Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ | I namo namo namUnarvasAsa .. Agamasa saTIka anuvAda anuvAda zreNI sarjaka - muLA TIyara chAsAgara
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra saTIka anuvAda bAlabrahmacArI zrI neminAthAya namaH namo namo nimmaladasaNassa pa.pU. zrI AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurabhyo nama: Agama saTIka anuvAda Agama saTIka anuvAdanA A bhAga - 28 mAM che... [ nirayAvalikA-paMcaka - payajJAo-101 -: anuvAda-zreNInA sarjaka : muni dIparatnasAgara * nirayAvalikA 0 5taMsikA 0 pupikA 0 puSpacUlikA 0 vRSNidazA A pAMca upAMgasUtro krama-8 thI 12 0 catuH zaraNa 0 Atura pratyAkhyAna o mahApratyAkhyAna o bhaktaparijJA o taMdula vaicArika o saMskAraka o gacchAcAra 0 gaNividhA 0 devendrastaya 0 vIrastava 0 caMdravedhyaka A daza + eka vaiikalpika) pannAsUtro - x - x - x - x - x - x - 4 - tA. 23/10/2009 zukravAra 2066 kA.su.pa Agama saTIka anuvAda bhAga 1 thI 42 saMpUrNa mUlya-rA-10,000 0 zrI zruta prakAzana nidhi 0 saMparka sthaLa) Agama ArAdhanA kendra, zItalanAtha sosAyaTI phleTa naM. 13, cothe mALe, vhAI senTara, khAnapura, amadAvAda. & TAIpa seTIMga : mudraka :zrI mahAkAlI enTaraprAIjha navaprabhAta prinTIMga presa cAMdaloDiyA, amadAvAda. III ghIkAMTA roDa, amadAvAda (M) 9824419736 | ||| Tel. 079-25508631 2i8/1]
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ RNasvIkAra AgamasUtra saTIka anuvAda D 0 vaMdanA e mahAna AtmAne che vikrama saMvata-2061mAM phAgaNa suda-3 no divasa ane maMgalapArekhanA khAMcAmAM zrI zAMtinAtha paramAtmAnI varSagAMThano prasaMga, atibhavya ane ghaNI ja lAMbI rathayAtrAnA prayANanI ghaDIe, AgamonA TIkA sahitanA anuvAda karavA mATenI manobhAvanAnuM jemanA mukhethI vacana prAgaTya thayuM, aMtaranA AzIvadi, sUrimaMtrathI abhimaMtrita vAsa cUrNano zepa ane dhanarAzinI javAbadArInA yathAzakya svIkAra saha jemanI kArya preraNAnI saravANImAM bhIMjAtA mArA cite AzirSa anero harSollAsa anubhavyo. jemanI hayAtI daramyAna ke yAtI bAda paNa, jemanA nAmasmaraNa mAtrathI A kArya vitarahitapaNe mUd svarUpane pAmyuM, evA... pUjya AcAryazrI hacamacaMdrasUrIzvarajI manA caraNa kamaLamAM sAdara koTIza vaMdanA D Agama saTIka anuvAdanA A bhAga [ 28 ] nI saMpUrNa dravya sahAyanA preraNAdAtAzrI Agama saTIka anuvAdazreNinA sarjaka chemuni zrI dIparatnasAgarajI ma.sA. teozrInI preraNAthI lAbhalenAra 0 zrI jaina zve.pU. saMgha - thAnagaDha zAha haMjArImalajI bhUramalajI - karnala D D 0 kema bhUlAya e gurudevane paNa ? 0 cAstri prati aMtaraMga prItithI yukta, aneka AtmAone pravajyA mArge prayANa karAvanAra, saMyamamUrti, prati varSa upadhAna tapa vaDe zrAvakadharmanA dIkSA dAtA, zArIrika samasyAo vacce paNa baMne zAzvatI oLInI ArAdhanAne na cUkanArA, sAgara samudAyamAM gacchAdhipati padane zobhAvanArA ane samartha ziSya parivArayukta evA mahAna vibhUtiratnapUjya AcAryazrI devendrasAgarasUrIzvarajI ma. jemanA AjIvana aMtevAsI, zAsanapabhAvaka pUjya AcAryazrI harSasAgarasUrijI ma.sA. jemaNe A anuvAda kArya mATe ghaNAM varSo pUrve preraNA karelI ane A kArya sAvaMta pAra pahoMcADavA mATe vipula dhanarAzi mokalAvI. ukata baMne AcArya bhagavaMtonI asIma kRpA ane teo dvArA prerita saMdho thakI thayela dhanavarSanA baLe prastuta kArya mUrtasvarUpa pAmyuM. |
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvavyasahAyako (anudAna dAtA, agama saTIka AnuvAdA koI eka bhAganA saMpUrNa sahAyadAtA saccAstri cuDAmaNI pUjya gacchAdhipati sva. AcAryadeva zrImad devendrasAgarasUrIzvarajInA AjIvana aMtevAsI saguNAnurAgI pUjya AdevazrI harSasAgarasUrijI ma.nI jJAnaanumodaka preraNAthI prerita zrI AThavAlAInsa jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha tathA zrI zeTha phUlacaMda kalyANacaMda jhaverI TrasTa, surata. 16 bhAgonA saMpUrNa sahAyaka thayela che. paramapUjaya saraLa ravAbhAvI, bhaki pariNAmI, bhutAna gI sva AcAravizrI vijaya cakacaMsUrIzvarajI ma.sA.nI punita preraNAthI 10 bhAgo mATe nIcenA saMgho sahAyaka thayA che. (1) zrI maMgalapArekhano khAMco, jainasaMgha, amadAvAda be bhAga. (2) zrI bhAvanagara jaina zve bhU.pU. saMgha, bhAvanagara - be bhAga. (3) zrI AdinAtha jaina zve. mUpU. saMgha, navasArI be bhAga. (4) zrI girirAja sosAyaTI AdinAtha jaina saMgha, boTAda be bhAga. (5) zrI jaina zvemUpU. tapAgaccha saMgha, boTAda eka bhAga (6) zrI pArthabhaktidhAma jaina dhArmika TrasTa, taNasA eka bhAga piramapujya AcAryadiva zrI RcakacaMdrasUrIzvarajInI preraNAthI temanA samudAyavartI zramaNIvaryAo taraphathI prApta sahAyanI noMdha AgaLa che.]
