze. mAnavo mATe mAMsAhAra susaMgata nathI. mAnavazarIranI racanA batAve che ke te zAkAhArI prANI che. asad AhAranA pariNAme dehastha saptadhAtu ane aMtasrAvI graMthiomAM rAsAyaNika parivartana thAya che. tenAthI zArIrika ane mAnasika viparIta asaro thAya che ane tenAM kAraNe manamAM vikRti pese che. mananuM cAMcalya, cittavikAra kaSAya Adi bhAvo jevA ke krodha, irSA, prakopa, tIvra lAlasA, nidrA-prema vagere vikRtitI manuSya bahArathI ane aMtaramanathI khaLabhaLI uThe che. mAMsAharathI kudaratI saMpattino vyaya thAya che ane paryAvaraNanuM asaMtulana thAya che. pRthvI para kaMpano, sunAmI jevAM tophAno thavAnI zakyatA hiMsA ane katalathI vadhe che. zAkAhArano vicAra ane AcAra mAtra peTa bharavA mATe nahIM, paraMtu lohInI nadIo baMdha karavA mATe che. krUratAne badale vAtsalya prema ane karuNAnA saMskAra mATe che. vyaktigata kuTuMba jIvana ane rASTranI sukhazAMti mATe che. vartamAna jIvana samAdhimaya banAvavAne ane paralaukika hita mATe che. zAkAhAra ane jainAhAramAM paNa jaino kAMdA-baTATA, gAjara, mULA jevA padArthone abhakSya gaNe che. jIvanazailInI sAtvikatA ane jIvadayAne kAraNe pada 000000000000000000000000000000 anaMtakAyayukta abhakSyano AhAra jaino kadI karatA nathI. bhAratabharamAM jaino hajAro gauzALA, pAMjarApoLa ane pazukalyANa kendro calAvI jIvadayAnuM jatana kare che. deza-videzamAM jaina saMgaThano ane jainonuM cogaDAna dezanA vepAra-udyoga kSetre jainonuM aneruM yogadAna che. videzamAM paNa samRddha jaino potAnA vepAra-dhaMdhA calAve che. dezamAM kara-verA bharavAmAM jaino agresara che. bhAratanI keTalIya sAmAjika, zaikSaNika, dhArmika, tabIbI (meDikala) saMsthAomAM jainonuM moTuM yogadAna che. haoNspiTalsa, kaoNleja ane skUlo, TAuna haoNla, dharmazALA vagerenI sthApanA karavAmAM jainoe potAnA dAnano pravAha satat vahAvyo che. prAMta, bhASA ane dharmano bhedabhAva rAkhyA vinA samagra dezamAM dareka kSetramAM jainonI sakhAvato che. moTA bhAganI jIvadayA saMsthAo pAMjarApoLa ane gauzALA jainonA Arthika anudAnathI nabhe che. jyAre jyAre deza para rASTrIya Aphata, sArvabhaumatva ane saMrakSaNano baghna, dharatIkaMpa, pUra, durAya, (ativRSTi-anAvRiSTi ke vAvAjhoDuM jevI kudaratI Aphato vakhate deza ane videzamAM vasatA jainonuM utkRSTa yogadAna hoya che. rASTrIya ane AMtararASTrIya vyApa dharAvatI jaina sozyala grupa ane jaina jAgRti senTarsa jainonI agraNI sAmAjika saMsthA gaNAya. zvetAMbara ane digaMbaronI kaoNnpharansa ane jaina mahAsaMgho, upAzraya, dharmasthAnako ane derAsarane lagatAM dhArmika saMgaThano che. ANaMdajI kalyANanI peDhI jevI saMsthAo, tIrthonA vahIvaTa karatI saMsthAo che. A uparAMta tIrtha saMrakSaNa samitio ane sAdhu saMrakSaNa samitio, tIrthonA rakSaNa, sAdhu-sAdhvIonA dIkSA vagerenuM niyamana kare che. dareka jaina saMgho potAnA bALakone dhArmika saMskAra ApavA mATe pAThazALA, jainazALA calAve che. bhArata ane videzamAM pAkSika, mAsika, dvimAsika, vividha bhASAmAM 