Book Title: Agam Sutra Satik 26 Mahaprtyakhyan PainngSutra 03
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/003360/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ आगमसुवाणि (एटीकं) भाग: - १४ जु नमो नमो निम्मल दंसणस्स संशोधक सम्पादकश्च : मनि दीपरत्नसागर Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ बालब्रह्मचारी श्री नेमिनाथाय नमः नमो नमो निम्मल दंसणस्स श्री आनंद-क्षमा-ललित-सुशील सुधर्मसागर गुरुभ्योनमः आगम सुत्ताणि (सटीक) भा । भाग:-१४ निरयावलिकाउपाङ्गसूत्र, कल्पवतंसिकाउपाङ्गसूत्रं, पुष्पिकाउपाङ्गसूत्रं, पुष्पचूलिकाउपासूत्रं, वृष्णिदशाउपाङ्गसूत्रं .. चतुःशरणप्रकीर्णकसूत्र, आतुरप्रत्याख्यानप्रकीर्णकसूत्रं, महाप्रत्याख्यानप्रकीर्णकसूत्र, भक्तपरिज्ञा प्रकीर्णकसूत्रं तंदुलवैचारिकप्रकीर्णकसूत्र, संस्तारकप्रकीर्णकसूत्रं गच्छाचारप्रकीर्णकसूत्रं, गणिविद्याप्रकीर्णकसूत्रं . देवेन्द्रस्तवप्रकीर्णकसूत्रं, मरमसमाधिप्रकीर्णकसूत्रं ___- संशोधकः सम्पादकश्चः : मुनि दीपरत्नसागर ता. १४/४/२००० रविवार २०५६ चैत्र सुद ११ ४५. आगम सुत्ताणि-सटीक मूल्य रू.११०००/卐 आगम श्रुत प्रकाशन ॥ ------- संपर्क स्थल :"आगम आराधना केन्द्र'' शीतलनाथ सोसायटी विभाग-१, फ्लेट नं-१३, ४-थी मंझिल, व्हायसेन्टर, खानपुर, . अहमदाबाद (गुजरात) Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ विषयानुक्रम आगमाः-१९.....३३ विषयानुक्रमः विषयः | पृष्ठाङ्कः मूलाङ्कः विषयः पृष्ठाङ्कः । २६ २ ४८ ४८ |१९| नियावलिकाउपाङ्गसूत्रस्य विषयानुक्रमः | [१-१९ / अध्ययन-१ कालः | ५ | -२१ | अध्ययनानि-३......१० | २० | अध्ययनं-२ सुकालः | २६ | | कृष्णः, सुकृष्णः इत्यादि |२०| कल्पवतंसिकाउपाङ्गसूत्रस्य विषयानुक्रमः | अध्ययनं-१ पद्मः २७| ३-५ | अध्ययनानि-३.....१० अध्ययन-२ महापद्मः | २८ । भद्रः, समुद्रः इत्यादि २१ पुष्पिकाउपाङ्गसूत्रस्य विषयानुक्रमः १-३ | अध्ययनं-१ चन्द्रः ३० -९ | अध्ययनं-५ पूर्णभद्रः -४| अध्ययनं-२ सूर्यः ३२ | -१० | अध्ययनं-६ माणिभद्रः -७ अध्ययन-३ शुक्रः ३२ -११ अध्ययनानि-७......१० अध्ययन-४ बहुपुत्रिका | । ४० | दत्तः, शिवः इत्यादि | २२ पुष्पचूलिकाउपाङ्गसूत्रस्य विषयानुक्रमः | | अध्ययन-१ भूता ५० ३ अध्ययनानि-२.....१० |२३| वृष्णिदशाउपाङ्गसूत्रस्य विषयानुक्रमः | | १-३ | अध्ययन-१ निषदः ५३ | ४-५ अध्ययनानि-२.....१२ |२४| चतुःशरणप्रकीणर्कसूत्रस्य विषयानुक्रमः | | १-७ | आवश्यक-अधिकारः । ५८ | -५४ | दुष्कृतगर्दा | मंगल-आदिः | ६० | १८ | सुकृत-अनुमोदना । -४८ | चतुःशरण ६१ | -६३ | उपसहार: ४९ १-३॥ ५२ । ५७ ५७ - - - ७४ S'S ७८ २५ आतुरप्रत्याख्यानप्रकीर्णकसूत्रस्य विषयानुक्रमः १-१० | प्रथमा-प्ररुपणा | ७९ | .४५ | असमाधिमरणं -३३ प्रतिक्रमणादि आलोचना । ८१ | -७१ | पंडितमरण एवं -३६ | आलोचनादायकः-ग्राहकः । ८६ | आराधनादिः - lonal Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ विषयानुक्रमः मूलाङ्कः। विषयः पृष्ठाङ्क: मूलाङ्क: विषयः पृष्टाङ्कः २४ २६/ महाप्रत्याख्यानप्रकीर्णकसूत्रस्य विषयानुक्रमः १-२ | मङ्गलं | ९३ | -१७ भावना __-७ | व्युत्सर्जन, क्षमापनादि ९३ / -३६ | मिथ्यात्वत्याग, आलोचनादि | ९५ -१२ | निन्दा-गर्हाआदि । ९४ |-१४२ | विविध धर्मोपदेशादि | ९७ २७| भक्तपरिज्ञाप्रकीर्णकसूत्रस्य विषयानुक्रमः १-४ | मङ्गलं, ज्ञानमहत्ता |११० -२३ | आलोचना प्रायश्चित् १११ | ७| शाश्वत अशाश्वत सुखं ।११० -३३ / व्रत-सामायिक-आरोपणं । ११३ -११ मरण भेदानि | १११/-१७३ | आचरणा, क्षमापना आदि | ११४ |२८| तन्दुलवैचारिकप्रकीर्णकसूत्रस्य विषयानुक्रमः १-३ | मङ्गलं-द्वाराणि |१३१ -७४ | देहसंहननं-आहारादि १६० -७, गर्भ:-प्रकरणं | १३३/ -९५ काल-प्रमाणं -५७ / जीवस्यदशदशा | १३४ -११६ | अनित्य, अशुचित्वादि १७६ -६४ | धर्मोपदेश एवं फलं १५०-१६१ | उपदेशः, उपसंहारः १९४ |२९/ संस्तारकप्रकीर्णकसूत्रस्य विषयानुक्रमः |१-३० मङ्गलं, संस्तारकगुणाः १९५] -८८] संस्तारकस्य दृष्टान्ताः २०१ -५५ | संस्तारकस्वरूपं, लाभ | १९८-१३३ | भावना २०५ |३०| गच्छाचारप्रकीर्णकसूत्रस्य विषयानुक्रमः १-२ | मङ्गलं-आदि १२०९-१०६ | गुरुस्वरूपं २२३ __-६ / गच्छे वसमानस्य गुणाः २१०-१३४ | आर्यास्वरूपं .४० आचार्यस्वरूपं |२१०-१३७ | उपसंहारः |३१) गणिविद्याप्रकीर्णकसूत्रस्य विषयानुक्रमः १-३ | प्रथमंद्वारं-दिवस | २५९] -५८ षष्ठंद्वारं मुहूर्त २६४ -१० द्वितीयंद्वारं-तिथि: | २५९! -६३ | सप्तमंद्वारं-शकुनबलं । .४१ / तृतीयंद्वार-नक्षत्रः | २६० -७१ | अष्टमंद्वारं लग्नः . -४६ ] चतुर्थद्वारं-करणं | २६४/ ८४ | नवमंद्वारं-निमितबलं । २६७ | -४८, पञ्चमंद्वार-ग्रहः २६४| -८५ / उपसंहारः २६९ २४६ २५६ Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४ विषय: ३२ १-१५ मङ्गलं, देवेन्द्रपृच्छा -६६ भवनपति अधिकारः -८० वाणव्यन्तर अधिकारः - १६१ ज्योतिष्क-अधिकारः मूलाङ्क: पृष्ठाङ्कः मूलाङ्क: विषयः देवेन्द्रस्तवप्रकीर्णकसूत्रस्य विषयानुक्रमः २७० - २७३ वैमानिक-अधिकारः २७१ - ३०२ ३३ मरणसमाधिप्रकीर्णकसूत्रस्य विषयानुक्रमः ३०६ - २५७ आतुरप्रत्याख्यानादि ३०७ | २६६ पञ्चमहाव्रतस्यरक्षा १-१० मरणविधिः आरम्भः -८३ आराधना, मरणस्वरूपं - ९२ आचार्यस्य गुणाः - १२६ आलोचनावर्णनं तपसः भेदाः - १२८ - १५७ ज्ञानादि गुण वर्णनं -9198 आत्मनः शुद्धि -२०७ संलेखना - इसिप्रभापृथ्वि एवं सिद्धाधिकारः २७७ २७९ - ३०७ जिनऋध्धिः, उपसंहारः ३१६ | -४१२ ३१७-५२५ ३२० | -५५० | ३२१ | -५६९ ३२३ -६३९ आराधना, उपदेश आदिः विविध उदाहरणादि मरणभेदानि निरुपणं आराधना- अनुचिंतन द्वादश भावना ३२६-६६४ पण्डितमरणं, उपसंहारः विषयानुक्रमः - पृष्ठाङ्क: भागः - १४ आगमाः-१९.....३३ पर्यन्ताः - निरयावलिकादिउपाङ्गपञ्चक - दशप्रकिर्णकानि २८९ ३०१ ३०५ ३३० ३३६ ३३७ ३५४ ३६७ ३७० ३७२ ३८० Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ આર્થિક અનુદાતા, -પ.પૂ. માલવભુષણ તપસ્વી આચાર્યદેવ શ્રી નવરત્નસાગર સૂરીશ્વરજી મ.સા.ની પ્રેરણાથી શ્રી લાલભાઈ દેવચંદ શાહ તરફથી - નકલ એક. પ.પૂ. સરળ સ્વભાવી-શ્રીમદ્ ભગવતીસૂત્ર વ્યાખ્યાન પટુ આચાર્યદેવ શ્રી નારદેવસાગરસૂરીશ્વરજી મ.સા. તથા પૂજ્યશ્રીના શિષ્યરત્ન તપસ્વી ગણિવર્યશ્રી ચંદ્રકીર્તિસાગરજી મ.સા.ની પ્રેરણાથી શ્રી પુરુષાદાનીય પાર્શ્વનાથ જે. મૂર્તિ. જૈન સંઘ, દેવકીનંદન સોસાયટી, અમદાવાદ તરફથી નકલ એક. પ.પૂ. શાસન પ્રભાવક ક્રિયારાગી આચાર્યદેવશ્રી વિજય કચકચંદ્ર | સૂરીશ્વરજી મ.સા.ની પ્રેરણાથી એક સગૃહસ્થ તરફથી નકલ એક. પ.પૂ. સાહિત્યપ્રેમી મુનિરાજ શ્રી સર્વોદય સાગરજી મ.સા.ની પ્રેરણાથી-“અચલગચ્છાધિપતિ પ.પૂ.આ.ભ.શ્રી ગુણસાગરસૂરીશ્વરજી મ.સા.ના શિષ્યરતન ૫.પૂમુનિરાજ શ્રી ચારિત્રરત્નસાગરજી મ. ની ૧લ્મી અઠ્ઠાઇ નિમિત્તે-શ્રી ચારિત્રરત્ન ફા.ચે. ટ્રસ્ટ તરફથી નકલ એક. પ.પૂ. વૈચાવૃત્યકારિકા સાધ્વી શ્રી મલયાશ્રીજી મ. સા.ના શિષ્યા વ્યવહાર વિચક્ષણા પૂ. સાધ્વી શ્રી હિતજ્ઞાશ્રીજી મ.ની પ્રેરણાથી જૈન આરાધના મંદિર-“જ્ઞાનખાતા” તરફથી નકલ એક. -પ.પૂ. સૌમ્યમૂર્તિ સાધ્વી શ્રી સમ્યગુણાશ્રીજી મ.ની પ્રેરણાથી પ.પૂ. ગુરુમાતા-વાત્સલ્યમૂર્તિ સા. શ્રી રત્નત્રયાશ્રીજી મ.ની પંચમી પુન્યતિથિ નિમિત્તે શ્રીમતી લીલમબેન પ્રાણલાલ પી. દામાણી તરફથી નકલ એક, -પ.પૂ. સ્વનામધન્યા સા. શ્રી સોમ્યગુણાશ્રીજી તથા તેઓના શિષ્યા સા.શ્રી સમજ્ઞાશ્રીજીની પ્રેરણાથી-૨૦૧૩ના યશસ્વી ચાતુમાસ નિમિત્તે શ્રી પાર્શ્વપદ્માવતી જૈન સંઘ, પારૂલનગર, અમદાવાદ તરફથી નકલ બે. -પ.પૂ. રત્નત્રય રાધિકા સાધ્વીશ્રી સમ્યગુણાશ્રીજી તથા તેઓશ્રીના શિષ્યા સા. શ્રી સમજ્ઞાશ્રીજીની પ્રેરણાથી સંવત ૨૦૫૪ના નિર્મળ આરાધનામય ચાતુર્માસની સ્મૃતિમાં-ઘાટલોડિયા (પાવાપુરી) જૈન શ્વે. મૂર્તિ. સંઘ, અમદાવાદ તરફથી નકલ એક, Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ પ.પૂ. સાધ્વી શ્રી રતનબયાગ્રજી મ. ના પરમ વિનેયા સા. શ્રી સૌમ્યગુણાશ્રીજીની પ્રેરણાથી તેઓના સંસારીભાઈશ્રી ઇન્દ્રવદનભાઈ દામાણીના અનુમોદનીય પુરુષાર્થથી “આગમ દીપ-સંપુટ"ના બદલામાં પ્રાપ્ત રકમમાંથી-નકલ ચાર. -પ.પૂ. પ્રશમરસનિમગ્ના સાધ્વીશ્રી પ્રશમશીલાશ્રીજી મ.ની પ્રેરણાથી| સમેતશિખર તિર્થોદ્ધારિફા પ.પૂ. સાધ્વીશ્રી રંજનશ્રીજી મ.સા.ના શિષ્યા અપ્રતિમ યાજ્યકારિકા સા. શ્રી મલયાશ્રીજી તત શિષ્યા સા. શ્રી નરેન્દ્રશ્રીજી-તત્ શિષ્યા સા. શ્રી પ્રગુણાશ્રીજી મ.ના. આત્મશ્રેયાર્થેઅરિહંત ટાવર, જૈન સંઘ, મુંબઇ તરફથી નકલ એક. -પ.પૂ આગમોદ્ધારક આચાર્યદેવશ્રી ના સમુદાયવર્તી પ.પૂજ્ય વેરાવૃત્યકારિકા સા. શ્રી મલયાશ્રીજી મ.ના શિષ્યા પૂ.સા. શ્રી કૈવલ્યશ્રીજી મ.ના શિષ્યા પૂ.સા.શ્રી ભવ્યાનંદશ્રીજી મ.સા.ના સુશિષ્યા મિષ્ટભાષી સાધ્વીશ્રી પૂર્ણપ્રજ્ઞાશ્રીજી મ.સા. તથા તેમના વિનિત શિષ્યા સા. શ્રી પૂર્ણદર્શિતાશ્રીજી તથા સા. પૂર્ણનંદીતાશ્રીજીની પ્રેરણાથી-સર્વોદય પાર્શ્વનાથ ચેરીટેબલ ટ્રસ્ટ, મુલુન્ડ મુંબઈ તરફથી નકલ એક. -પ.પૂ. વૈચાવૃત્યકારિકા સાધ્વીશ્રી મલયાશ્રીજી મ.ના પ્રશિષ્યા સા. શ્રી ભવ્યાનંદશ્રીજીમ, ના સુવિનિતા સા.