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra saTIka anuvAda suvizAla gacchAdhipati AcAryadeveza zrImad vijaya rAmacaMdra sUrIzvarajI ma.sA.nA samudAyavartI vaiyAvacca parAyaNa paMnyAsa pravara zrI vajrasenavijayajI ma.sA.nI preraNAthI eka bhAgazrI hAlAratIrtha ArAdhanA dhAma, vaDAliyA, sIMhaNa, taraphathI Agama saTIka anuvAda zreNInA sarjaka munizrI dIparatnasAgarajInI preraNAthI A be dAtAoe maLIne eka bhAga mATe sahAya karI che. (1) zrI jaina zve mUrti saMgha, thAnagaDha (2) zAha haMjArImalajI bhUramalajI, karnala. pUpU kriyArUcivaMta, prabhAvaka, Adeya nAmakarmaghara svargastha AcAryadeva zrImadvijaya AcakacaMdrasUrIzvarajIthI prerita punyavaMtI zramaNIvarsAonI preraNAthI prApta anudAno 1- vardhamAna taponidhi AcAryadeva zrImadvijaya bhaktisUrIzvarajI samudAyavartI milanasAra sAdhvIthI saumyajJAzrIjInI preraNAthI traNa bhAgo mATenI dravya sahAya prApta thaI che, te A pramANe - (1) zrI kArelIbAga, zvempU jainasaMgha, vaDodarA. (2) zrI kArelIbAga, jaina saMghanI zrAvikA baheno, vaDodarA. * (3) zrI bhagavAna nagarano Tekaro, jainasaMgha, amadAvAda. - - 2- suvizALa parivArayuktA sAdhvIzrI bhAvapUrNAzrIjI manI preraNAthI zrI kSetrapAla bhakti TrasTa" - navasArI taraphathI. 3- vardhamAna taponidhi pUjya AcAryadevazrI bhaktisUrIzvarajI manA samudAyavartI pa.pU. sAdhvIzrI dhyAnasAzrIjI tathA sAdhvIzrI praphullitAzrIjInI preraNAthI - "zrI mAMgaroLa jaina zve ta50 saMgha, mAMgaroLa - taraphathI.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyasahAyako 4- paramapUjyA jayazrIjI-lAvaNyazrIjI manA parivAravartInI sALIzrI satyAnaMdazrIjI ma.sA.nI punita preraNAthI "zrI gAMdhInagara jaina saMgha, beMgalora - taraphathI." 5- paramapUjya kriyArUcIvaMta A devazrI bhaktisUrIzvarajI manA samudAyavatI zramaNIva mokSanaditAzrIjI manI preraNAthI "zrI vallabhanagara jaina zvempU, saMgha, vallabhanagara, Indaura paramapUjaya AgamoddhAraka, sAmAcArI saMrakSaka, bAhuta yAdina AnaMdasAgarasUrIzvarajI ma.sA.nA samudAyavatI ta anurAgINI zramaNIvaonI preraNAthI prApta sahAyo. (1) paramapUjyA nIDaravaktA sALIzrI caMlyAzrIjI mAthI prerita 1- zrI trilokapadma ciMtAmaNidhAma jaina saMgha, aMdherI, muMbaI. -- zrI mahAvIranagara jaina daherAsarajI TrasTa, navasArI. (2) apratima vaiyAvRtyakArikA papU. malaya-praguNAzrIjI manA ziSyA susaMvAdI parivArayuktA sALI strI prazamazIlAzrIjI mahanA zrutAnurAgI ziSyA sA zrI prazamaratnAzrIjInI preraNAthI"zrI zvetAMbara jaina tapAgaccha saMgha," vAMkAnera. (3) paramapUjyA mAtRhRdayA sALIzrI amitaguNAzrIjI ma.nI preraNAthI ! - "zrI AdinAtha jaina zve. saMgha," bhopAla. (4) paramapUjyA vardhamAnatAsAdhikA, zatAvadhAnI sALIzrI amita guNAzrIjI ma.nI preraNAthI-100 oLInI pUrNAhUti nimitte karacelIyA jaina zve mahAjana peDhI," karacelIyA, surata. - - - - - -
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra saTIka anuvAda (5) zramaNIvaryA bhaktirasika pUjya malayAzrIjI manA vyavaradakSa ziSyA sALIzrI hitAzrIjI manI preraNAthI zrI jaina maracanTa saMghanI zrAvikA baheno, amadAvAda. (6) paramapUjyA malaya-kaivalya-bhavyAnaMdazrIjI manA suvinitA miSTa bhASI, tapasvIranA sAnIthI pUrapakvAzrIjInI preraNAthI "sarvodaya pArzvanAtha ceriTebala TrasTa," muMbaI (Agama-sIka anuvAda sahAyasko) (1) papU. bhagavatIjI dezanAdakSAdevazrI naradevasAgarasUrijI masAnI preraNAthI - "zrI vizAzrImALI tapagaccha jJAti," jAmanagara. (2) vardhamAna taponidhi pUjya A.deva zrI vijaya