350thI vadhu jaina dharmanA sAmayika ke mukhapatra niyamita pragaTa thAya che. phrikA, jJAti, prAMta, gaccha ane saMpradAyane dhoraNe deza-videzamAM hajAro jaina saMsthAo che. 60 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina yuvaka saMgha, jaina adhyAtma sTaDI sarkala, bhArata jaina mahAmaMDaLa, bhagavAna mahAvIra memoriyala samiti, dilhImAM jainonA dareka phirakAnA sabhyo hoya che. vIrAyatana (rAjagRhI) zAMti niketana sAdhanA kendra (tIthala) DIvAIna noleja sosAyaTI (muMbaI) jevI saMsthAo deza-videzamAM jaina dharmano pracAra ane vyasanamukti, zAkAhAra vagerenuM suMdara kArya kare che. vIrAyatana jevI saMsthAo to haoNspiTalsa ane skUlo paNa calAve che. munisaMtabAlajI prerita vizva vAtsalya prAyogika saMgha paNa mAnavakalyANanI pravRttio calAve che. a. bhA. che. sthAnakavAsI jaina kaoNnpharansa muMbaImAM kAryarata che. jainonI keTalIya saMsthAo cauvihAra hAusa, sastA daranA sAtvika bhojana mATenI bhojanAlayo, hAusiMga kaoNlonIo, kliniko, seniToriyama (ArogyadhAma) vagere kAryo kare che. keTalIya saMsthAo, sagapaNa mAhitI kendro, samUhalagno ane keTalIya viziSTa sAmAjika sevAo kare che. jIto-jaina inTaranezala TreDa orgenijhezana aneka vividhalakSI pravRtti kare che. tenI "zramaNa Arogyam" saMtonI tabIbI sevAnuM kArya kare che. zikSaNa, rojagArI, vepAravRddhi ane sAhityanA kAryo kare che. jIo jaina inTaranezanala orge) zrAvaka Arogyam sahita vividha sevAkAryo kare che. - pU. AtmArAmajI ma.sA.nI preraNAthI 1893mAM vIracaMda rAghavajI gAMdhI vizvadharma pariSadamAM amerikA gayA ane temaNe videzamAM prathama jaina dharma pracAranA dvAra kholyAM. videzamAM paNa jaina saMgaThano jinAlayo, svAdhyAya kendro ane sAmAjika sevAonAM kAryo kare che. jaina inTaranezanala merDaTezana seMTara (amerikA). vaNika navanAta esosiyezana (laMDana), pheDarezana oNpha jaina esosiyezana ina northa amerikA (jenA), insTiTayUTa oNpha jainolojI (yu.ke.), jaina esosiyezana enTavarpa beljiyama, siMgApora jaina rilIjIyasa sosAyaTI, jaina esosiyezana oNpha hoMgakoMga ane nepAla A badhI videzanI saMsthAo ane aneka bhAratIya jaina saMsthAonA saMgaThana mATe tAjeramAM varlDa jaina kaoNrporezana nAmanI vaizvika stare jainonI saMgaThana saMsthAnI sthApanA karavAmAM AvI che. | jinazAsana - parivAra jaina dharma pALatA tamAma sAdhu-sAdhvI, zrAvaka-zrAvikAo (caturvidha saMgha) mahAvIranAM saMtAna che. AcAra, prAMta, bhASA ane vyavasthAne kAraNe teo alaga alaga saMpradAya, gaccha ke phrikAmAM vaheMcAyelAM che. vartamAna samayamAM jainonI vasatI aMdAje kula eka karoDa karatAM vadhu thavA jAya che, jeno vasavATa samagra bhArata ane videzomAM sarvatra thayelo jovA maLe che. paMcamahAvratanuM pAlana karanAra jaina sAdhuo samagra bhAratabharamAM vihAra kare che. dariyApAranA dezomAM, terApaMthI samaNa-samaNI, digambara, vidvAno-paMDito, vidhikAro, zrAvaka-zrAvikAo jaina dharmano prasAra-pracAra kare che ane amuka jagyAe jaina