શ્રી કલ્પપ્રજ્ઞાશ્રીજી તથા કોકીલકંઠી સા. શ્રી કૈરવપ્રજ્ઞાશ્રજી ની પ્રેરણાથી -મેહુલ સોસાયટી, આરાધનાભવન, સુભાષનગર, વડોદરાની બહેનો તરફથી નકલ એક -શ્રી વિશાશ્રીમાળી તપગચ્છજ્ઞાતિ-જ્ઞાનખાતું, જેની પાઠશાળા, જામનગર તરફથી નકલ છે. -શ્રી મંગળ પારેખનો ખાંચો-જૈન . મૂર્તિ. સંઘ, અમદાવાદ. તરફથી ૨૦૫૪ના ચાતુર્માસ નિમિત્તે નકલ બે. - શ્રી આફોટા જૈન સંઘ, વડોદરાની બહેનો તરફથી નકલ એક. -શ્રીમતી નયનાબેન રમેશચંદ્ર શાહ, વડોદરાની પ્રેરણાથી આગમોના સેટના બદલામાં પ્રાપ્ત રકમમાંથી નકલ પાંચ, શેષ સર્વે રકમ “અમારા”આજ પર્યન્ત પ્રકાશનોના બદલામાં પ્રાપ્ત થયેલી છે. - - - - Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ मू०१ नमो नमो निम्मल सणस्स पंचम गणपर श्री सुधर्मास्वामिने नमः २६ महाप्रत्याख्यान-प्रकिर्णकसूत्रं मू. (२) सच्छायं (तृतीयं प्रकिर्णकम्) (मूलसूत्रम् + संस्कृतछाया) मू. (१) एस करेमि पमाणं तित्थयराणं अनुत्तरगईणं । सव्वेसिंच जिणाणं सिद्धाणं संजयाणंच ।। एष करोमि प्रमाणं तीर्थकरेभ्योऽनुत्तरगतिभ्यः । सर्वेभ्यश्च जिनेभ्यः सिद्धेभ्यः संयतेभ्यश्च ॥ सव्वदुक्खप्पहीणाणं, सिद्धाणं अरहओ नमो। सदहे जिनपन्नत्तं, पञ्चक्खामि य पावगं ।। प्रक्षीणसर्वदुःखेभ्यः सिद्धेभ्योऽर्हभ्यो नमः । श्रद्दधे जिनप्रज्ञप्तं प्रत्याख्यामि च पापकम् ॥ जं किंचिवि दुचरियं तमहं निंदामि सव्वभावेणं । सामाइयं च तिविहं करेमि सव्वं निरागारं॥ यत्किञ्चिद् दुश्चरितं तदहं निन्दामि सर्वभावेन । सामायिकं च त्रिविधं करोमि निराकारम॥ बाहिरब्भतरं उवहि, सरीरादि सभोअणं। मणसा वयकाएणं, सव्वं तिविहेण वोसिरे ।। बाह्यमभ्यन्तरमुपधिं शरीरादि सभोजनम् । मनोवाक्कायेन सर्वं त्रिविधेन व्युत्सृजामि ।। मू. (५) रागबंधं पओसंच, हरिसं दीनभावयं। उस्सुअत्तं भयं सोगं, रइमरइंच वोसिरे ।। रागबन्धं प्रद्वेषं च हर्ष दीनभावताम् । उत्सुकत्वं भयं शोकं रतिमरतिं च व्युत्सृजामि ।। मू. (८) रोसेण पडिनिवेसेणं अकयण्णुयाए तहेवऽसज्झाए। जो मे किंचिवि भणिओ तमहं (तिविह) तिविहेण खामेमि ।। छा. रोषेण प्रतिनिवेशेन अकृतज्ञतया तथैवासद्ध्यानेन यन्मया किञ्चिदपि भणितं तदहं (त्रिविधं) त्रिविधेन क्षाम्यामि ॥ छा. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९४ भू. (७) छा. मू. (८) EST. मू. (९) छा. भू. (१०) छा. पू. (99) छा. मू. (१२) छा. पू. (१३) छा. सू. (१४) छा. मू. (१५) महाप्रत्याख्यान- प्रकिर्णकसूत्रं ७ खामेमि सव्वजीवे, सव्वे जीवा खमंतु मे । आसाओ (आसवे) वोसिरित्ताणं, समाहिं पडिसंघए । क्षाम्यामि सर्वजीवान् सर्वे जीवाः क्षाम्यन्तु मयि । आशा (आश्रवान्) व्युत्सृज्य समाधिं प्रतिसंदधे ।। निंदामि निंदणिज्जं गरिहामि य जं च मे गरहणिज्जं । आलोएमि य सव्वं जिनेहिं जं जं च पडिसिद्धं (कुठं ) | निन्दामि निन्दनीयं गर्हे च यच्च मे गर्हणीयम् । आलोचयामि च सर्वं जिनैर्यद् यच्च प्रतिषिद्धम् (कुष्ठं) ।। उवही सरीरगं चेव, आहारं च चउव्विहं । ममत्तं सव्वदव्वेसु, परिजाणामि केवलं ।। उपधिं शरीरमेव आहारं च चतुर्विधम् । ममत्वं सर्वद्रव्येषु परिजानामि केवलम् ॥ ममत्तं परिजाणामि, निम्ममत्ते उवट्ठिओ । आलंबणं च मे आया, अवसेसं च वोसिरे ॥ ममत्वं परिजानामि निर्ममत्वे उपस्थितः । आलम्बनं च मे आत्मा अवशेषं च व्युत्सृजामि ॥ आया मे जं नाणे आया मे दंसणे चरिते य । आया पचक्खामे आया मे संजमे जोगे ।। यन्मे ज्ञानमात्मा आत्मा मे दर्शनं चारित्रं च । आत्मा प्रत्याख्यानं आत्मा मे संयमो योगश्च ॥ मूलगुणे उत्तरगुणे जे मे नाराहिया पमाएणं । ते सव्वे निंदामि पडिक्कमे आगमिस्साणं ।। मूलगुणा उत्तरगुणाश्च ये मया नाराधिताः प्रमादेन । तान् सर्वान् निन्दामि प्रतिक्राम्याम्यागमिष्यताम् ॥ इक्कोऽहं नत्थि मे कोई, न चाहमवि कस्सई । एवं अदीमनसो, अप्पाणमनुसासए । एकोऽहं नास्ति मे कश्चित् न चाहमपि कस्यचित् । एवमदीनमना आत्मानमनुशास्मि ॥ इक्को उप्पज्जए जीवो, इक्को चेव विवज्जई । इक्क स्स होइ मरणं, इक्को सिज्झइ नीरओ ।। एक उत्पद्यते जीव एकश्चैव विपद्यते । एकस्य भवति मरणं एकः सिद्ध्यति नीरजाः ॥ एक्की करेइ कम्मं फलमवि तस्सिक ओ समनुहवइ । इक्को जायइ मरइ परलोअं इक्कओ जाइ ॥ Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ मू०१५ छा. मू. (१६) मू. (१७) मू. (१८) छा. मू. (१९) छा. एकः करोति कर्म फलमपि तस्यैककः समनुभवति । __एको जायते म्रियते परलोकमेकको याति ॥ इक्को मे सासओ अप्पा, नाणदंसणसंजुओ (लक्खणो)। सेसा मे बाहिरा भावा, सव्वे संजोगलक्खणा॥ एको मे शाश्वत आत्मा ज्ञानदर्शनसंयुतः (लक्षणः)। शेषा मे बाह्या भावाः सर्वे संयोगलक्षणाः ।। संजोगमूला जीवेणं, पत्ता दुक्खपरंपरा। तम्हा संजोगसंबंधं, सव्वं तिविहेण वोसिरे । संयोगमूला जीवेन प्राप्ता दुःखपरम्परा। तस्मात्संयोगसम्बन्धं सर्वं त्रिविधेन व्युत्सृजामि ।। अस्संजममण्णाणं मिच्छत्तं सव्वओऽवि अममत्तं । जीवेसु अजीवेसु यतं निंदे तं च गरिहामि । असंयममज्ञानं मिथ्यात्वं सर्वतोऽपि च ममत्वम् । जीवेष्वजीवेषु च तन्निन्दामि तच्च गर्ने । मिच्छत्तं परिजाणामि सव्वं अस्संजमं अलीयं च । सव्वत्तो अममत्तं चयामि सव्वं च खामेमि ।। मिथ्यात्वं परिजानामि सर्वमसंयममलीकंच । सर्वतश्च ममत्वं त्यजामि सर्वं च क्षमयामि (क्षाम्यामि) ।। जे मे जाणंति जिणा अवराहा जेसुजेसु ठाणेसु । तंतह आलोएमी उवडिओ सव्वभावेणं ।। यान् मे जानन्ति जिना अपराधान् येषु येषु स्थानेषु । तांस्तथाऽऽलोचयामि, उपस्थितः सर्वभावेन ।। उप्पन्नाणुप्पन्ना माया अणुमग्गओ निहंतव्वा । आलोयणनिंदणगरिहणाहिं न पुणत्ति या बीयं ।। उत्पन्नाऽनुत्पत्रा मायाऽनुमार्गतो निहन्तव्या। आलोचननिन्दनगर्दाभिर्न पुनरिति च द्वितीयम् ॥ जह बालो जंपंतो कजमकजं च उजुयं भणइ । तं तह आलोइज्जा मायामयविष्पमुक्को उ॥ यथा बालो जल्पन् कार्यमकार्यं च ऋजुकं भणति । तत्तथाऽऽलोचयेन्मायामदविप्रमुक्त एव ।। सोही उज्जुगभूयस्स, धम्मो सुद्धस्स चिट्ठई। निव्वाणं परमं जाइ, धयसित्तुव्व पावए। शुद्धि ऋजुभूतस्य धर्म शुद्धस्य तिष्ठति । निर्वाणं परमं याति घृतसिक्त इव पावकः ।। . मू. (२०) छा. मू. (२१) मू. (२२) छा. मू. (२३) Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ मू. (२८) महाप्रत्याख्यान-प्रकिर्णकसूत्रं २४ मू. (२४) नहु सिज्झई ससल्लो जह भणियं सासणे धुयरयाणं । उद्धरियसव्वसल्लो सिज्झइ जीवो धुअकिलेसो।। छा. नैव सिद्ध्यति सशल्यो यथा भणितं शासने धुतरजसाम् । उद्धृतसर्वशल्यः सिद्धयति जीवो धुतक्लेशः ।। मू. (२५) सुबहुपि भावसल्लं जे आलोयंति गुरुसगासंमि। निस्सल्ला संधारगमुविंति आराहगा हुंति ।। सुबह्वपि भावशल्यमालोच्य(चयन्ति)गुरुसकाशे । निशल्यः संस्तारकमुपयान्त्याराधका भवन्ति ।। मू. (२६) अप्पंपि भावसल्लं जे नालोयंति गुरुसगासंमि। धंतपि सुयसमिद्धा न हु ते आराहगा हुंति ।। अल्पमपि भावशल्यं ये नालोचयन्ति गुरुसकाशे। बाढमपि श्रुतसमृद्धा नैव ते आराधका भवन्ति ॥ मू. (२७) नवितं सत्यं च विसं चदुप्पउत्तो व कुणइ वेयालो। जंतं व दुप्पउत्तं सप्पुब्ब पमायओ कुद्धो ।। नैव तच्छत्रं च विषं च दुष्प्रयुक्तो वा करोति वैतालः। यन्त्रं च दुष्प्रयुक्तं सो वा प्रमादतः क्रुद्धः ।। जंकुणइ भावसल्लं अनुद्धियं उत्तमढकालंमि। दुल्लंभबोहियत अनंतसंसारियत्तं च । यत्करोति भावशल्यनुद्ध तमुत्तमार्थकाले। दुर्लभबोधिकत्वमनन्तसंसारिकत्वं च ।। मू. (२९) तो उद्धरंति गारवरहिया मूलं पुणब्भवलयाणं । मिच्छादसणसल्लं मायासलं नियाणं च ।। तत उद्धरन्ति गौरवहिता मूलं पुनर्भवलतानाम् । मिथ्यादर्शनशल्यं मायाशल्यं निदानशल्यं च ।। मू. (३०) कयपावोऽवि मणूसो आलोइ निंदिओ (निन्दिय) गुरुसगासे। होइ अइरेगलहुओ ओहरियभरुव्व भारवहो । छा. कृतपापोऽपि मनुष्य आलोचितनिन्दितः (आलोच्य निन्दित्वा) गुरुसकाशे भवत्यतिरेकलघुः उत्तारितभर इव भारवाट् ॥ मू. (३१) तस्स य पायच्छित्तं जं मग्गविऊगुरू उवइसति (वइस्संति)। तंतह अनुसरियव्वं अणवत्थपसंगभीएणं॥ छा. तस्य च प्रायश्चित्तं यन्मार्गविदो गुरव उपदिशन्ति (वो वदिष्यन्ति)। तत्तथाऽनुसतव्यमनवस्थाप्रसङ्गभीर्तन ।। मू. (३२) दसदोसविष्पमुक्कं तम्हा सव्वं अगूहमाणेणं । जं किंपिकयमकजं तं जहवत्तं कहेयव्वं ।। Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ मू०३२ १ छा. मू. (३५) दशदोषविप्रमुक्तं तस्मात्सर्वमगृहमानेन। यत्किमपि कृतमकार्यं तद् यथावृत्तं कथयितव्यम् । मू. (३३) सव्वं पाणारंभं पचक्खामि य अलियवयणं च । सव्वमदिनादाणं अब्बभपरिग्गहं चेव ॥ सर्वं प्राणारम्भं प्रत्याख्यामि चालीकवचनं च । सर्वमदत्तादानमब्रह्म परिग्रहं चैव ।। सव्वंपि असनपानं चउब्विहं जो अबाहिरो उवही। अभितरं च उवहिं सव्वं तिविहेण वोसिरे ।। सर्वमप्यशनं पानं चतुर्विधं यश्च बाह्य उपधि(तं)। अभ्यन्तरं चोपधिं सर्वं त्रिविधेन व्युत्सृजामि ॥ कंतारे दुब्भिक्खे आयंके व महया समुप्पन्ने । जं पालियं न भग्गंतं जाणसु पालणासुद्धं । छा. कान्तारे दुर्भिक्षे आतङ्केवा महति समुत्पन्ने । यत्पालितं न भग्नं तत् (प्रत्याख्यान) जानीहि पालनाशुद्धम् ॥ म. (३६) रागेण व दोसेण व परिणामे ण व न दूसियं जंतु। तंखलु पञ्चक्खाणं भावविसुद्धं मुणेयव्वं ।। रागेण वा दोषेण वा परिणामेन वा न दूषितं यत्तु । तखलु प्रत्याख्यानं भावविशुद्धं ज्ञातव्यम्।। भू. (३७) पीयं थणअच्छीरं सागरसलिलाउ बहुतरं हुज्जा । संसारंमि अनंते माईणं अन्नमन्नाणं ।। छा. पीतं स्तनक्षीरं सागरसलिला बहुतरं भवेत् । संसारेऽनन्ते मातृणामन्यान्यासाम्॥ मू. (३८) बहुसोऽवि मए रुण्णं पुणो पुणो तासु तासु जाईसु। नयणोदपि जाणसु बहुययरं सागरजलाओ। छा. बहुशोऽपि मया रुदितं पुनः पुनस्तासु तासु जातिषु । (तत्र) नयनोदकमपि जानीहि बहुतरं सागरजलात् ॥ (३९) नस्थि किर सो पएसो लोए वालग्गकोडिमित्तोऽवि। संसारे संसरंतो जत्य न जाओ मओवावि।। नास्ति किल स प्रदेशो लोके वालाग्रकोटीमात्रोऽपि । संसारे संसरन् यत्र न जातो न मृतो वाऽपि ॥ मू. (१०)चुलसीई किल लोए जोणी पमुहाइं (जोणीणं पमुह०) सयसहस्साई। इक्किकमि य इत्तो अनंतखुत्तो समुप्पन्नो। छा. चतुरशीति किल लोके योनिप्रमुखाणि शतसहस्राणि । एकैकस्मिंश्चेतोऽनन्तकृत्वः समुत्पन्नः।। | 147 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ९८ छा. मू. (४२) छा. मू. (४३) छा. मू. (४) छा. महाप्रत्याख्यान-प्रकिर्णकसूत्रं ४० उड्डमहे तिरियमि य मयाइं बहुयाई बालमरणाई। तो ताई संभरंतो पंडियमरणं मरीहामि ।। ऊर्द्धमधस्तिरश्चि च मृतानि बहुकानि बालमरणानि । ततस्तानि स्मरन् पण्डितमरणं मरिष्ये ॥ माया मित्ति पिया मे भाया भगिणी य पुत्त धूया य। एयाइं संभरंतो पंडियमरणं मरीहामि ॥ माता मे इति पिता मे भ्राता भगिनी च पुत्रा दुहितरश्च । एतानि (अनन्तानि) स्मरन् पण्डितमरणं मरिष्ये ॥ मायापिइबंधूहि संसारत्येहिं पूरिओ लोगो। बहुजोणिवासिएहिं न य ते ताणं च सरणं च ।। मातापितृबन्धुभिः संसारस्थैः पूरितो लोकः । बहुयोनिनिवासिभिर्न च ते त्राणं च शरणं च ।। इक्को करेइ कम्मं इक्को अनुहवइ दुक्कयविवागं। इक्को संसरइ जिओ जरमरणचउग्गईगुविलं ।। एकः करोति कर्म एकोऽनुभवति दुष्कृतविपाकम् । एकः संसरति जीवो जरामरणचतुर्गतिगुपिलम् (भवं)॥ उब्वेयणयंजम्मणमरणं नरएसुवेयणाओवा। एयाइं संभरंतो पंडियमरणं मरीहामि ॥ उद्वेजकंजन्ममरणं नरकेषु वेदनाश्च । एताः स्मरन् पण्डितमरणं मरिष्ये।। उव्वेयणयंजम्मणमरणं तिरिएसु वेयणाओवा। एयाइं संभरंतो पंडियमरणं महीरामि ।। उद्वेजकं० तिर्यक्षु वेदनाश्च०॥ उब्वेयणयंजम्मणमरणं मणुएसु वेयणाओवा। एयाइं संभरंतो पंडियमरणं मरीहामि ।। उद्वेजक० । मनुजेषु०॥ उब्वेयणयंजम्मणमरणं चवणं च देवलोगाओ। एयाइं संभरंतो पंडियमरणं मरीहामि ।। उद्वेजकं० । च्यवनं च देवलोकात्० ॥ इक्वं पंडियमरणं छिंदइ जाईसयाइंबहुआई। तंमरणं मरियव्वं जेण मओ सम्पओ होइ। एकंपण्डितमरणं छिनत्ति जातिशतानि बहुकानि । तन्मरणं मर्त्तव्यं येन मृतः सन् मृतो भवति॥ कइया णुतं सुमरणं पंडियमरणं जिणेहिं पन्नत्तं । सुद्धो उद्धियसल्लो पाओवगओ मरीहामि ।। मू. (४६) मू. (४७) मू. (re) मू. (५०) Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ मू०४८ __९९ छा. छा. कदा तत् सुमरणं पण्डितमरणं जिनैः प्रज्ञप्तम् । शुद्ध उद्धृतशल्यः पादपोपगतो मरिष्ये ॥ भवसंसारे सब्वे चउचिहा पुग्गला मए बद्धा। परिणामपसंगणं अट्ठविहे कम्मसंघाए। भवसंसारे सर्वेचतुर्विधाः पुद्गला मया बद्धाः । परिणामप्रसङ्गेन अष्टविधे कर्मसजाते ॥ मू. (५२) संसारचक्कवाले सव्वे ते पुग्गलामए बहुसो। आहारिय य परिणामिया य नयऽहंगओ तितिं ।। संसारचक्रवाले सर्वे ते पुद्गला मया बहुशः । आहारिताश्च परिणामिताश्च न चाहं गतस्तृप्तिम् ।। मू. (५३) आहारनिमित्तेणं अहयं सब्वेसु नरयलोएसु । उववण्णोमि य बहुसो सव्वासु य मिच्छजाईसु॥ आहारनिमित्तमहं सर्वेषु नरकलोकेषु। उत्पन्नोऽस्मि च बहुशः सर्वासु च म्लेच्छजातिषु॥ मू. (५४) आहारनिमित्तेणं मछा गच्छंति दारूणे नरए। सचित्तो आहारो न खमोमणसावि पत्थेउं ।। आहारनिमित्तं मत्स्या गच्छन्ति दारुणेनरके। सचित्त आहारो न क्षमो मनसाऽपि प्रार्थयितुम् ।। मू. (५५) तणकट्टेण व अग्गी लवणजलो वा नईसहस्सेहिं। न इमो जीवो सक्को तिप्पेठ कामभोगेहिं।। तृणकाष्ठेनाग्निरिव लवणोदो नदीसहैरिव । नायं जीवः शक्यस्तर्पयितु कामभोगैः।। तणकट्टेण व अग्गी लवणजलो वा नईसहस्सेहिं । न इमो जीवो सक्को तिप्पेउं अत्थसारेणं ।। तृणा अर्थसारेण मू. (५७) तणकट्टेण व अग्गी लवणजलो वा नईसहस्सेहिं । न इमोजीबो सक्को तिप्पेउं भोअणविहीए।। तृण० भोजनविधिना ।। मू. (५८) वलयामुहसामाणो दुप्पारो व नरओ अपरिमिज्जो। न इमो जीवो सक्कोतप्पेउं गंधमल्लेहिं ।। छा. वडवामुखसमानो दुष्पारो नरक इवापरिमेयः । नायं० गन्धमाल्यैः) ।। म. (५९) अवियद्धोऽ(अवितत्तो)यंजीवो अईयकालम्मि आगमिस्साए। सहाण य रूवाण यगंधाण रसाण फासाणं। छा. अविदग्धो (अवितृप्तो)ऽयंजीवोऽतीतकाले आगमिष्यति । शब्दानां रूपाणां गन्धानां रसानां स्पर्शानाम् (भोगेषु) Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०० महाप्रत्याख्यान-प्रकिर्णकसूत्रं ५९ मू. (६०) मू. (६१) मू. (१२) मू. (६३) मू. (६) कप्पतरुसंभवेसु देवुत्तरकुरुवंसपसूएसु । उववाए ण यतितो न य नरविजाहरसुरेसु॥ कल्पतरुसंभवेषु देवकुरुत्तरकुरुवर्षप्रसुतेषु । उपपातेन च तृप्तो न च नरविद्याघरसुरेषु ।। खइएण व पीएण वन य एसो ताइओ हवइ अप्पा। जह दुग्गइं न वच्चइ तो नूनं ताइओ होई॥ खादितेन वा पीतेन वा न वैष त्रासो भवत्यात्मा। यदि दुर्गतिं न व्रजति तदा नूनं त्रातो भवति ॥ देविंदचक्रवट्टित्तणाइं रजाइं उत्तमा भोगा। पत्ता अनंतखुत्तो न यऽहं तित्तिं गओ तेहिं ।। देवेन्द्रचक्रवर्तित्वानि राज्यानि उत्तमा भोगाः । प्राप्ता अनन्तकृत्वो न चाहं तृप्तिं गतस्तैः ॥ खीरदगेच्छुरसेसु साऊसु महोदहीसु बहुसोऽवि। उववण्णो न यतण्हा छिन्नामे (मे) सीयलजलेणं ।। क्षीरोदधीक्षुरसेषु स्वादिष्टेषु महोदधिषु बहुशोऽपि। उत्पत्रो न च तृष्णा छित्रा भवतां (मम) शीतलजलेन । तिविहेण य सुहमउलं तम्हा कामरइविसयसुक्खाणं। बहुसो सुहमनुभूयं न य सुहतण्हा परिच्छिण्णा ॥ त्रिविधेन च सुखमतुलं तस्मात्कामरतिविषयसौख्यानाम् । बहुशः सुखमनुभूतं न च सुखतृष्णा परिच्छिन्ना ॥ जा काइ पत्थणाओ कया मए रागदोसवसयेण। पडिबंधेण बहुविहं तं निंदे तंच गरिहामि ।। याः काश्चिप्रार्थनाः कृता मया रागद्वेषवशगेन। प्रतिबन्धेन बहुविधेन तन्निन्दामि तच गहें। हंतूण मोहजालं छित्तूण य अट्टकम्मसंकलियं। जम्मणमरण रहट्ट भितूण भवा विमुचिहिसि ।। हत्वा मोहजालं छित्वा चाष्ट कर्माणि सङ्कलितानि। जन्ममरणारहट्टं भित्वा भवाद्विमोक्ष्यसे ॥ पंच य महब्बयाईतिविहं तिविहेण चारुहेऊणं। मनवयणकायगुत्तो सजो मरणं पडिच्छिज्जा ।। पञ्च च महाव्रतानि त्रिविधत्रिविधेनारुह्य। मनोवचनकायगप्तः सद्योमरणं परिच्छिन्द्यात (प्रतीच्छेत)॥ कोहं माणं मायं लोहं पिजंतहेव दोसंच। चइऊण अप्पमत्तो रक्खामि महब्बए पंच।। छा. मू. (६६) मू. (६७) छा. मू. (६८) Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ मू०६८ १०१ मू. (६९) मू. (७०) छा. मू. (७१) छा. मू. (७२) मू. (७३) क्रोधंमानं मायां लोभं प्रेम तथैव द्वेषं च। त्यक्त्वाऽप्रमत्तो रक्षामि महाव्रतानि पञ्च ।। कलहं अब्भक्खाणं पेसुण्णंपि य परस्स परिवायं। परिवजंतो गुत्तो रक्खामि महब्बए पंच ।। कलहमभ्याख्यानं पैशून्यमपि च परस्य परिवादम्। परिवर्जयन् गुप्तो रक्षामि०॥ पंचिंदियसंवरणं पंचेव निलंभिऊण कामगुणे। अचासायणभीओ रक्खामि महब्बए पंच ।। पञ्चेन्द्रियसंवरणं (कृत्वा) पञ्चैव निरुध्य कामगुणान् । अतयाशातनाभीतो रक्षामि०॥ किण्हानीलाकाऊलेसा झाणाइंअट्टरुदाई। परिवअंतो गुतो रक्खामि महब्बए पंच॥ कृष्णानीलाकापोतीलेश्या ध्याने आर्तरौद्रे । परि०॥ तेऊपम्हासुक्कालेसा झाणाई धम्मसुक्काई। उवसंपन्नो जुत्तो रक्खामि महव्वए पंच।। तैजसीपद्माशुक्लालेश्या ध्याने धर्मशुक्ले । उपसंपन्नो युक्तो रक्षामि०॥ मणसा मणसच्चविऊ वायासच्चेण करणसच्चेण । तिविहेणवि सञ्चविऊ रक्खामि महब्बए पंच ।। मनसा मनःसत्यवित् वाक्सत्येन करणसत्येन । त्रिविधेनापि सत्यवित् रक्षामि०॥ सत्तभयविप्पमुक्को चत्तारि निलंभिऊण य कसाए। अट्ठमयट्ठाणजद्दो रक्खामि महब्बए पंच ।। सप्तभयविप्रमुक्तश्चतुरो निरुध्य च कषायान् । __त्यक्ताष्टमदस्थानो रक्षामि०॥ गुत्तीओ समिई भावणाओ नाणं च दसणं चेव । उवसंपन्नो जुतो रक्खामि महब्बए पंच।। गुप्तीः समितीर्भावना ज्ञानं च दर्शनं चैव । उपसंपन्नो युक्तो रक्षामि०॥ एवं तिदंडविरओ तिकरणसुद्धो तिसल्लनिस्सल्लो। तिविहेण अप्पमत्तो रक्खामि महब्बए पंच ॥ एवं त्रिदण्डविरतस्त्रिकरणशुद्धस्त्रिशल्यनिशल्यः। त्रिविधेनाप्रमत्तो रक्षामि०॥ संगं परिजाणामि सल्लं तिविहेण उद्धरेऊणं। गुत्तीओ समिईओ मझं ताणं च सरणं च ।। मू. (७५) मू. (७६) छा. मू. (७७) Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०२ छा. मू. (७८) छा. मू. (७९) छा. मू. (८०) छा. मू. (८१) छा. यू. (८२) छा. सङ्गं परिजानामि शल्यं त्रिविधेनोद्धृत्य । गुप्तयः समितयश्च मम त्राणं च शरणं च ॥ जह खुहियचक्क वाले पोयं रयणभडिरयं समुद्दमि । निजामगा धरिती कयकरणा बुद्धिसंपन्ना ॥ यथा क्षुमितचक्रवाले पोतं रत्नभृतं समुद्रे । निर्यामका धारयन्ति कृतकरणा बुद्धिसंपन्नाः ।। तवपोयं गुणभरियं परीसहुम्मीहि खुहियमारद्धं । तह आराहिंति विऊ उवएसवलंबगा धीरा ।। तपः पोतं गुणभृतं परीषहोर्मीभि क्षोमितुमारब्धम् । तथाऽऽराधयन्ति विद् उपदेशावलम्बका धीराः ॥ जई ताव ते सुपुरिसा आयारोवियभरा निरवयक्खा ! पब्भारकंदरगया साहिंती अप्पणी अहं ॥। यदि तावत्ते सुपुरुषा आत्मारोपितभरा निरपेक्षाः । प्राग्भारकन्दरगताः साधयन्त्यात्मनोऽर्थम् ॥ जइ ताव ते सुपुरिसा गिरिकंदरकडगविसमदुग्गेसु । धिsधणियबद्धकच्छा साहिंती अप्पणो अङ्कं ।। यदि तावत्ते सुपुरुषा गिरिकन्दरकटकविषमदुर्गेषु । धृतिगाढबद्धकक्षाः साध० ऽर्थम् ॥ किं पुण अनगारसहायगेण अण्णुण्णसंग हबलेणं । परलोए णं सक्को साहेउं अप्पो अटुं ।। किं पुनरनगार सहायकेन अन्यान्यसङ्ग्रहबलेन । अपरलोकेन (न) शक्यः साध० ॥ जिणवयणमप्पमेयं महुरं कण्णाहुई सुणंतेणं । सक्को हु साहुमज्झे साहेउं अप्पणो अहं ॥ जिनवचनमप्रमेयं मधुरं कर्णाभ्यां (कर्णाभृति) शृण्वता । शक्यः (न) साधुमध्ये साध० ऽर्थम् ॥ धीरपुरिसपणत्तं सप्पुरिसनिसेवियं परमघोरं । धन्ना सिलायलगया साहिंती अप्पणो अहं ।। धीरपुरुषप्रज्ञप्तं सत्पुरुषनिसेवितं परमधोरम् । धन्याः शिलातलगता साधयन्त्यात्मनोऽर्थम् ॥ बाहिंति इंदियाई पुव्वमकारियपइण्णचारीणं । अकयपरिकम्मकीवा मरणे सुहसंगतायमि ।। बाधयन्तीन्द्रियाणि पूर्वमकारितप्रकीर्णचारिणाम् । अकृतपरिकर्माणः क्लीबा (आत्मानः) मरणे सुखसङ्गत्त्यागे (ताये ) ।। पू. (८३) छा. पू. (८४) छा. मू. (८५) ST. महाप्रत्याख्यान-प्रकिर्णकसूत्रं ७७ Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०३ मू.(ce) छा. मू०८६ मू. (८६) पुत्वमकारियजोगो समाहिकामो अमरणकालंमि। न भवइ परीसहसहो विसयसुहसमुइओ अप्पा। पूर्वमकातयोगः समाधिकामश्च मरणकाले । नभवति परीषहसहिष्णुर्विषयसुखसमुचित आत्मा ।। मू. (८७) पुब्बिं कारियजोगो समाहिकामो य मरणकालंमि। स भवइ परीसहसहो विसयसुहनिवारिओ अप्पा ।। पूर्वकारितयोगः समाधिकामश्च मरणकाले । संभवति परषहसहो निवारितविषयसुख आत्मा ।। पुव्यि कारियजोगो अनियाणो ईहिऊण मइपुव्वं । ताहे मलियकसाओ सज्जो मरणं पिच्छिज्जा। पूर्वं कारितयोगोऽनिदान ईहित्वा मतिपूर्वम् । तदा मर्दितकषायः सद्यो मरणं प्रतीच्छेत् ॥ मू. (८१) पावीणं पावाणं कम्माणं अप्पणो सकम्माणं। सक्का पलाइउंजे तवेण सम्मं पउत्तेणं॥ छा. पापानां पापेभ्यः कर्मेभ्य आत्मनः सकर्मेभ्यः (स्वकृतेभ्यः)। शक्यः पलायितुं तपसा सम्यक्प्रयुक्तेन ॥ (९०) इक्क पंडियमरणं पडिवजिय सुपुरिसो असंभंतो। खिप्पं सो मरणाणं काही अंतं अनंताणं ।। एकं पण्डितमरणं प्रतिपद्य सुपुरुषोऽसंभ्रान्तः । क्षिप्रं स मरणानां करिष्यत्यन्तमनन्तानाम् ।। मू. (११) किंतं पंडियमरणं? काणि व आलंबणाणि भणियाणि । एयाइं नाऊणं किं आयरिया पसंसंति॥ छा. किं तत्पण्डितमरणं? कानि वाऽऽलम्बनानि भणितानि । एतानि ज्ञात्वा किमाचार्या प्रशंसन्ति? ॥ अनसनपाओवगमं आलंबणझाणभावणाओ अ। एयाइं नाऊणं पंडियमरणं पसंसंति ।। अनशनपादपोपगमनमालम्बनं ध्याने भावनाश्च । एतानि ज्ञात्वा पण्डितमरणं प्रशंसन्ति ।। इंदियसुहसाउलओ घोरपरीसहयराइयपरज्झो। अकयपरिकम्मकीवो मुज्झइ आराहणाकाले ।। छा. इन्द्रियसुखसाताकुलो घोरपरीषहपराजितापराद्धः । अकृतपरिकर्मा क्लीबो मुह्यत्याराधनाकाले ॥ मू. (९४) लजाइ गारवेण य बहुसुयमएण वावि दुचरियं । जे न कहति गुरुणं न हु ते आराहगा हुति।। Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०४ महाप्रत्याख्यान-प्रकिर्णकसूत्रं ९४ मू. (९५) सुझइ दु लज्जया गौरवेण च बहुश्रुतमदेन वाऽपि दुश्चरितम् । ये न कथयन्ति गुरुभ्यो नैवते आराधका भवन्ति । सुज्झइ दुक्करकारी जाणइ मग्गंति पावए कित्तिं। विणिगृहितो निदइ तम्हा आराहणा सेया॥ छा. शुध्यति दुष्करकारी जानाति मार्गमिति प्राप्नोति कीर्तिम्। विनिगूहानो निन्दति (विनिगूहमानो निन्द्यते) तस्मादाराधना श्रेयसी ।। मू. (१६) नवि कारणं तणमओ संथारो नवि य फासुया भूमी। ____ अप्पा खलु संथारो होई विसुद्धो मणो जस्स।। छा. नैव कारणं तृणमयः संस्तारकः, नैव च प्रासुक्ता भूमि। आत्मैव संस्तारको भवति विशुद्धं मनो यस्य ॥ मू. (९७) जिनवयणअनुगया मे होउ मई झाणजोगमल्लीणा। जह तंमि देसकाले अमूढसन्नो चयइ देहं ।। जिनवचनमनुगता मम भवतुमतिध्यानयोगमाश्रिता । यथा तस्मिन् देशकालेऽमूढसंज्ञस्त्यजेयं देहम् ।। मू. (९८) जाहे होई पमत्तो जिनवयण (सइ) रहिओ अनाइत्तो। ताहे इंदियचोरा करिति तवसंजमविलोमं ।। छा. यदा भवति प्रमत्तो जिनवचन (स्मृति) रहितोऽनायत्तः। तदेन्द्रियचौराः कुर्वन्ति तपःसंयम विलोम (प)म् ॥ जिनवयणमनुगयमई जं वेलं होइ संवरपविठ्ठो । अग्गीव वाउसहिओ समूलडालं डहइ कम्म। छा. जिनवचनानुगतमतिर्यां वेलां (यावत्) भवति संवरप्रविष्टः । अग्निरिव वायुसहितः समूलशाखं दहति कर्म (वृक्षम्) ।। मू. (१००) जह डहइ वाउसहिओ अग्गी रुक्खे विहरि वनखंडे । तह पुरिसकारसहिओ नाणी कम्मं खयं नेई॥ यथा दहति वायुसहितोऽग्निर्विहत्य वनखण्डे । तथा पुरुषकारसहितो ज्ञानी कर्म क्षयं नयति ।। मू. (१०१) जं अन्नाणीकम्मं खवेइ बहुआहिं वासकोडीहिं। तंनाणी तिहिं गुत्तो खवेइ ऊसासमित्तेणं॥ यत् अज्ञानी कर्म क्षपयति बहुकामिवर्षकोटीभि । तमानी त्रिभिर्गुप्तः क्षपयत्युच्छ्वासमात्रेण ॥ मू. (१०२) नहु मरणंमि उवग्गे सक्को बारसविहो सुयकखंधो। सव्वो अनुचिंतेउं धणियंपि समत्थचित्तेणं॥ छा. नैव मरणे उपाग्रे शक्यो द्वादशविधः श्रुतस्कन्धः । सर्वोऽनुचिन्तयितुं बाढमपि समर्थचित्तेन । छा. छा. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ मू०१०३ १०५ मू. (१०३) इक्कमिवि जमि पए संवेगं कुणइ वीयरायमए। सोतेन मोहजालं छिदइ अज्झप्पओगेणं ।। छा. एकस्मिन्नपि यस्मिन् पदे संवेगं करोति वीतरागमते । स तेन मोहजालं छिनत्यध्यात्मयोगेन॥ मू. (१०४) इकमिवि जमि पए संवेगं कुणइ वीयरायमए। तं तस्स होइ नाणं जेण विरागत्तणमुवेइ । एकस्मिन्नपि यस्मिन् पदे संवेगं करोति वीतरागमते। तत्तस्य भवति ज्ञानं येन विरागत्वमुपैति ।। मू. (१०५) इक्कमिविजंमि पए संवेगं कुणइ वीयरायमए। बच्चइ नरो अभिक्खं तं मरणं तेण मरियव्वं ।। छा. एकस्मित्रपि०। व्रजति नरोऽभीक्ष्णं तन्मरणं तेन मर्त्तव्यम् ।। मू. (१०६) जेण विरागो जायइ तं तं सव्वायरेण कायव्वं । मुच्चइ हु संवेगी अनंतओ होइ असंवेगी। येन विरागो जायते तत्तत् सर्वादरेण कर्त्तव्यम् । मुच्यते संवेग्येव अनन्तगो भवत्यसंविग्नः ॥ म. (१०७) धम्मं जिनपन्नतं सम्ममिणं सदहामि तिविहेणं । तसथावरभूअहियं पंथं निव्वाणनगरस्स ।। धर्मं जिनप्रज्ञप्तं सम्यग् इमं श्रद्दधे त्रिविधेन । त्रसस्थावरभूतहितं पन्थानं निर्वाणनगरस्य ॥ मू. (१०८) समणोमित्ति य पढमं बीयं सव्वस्थ संजओ मित्ति। सव्वं च वोसिरामि जिनेहिं जंजंच पडिकुटुं ।। छा. श्रमणोऽस्मीति च प्रथमं द्वितीयं सर्वत्र संयतोऽस्मीति । सर्वं च व्युत्सृजामि जिनैर्य यच्च प्रतिकुष्टम् ।। मू. (१०९) उवही सरीरगं चेव, आहारं च चउब्विहं । मनसावयकाएणं, वोसिरामित्ति भावओ। उपधिं शरीरमेव आहारं च चतुर्विधम् । मनोवाक्कायैर्युत्सृजामि इति भावतः ।। मू. (११०) मनसा अचिंतणिजं सब्बं भासाइ अभासणिजं च । काएण अकरणिजं सव्वं तिविहेण वोसिरे ।। मनसाऽचिन्तनीयं सर्वं भाषयाऽभाषमीयं च । कायेनाकरणीयं सर्वं त्रिविधेन व्युत्सृजामि ।। म. (१११)अस्संजमत्तोगसणं (अस्संजमे वेरमण) उवही विवेगकरणं उक्समो (य)। अप्पडिरुयजोगविरओ खंती मुत्ती विवेगो अ॥ . Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०६ महाप्रत्याख्यान-प्रकिर्णकसूत्रं १११ छा. असंयमत्वापकर्षणं (असंयमाद्विरमण) उपधिविवेककरणमुपशमः (च)। अप्रतिरुगयोगविरतः क्षान्तिर्मुक्तिर्विवेकश्च ॥ मू. (११२) एवं पञ्चक्खाणं आउरजण आवईसु भावेण । अन्नयरं पडिवण्णो जंपतो पावइ समाहिं ।। एतप्रत्याख्यानमातुरजन आपत्सु भावेन । अन्यतरत्प्रतिपन्नो जल्पन (यत्प्राप्तः) प्राप्नोति समाधिम् ॥ मू. (११३) एयंसि निमित्तंमी पच्चक्खाऊण जइ करे कालं। तो पञ्चखाइयव्वं इमेण इक्केणवि पएणं॥ छा. एतस्मिन् निमित्ते प्रत्याख्याय यदि (यति) करोति कालम् । तत् प्रत्याख्यातव्यमनेनैकेनापि पदेन ।। मू. (११४) मम मंगलमरिहंता सिद्धा सहू सुयं च धम्मो य। तेसिं सरणोवगओ सावजं वोसिरामित्ति॥ मम मङ्गलमर्हन्तः सिद्धाः साधवः श्रुतं च धर्मश्च । तेषां शरणमुपगतः सावधं व्युत्सृजामीति ।। मू. (११५) अरहंता मंगलं मज्झ, अरहंता मज्झ देवया । अरहते कित्तइत्ताणं, वोसिरामित्ति पावगं ।। अर्हन्तो मङ्गलं मम अर्हन्तो मम देवताः। अर्हतः कीर्तयित्वा व्युत्सृजामीति पापकम् ।। मू. (११६) सिद्धा य मंगलं मज्झ, सिद्धाय मज्झ देवया। सिद्धे य कित्तइत्ताणं, वोसिरामित्ति पावगं ।। सिद्धाश्च मङ्गलं मम सिद्धाश्च मम देवताः। सिद्धांश्च कीर्तयित्वा व्युत्सृजामीति पापकम् ॥ मू. (११७) आयरिया मंगलं मज्झ, आयरिया मज्झ देवया। आयरिए कित्तइत्ताणं, बोसिरामित्ति पावगं ।। आचार्या मङ्गलं मम आचार्या मम देवताः। आचार्यान् कीर्तयित्वा व्युत्सृजामीति पापकम् ।। मू. (११८) उज्झाया मंगलं मज्झ, उज्झाया मज्झ देवया। उज्झाए कित्तइत्ताणं, वोसिरामित्ति पावगं । उपाध्याया मङ्गलं मम उपाध्याया मम देवताः। उपाध्यायान् कीर्तयित्वा व्युत्सृजामीति पापकम् ॥ मू. (११९) साहू य मंगलं मज्झ, साहू य मज्झ देवया । साहू य कित्तइत्ताणं, वोसिरामित्ति पावगं ।। छा. साधवश्च मङ्गलं मम साधवश्च मम देवताः । साधूश्च कीर्तयित्वा व्युत्सृजामीति पापकम् ।। छा. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०७ मू० १२० मू. (१२०) सिद्धे उवसंपण्णो अरहंते केवलित्ति भावेणं। इत्तो एगयरेणवि पएण आराहओ होइ ।। सिद्धानुपसंपन्नः अर्हतः केवलिन इति भावेन। एषामेकतरेणापि पदेनाराधको भवति ॥ मू. (१२१) समुइण्णवेयणो पुण समणो हियएण किंपि चिंतिजा । आलंबणाई काइंकाऊण मुणी दुहं सहइ॥ छा. समुदीर्णवेदनः पुनः श्रमणो हृदये किमपि (किं वि) चिन्तयेत् । आलम्बनानि कानि कृत्वा मुनिर्दुखं सहते॥ मू. (१२२) वेयणासु उइन्नासु, किं मे सत्तं निवेयए। किं वाऽऽलंबणं किच्चा, तंदुक्खमहियासए । वेदनासूदीर्णासु किं मम सत्वं (इति) निवेदयेत् । किं वाऽऽलम्बनं कृत्वा तदुखमध्यास्ते। मू. (१२३) अनुत्तरेसु नरएसु, वेयणाओ अनुत्तरा। पमाए वट्टमाणेणं, मए पत्ता अमंतसो॥ अनुत्तरेषु नरकेषु वेदना अनुत्तराः। प्रमादे वर्तमानेन मया प्राप्ताअनन्तशः॥ मू. (१२४) मए कयं इमं कम्म, समासज्ज अबोहि। पोराणगं इमं कम्म, मए पत्तं अनंतसो॥ छा. मया कृतमिदं कर्म समासाद्याबोधिकम् । पुराणमिदं कर्म मया प्राप्तमनन्तशः ॥ मू. (१२५) ताहिं दुक्खविवागाहिं, उवचिण्णाहिं तहिं तहिं । नयजीवो अजीवो उ, कयपुब्यो उ चिंतए।। ताभिर्दुखविपाकाभिरुपचीर्णाभिस्तत्र तत्र। न च जीवस्त्वजीवः कृतपूर्वस्तु (इति) चिन्तयेत् .। मू. (१२६) अब्बुजुयं विहारं इत्यं जिनएसियं विउपसत्यं । नाउंमहापुरिससेवियं अब्भुजुयं मरणं॥ अभ्युद्यतं विहारमित्थं जिनदेशितं विद्वत्प्रशस्तम् । ज्ञात्वा महापुरुषसेवितमभ्युद्यतं मरणम् ।। मू. (१२७) जह पच्छिमंमि काले पच्छिमतित्ययरदेसियमुयारं। पच्छा निच्छयपत्थं उवेमि अब्भुजुयं मरणं ।। यथा पश्चिमे काले पश्चिमतीर्थकरदिष्टमुपकारम् । पश्चानिश्चयपथ्यमुपयाम्यभ्युद्यतं मरणम्॥ मू. (१२८) बत्तीसमंडियाहि कडजोगी जोगसंगहबलेणं। उज्जमिऊण य बारविहेण तवणेहपाणेणं॥ Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १०८ छा. द्वात्रिंशन्मण्डिकाभिः कृतयोगी योगसङ्ग्रहबलेन । उद्यम्य च द्वादशविधेन तपःस्नेहपानेन ॥ संसाररंगमज्झे धिइबलववसायबद्धकच्छाओ । हंतूण मोहमल्लं हराहि आराहणपडागं ।। संसाररङ्गमध्ये धृतिबलव्यवसायबद्धकच्छः । हत्वा मोहमल्लं हराराधनापताकाम् ॥ युग्मम् । पोराणगं च कम्मं खवेइ अन्नं नं च न चिणाइ । कम्मकलंकलवल्लिं छिंदइ संथारमारूढो । पुराणं च कर्म क्षपयति अन्यन्नवं च न चिनाति । कर्मकलङ्कवल्लीं छिनत्ति संस्तारकमारूढः ।। आराहणोवउत्तो सम्म काऊण सुविहिओ कालं । उक्कोसं तिन्नि भवे गंतूण लभिज्ज निव्वाणं ।। आराधनोपयुक्तः सम्यक् कृत्वा सुविहितः कालम् । उत्कर्षतस्त्रीन् भवान् गत्वा लभते निर्वाणम् ।। धीरपुरिसपन्नत्तं सप्पुरिसनिसेवियं परमघोरं । ओइण्णो हु सि रंग हरसु पडायं अविग्घेणं ।। धीरपुरुषप्रज्ञप्तं सत्पुरुषनिषेवितं परमघोरम् । अवतीर्णोऽसि रङ्गे हर पताकामविघ्नेन ॥ धीर! पडागाहरणं करेह जह तंमि देसकालंमि । सुत्तत्थमणुगुणंतो धिइनिचलबद्धकच्छाओ ।। धीर! पताकाहरणं कुरु यथा तस्मिन् देशकाले । सूत्रार्थमनुगुणयन् धृतिनिश्चलबद्धकच्छः ॥ चत्तारि कसाए तिन्नि गारवे पंच इंदियग्गामे । हंता परीसहचमूं हराहि आराहणपडागं ॥ चतुरः कषायान् त्रीणि गौरवाणि पञ्चेन्द्रियग्रामम् । हत्वा परीषहचमूं हरा (हरिष्यस्या)राधनापताकाम् ।। मू. (१३५) माऽऽया ! हु व चिंतिज्जा जीवामि चिरं मरामि व लहुति । जइ इच्छसि तरिडं जे संसारमहो अहिमपारं ॥ मा आत्मन् ! चिन्तयेर्जीवामि चिरं म्रिये वा लघु इति । यदीच्छसि तरीतं संसारमहोदधिमपारम् ॥ जइ इच्छसि नित्थरिडं सव्वेसिं चेव पावकम्माणं । जिनवयणनाणदंसणचरित्तभावुज्जुओ जग्ग ।। यदीच्छसि निस्तरीतुं सर्वेभ्य एव पापकर्मेभ्यः । जिनवचनज्ञानदर्शनचारित्रभावोद्यतो जागृहि ॥ मू. (१२९) छा. मू. (१३०) छा. पू. (१३१) छा. मू. (१३२) छा. मू. (१३३) छा. पू. (१३४) छा. छा. मू. (१३६) छा. महाप्रत्याख्यान- प्रकिर्णकसूत्रं १२८ Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ भू० १३७ मू. (१३७) छा. मू. (१३८) छा. मू. (१३९) छा. भू. (१४०) छा.. मू. (१४१) छा. मू. (१४२) छा. दंसणनाणचरितं तवे य आराहणा चउक्खंधा । सा चेव होइ तिविहा उक्कोसा मज्झिम जहन्ना ॥ दर्शनज्ञानचारित्राणि तपश्चराधना चतुःस्कन्धा । सा चैव भवति त्रिविधा उत्कृष्टा मध्यमा जघन्या ॥ आराहेऊण विऊ उक्कोसाराहणं चउक्खंधं । कम्मरयविप्पमुझे तेणेव भुवेण सिज्झिज्जा ।। आराध्य विद्वान् उत्कृष्टाराधनां चतुःस्कन्धाम् । कर्मरजोविप्रमुक्तस्तेनैव भवेन सिद्धयेत् ॥ आराहेऊण विऊ जहन्नमाराहणं चउक्खंधं । सत्तदृभवग्गहणे परिणामेऊण सिज्झिज्जा ।। आराध्य विद्वान् जघन्यामाराधनां चतुःस्कन्धाम् । सप्ताष्टभवग्रहणैः परिणम्य सिद्धयेत् ।. सम्मं मे सव्वभूएस, वेरं मज्झ न केणइ । खामेमि सव्वजीवे, खमामऽहं सव्वजीवाणं ॥ साम्यं मे सर्वभूतेषु वैरं मम न केनचित् । क्षमयामि सर्वजीवान् क्षाम्याम्यहं सर्वजीवानाम् ॥ धीरेणवि मरियव्वं काऊरिसेणविऽवस्स मरियव्वं । दुव्हंपि य मरणाणं वरं खु धीरतणे मरिडं ॥ धीरेणापि मर्त्तव्यं कापुरुषेणापि अवश्यं मर्त्तव्यम् । द्वयोरपि मरणयोर्वरमेव धीरत्वेन मर्त्तुम् ॥ एवं पचक्खाणं अनुपालेऊण सुविहिओ सम्मं । वेमाणिओ व देवो हविज्ज अहवावि सिज्झिज्जा ।। एतत्प्रत्याख्यानमनुपालय सुविहितः सम्यक् । वैमानिको वा देवो भवेत् अथवाऽपि सिद्धयेत् ॥ २६ तृतीयं प्रकीर्णकं महाप्रत्याख्यानं समाप्तम् । मुनि दीपरत्नसागरेण संशोधिता सम्पादिता महाप्रत्याख्यान प्रकीर्णकं एवं पूज्यपाद् आनन्दसागरसूरीश्वरेण सम्पादिता संस्कृत छाया परिसमाप्ता । *** १०९ Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [2] ભાવભરી વંદના જેમના દ્વારા સૂત્રમાં ગુંથાયેલ જિનવાણીનો ભવ્ય વારસો વર્તમાનકાલીન ““આગમસાહિત્ય'માં પ્રાપ્ત થયો એ સર્વે સૂરિવર આદિ આર્ષ પૂજ્યશ્રીઓનેપંચમ ગણધર શ્રી સુધર્મા સ્વામી | ચૌદ પૂર્વધર શ્રી ભબ્રાહુ સ્વામી દશ પૂર્વધર શ્રી શય્યભવસૂરિ ! (અનામી) સર્વે શ્રુત સ્થવર મહર્ષિઓ દેવવાચક ગણિ શ્રી શ્યામાચાર્ય દેવર્ધ્વિગણિ ક્ષમાશ્રમણ જિનભદ્ર ગણિ ક્ષમાશ્રમણ સંઘદાસગણિ સિદ્ધસેન ગણિ જિનદાસ ગણિ મહત્તર અગત્સ્યસિંહ સૂરિ શીલોકાચાર્ય અભયદેવસૂરિ મલયગિરિસૂરિ ક્ષેમકીર્તિસૂરિ હરિભદ્રસૂરિ આર્યરક્ષિત સૂરિ (?) દ્રોણાચાર્ય ચંદ્ર સૂરિ વાદિવેતાલ શાંતિચંદ્ર સૂરિ મલ્લધારી હેમચંદ્રસૂરિ શાંતિચંદ્ર ઉપાધ્યાય ધર્મસાગર ઉપાધ્યાય ગુણરત્નસૂરી વિજય વિમલગણિ વીરભદ્ર | ઋષિપાલ | બ્રહ્મમુનિ તિલકસૂરિ સૂત્ર-નિયુક્તિ - ભાષ્ય-ચૂર્ણિ - વૃત્તિ - આદિના રચયિતા અન્ય સર્વે પૂજ્યશ્રી વર્તમાન કાલિન આગમ સાહિત્ય વારસાને સંશોધન-સંપાદન-લેખન આદિ દ્વારા મુદ્રીત/અમુદ્રીત સ્વરૂપે રજૂ કર્યા સર્વે શ્રુતાનુરાગી પૂજ્ય પુરુષોને આનંદ સાગરસૂરિજી | ચંદ્રસાગર સૂરિજી મુનિ માણેક જિન વિજયજી પુન્યવિજયજી ચતુરવિજયજી જંબુ વિજયજી અમરમુનિજી કનૈયાલાલજી લાભસાગરસુરિજી આચાર્ય તુલસી ચંપક સાગરજી સ્મરણાંજલિ બાબુ ધનપતસિંહ પં. બેચરદાસ ૫૦ જીવરાજભાઈ પં. ભગવાનદાસ પં. રૂપેન્દ્રકુમાર પિ૦ હીરાલાલ શ્રુત પ્રકાશક સર્વે સંસ્થાઓ Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [21 वृत्ति श्लोकप्रमाण आचार ८०० १०० ૪૫ આગમ મૂળ તથા વિવરણનું શ્લોક પ્રમાણદર્શક કોષ્ટક) क्रम आगमसूत्रनाम वृत्ति-कर्ता श्लोक प्रमाण २५५४ शीलानाचार्य १२००० २. |सूत्रकृत २१०० शीलाझाचार्य १२८५० ३. स्थान ३७०० अभदेवसूरि १४२५० ४. समवाय १६६७ अभयदेवसूरि ३५७५ भगवती १५७५१ अभयदेवसूरि १८६१६ ६. ज्ञाताधर्मकथा ५४५० अभयदेवसूरि ३८०० ७. उपासकदशा ८१२ अभयदेवसूरि ८. अन्तकृद्दशा ९०० अभयदेवसूरि ४०० ९. अनुत्तरोपपातिकदशा १९२ अभयदेवसूरि १०. प्रश्नव्याकरण १३०० अभयदेवसूरि ५६३० ११. विपाकश्रुत । १२५० अभयदेवसूरि ९०० १२. |औपपातिक ११६७ अभयदेवसूरि ३१२५ १३. राजप्रश्निय २१२० मलयगिरिसूरि ३७०० १४. जीवाजीवाभिगम ४७०० | मलयगिरिसरि १५. प्रज्ञापना ७७८७ मलयगिरिसूरि १६००० १६. सर्यप्रज्ञप्ति २२९६ / मलयगिरिसूरि १७. चन्द्रप्रज्ञप्ति २३०० ] मलयगिरिसरि १८. जम्बूद्वीपप्रज्ञप्ति ४४५४ | शान्तिचन्द्रउपाध्याय १८००० १९थी निरयावलिका ११०० चन्द्रसूरि ६०० २३. (पञ्च उपाङ्ग) २४. चतुःशरण ८० विजयविमलयगणि (?) २०० २५. आतुर प्रत्याख्यान १०० गुणरत्नसूरि (अवचूरि) (१) १५० २६. महाप्रत्याख्यान १७६ आनन्दसागरसूरि (संस्कृतछाया) १७६ २७. भक्तपरिज्ञा २१५ आनन्दसागरसूरि (संस्कृतछाया) २१५ २८. तन्दुल वैचारिक ५०० विजयविमलगणि (?) ५०० २९. संस्तारक १५५ गुणरत्न सूरि (अवचूरि) ३०. गच्छाचार* १७५ विजयविमलगणि १५६० |३१. गणिविद्या १०५ | आनन्दसागरसूरि (संस्कृतछाया) १०५ १४००० ९००० ९१०० ११० Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [3] • वृत्ति २२२५ ३८.] ३९. क्रम आगमसूत्रनाम • मूल । वृत्ति-कर्ता श्लोक प्रमाण श्लोकप्रमाण ३२. | देवेन्द्रस्तव ३७५ | आनन्दसागरसूरि (संस्कृत छाया) ३७५ |३३. मरणसमाधि में ८३७ आनन्दसागरसूरि (संस्कृत छाया) ३४. | निशीथ ८२१ जिनदासगणि (चूणि) २८००० सङ्घदासगणि (भाष्य) ७५०० ३५. वृहत्कल्प ४७३ | मलयगिरि+क्षेमकीर्ति ४२६०० सङ्घदासगणि (भाष्य) ७६०० १३६. व्यवहार ३७३ मलयगिरि ३४००० सङ्घदासगणि (भाष्य) ६४०० ३७. | दशाश्रुतस्कन्ध ८९६ /- ? - (चूर्णि) जीतकल्प * १३० सिद्धसेनगणि (चूर्णि) १००० महानिशीथ ४५४८ ४०. | आवश्यक १३० हरिभद्रसूरि २२००० ४१. ओघनियुक्ति नि.१३५५ द्रोणाचार्य (?)