prabhAkrasUrIzvarajI mae nI preraNAthI - "abhinava jaina zvebyU saMgha," amadAvAda, (3) zrutasaMzodhanarasika pUjya A devazrI munisUrijI manI preraNAthI - "zrI vijayabhadra ceriTebala TrasTa," bhIlaDIyAjI. | (4) papU. jayalAvaNyazrIjI masAnA suziSyA sArA sUryapabhAzrIjI manI preraNAthI - "zrI bhagavatInagara upAzrayanI baheno," amadAvAda. (5) paramapUjyA varadhamazrIjI manA ziSyA tapasvIratnA sAdanIzrI prItighamazrIjI manI pAvana preraNAthI. - (1) zrI pArthabhakti zremUvapUcha jainasaMgha, DoMbIvalI. - (2) zrI rAjAjI roDa cempU tapAjaina saMgha, DoMbIvalI. (6) svanAmadhanyA zramadIvayazrI samyagANAzrIjI manI preraNAthI. "zrI parama AnaMda zempU jenasaMgha, pAlaDI, amadAvAda.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ amArA prakAzano muni dIparatnasAgarajI dvArA prakAzita sAhitya-eka jhalaka kula prakAzanono eka-301 1- AgamasuttANi-mUlaM 49 prakAzano EUR A saMpuTamAM mULa Agamo che. jemAM 45 Agamo 45 alaga-alaga pustakomAM mudrita karAvAyela che. cAra vaikalpika Agamo paNa temAM samAvAI gayela che. e rIte 45 2 4 kula (49) AgamonuM A saMpuTamAM saMpAdana che. temaja pratyeka sUtrane aMte pUjya sAgarAnaMdasUrizvarajI saMpAdita Agamo tathA tenI vRttinA aMko paNa TAMkyA che. amArA A prakAzanamAM zrutaskaMdha, zataka/adhyayana/vakSaskAra/pada, pratipatti, uddezaka, sUtra/gAthA Adi spaSTatayA judA najare paDe tevI viziSTa mudraNakalAne prayojela che. pustako alaga-alaga ane nAnA kadanA hovAthI vAMcana ke kaMThastha karavAnI ati saraLatA rahe che. 45-AgamanI pUjA, pUjana, rathayAtrA ke zrI gautamasvAmI pUjanAdi mATe alaga-alaga pIstALIza pustako hovAthI goThavaNI saraLa bane che. Agamasaddomo, ApanAmoso, AgamaviSayadarzana, AgamakathAnuyoganA mULa saMdarbha jovA mATe A prakAzana vasAvavuM jarUrI ja che. jenI kiMmata che rUA. 1500/ -darzana-pUjana mATe AjIvana upayogI che. 2. Agama-gujarAtI anuvAda 40 prakAzano ApaNA mULa Agamo ardhamAgadhI bhASAmAM che. jeo bhASAjJAnathI vaMcita che, zAstrIya kAraNothI AgamanA abhyAsathI vaMcita rahyA che, AgamonI vAMcanA prApta karI zakatA nathI ItyAdi kAraNe Agamika padArthonuM jJAna pAmI zakyA na hoya tevA bhavyAtmAo zrI kalpasUtra mAphaka saraLatAthI AgamonuM vAMcana ane bodha prApta karI zake, temaja bhavabhIru AtmAo potAnuM jIvana mArgAnusAra banAvI zake tevuM prakAzana. sAta bhAgomAM samAviSTa 2800 jeTalA pRSThomAM pIstALIza Agamono akSarazaH anuvAda dharAvatA A "AgamadIpa" saMpuTamAM bIjA be vaikalpika AgamonuM gujarAtI paNa Apela ja che. aMdAje 90,000 zloka pramANa mULa Agamano A gujarAtI anuvAda rUA. 2000/-nI kiMmate upalabdha thaI zake che. paNa hAla tenI eka paNa nakala bacelI nathI. e ja amArA A prakAzananI lokapriyatAno pUrAvo che. aneka pUjyazrIe A gujarAtI anuvAdano svAdhyAyAdi arthe upayoga karelo che.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra saTIka anuvAda 3. AgamasuttANi-saTIkaM 46 prakAzano jeone mULa Agamo vAMcyA pachI tenI vistRta samaja meLavavI che. temAM rahelA padArthone UMDANathI avagAhavA che, temAM rahelA tattvo AdhArita kathA, daSTAMta ke dravyAnuyogane jANavo che, tevA viziSTa jJAnapipAsu mATenuM amAruM A 13,000 jeTalA pRSThomAM patharAyela ane trIza bhAgomAM vibhAjIta evuM daLadAra prakAzana che. A prakAzanamAM mULa Agamo para prApta badhI ja niyuktio, 39 Agamo paranI vRtti, zeSa AgamonI saMskRta chAyA, keTalAMka bhASyo tathA cUrNio ItyAdi sarve vivecanono samAveza karAyela che. sUtro ane mAthAnA spaSTa alaga