maMdiro thayelA jovAya che. pU. devacaMdrajIsvAmI ane pArdhacaMdrajIsvAmIne anusarato varga khataragaccha ane pArzvagaccha rUpe prasiddha che. mUrtipUjaka saMpradAyanA A. buddhisAgarasUri zAsanasamrATa A.nemisUrizvarajI, paMjAba kesarI AtmArAmajI ma.sA., pU. vijayavallabhasUri, AgamodhdhAraka A. AnaMdasAgara sUrizvarajI, AcArya rAjendra sUrizvarajI (tInayuI) vigere mahAna AcAryo thaI gayA. pU. amolaka draSijI, A.pU AnaMda pijI, A. pU. devendra ma.sA., A pU. hastimalajI, A.pU javAharalAlajI, A.pU. nAnAlAlajI, A pU. jItamalajI, A.pU. samarthamalajI, pU. zAsIlAlajI, pU. dharmasiMhajI svAmI, pU. DuMgarasiMhajI, pU. ajarAmarajI, pU. tapasvI mANekacaMdrajI, saurASTra ke sarI prANalAlajI mahArAja, pU. pU. ja zAjI ma.sA., pU. puruSottamajI, pU. ratnacaMdrajI, pU. IzvaralAlajI, pU. caMpakamuni, pU. mANekacaMdajI, pU. jayamalajI ma.sA, jevA aneka mahAna saMto sthAnakavAsI saMpradAyamAM thaI gayA. A. bhikSu kAlagaNI ane A. tulasI, A. mahAprajJa jevA mahAna saMto terApaMtha saMpradAyamAM thaI gayA. AcArya samaMtabhadra, AcArya jitasena, A. ravisena, A. devasena, A. vidyAnaMdI, A. zAMtisAgarajI jevA mahAna saMto digaMbara paraMparAmAM thaI gayA. Ama, bhAratamAM aneka sAdhvIjIo ane sAdhujIo vicaraNa karI rahela che. zArIrika svAsya ane avasthAne kAraNe keTalAMka mahArAja-mahAsatIjIo anukULatA mujaba dharmasthAnakomAM sthiravAsa karI dharmasAdhanA karI rahela che. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ! samagra jana saMpahAthInA patha ga Napati : .vartamAna AcAryanI saMkSipta thAkI...? krama, saMkhyA, gacchAdhipati AcAryonA nAma ane saMpradAya, gacchAdhipati sthAnakavAsI sa. 1.gacchA. zrI girIzacandra ma.sA. - goMDala saM. | 5.gacchA. AcArya zrI bhAlacandrajI ma.sA. - ajarAmara 2.gacchA. zrI prakAzacaMdrajI ma.sA., dajJAnagaccha | 6.gacchA. zrI amIcaMdajI ma. sA., boTAda saMpradAya 3.gacchA. zrI uttamamuni ma.sa., samartha gacchA 7.gacchA. zrI saradAramunijI ma.sA., baravALA saMpradAya 4.gacchA. zrI prakAzacandrajI ma.sA., gura madana zvetAMbara mUrtipUjaka gacchAdhipati AcArya AcArya gacchA. AcArya pupAlarrIjI, rAmacandrasUrI sahita 23 AcAryo AcArya pada zvetAMbara sthAnakavAsI saMpradAyanA AcAryo 1.AcArya zrI zivamunijI ma.sA., zramaNa saMgha | 7.AcArya zrI jJAnacaMdrajIna ma.sA., arihaMtamAga 2.AcArya zrI hIrAcaMdrajI ma.sA., ratna saMgha | 8.AcArya zrI sudarzanalAlajI ma.sA., nAnaka saMpradAya 3.AcArya zrI rAmalAlajI ma.sA., sAdhumArgI | 9.AcArya zrI abhayamunijI ma.sA., haMsagAmIlAlajI 4.AcArya zrI vijayarAvajI ma.sA., zAMti krAMti | 10AcArya zrI virendranijI ma.sA., dariyApurI 5.AcArya zrI zubhacandrajI ma.sA. jayamala saMpradAya | 11.AcArya zrI sUrijI ma.sA., kaccha nAnI 5. 