७५०० -पिण्डनियुक्ति * नि. ८३५ मलयगिरिसूरि ७००० ४२. | दशवैकालिक ८३५ | हरिभद्रसूरि ७००० ४३. उत्तराध्ययन २००० शांतिसूरि १६००० ४४. | नन्दी ७०० मलयगिरिसूरि ७७३२ |४५. अनुयोगद्वार । २००० मलधारीहेमचन्द्रसूरि ५९०० नोध :(१) 650 ४५ माम सूत्रीमा वर्तमान आणे पडेल, १ थी ११ अंगसूत्रो, १२ थी २७ उपांगसूत्रो, २४थी33 प्रकीर्णकसूत्रो ३४थी 36 छेदसूत्रो, ४० थी. ४३ मूळसूत्रो, ४४-४५ चूलिकासूत्रोना नाम प्रसिद्ध छे. (૨) ઉક્ત શ્લોક સંખ્યા અમે ઉપલબ્ધ માહિતી અને પૃષ્ઠ સંખ્યા આધારે નોંધેલ છે. જે. કે તે સંખ્યા માટે મતાંતર તો જોવા મળે જ છે. જેમકે આચાર સૂત્રમાં ૨૫૦૦, ૨૫૫૪, ૨૫૨૫ એવા ત્રણ શ્લોક પ્રમાણ જાણવા મળેલ છે. આવો મત-ભેદ અન્ય સૂત્રોમાં પણ છે. (3) 6s वृत्ति- नो छे ते जमे ४३८. संपान भुमनी छे. ते सिवायनी पास वृत्ति-चूर्णि साहित्य मुद्रित अभुद्रित अवस्थामा उपलब्ध छे०४. (४) गच्छाचार अने मरणसमाधि नविय चंदावेज्झय सने वीरस्तव प्रकीर्णक भावे छ. ४ २५ “आगमसुत्ताणि" भां भूप ३थे सने महाप''भा अक्षरशः ગુજરાતી અનુવાદ રૂપે આપેલ છે. તેમજ વીતત્ત્વ જેના વિકલ્પ રૂપે છે એ Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [4]. પંઘત્વનું પગ અમે “માનસુd”માં સંપાદીત કર્યું છે. (૫) શોધ અને વિષ્ણુ એ બંને નિવૃત્તિ વિકલ્પ છે. જે હાલ મૈસૂત્ર રૂપે પ્રસિધ્ધ છે. જે બંનેની વૃત્તિ અમે આપી છે. તેમજ તેમાં માળની ગાથાઓ પણ સમાવિષ્ટ થઈ છે. () ચાર પ્રવીવા સૂત્રો અને મહાનિશીથ એ પાંચ આગમની કોઈ વૃત્તિ આદિ ઉપલબ્ધ થવાનો ઉલ્લેખ મળતો નથી. પ્રદીવા ની સંત છાયા ઉપલબ્ધ છે તેથી મૂકી છે. નિશીથ શા-નિતત્ત્વ એ ત્રણેની પૂજી આપી છે. જેમાં કશા અને નીતા એ બંને ઉપર િમળતી હોવાનો ઉલ્લેખ છે, પણ અમે તે મેળવી શક્યા નથી. જ્યારે નિશાળ ઉપર તો માત્ર વીસમા ઉદ્દેશ ની જ વૃત્તિ નો ઉલ્લેખ મળે છે. ( વર્તમાન કાળે ૪૫ આગમમાં ઉપલબ્ધ નિર્યુક્તિઃ ) ૨ દુધ १३५५ क्रम नियुक्ति श्लोकप्रमाण | क्रम | नियुक्ति श्लोकप्रमाण 9. ગવાર-નિવૃત્તિ ४५० _| . નવર–નિતિ | ___ २५०० २. सूत्रकृत-नियुक्ति ७. ओघनियुक्ति રૂ. વૃદસ્વ-નિર્યુક્તિ કે ८. पिण्डनियुक्ति ८३५ ૪. વેદ-નિવૃત્તિ * । ९.| दशवैकालिक-नियुक्ति વિ. દિશાશ્રુત-નિવૃત્તિ | 9૮૦ | ૨૦. સત્તધ્યાન-નિધિત્ત | ૭૦૦ ઉoo. નોંધઃ(૧) અહીં આપેલ સ્નો પ્રમr એ ગાથા સંખ્યા નથી. “૩ર અક્ષરનો એક શ્લોક” એ પ્રમાણથી નોંધાયેલ સ્ત્ર પ્રમાણ છે. (૨) વૃહત્ત્વ અને વ્યવહાર એ બંને સૂત્રોની નિવૃત્તિ હાલ બાગ માં ભળી ગઈ છે. જેનો યથાસંભવ ઉલ્લેખ વૃત્તિવાર મર્ષિ એ ભાષ્ય ઉપરની વૃત્તિમાં કર્યો હોય તેવું જોવા મળેલ છે. (૩) કોષ અને વિષ્ણનિતિ સ્વતંત્ર મૂનગામ સ્વરૂપે સ્થાન પામેલ છે તેથી તેનું સ્વતંત્ર સંપાદન આમ-૪૧ રૂપે થયેલ છે. તેમજ આ સંપાદનમાં પણ છે.) (૪) બાકીની છ નિત્તમાંથી દશાશ્રુતત્ત્વ નિવૃત્તિ ઉપર પૂof અને અન્ય પાંચ નિત્તિ ઉપરની વૃત્તિ અમે અમારા સંપાદનમાં પ્રકાશીત કરી છે. જ્યાં આ છ નિવિન સ્પષ્ટ અલગ જોઈ શકાય છે. (૫) નિતિકર્તા તરીકે પદ્રવાદુવામી નો ઉલ્લેખ જોવા મળે છે. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 151 ( वर्तमान आणे ४५ भागमभा ५६ भाष्यं क्रम भाष्यश्लोकप्रमाण | क्रम | भाष्य गाथाप्रमाण १. | निशीषभाष्य । ७५०० । ६. आवश्यकभाष्य ४८३ बृहत्कल्पभाष्य ओघनियुक्तिभाष्य * व्यवहारभाष्य ६४०० ८. पिण्डनियुक्तिभाष्य * पञ्चकल्पभाष्य । ३१८५ दशवकालिकभाष्य है जीतकल्पभाष्य | ३१२५ १०. उत्तराध्ययनभाष्य (?) سه ४६ » नोंध:(१) निशीष , बृहत्कल्प भने व्यवहारभाष्य न sal सङ्घदासगणि सोपान ४ाय छे. अमाप संपानमा निशीष भाष्य तेनी चूर्णि साये सने बृहत्कल्प तथा व्यवहार भाष्य तेनी-तेनी वृत्ति साथे समाविष्ट थथु छ. (२) पञ्चकल्पभाष्य अम॥२॥ आगमसुत्ताणि भाग-३८ मां शीत युं. (3) आवश्यकभाष्य भi uml प्रभा॥ ४८३ सयुमा १८३ ॥५८ मूळभाष्य ३५ छ भने 300 या अन्य भाष्यनी छे.नो समावेश आवश्यक सूत्रं-सटीकं भा. यो छे. [ विशेषावश्यक भाष्य पूज४ प्रसिध्ध थयुं छे ५९ते. समा आवश्यकसूत्र- (6५२नु भाष्य नथी भने अध्ययनो अनुसार नी. अ ब वृत्ति આદિ પેટા વિવરણો તો પાવર અને તપ એ બંને ઉપર મળે છે. જેનો અત્રે ઉલ્લેખ અમે કરેલ નથી.] (४) ओघनियुक्ति, पिण्डनियुक्ति , दशवैकालिकभाष्य नो समावेश तनी तेनी वृत्ति भां थयो.४ छ. ५॥ तेनो पता विशेनो लेप अमोने भणेल नथी. [ओघनियुक्ति ઉપર ૩૦૦૦ શ્લોક પ્રમાણ માધ્યનો ઉલ્લેખ પણ જોવા મળેલ છે.] (५) उत्तराध्ययनभाष्यनी ॥था नियुक्तिमा मणी यार्नु संमायछे (?) (5) मारीते अंग - उपांग - प्रकीर्णक - चूलिका मे ३५ आगम सूत्रो 6५२नो ओ६ માણનો ઉલ્લેખ અમારી જાણમાં આવેલ નથી. કોઈક સ્થાને સાક્ષી પાઠ-આદિ स्१३५ भाष्यगाथा सेवामणे छ. (७) भाष्यकर्ता तरी भुण्य नाम सङ्घदासगणि सेवा भणेल छे. तेम४ जिनभद्रगणि क्षमाश्रमण भने सिद्धसेन गणि नो ५५ ८५ भणे छ. 32&iz भाष्यन l અજ્ઞાત જ છે. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [6] ७००० - - ( वर्तमान आणे ४५मागममा ५६५ चूर्णिः ) क्रम चूर्णि श्लोकप्रमाण) क्रम | चूर्णि श्लोकप्रमाण | १. आचार-चूर्णि । ८३०० ९. | दशाश्रुतस्कन्धचूर्णि २२२५ | २. सूत्रकृत-चूर्णि ९९०० | १०. पञ्चकल्पचूर्णि ३२७५ ३. भगवती-चूर्णि ३११४ | ११.| जीतकल्पचूर्णि १००० | ४. जीवाभिगम-चूर्णि | १५०० | १२. | आवश्यकचूर्णि | १८५०० ५. जंबूद्वीपप्रज्ञप्ति-चूर्णि १८७९ | १३.| दशवैकालिकचूर्णि । | ६. निशीथचूर्णि २८००० | १४. | उत्तराध्ययनचूर्णि । ५८५० ७. बृहत्कल्पचूर्णि १६००० । १५. नन्दीचूर्णि १५०० | ८. व्यवहारचूर्णि । १२०० | १६. | अनुयोगदारचूर्णि । । २२६५ नोध:(१) 651 १६ चूर्णिमाथी निशीथ , दशाश्रुतस्कन्ध, जीतकल्प में चूर्णि अभा२॥ २॥ સંપાદનમાં સમાવાઈ ગયેલ છે. (२.) आचार, सूत्रकृत, आवश्यक, दशवैकालिक, उत्तराध्ययन, नन्दी, अनुयोगद्वार એ સાત ઘૂ પૂજ્યપાદ આગમોદ્ધારક શ્રી એ પ્રકાશીત કરાવી છે. (3) दशवैकालिकनी की मे चूर्णि ४ अगत्स्यसिंहसूरिकृत छ तेनुं प्राशन पूश्य श्री. પુન્યવિજયજીએ કરાવેલ છે. (४) जंबूद्वीपप्रज्ञप्तिचूर्णि विशे लाल पडीया प्रभावित (मुं ४२ छ. भगवती चूर्णि तो भने ४ छ, ५ ४० शीत 45 नथी. तभ४ वृहत्कल्प , व्यवहार, पञ्चकल्प मेरा स्तमती सभेछ । शीत यार्नु भा नथी. (५) चूर्णिकार तरी जिनदासगणिमहत्तरन्न म मुख्यत्वे संमाय छे. 32603 मते અમુક પૂના કર્તાનો સ્પષ્ટોલ્લેખ મળતો નથી. "माराम-पंयांजी" चिन्त्यमानत" ૧ વર્તમાન કાળે પ્રાપ્ત આગમ સાહિત્યની વિચારણા પછી ખરેખર આગમના પાંચ અંગોમાં કેટલું અને શું ઉપલબ્ધ છે તે જાણ્યા પછી એક પ્રશ્ન થાય કે આગમ પંચાંગી नी बातो मीयिय छ. अंग-उपांग-प्रकीर्णक-चूलिका में उ५ भागमा पर પણ નથી. એટલે ૩પ આગમનું એક અંગ તો અપ્રાપ્ય જ બન્યું. સૂત્ર પરત્વે ઉપલબ્ધ નિયુક્તિ ફક્ત છ છે. એટલે ૩૯ આગમોનું એક અંગ અપ્રાપ્ય જ બન્યું. मारीत यiz भाष्य, इयां नियुक्ति माने यांड चूर्णिन। ममा वर्तमान अणे सुव्यवस्थित पंचांगी मे मात्र आवश्यक सूत्र नी गाय. २ नंदीसूत्र मां पंचांगीने ५६ संग्रहणी, प्रतिपत्तिमोवन ५० से. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [7] ( ૪૫ આગમ અંતર્ગત વર્તમાન કાળે ઉપલબ્ધ વિભાગો ) સૂચના - અમે સંપાદિત કરેલ કામસુત્તજ- માં બેકી નંબરના પૃષ્ઠો ઉપર જમણી બાજુ ગામસૂત્ર ના નામ પછી અંકો આપેલ છે. જેમકે ૧૩૬/૨/પ૪ વગેરે. આ અંકો તે તે આગમના વિભાગીકરણને જણાવે છે. જેમકે વાવામાં પ્રથમ અંક કૃતજ્યનો છે તેના વિભાગ રૂપે બીજો અંક ચૂળ છે તેના પેટા વિભાગ રૂપે ત્રીજો અંક અધ્યયનનો છે. તેના પેટા વિભાગ રૂપે ચોથો અંક દેશવા નો છે. તેના પેટા વિભાગ રૂપે છેલ્લો અંક મૂનનો છે. આ મૂળ ગઘ કે પદ્ય હોઈ શકે. જો ગદ્ય હોય તો ત્યાં પેરેગ્રાફ સ્ટાઈલથી કે છૂટું લખાણ છે અને માથા/પદ્ય ને પદ્યની સ્ટાઈલથી I - // ગોઠવેલ છે. પ્રત્યેક આગમ માટે આ રીતે જ ઓબ્લિકમાં (1) પછી ના વિભાગને તેના-તેના પેટા-પેટા વિભાગ સમજવા. જ્યાં જે-તે પેટા વિભાગ ન હોય ત્યાં (-) ઓબ્લિક પછી ડેસ મુકીને તે વિભાગ ત્યાં નથી તેમ સુચવેલું છે.] (१) आचार - श्रुतस्कन्धः/चूला/अध्ययन/उद्देशकः/मूलं પૂના નામક પેટા વિભાગ બીજા શ્રુતસ્કંધમાં જ છે. (२) सूत्रकृत - श्रुतस्कन्धः/अध्ययन/उद्देशकः/मूलं (૩) થાન - થાન/અધ્યયનમૂને (४) समवाय - समवायः/मूलं (%) જાતી - શતવઃ -મંતરશત/ઉદ્દેશક:/મૂi અહીં શતક્રના પેટા વિભાગમાં બે નામો છે. ૧) : (૨) અંતરદ્દ કેમકે શા ૨૧, ૨૨, ૨૩ માં શત ના પેટા વિભાગનું નામ વર્ષ જણાવેલ છે. શતઃ - ,૩૪,રૂક ૩૬,૪૦ ના પેટા વિભાગને અંતઃશત% અથવા શતા નામથી ઓળખાવાય છે. ज्ञाताधर्मकथा- श्रुतस्कन्धः/वर्ग:/अध्ययन/भलं પહેલા બુતપ માં ધ્યાન જ છે. બીજા યુતન્ય નો પેટાવિભાગ 4 નામે છે અને તે જ ના પેટા વિભાગમાં ધ્યાન છે. (७) उपासकदशा- अध्ययन/मूलं अन्तकृद्दशा- वर्ग:/अध्ययन/मूलं अनुत्तरोपपातिकदशा- वर्गः/अध्ययनं/मूलं (૧૦) પ્રફળા- તાર/મધ્યય/મૂi માત્ર અને સંવર એવા સ્પષ્ટ બે ભેદ છે જેને આશ્રવER અને સંવરકર કહ્યા છે. કોઈક દ્વાર ને બદલે થતાન્ય શબ્દ પ્રયોગ પણ કરે છે). (११) विपाकश्रुत- श्रुतस्कन्धः/अध्ययन/मूलं औपपातिक- मूलं (૧૩) પ્રી- મૂi (१२) औपपातिक Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (१४) जीवाजीवाभिगम- *प्रतिपत्तिः/* उद्देशकः/मूलं આ આગમમાં ઉક્ત ત્રણ વિભાગો કર્યા છે તો પણ સમજણ માટે પ્રતિપત્તિ પછી એક પેટાવિભાગ नोधनय छे. 