vibhAjana, pracura peregrAphasa, adhyayana, uddezaka, sUtra AdinI suspaSTa alaga peja lAIna temaja amArA mULa ane anuvAdita AgamomAM apAyelA kramAMka mujabanA ja sUtra kramAMkana tathA vyavasthita anukramaNikAne lIdhe koIpaNa pasaMdita cokkasa viSayavastu ke samagra adhyayananA vAMcanamAM saraLatA rahe te rIte A saMpuTanuM saMpAdana ane mudraNa karAyeluM che. - A prakAzananA abhyAsamUlya ane saMzodhanakSetre upayogitA temaja samagra vizvamAM Agama prakAzananI AvI eka ja mAtra zRMkhalA upalabdha hovAne kAraNe rUA. 11,000/- mUlya hovA chatAM tenI eka paNa nala sTokamAM rahelI nathI. e ja amArA A prakAzananI mahattA sAbita kare che. 4. Agama-viSaya-dali A eka evuM prakAzana che, jemAM 45-AgamonI vizadrarUpe anukramaNikA apAyela che, chatAM tenA pRSTho che. - 384. pratyeka AgamanA pratyeka sUtra ke gAthAnA viSayone e ja AgamonA sUtronA kramAMkana anusAra, atIva suspaSTa rUpe ane pRthapRthak svarUpe apAyelI A anukramaNikAthI tame tamAro managamato-Avazyaka ke tamArA saMzodhana ane lekhanane anurUpa viSaya sahelAIthI pasaMda karI zako cho. gujarAtI bhASAmAM taiyAra karAyela A anukramaNikAthI tame amArA anuvAdita AgamomAM to mULa viSaya joI ja zako cho. taduparAMta mULa Agamo ke AgamasaTIjhaM mAM paNa tamArI pasaMdagIno viSaya zodhavo A bRhat anukrama parathI khUba ja saraLa che. rUA. 400/-nI kiMmatane lakSamAM na laI tenuM upayogitA mUlya samajazo.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ amArA prakAzano 5. Agamasaikroso 4-prakAzano A zabdakoza - eTale saMdarbhasthaLa nirdeza sahitanI "Agama-DIkSanerI" jemAM tamane maLe che mULa AgamamAMthI levAyelA 46,000 zabdo ane tenA 3,75,000 jeTalA Agama saMdabha sahita mULa-ardhamAgadhI zabdonA saMskRta artha ane gujarAtI eka ke vadhu artho. cAra bhAgomAM samAviSTa 2400 jeTalA pAnAono A pustakano seTa mepalIyo kAgaLa, pAku bAInDIMga ane AkarSaka mukhapRSTha to dharAve ja che. paNa tamAre mATe tenI upayogitA che - e thI daparvatano koIpaNa zabda zodhavA mATe. tyAM phakta zabdano artha ja joIne besI nathI rahevAnuM. paNa pIstAlIze pIstAlIza AgamomAM A zabda jyAM jyAM vaparAyo hoya te-te badhAM sthAnono nirdeza paNa maLaze ja - jenA dvArA eka ja zabda ja judA judA saMdarbhamAM vaparAyo haze, to te bhinna-bhinna saMdarbhayukta artha ke vyAkhyA paNa jANI zakAze. - vaLI AvA saMdarbho jovA mATe tamAre judA judA prakAzanonA Agamone pheMdavAnI koI jarUra nathI. tame mAtra amAruM gAmasuttapi- saMpuTa sAthe rAkho. tamAre upayogI zabdo mULa Agama ke Agama-saTIkaM mAM maLI ja javAnA 6. AgamanAmakoso Agama zabdakozanI eka pUraka DIkSanerI te A "Agama nAmakoza". A prakAzana AgamasaTIkaM mAM AvatA nAmo (kathAo)nI DIkSanerI che. A DIkSanerImAM kathAnA pAtronA nAmo to kakkAvArI kramamAM ApelA ja che. sAthe sAthe te pAtro ke nAmono saMkSipta paricaya paNa che. tamAre mULa Agama uparAMta niryukti, bhASya, mUrti ke vRttimAM jo A nAma ke te nAma sAthe saMkaDAyela kathA ke daSTAMta jANavA che to amArI DIkSanerImAM tete nAmane aMte nirdeza karAyela Agama saMdarbha jovo. Agama saMdarbha jotAM ja tamane te saMdarbhavALA AgamanuM nAma, paMcAMgIno prakAra ane sUtrakama maLI jaze. jenA AdhAre tame te kathA ke daSTAMtano sahelAIthI abhyAsa karI zakazo. A nAmakozanuM mahattva to tyAre ja samajAya jyAre eka ja nAma dharAvatA ekathI vadhAre pAtrono alaga-alaga parIcaya ke judI judI kathAo tamane jovA maLe. te paNa phakta rU. 200/-nI kiMmatamAM. saMdarbha mujaba kathA jovA mATe amAruM mAmasuttaLi-saTI to che ja.