6.AcArya zrI subhadramunijI ma.sA. mAyArAmajI | 12.AcArya zrI navIna RSijI ma.sA., khaMbhAta AcArya zrI siddhisUrIjI saMpradAya AcArya zrI aravindasUrIjI ma.sA. sahita 7 AcAryo AcArya zrI nItisUrIjI saMpradAya AcArya zrI anaMtabhadrasUrIjI ma.sA. sahita 6 AcAryo panyAsa zrIdharma vi. ma. DehalA saMpradAya AcArya zrI yazobhadrasUrIjI ma.sA. sahita 7 AcArya AcArya zrI bhaktisUrIjI saMpradAya AcArya zrI hemacandrasacarIjI ma.sA. sahita 6 AcAryo AcArya zrI labdhisUrIjI saMpradAya AcArya zrI amarasenasUrIjI ma.sA. sahita 14 AcAryo AcArya zrI kezarasUrIjI saMpradAya gacchAdhipati AcArya (1) eka ja AcArya AcArya zrI dharmasUrIjI saMpradAya AcArya zrI kanakaratnasUrIjI ma.sA. sahita 8 AcArya AcArya zrI zAMticandrasUrIjI saMpradAya AcArya zrI rAjazekharasUrIjI ma.sA. sahita 2 AcAryo AcArya zrI vallabhasUrIjI saMpradAya (1) AcArya zrI dharmadhuraMdharasUrIjI ma.sA. 1 acArya trista gaccha saMpradAya (1) gacchAdhipati AcArya zrI jayaMtasenasUrIjI AcArya zrI vijayavallabhasUrIjI saMpradAya (2) AcArya zrI jinacandrasUrIjI ma.sA. sahita 2 AcArya AcArya zrI zAMticandrasUrIjI saMpradAya (3). AcArya zrI somasundarasUrIjI ma.sA. AcArya zrI himAcalasUrIjI saMpradAya AcArya zrI ravizekharasUrIjI ma.sA. - eka (1) AcArya AcArya zrI buddhisAgarajI saMpradAya AcArya zrI manoharakIrtisAgarajI ma.sA. sahita 7 AcAryo AcArya manizrI mohanalAlajI saMpradAya AcArya zrI suyazamunijI ma.sA. sahita 3 AcArya tristutika saMpradAya (3) AcArya zrI bhIkhendrazekhajIsUrIjI ma.sA. eka (1) AcArya zvetAMbara mUrtipUjaka saMpradAyanA pUjya AcArya AcArya rAmacandrasUrIjI saMpradAya AcArya zrI lalitazekharasUrIjI ma.sA., sahita 44 AcAryo AcArya zrI bhuvanabhAnusUrIjI saMpradAya AcArya zrI jagacaMdrasUrIzvarajI ma.sA. sahita 23 AcAryo zrI AnaMdasAgarasUrizvarajI saMpradAya, AcArya zrI naMdavardhanasUrIzvarajI ma.sA., pAlitANA sahita 26 AcAryo AcArya zrI kalApUrNa surIzvarajI ma.sA. - saMpradAya vAgaDa AcArya zrI kalAprabhasUrIzvarajI ma. sA. sahita 9 AcAryo AcArya zrI nemIsUrIjI saMpradAya AcArya zrI nayapadrasUrIjI ma.sA. sahita 29 AcAryo Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ acalagaccha saMpradAya (vidhi pakSa)| AcArya zrI amRtasUrIjI saMpradAya tapasvI AcArya guNodayasAgara ma.sA. | AcArya zrI hemendrasUrIjI ma.sA., eka (1) AcArya AcArya zrI kalAprabhasAgarasUrIjI ma.sA.| anya saMpradAya be (2) AcArya | AcArya zrI AnaMdadhanasUrIjI ma.sA. sahita be (2) khAttaragaccha saMpradAya. AcAryo AcArya zrI kailAsasAgarajI ma.sA. zvetAMbara terApaMtha saMpradAyanA AcArya nAkoDAjI eka (1) AcArya AcArya zrI mahAzramaNa che. terApaMtha - dilhI eka AcArya zrI mohajItavijayajI (1) AcArya - saMpradAya digaMbara saMpradAnA AcArya AcArya zrI yugabhUSaNasUrIjI ma.sA., | AcArya zrI vidyAsAgarajI mahArAja, vidisA sahita 84 ahamadAbAda eka (1) AcArya | AcAryo. ( saujanya - saMskArasAgara patrikA, samagra jaina cAturmAsa sUci 2014) vartamAna sthAnakavAsI sAdhu-sAdhvIjI saMpradAya | kula | kula | kula | kula AcAryo cAturmAsa munirAja satIjIo | 1. zramaNa saMgha 1 1 346 | 265 | 1011 | 1276 2. svataMtra 8 | 317 | 288 | 053 | 1441 3. bRhadgu jarAta| 4 | 345 | 130 | 1085 | 1215. li ... .. 