34 प्रतिपत्ति -३-भां नैरइय, तिरिक्खजोणिय, मनुष्य, देव सेवा यार पेटविला ५छ. तथा तिपत्ति (नेरइयआदि)/उद्देशकः/मूलं भेरीत स्पष्ट असर पाउदा छ, मेश ६ प्रतिपत्ति ना उद्देशकः न१ नथी पad पेटविलास प्रतिपत्तिः नामेछ. । प्रज्ञापना- पदं/उद्देशकः/द्वार/मूलं पदन! पेट विलमi sis उद्देशकः छ, Ais द्वार छ ५४ पद-२८न। विभाni उद्देशकः અને તેના પેટા વિભાગમાં તારું પણ છે. (१६) सूर्यप्रज्ञप्ति- प्राभृतं/प्राभृतप्राभृतं/मूलं (१७) चन्द्रप्राज्ञप्ति- प्राभृतं/प्राभृतप्राभृत/मूलं भाग १६-१७भ प्रामृतप्रामृत ना ५५ प्रतिपत्तिः । पेट विun छ. ५५ उद्देशकः kि મુજબ તેની વિશેષ વિસ્તાર થાયેલ નથી. (१८) जम्बूदीपप्राप्ति- वक्षस्कारः/मूलं (१९) निरयावलिका - अध्ययन/मूलं (२०) कल्पवतंसिका - अध्ययन/मूलं (२१) पुष्पिता - अध्ययन/मूलं (२२) पुष्पचूलिका - अध्ययन/मूलं (२३) वण्हिदशा - अध्ययन/मूलं मासम८ थी २३ निरयावलिकादि नाममा साथै मोवाम भने 64iगन पाय तरी सूत्रा मोजावेदा.di[-1, निरयावलिका, 4-२ कल्पवतंसिका... पोरे ४सपा (२४ थी ३३) चतुःशरण (आदि दशेपयत्रा) मूलं (३४) निशीय • उद्देशकः/मूलं (३५) बृहत्कल्प - उद्देशकः/मूलं (३६) व्यवहार - उद्देशकः/मूलं (३७) दशाश्रुतस्कन्ध - दशा/मूलं (३८) जीतकल्प - मूलं (३९) महानिशीय - अध्ययन/उद्देशकः/मूलं (४०) आवश्यक - अध्ययन/मूलं (४१) ओघ/पिण्डनियुक्ति - मूलं (४२) दशवैकालिक - अध्ययन/उद्देशकः/मूलं (४३) उत्तराध्ययन - अध्ययनं//मूलं (४४- ४५) नन्दी-अनुयोगद्वार - मूलं Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [9] અમારા સંપાદીત ૪૫ આગમોમાં આવતા મૂલ નો અંક તથા તેમાં સમાવિષ્ટ ગાથા आगमसूत्र मूलं गाथा क्रम आगमसूत्र मूलं क्रम 9. २. ३. ४. आचार सूत्रकृत स्थान समवाय भगवती ज्ञाताधर्मकथा ५. ६. 19. उपासक दशा ८. ९. १०. प्रश्नव्याकरण ११. विपाकश्रुत १२. औपपातिक अन्तवृद्दशा अनुत्तरोपपात्तिक १३. राजप्रश्निय १४. जीवाभिगम १५. प्रज्ञापना १६. सूर्यप्रज्ञप्ति १७. चन्द्रप्रज्ञप्ति १८. जम्बूदीपप्रज्ञप्ति १९. निरयावलिका २०. कल्पवतंसिका २१. पुष्पिता २२. पुष्पचूलिका २३. वहिदशा ५५२ ८०६ १०१० ३८३ १०८७ २४१ ७३ ६२ १३ ४७ ४७ ७७ ८५ ३९८ ६२२ २१४ २१८ ३६५ २१ ५ ११ ३ ५ १४७ २४. ७२३ २५. १६९ २६. ९३ २७. २८. २९. ३०. ३१. ૪ ३२. ३३. ३ ३४. ३५. ३६. ३७. ३८. ३९. ४०. ११४ ५७ १३ १२ १४ ३० - ९३ २३१ १०३ १०७ १३१ ४१. ४१. 9 ४२. २ ४३. १ ४४. १ ४५. - चतुःशरण आतुरप्रत्याख्यान महाप्रत्याख्यानं भक्तपरिज्ञा तंदुलवैचारिक संस्तारक गच्छाचार गणिविद्या देवेन्द्रस्तव मरणसमाध निशीष बृहत्कल्प व्यवहार दशाश्रुतस्कन्ध जीतकल्प महानिशीथ आवश्यक ओघनियुक्ति पिण्डनिर्युक्ति दशवैकालिक उत्तराध्ययन नन्दी अनुयोगद्वार ६३ ७१ १४२ १४२ १७२ १७२ १६१ १३९ १३३ १३३ १३७ १३७ ८२ ८२ ३०७ ३०७ ६६४ ६६४ १४२० गाथा १५२८ ९२ ११६५ २१५ २८५ ११४ ५६ १०३ १०३ ८ ६३ ७० ५४० १७३१ १६८ ३५० २१ ११६५ ७१२ ७१२ ५१५ | १६४० ९३ १४१ નોંધ :- ઉક્ત થા સંખ્યાનો સમાવેશ મૂર્ણ માં થઈ જ જાય છે. તે मूल સિવાયની અલગ गाथा समभवी नहीं. मूल शब्द से अभो सूत्र जने गाथा धंने भाटे नो खायेलो संयुक्त અનુક્રમ છે. ગાથા બધાંજ સંપાદનોમાં સામાન્ય અંક ધરાવતી હોવાથી તેનો અલગ અંક આપેલ છે. પણ ક્ષેત્રના વિભાગ દરેક સંપાદકે ભિન્નભિન્ન રીતે કર્યા હોવાથી અમે સૂત્રાંક જુદો પાડતા નથી. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [10] [૧૧] [૧૨] [૧] [૧૪] [૧૫] [૧] [૭] - અમારા પ્રકાશનો:अभिनव हेम लघुप्रक्रिया - १ - सप्ताङ्ग विवरणम् अभिनव हेम लघुप्रक्रिया - २ - सप्ताङ्ग विवरणम् अभिनव हेम लघुप्रक्रिया - ३ - सप्ताङ्ग विवरणम् अभिनव हेम लघुप्रक्रिया - ४ - साप्ताङ्ग विवरणम् कृदन्तमाला चैत्यवन्दन पर्वमाला चैत्यवन्दन सङ्ग्रह - तीर्थजिनविशेष चैत्यवन्दन चोविशी शत्रुक्षय भक्ति [आवृत्ति-दो] अभिनव जैन पञ्चाङ्ग - २०४६ અભિનવ ઉપદેશ પ્રાસાદ - ૧- શ્રાવક કર્તવ્ય – ૧ થી ૧૧ અભિનવ ઉપદેશ પ્રાસાદ – ૨- શ્રાવક કર્તવ્ય - ૧૨ થી ૧૫ અભિનવ ઉપદેશ પ્રાસાદ - ૩- શ્રાવક કર્તવ્ય - ૧ થી ૩૬ નવપદ – શ્રીપાલ (શાશ્વતી ઓળીના વ્યાખ્યાન રૂપે). સમાધિ મરણ [વિધિ - સૂત્ર - પદ્ય – આરાધના-મરણભેદ-સંગ્રહ] ચૈિત્યવંદન માળા [૭૭ ચૈત્યવનંદનોનો સંગ્રહ તત્વાર્થ સૂત્ર પ્રબોધટીકા [અધ્યાય-૧] તત્વાર્થ સૂત્રના આગમ આધાર સ્થાનો સિદ્ધાચલનો સાથ આવૃત્તિ - બે ચૈત્ય પરિપાટી અમદાવાદ જિનમંદિર ઉપાશ્રય આદિ ડિરેક્ટરી શત્રુંજય ભક્તિ [આવૃત્તિ - બે શ્રી નવકારમંત્ર નવલાખ જાપ નોંધપોથી શ્રી ચારિત્ર પદ એક કરોડ જાપ નોંધપોથી શ્રી બાવ્રત પુસ્તિકા તથા અન્ય નિયમો - [આવૃત્તિ - ચાર અભિનવ જૈન પંચાંગ - ૨૦૪૨ [સર્વપ્રથમ ૧૩ વિભાગોમાં શ્રી જ્ઞાનપદ પૂજા અંતિમ આરાધના તથા સાધુ સાધ્વી કાળધર્મ વિધિ શ્રાવક અંતિમ આરાધના [આવૃત્તિ ત્રણ. વીતરાગ સ્તુતિ સંચય [૧૧૫૧ ભાવવાહી સ્તુતિઓ] (પૂજ્ય આગમોદ્ધારક શ્રી ના સમુદાયના) કાયમી સંપર્ક સ્થળો તત્વાર્થાધિગમ સૂત્ર અભિનવ ટીકા – અધ્યાયતત્વાર્થાધિગમ સૂત્ર અભિનવ ટીકા - અધ્યાયતત્વાર્થાધિગમ સૂત્ર અભિનવ ટીકા- અધ્યાય-૩ તત્વાર્થાધિગમ સૂત્ર અભિનવ ટીકા - અધ્યાય-૪ [૧૮] [૧૯] [] રિ૧] [૨] રિ૩] [૨૪] રિપ [૨૭] [૨૮] [૨૯] [30] [૩૧] [૩૨] [૩૩] [૩૫] Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [11] [35] તત્વાર્થાધિગમ સૂત્ર અભિનવ ટીકા – અધ્યાય-૫ [33] તત્વાર્થાધિગમ સૂત્ર અભિનવ ટીકા – અધ્યાય-૬ [३८] તત્વાર્થાધિગમ સૂત્ર અભિનવ ટીકા – અધ્યાય-ન્હ [३८] તત્વાધિગમ સૂત્ર અભિનવ ટીકા – અધ્યાય-૮ તત્વાર્થાધિગમ સૂત્ર અભિનવ ટીકા - અધ્યાય-૯ તત્વાર્થાધિગમ સૂત્ર અભિનવ ટીકા - અધ્યાય-૧૦ [४०] [४१] પ્રકાશન ૧ થી ૪૧ અભિનવશ્રુત પ્રકાશને પ્રગટ કરેલ છે. आयारो [ ४२ ] [४३] सूयगडो [४४] ठाणं [४५] समवाओ [४६ ] विवाहपन्नति [ ४७ ] नायाधम्मक हाओ [४८ ] उवासगदसाओ [४९] अंतगडदसाओ [५० ] अनुत्तोववाइयदसाओ [५१] पण्हावागरणं [५२] विवागसूर्य [ ५३ ] उववाइयं [ ५४ ] [ ५५ ] जीवाजीवाभिगमं [ ५६ ] पत्रवणासुतं [ ५७ ] सूरपन्नतिः [ ५८ ] चंदपन्नत्तिः [ ५९ ] [६०] [ ६१] [६२] रायप्पसेणियं जंबूद्दीयपत्रति निरयावलियाणं कप्पवडिंसियाणं पुम्फियाणं [ ६३ ] पुष्पचूलियाणं बहिदसाणं [ ६४ ] [ ६५ ] चउसरणं [ ६६ ] आउरपच्चक्खाणं [ ६७ ] महापच्चक्खाणं [ ६८ ] भत्तपरिण्णा [आगमसुत्ताणि-१] [आगमसुत्ताणि-२] [आगमसुत्ताणि-३] [आगमसुत्ताणि-४] [आगमसुत्ताणि-५] [आगमसुत्ताणि-६] [आगमसुत्ताणि-७] [आगमसुत्ताणि-८] [आगमसुत्ताणि-९] [आगमसुत्ताणि १० ] [आगमसुत्ताणि-११ ] [आगमसुताणि- १२] [आगमसुत्ताणि-१३ ] [आगमसुत्ताणि-१४ ] [आगमसुत्ताणि १५ ] [आगमसुत्ताणि- १६ ] [आगमसुत्ताणि- १७ ] [आगमसुत्ताणि- १८ ] [आगमसुत्ताणि- १९] [आगमसुताणि-२० ] [आगमसुत्ताणि-२१] [आगमसुत्ताणि - २२] [आगमसुताणि-२३] [आगमसुत्ताणि २४ ] [आगमसुत्ताणि - २५ ] [आगमसुत्ताणि-२६ ] [आगमसुत्ताणि-२७ ] पढमं अंगसुतं बीअं अंग तइयं अंगसुतं चत्यं अंगसुतं पंचमं अंगसुतं छठ्ठे अंगसुतं सत्तमं अंगसुतं अ अंगसुतं नवमं अंगसुतं दसमं अंगसुतं एक्कारसमं अंगसुतं पढमं उवंगसुतं बीअंउवंगतं तइयं उवंगसुतं चत्वं उवंगतं पंचमं उवंगसुतं उवंगसुतं सत्तमं उवंगतं अठ्ठ उवंगतं नवमं उवंगतं दसमं उवंगसुतं एकारसमं उबंगसुतं बारसमं उवंगतं पढमं पण्णगं बीअं पण्णगं तीइयं पईण्णगं चउत्यं पण्णगं Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [12] [६९] तंदुलयेयालियं [आगमसुत्ताणि-२८] पंचमं पईण्णगं [७०] संथारगं [आगमसुत्ताणि-२९] छठं पईण्णगं [७१] गच्छायार [आगमसुत्ताणि-३०/१] सत्तमं पईग्णाग-१ [७२] चंदावेज्झयं [आगमसुत्ताणि-३०/२ ] सत्तमं पईण्णग-२ [७३] गणिविज्जा [आगमसुत्ताणि-३१] अट्ठमं पईण्णगं [७४] देविदत्थओ [आगमसुत्ताणि-३२] नवमं पईण्णगं [७५] मरणसमाहि [आगमसुत्ताणि-३३/१ ] दसमं पईण्णगं-१ [७६] वीरत्थव [आगमसुत्ताणि-३३/२ ] दसमं पईण्णग-२ [७७] निसीह [आगमसुत्ताणि-३४] पढम छेयसुत्तं [७८] बुहकप्पो [आगमसुत्ताणि-३५] बीअं छेयसुत्तं [७९] ववहार [आगमसुत्ताणि-३६] तइयं छेयसुत्तं [८०] दसासुयक्खंधं [आगमसुत्ताणि-३७] चउत्थं छेयसुत्तं [८१] जीयकप्पो [आगमसुत्ताणि-३८/१] पंचमं छेयसुत्तं-१ [८२] पंचकप्पभास [आगमसुत्ताणि-३८/२ ] पंचमं छेयसुत्तं-२ [८३] महानिसीहं [आगमसुत्ताणि-३९] छठं छेयसुत्तं [८४] आवसस्सयं [आगमसुत्ताणि-४०] पढमं मूलसुत्तं [८५] ओहनित्ति [आगमसुत्ताणि-४१/१] बीअं मूलसुत्तं-१ [८६] पिंडनिश्रुत्ति [आगमसुत्ताणि-४१/२ ] बीअं मूलसुत्तं-२ [८७] दसवेयालियं [आगमसुत्ताणि-४२] तइयं मुलसुत्तं [८८] उतरज्झयणं [आगमसुत्ताणि-४३] चउत्थं मूलसुत्तं [८९] नंदीसूर्य [आगमसुत्ताणि-४४ ] पढमा चूलिया [९०] अनुओगदारं __ [आगमसुत्ताणि-४५] बितिया चूलिया પ્રકાશન ૪૨ થી ૯૦ આગમકૃત પ્રકાશને પ્રગટ કરેલ છે. [१] मायार ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૧] પહેલું અંગસૂત્ર [२] सू413 - ગુજરાતી અનુવાદ આગમદી-૧] બીજું અંગસૂત્ર fe3] - ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૧ ત્રીજું અંગસૂત્ર [४] समाय ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૧] ચોથું અંગસુત્ર [૫] વિવાહપત્તિ - ગુજરાતી અનુવાદ [આગમર્દીપ-૨) પાંચમું અંગસૂત્ર [es] नायाधम्म- ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૩]. છઠ્ઠ અંગસૂત્ર [८७] वासनहसा - ગુજરાતી અનુવાદ આગમદીપ-૩] સાતમું અંગસૂત્ર [cl] मंत६i - ગુજરાતી અનુવાદ આગમદીપ-૩] આઠમું અંગસૂત્ર [૯] અનુત્તરોપપાતિકદસા- ગુજરાતી અનુવાદ આગમદીપ-૩] નવમું અંગસૂત્ર [१००] पहावा- ગુજરાતી અનુવાદ આગમદીપ-૩] દશમું