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra saTIka anuvAda 7. AgamasUtra hindI anuvAda gAkArano mULa AgamanA 90,000 jeTalAM zloka pramANa sAhityanA mULa prakAzana pachI jema teno gujarAtI anuvAda karyo, tema hindI anuvAda paNa karyo. pharka eTalo ja ke A hindI anuvAda bAra bhAgomAM Azare 3200 jeTalA pAnAomAM patharAyelo che. gujarAtI anuvAda karatA 300thI paNa vadhAre pRSTho temAM umerAyA che. je phakta kadanI vRddhi ja nathI, paNa arthavistAra ane peregrAphonI pracUratA paNa dharAve ja che. hindIbhASI mahAtmAone paNa AgamanA padArthajJAnathI vaMcita na rahevuM paDe te AzayathI taiyAra karAyela A AgamasUtra hindI anuvAda hindI bhASAnI samRddhi ane sAhityika mUlya to dharAve ja che. te gujarAtI bhASI Agamarasiko ane tatvajijJAsuo mATe paNa mahattvanuM saMdarbhazAstra banI rahyuM che. rUA. 2700/-nuM mUlya dharAvatA A gAmasUtra-hindI anuvA mAM paNa kramAMkana to mULa Agama, Agama gujarAtI anuvAda ane mArAma sarI anusAra ja thayela che. tethI abhyAsIone tulanA karavI saraLa paDe che. 8. Agama kathAnuyoga prakAzano Agama kArya viSayaka A amAruM navamuM prakAzana che. jemAM "kathAnuyoga" nAme anuyoganI mukhyatA che. A prakAzanamAM mULa Agamo, Agamo paranI niyukti, bhASya, cUrNi, vRtti ke avasUrI e tamAmano samAveza karI A Agama kathAnuyogano saMkalana ane gujarAtI anuvAda karavAmAM Avela che. je cha bhAgomAM vibhAjIta che 2200 jeTalA pRSThomAM samAviSTa che ane kathAone daza vibhAgamAM goThavela che. A kathAnuyogamAM tIrthakara, cakravartI, vAsudeva, baladeva e uttamapuraSo saMbaMdhI kathAnaka ke mAhitIno saMgraha che, zramaNa vibhAgamAM gaNadharo, pratyekabuddho, nilavo, anya zramaNonI kathAo che. te sAthe Azare 90thI vadhu pRSThomAM gozALAnuM kathAnaka tenA pUrvabhava, vartamAnabhava ane bhAvi bhavo sahita mUkela che. te sivAya zramaNI kathA, zrAvaka kathA, zrAvikA kathA, anyatIrthI kathA, prANI kathA, prakIrNa kathA ane daSTAMtonA alaga vibhAgo che. pratyeka kathAne aMte tenA Agama saMdarbho paNa mUkelA che, jethI mULa mAhitI srota joI zakAya. chaTThA bhAgamAM akArAdikrame pratyeka kathAnA nAmonI goThavaNI ane tenI sAthe pRSThoka ApelA che, jethI koIpaNa kathA zodhavI atyaMta saraLa bane che. - A "Agama kathAnuyoga" kevaLa kathArasiko tathA vyAkhyAtAo mATe atyaMta upayogI prakAzana che. jenuM mUlya mAtra rU. 1,500/- che. temaja sana-2004mAM ja prakAzita thayela hovAthI hajI saraLatAthI upalabdha che.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ amArA prakAzano 9. Agama mAtAjanavidhi A eka laghu pustikA che. jemAM pIstALIza Agama mahApUjana bhaNAvavA mATenI saraLa, spaSTa, zAstrIya vidhi che. sAthe-sAthe paMDita zrI rUpavijayajI kRta 45Agama pUjAo paNa ApI dIdhela che. aSTaprakArI pUjAnA abhinava duhA paNa che. koIpaNa vidhikArakane sahelAIthI pUjana karAvatA phAve te rIte vidhi sAthe sucanAono nirdeza che. temaja Agama maMDapanI racanA, mAMDala, Avazyaka sAmagrI, vidhimAM pratyeka kArya mATe jarUrI evA sahAyakonI kArya vaheMcaNI paNa jaNAvela che. moTA TAIpa, padhonI suMdara goThavaNI, pratyeka pUjana mATenuM alaga peja, dareka pUjanane mATenI sUcanA, te pUjananI sAthe ja apAyelI hoya tevuM A eka mAtra prakAzana che. 10. Agama saTIka anuvAda 48-mANAno prastuta prakAzanamAM AgamonA mULasUtrono akSarazaH anuvAda to che ja. sAthe sAthe AgamonI niryukti ane TIkAno paNa anuvAda karela hovAthI ame "saTIka anuvAda" evuM nAmakaraNa karela