13 | 1008. | 683 3249 | 3932 guNavaMta baravALiyanAM pustako nuM sarjana tathA saMpAdana ) khAMbhA (amarelI)nA vatanI guNavaMtabhAIe c.A. sudhI abhyAsa karyA bAda, hAla, TekSaTAIla inDasTrImAM pravRtta che. jaina kaoNnpharansanA maMtrI, munizrI saMtabAlajI prerita vizvavAtsalya prAyogika saMgha, muMbaI - cIMcaNI, kalpataru sAdhanA kendra-devalAlI, porasadhAma saMgha -ghATakopara, prANaguru jaina seMTara, ema. bI. baravALiyA phAunDezananI spaMdana holIsTIka InsTiTyUTa vageremAM TrasTI che. ghaNI saMsthAonA mukhapatramAM taMtrI tarIke sevA Apela che. amerikA, siMgApora vageremAM temanAM saphaLa pravacano yojAyAM che. temanAM dharmapatnI madhubahene hindI sAhityamAM DaoNkTareTa karela che. * hRdayasadeza * prIta-guMjana * zrImad rAjacaMdra eka darzana * amRtadhArA * samarasena vaparasena kathA - saMkalpa siddhinA sopAna Glimpsis of world Religion * Introduction to Jainisim . Commentray on non-violence * Kamdhenu (wish cow) * Glorry of detechment Stil * bhAratIya saMskRtimAM dAnabhAvanA * bhAratIya saMskRtimAM gurumahimA * jJAnadhArA (bhAga 1 thI 12) (jaina sAhitya jJAnasatramAM vividha vidvAnonA prastuta thayelA nibaMdho ane zodhapatronA saMgraha). * kalApIdarzana (DaoN. dhanavaMta zAha sAthe) * adhyAtmasudhA (DaoN. madhubahena baravALiyA sAthe) * vicAramaMthana * dArzanika dRSTA * jainadharma (paricaya pustikA) * ahiMsA bhImAsA (DaoN. kanubhAI zeTha sAthe) * caMdrasena kathA (DaoN. kanubhAI zeTha sAthe) * amaratAnA ArAdhake. * adhyAtmaniSTa saMtabAlajI * ApanI sanmukha * marma sparza (DaoN. jayaMta mahetA sAthe) * vItarAga vaibhava Agama darzana - jJAnasAdhanA ane sarasvatI vaMdanA * vidhavAtsalyano saMkalpa * vAtsalyanuM amIjharaNuM (mAtRvAtsalyanAM vividha svarUpo) * sarvadharmadarzana (vizvanA mukhya dharmono paricaya) * aNagAranAM ajavALAM (pro. pravINAbahena gAMdhI sAthe) * uranirjhara (kAvya saMgrAma) * tapAdhirAja varSItapa * dAmpatyavaibhava (dAMpatyajIvanane lagatA lekhono saMcaya) * uttama zrAvako * bhagavAna mahAvIra ane saMyamajIvana * mRtyunuM smaraNa (mRtyu ciMtana) * Aagam An Introduction Development & Impact of Jainism in India & abroad. * jaina patrakAratva adhyAtma AbhA* zrI uvasagahara stotra : eka adhyayana * zrutajJAnanAM ajavALAM * zaileSI (AlocanA ane upAsanA) * jaina dharmanA covIza tIrthaMkaro E-mail : gunvant.barvalia@gmail.com vartamAna samagra jaina saMpradAyanAM sAdhu-sAdhvIjI | kula | kula | kula | kula | kula saMpradAyanA AcArya cAturmAsa munirAja | sAdhvIjI | ThANA. zre. mUrtipUjaka | 222 | 1984 1 2050 7082 | 9132 che. sthAnakavAsI 13 1008 683 3249. 3932 digaMbara 85 | 293 | 743 | 732 | 1475. che. terApaMthI | 1 | 118 | 168 | 557. - 725 kula ... ... ... | 313 | 3313 | 3644 111,620 | 15,264 vartamAnamAM samagra jaina samAjamAM kula 15264 sAdhu-sAdhvIjIo vidyamAna che. A pustikAmAM jinAjJA viruddha kAMI lakhAyuM hoya to trividhe micchAmI dukkaDaM. 65 66