અંગસૂત્ર Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13 [૧૦૧] વિવાગસૂય - ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદપ-૩] અગિયારમું અંગસૂત્ર [૧૦૨] ઉવવાઈયા ગુજરાતી અનુવાદ આગમદીપ-૪] પહેલું ઉપાંગસૂત્ર [૧૦] રાયખસેણિય - ગુજરાતી અનુવાદ (આગમદીપ-૪] બીજું ઉપાંગસૂત્ર [૧૪] જીવાજીવાભગમ- ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૪] ત્રીજું ઉપાંગસૂત્ર [૧૦પ પન્નવણાસુર ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૪] ચોથું ઉપાંગસૂત્ર ૧૦] સૂરપન્નત્તિ – ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૫] પાચમું ઉપાંગસૂત્ર [૧૭] ચંદપન્નતિ- ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૫] છઠ્ઠ ઉપાંગસૂત્ર [૧૦૮] જંબુદ્િવપન્નતિ - ગુજરાતી અનુવાદ (આગમદીપ-૫] સાતમું ઉપાંગસૂત્ર [૧૦૯ નિરયાવલિયા - ગુજરાતી અનુવાદ આગમદીપ-૫ આઠમું ઉપાંગસૂત્ર [૧૧] કષ્પવડિસિયા - ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૫] નવમું ઉપાંગસૂત્ર [૧૧૧] પુષ્ક્રિયા - ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૫] દશમું ઉપાંગસૂત્ર [૧૧૨] પુફલિયા- ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૫] અગિયારમું ઉપાંગસૂત્ર [૧૧૩] વરિષ્ઠદસા - ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૫] બારમું ઉપાંગસૂત્ર [૧૪] ચઉસરણ - ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૬] પહેલો પત્રો [૧૧૫] આઉરપ્પચ્ચખ્ખાણ- ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-] બીજો પયગ્નો [૧૧] મહાપચ્ચખ્ખાણ - ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૬] ત્રીજો પક્ષો [૧૧૭] ભતપરિશ્તા – ગુજરાતી અનુવાદ (આગમદીપ-૬] ચોથો પત્રો [૧૧૮] તંદુલયાલિય - ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૬] પાંચમો પડ્યો [૧૧૮] સંથારગ – ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૬] છઠ્ઠો પડ્યો [૧૨] ગચ્છાચાર - ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-કો સાતમો પયગ્નો-૧ [૧૧] ચંદાવર્ઝાય- ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૬] સાતમો પયગ્નો-૨ [૧૨૨) ગણિવિજ્જા - ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-%] આઠમો પયજ્ઞો [૧૨૩] દેવિંદત્ય ગુજરાતી અનુવાદ આગમદીપ-%] નવમો પડ્યો [૧૨૪] વીરત્યવ- ગુજરાતી અનુવાદ (આગમદીપ-૬] દશમો પડ્યો [૧૨૫] નિસીહ ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૬] પહેલું છેદસૂત્ર [૧૨] બુહતકખ- ગુજરાતી અનુવાદ અગમદીપ-છં] બીજું છેદસૂત્ર [૧૧૭] વવહાર- . ગુજરાતી અનુવાદ (આગમદીપ-૬] ત્રીજું છેદસૂત્ર [૧૨૮] દસાસુયબંધ - ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-] ચોથું છેદસૂત્ર [૧ર૯) જીથપ્પો - ગુજરાતી અનુવાદ (આગમદીપપાંચમું છેદસૂત્ર [૧૩૦ મહાનિસીહ- ગુજરાતી અનુવાદ (આગમદીપ-છ છછું છેદસૂત્ર [૧૩૧આવસય - ગુજરાતી અનુવાદ (આગમદીપ-૭) પહેલું મૂલસુત્ર [૧૩૨] હનિજુત્તિ- ગુજરાતી અનુવાદ (આગમદીપ-૭] બીજું મૂલસુત્ર-૧ [૧૩] પિંડનિસ્તુતિ - ગુજરાતી અનુવાદ આગમદીપ-૭] બીજું મૂલસુત્ર-૨ [૧૩] દસયાલિય - ગુજરાતી અનુવાદ (આગમદીપ-૭૩ ત્રીજું મુલસૂત્ર Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [14] - [१५] 6त२४७AR- ગુજરાતી અનુવાદ [આગમદીપ-૭] ચોથું મૂલસુત્ર [१35] महीसुतं - ગુજરાતી અનુવાદ આગમદીપ-૭] પહેલી ચૂલિકા [૧૩] અનુયોગદ્વાર - ગુજરાતી અનુવાદ [આગામદીપ-૭] બીજી ચૂલિકા પ્રકાશન ૯૧ થી ૧૩૭ આગમદીપ પ્રકાશને પ્રગટ કરેલ છે. [૧૩૮] દીક્ષા યોગાદિ વિધિ [૧૩] ૪૫ આગમ મહાપૂજન વિધિ [१४०] आचारागसूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटीकं-१ [१४१] सूत्रकृताङ्गसूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटीक-२ [१४२] स्थानाङ्गसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीक-३ [१४३] समवायाङ्गसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीकं-४ [१४४] भगवतीअङ्गसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीकं-५/६ [१४५] ज्ञाताधर्मकथाङ्गसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीकं-७ [१४६] उपासकदशाङ्गसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीकं-७ [१४७] अन्तकृद्दशाङ्गसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीकं-७ [१४८] अनुत्तरोपपातिकदशाङ्गसूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटी-७ [१४९] प्रश्नव्याकरणागसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीकं-७ विपाकश्रुताङ्गसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीक-८ [१५१] औपपातिकउपाङ्गसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीकं-८ [१५२] राजप्रश्नियउपाङ्गसूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटीक-८ [१५३] जीवाजीवाभिगमउपाङ्गसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीकं-९ [१५४] प्रज्ञापनाउपाङ्गसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीकं-१०/११ [१५५] सूर्यप्रज्ञप्तिउपाङ्गसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीक-१२ [१५६] चन्द्रप्रज्ञप्तिउपाङ्गसूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटीकं १२ [१५७] जम्बूद्वीवप्रज्ञप्तिउपागसूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटीक-१३ [१५८] निरयावलिकाउपाङ्गसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीकं-१४ [१५९] कल्पवतंसिकाउपाङ्गसूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटीकं-१४ [१६० पुष्पिताउपाङ्गसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीक-१४ [१६१] पुष्पचूलिकाउपाङ्गसूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटीक-१४ [१६२] चण्हिदसाउपाङ्गसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीकं.-१४ [१६३] चतुःशरणप्रकीर्णकसूत्र सटीक आगमसुत्ताणि सटीकं-१४ [१६४] आतुरप्रत्याव्यानप्रकीर्णकसूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटीक-१४ [१६५] महाप्रत्याख्यानप्रकीर्णकसूत्रं सच्छायं आगमसुत्ताणि सटीक-१४ [१६६] भक्तपरिज्ञाप्रकीर्णकसूत्रं सच्छायं आगमसुत्ताणि सटीक-१४ [१५०] Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [15] [१६७] तंदुलवैचारिकप्रकीर्णकसूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटीकं-१४ {१६८] संस्तारकप्रकीर्णकसूत्रं सच्छायं आगमसुत्ताणि सटीकं-१४ [१६९] गच्छाचारप्रकीर्णकसूत्र सटीक आगमसुत्ताणि सटीकं-१४ [१७०] गणिविद्याप्रकीर्णकसूत्रं सच्छायं आगमसुत्ताणि सटीक-१४ [१७१] देवेन्द्रस्तवप्रकीर्णकसूत्रं सच्छायं आगमसुत्ताणि सटीकं-१४ [१७२] मरणसमाधिप्रकीर्णकसूत्रं सच्छायं आगमसुत्ताणि सटीकं-१४ [१७३] निशीथछेदसूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटीक-१५-१६-१७ [१७४] वृहत्कल्पछेदसूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटीक-१८-१९-२० [१७५] व्यवहारछेदसूत्रं सटीकं आगगम सुत्ताणि सटीक-२१-२२ [१७६] दशाश्रुतस्कन्धछेदसूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटीकं-२३ [१७७] जीतकल्पछेदसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीक-२३ [१७८] महानिशीथसूत्रं (मूल) आगमसुत्ताणि सटीकं-२३ [१७९] आवश्यकमूलसूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटीकं-२४-२५ [१८०] ओघनियुक्तिमूलसूत्रं सटीक आगम सुत्तामि सटीक-२६ [१८१] पिण्डनियुक्तिमूलसूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटीकं-२६ [१८२] दशवैकालिकमूलसूत्र सटीक आगमसुत्ताणि सटीकं-२७ [१८३] उत्तराध्ययनमूलसूत्रं सटीकं आगमसुत्ताणि सटीकं-२८-२९ [१८४] नन्दी-चूलिकासूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटीक-३० [१८५] अनुयोगद्वारचूलिकासूत्रं सटीक आगमसुत्ताणि सटीकं-३० પ્રકાશન ૧૩૯ થી ૧૮૫ આગમશ્રત પ્રકાશને પ્રગટ કરેલ છે. -संप स्थ: “આગમ આરાધના કેન્દ્ર, શીતલનાથ સોસાયટી-વિભાગ-૧, ફલેટ નં-૧૩, ૪થે માળે શ્રી નેમિનાથ જૈન દેરાસરજી પાછળ, હાઈ સેન્ટર, ખાનપુર અમદાવાદ-૧ Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] "आगमसुत्ताणि-सटीकं" (म॥१ थी 30 नुविवरण आगमसुत्ताणि समाविष्टाआगमाः भाग-१ आयार भाग-२ सूत्रकृत भाग-३ स्थान भाग-४ समवाय भाग-५-६ भगवती (अपरनाम व्याख्याप्रज्ञप्ति) भाग-७ ज्ञाताधर्मकथा, उपासकदशा, अन्तकृद्दशा, अनुत्तरोपपातिकदशा, प्रश्नव्याकरण भाग-८ विपाकश्रुत, औपपातिक, राजप्रश्निय भाग-९ जीवाजीवाभिगम भाग-१०-११ प्रज्ञापना भाग-१२ सूर्यप्रज्ञप्ति, चन्द्रप्रज्ञप्ति भाग-१३ जम्बूद्वीपप्रज्ञप्ति भाग-१४ निरवायलिका, कल्पवतंसिका, पुष्पिका, पुष्पचूलिका वहिदशा, चतुःशरण, आतुरप्रत्याख्यान, महाप्रत्याख्यान, भक्तपरिज्ञा, तन्दुलकैचारिक, संस्तारक, गच्छाचार, गणिविद्या, देवेन्द्रस्तव, मरणसमाधि भाग-१५-१६-१७]नीशीध भाग-१८-१९-२० बृहत्कल्प भाग-२१-२२ व्यवहार भाग-२३ दशाश्रुतस्कन्ध, जीतकल्प, महनिशीथ भाग-२४-२५ आवश्यक भाग-२६ ओघनियुक्ति, पिण्डनियुक्ति | भाग-२७ दशवैकालिक | भाग-२८-२९ उत्तराध्ययन भाग-३० नन्दी, अनुयोगद्वार Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ भाष्य 21 Private & Personal Use Only