che. jemAM 45 Agamo uparAMta be vaikalpika Agamo ane kalpa [bArasA sUtranA samAvezathI 48 prakAzano thAya che. jene A sAthe ame 42-bhAgomAM prakAzita karela che. A saTIka anuvAdamAM cha cheda sUtrono anuvAda mAtra mULano ja che, temAM saTIka anuvAda nathI. saMskRta ane prAkRta bhASAjJAnathI vaMcita zrutarasiko ke svAdhyAya premIone A atyaMta upayogI prakAzana che, jenuM saMyukta mUlya rUA. 10,000/- che, ke je kiMmatamAM to koI 45 saTIka Agamono anuvAda paNa na karI Ape. A saTIka anuvAda saMpuTamAM-aMgasUtro, upAMga sUtro ane mULasUtrono saMpUrNa saTIka anuvAda che. pannA sUtromAM paNa upalabdha TIkAono anuvAda karelo ja che, naMdI ane anuyoga baMne sUtronuM vartamAna paddhatithI sAnuvAda vivecana karela che ane chedasUtro, kalpasUtra ane keTalAMka pannAono mULano anuvAda che. - x - - A hatI Agama saMbadhI kAmArA 250 prakAzanonI yAdI - X - X -
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ G AgamasUtra saTIka anuvAda Agama sivAyanA sAhitya sarjananI jhAMkhI (1) vyAkaraNa sAhitya : 0 abhinava haima laghuprakriyA bhAga-1 thI 4 - mahopAdhyAya vinayavijayajI kRta "laiprakriyA" para siddhahema zabdAnuzAsana ane tenI sAthe saMbaMdhita aneka saMdarbhagraMthonA upayogathI taiyAra karAyelo evo A daLadAra graMtha che. je krAuna ATha pejamAM taiyAra thayela che. saMskRta vyAkaraNanA abhyAsa mATenuM A prakAzana che. je gujarAtI bhASAnA mAdhyamathI taiyAra thayela che. temAM mULasUtra, teno artha, vRtti, nRtyartha, anuvRtti, vizeSa vivecana jevA sAta vibhAgo ane pracUra pariziSTo che. 0 kRdAmAlA - - A laghu sarjanamAM 125 dhAtuonA 3 prakAre thatAM kRdantonuM koSTaka che. (2) vyAkhyAna sAhitya - 0 abhinava upadeza prAsAda bhAga-1 thI 3. - A eka svataMtra vyAkhyAnamALA che. "mannata jiNANa" nAmaka sakjhAyamAM AvatA zrAvakanA 36 kartavyo uparanA 108 vyAkhyAno temAM goThavelA che. pratyeka vyAkhyAna mATe daza-daza peja phALavela che. je pratyekamAM zloka-jainettara prasaMga - saMbaMdhita kartavyanI tAttvika vyAkhyA ane samAja-jenakathA ane kartavyane anurUpa stavanAdi paMktinI aMdara gUMthaNI che. 0 navapada-zrIpAla - zAzvatI oLInA vyAkhyAnarUpe A pustakanuM sarjana thayuM che, jemAM nave padanuM alaga-alaga vivecana sAthe nava divasamAM zrIpAlacatri paNa pUruM thAya, te rIte goThavelA nava vyAkhyAnono samanvaya che. (3) tasvAbhyAsa sAhitya + 0 tatvArthasUtra prabodha TIkA-adhyAya-1 0 tattvArthAdhigama sUtra abhinava TIkA-adhyAya-1 thI 10 - A graMthamAM tatvArtha sUtranA daza adhyAyonuM alaga-alaga daza pustakamAM ati vistRta vivecana dharAvatuM dazAMga vivaraNa che. jemAM sUkahetu, mULasUtra, saMdhirahita sUtra, sUtrArtha, zabdajJAna, anuvRtti, aneka saMdarbha graMthone AdhAre taiyAra karAyela abhinava TIkA, sUtrasaMdarbha, sUpadha, sUkaniSkarSa jevA daza vibhAgo che.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ amArA prakAzano 15 pratyeka adhyAyane aMte sUvakrama, akArAdi krama, zvetAmbara-digambara pAThabheda jevA pariziSTho tathA dazamA adhyAyanA pustakamAM aMte zabdasUci, viSayasUci, saMbaMdhakArikA jevA upayogI pariziSTho che. 0 tatvArtha sUtranA Agama AdhAra sthAno. - A saMzodhana kakSAnuM eka viziSTa pustaka che. jemAM tatvArtha sUtranA pratyeka sUtrano mULa AgamamAMthI upalabdha saMdarbha, saMdarbha pATha, saMdarbha sthaLano ullekha che. temaja zvetAmbara-digambara pAThabhedanI tAlikA ane vizleSaNa che. (4) ArAdhanA sAhitya - o samAdhimaraNa - aMta samaye ane bhAvi gati sudhAravA mATe maraNa samaye cittanI samAdhi jaLavAya rahe tevI ArAdhanA vidhi, ArAdhanA sUtro, ArAdhanA padho, ArAdhanA prasaMgo vagere sAta vibhAgomAM A graMtha sarjelo che. - sAdhu aMtima ArAdhanA 0 zrAvaka aMtima ArAdhanA sAdhu-sAdhvI, zrAvaka-zrAvikAono aMta samaya sudhAravA mATe nitya karavAnI evI A ArAdhanA che, mULa prAkRta ane saMskRtamAM graMthastha thayela A vidhine saraLa gujarAtImAM rajU karela che. paMcAMganA kadanI A pustikA sAthe rAkhavI paNa saraLa che. (5) vidhi sAhitya - 0 dIkSA-cogAdi vidhi o vidhi saMgraha bhAga-1 0 sAdhu-sAdhvI kALadharma vidhi (6) pUjana sAhitya - 0 Agama mahApUjana vidhi-jenI noMdha Agama vibhAgamAM che. 0 pAThya padmAvatI pUjanavidhi (9) catra sarojana - 0 45-Agama yaMtra 0 viMzati sthAnaka yaMtra
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ gamasutra saTIka anuvAda (8) jinabhakti sAhitya : 0 caityavandana parvamAlA 0 caityavandanasaMgraha-tIrthajina vizeSa 0 caityavandana covisI 0 caityavaMdana mALA - A eka saMpAdana graMtha che. jemAM parvadina tathA pavatithinA caityavaMdano, covisa jinanI covisI rU5 caityavaMdano, vividha tIrthamAM bolI zakAya tevA ane jinezvara paramAtmA viSayaka vividha bola yukta evA 779 caityavaMdanono vizALa saMgraha che. 0 zatruMjaya bhakti 0 zatruJjaya bhakti 0 siddhAcalano sAthI - siddhAcala bhAvayAtrA, stuti-caityavaMdanAdi 0 vItarAga stuti saMcaya-1151 bhAvavAhI stutino saMcaya 0 caitya paripATI (9) prakIrNa sAhitya - 0 zrI navakAra maMtra-nava lAkha jApa noMdhapothI 0 zrI cAritra pada eka karoDa jApa noMdhapothI 0 abhinava jaina paMcAMga 0 abhinava jaina paJcAGga 0 amadAvAda jinamaMdira-upAzraya Adi DirekTarI 0 bAra vrata pustikA tathA anya niyamo 0 zrI jJAnapada pUjA 0 kAyamI saMparka sthaLa 0 coghaDIyA tathA horA kAyamI samayadarzikA (10) suNa abhyAsasAhitya - 0 jaina eDrayukezanala sarTiphikeTa korsa 0 pratikamANasUtra abhinava vivecana bhAga-1 thI 4 A rIte amArA 301 prakAzano thayA che. -x -x
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 devendrastava prakIrNakasUtra-saTIka anuvAda 32 devendrastava prakIrNakasUtra-9 mULa-sUtrAnuvAda 0 A payAsUtranI koI vRtti ke avasUrI Adi hovAnuM amArI jANamAM nathI, mATe mULa sUtrano anuvAda mAtra ahIM karela che. 0 sUtra ane vivecana evA be vibhAga na hovAthI, ame ahIM mAtra sUtranI ja noMdha karela che. 0 AkhuM sUtra gAthA baddha hovAthI gAthA-1, gAthA-2 e pramANe amoe ahIM krama nirdeza karelo che. 0 A sUtra-308 gAthAtmaka che, je kramazaH A pramANe - 0 gAthA-1 thI 3 : trailokya guru, guNothI paripUrNa, deva ane manuSyo vaDe pUjita, RSabha Adi jinavara tathA aMtima tIrthaMkara zrI vardhamAna mahAvIrane namaskAra karIne nizce Agamavid koI zrAvaka, saMdhyAkALanA prAraMbhe jeNe ahaMkAra jityo che tevA vardhamAna mahAvIra svAmInI stuti kare che, te stuti karatAM -- - zrAvakanI patnI sukhapUrvaka sAme besI, samabhAvathI baMne hAtha joDI vardhamAna svAmInI stuti sAMbhaLe che. 7 gAthA-4 * tilakarUpI ratna ane saubhAgyasUcaka cihnathI alaMkRt IndranI patnInI sAthe ame paNa - mAna cAlyu gayuM che tevA vardhamAna svAmInA caraNomAM vaMdanA karIe chIe. 7 gAthA-5 - vinayathI praNAma karavAne kAraNe jemanA mugaTa zithila thaI gayA che, te devo dvArA advitIya yazavALA ane upazAMta roSavALA vardhamAna svAmInA caraNo vaMdita thayA che. - gAthA-6 : jemanA guNo dvArA batrIza devendro purI rIte parAjita karAyA che, tethI temanA kalyANakArI caraNonuM ame dhyAna karI rahyA chIe. [maMgalAcaraNa karyu.] 7 gAthA-7 thI 10 H te zrAvaka patnI potAnA priyane kahe che ke A rIte je batrIza devendro kahevAyA che, te vize mArI jijJAsA saMtoSavA vizeSa vyAkhyA karo te batrIza Indro (1) kevo che ? (2) kyAM rahe che ? (3) konI kevI sthiti -
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-7 thI 10 233 234 devendrastava prakIrNakasUtra-saTIka anuvAda che ? (4) bhavana-parigraha keTalo che ? (5) konA vimAna keTalA che ? (6) keTalA bhavana che ? (7) keTalA nagara che ? (8) tyAMnI pRthvInI pahoLAI-uMcAI kevI che ? (9) te vimAnono varNa kevo che ? (10) AhArano jaghanya, madhyama ke utkRSTakALa keTalo che ? (11) zvAsocchavAsa, avadhijJAna kevA che ? te kaho. * gAthA-11 - jeNe vinaya ane upacAra dUra karyA che, hAsyarasane samApta karyo che, tevI priyA dvArA pUchAyelA praznanA uttaramAM tenA pati kahe che - he sutanuM ! sAMbhaLo. * gAthA-12,13 : praznanA uttararUpa zrutajJAnarUpI sAgarathI je vAta upalabdha che, temAM IndronI nAmAvalIne sAMbhaLo. ane vIra dvArA praNAma karAyela te jJAnarUpI ratna ke je tArAgaNanI paMkti jema zuddha che, tene prasanna citte sAMbhaLo. * gAthA-14 thI 19 :he vikasita nayanovALI suMdarI ! ratnaprabhA pRthvImAM rahevAvALA, tejalezyAgI sahita vIza bhavanapati devonA nAma mArI pAse zravaNa karo. (1) asuronA be bhavanapati Indro - amarendra, asurendra (2) nAgakumAranA be Indro - dharaNa, bhUtAnaMda. (3) suvarNakumAranA be Indro - veNudeva, veNudAlI. (4) udadhikumAranA be Indro - jalakAMta, jalapabha. (5) dvIpakumAranA be Indro - pUrNa, vaziSTa. (6) dizAkumAranA be Indro - amitagati ane amitavAhana. (3) vAyukamAranA be Indro - velaMba, prabhaMjana (8) svanitakumAranA be Indro - ghoSa, mahAghoSa. (9) vidukumAranA be Indro - harikAMta, harissaha. (10) agnikumAranA be Indro - agnizikha, agnimAnava. * gAthA-20 thI 27 : vikasita yaza ane vikasita nayanovALI ! sukhapUrvaka bhavanamAM beselI suMdarI ! meM je A 20-Indro kahyA, temano bhavana parigraha sAMbhaLa! - te camarendra, vairocana, asurendra mahAnubhavonA zreSTha bhavanonI saMkhyA 64 lAkha che, - te bhUAnaMda ane dharaNa nAmanA baMne nAgakumAra IndronA zreSTha bhavanonI saMkhyA 84-lAkha che. - he suMdarI ! vemudeva ane veNudAlI e baMne suvarNa IndronA bhavanonI saMkhyA-3ra lAkhanI che. A rIte asurendrAdinA bhavanonI saMkhyA A pramANe - (1) asurakumArendranI bhavanasaMkhyA-64 lAkha, (2) nAgakumArendranI bhavana saMkhyA-84 lAkha, (3) suvarNakumArendranI bhavana saMkhyA-3ra lAkha, (4) vAyukumArendranI bhavana saMkhyA-96 lAkha, (5thI10) dvIpakumAra, dizAkumAra, udadhikumAra, vidukumAra, anitakumAra ane agnikumAra A cha e yugalonI bhavana saMkhyA pratyekanI 76 lAkha * 96 lAkha che. he lIlAsthita suMdarI ! have A IndronI sthiti arthAtu AyuSya vizeSane kramathI sAMbhaLa - * gAthA-28 thI 30 :he suMdarI ! (1) camarendranI utkRSTa Ayu sthita eka sAgaropama. (2) bali ane (3) vairoyana IndranI paNa e ja che. (4) camarendra sivAyanA bAkInA dakSiNa dizAnA IndronI utkRSTa Ayusthiti doDha palyopama che. (5) bali sivAyanA bAkInA uttara dizAnA Indro che, tenI Ayusthiti kaMIka nyUna be palyopama che. * gAthA-31 thI 38 :A badhuM Ayu-sthitinuM vivaraNa che. have tuM uttama bhavanavAsI devonA suMdara nagaronuM, suMdarI ! mAhAmya che te sAMbhaLa. saMpUrNa ratnaprabhA pRthvImAM 11,000 yojana che. - temAM 1000 yojana jatAM bhavanapatinA nagara che. - A (nagara) bhavana badhAM aMdarathI catukoNa ane bahArathI goLAkAra che. - te svAbhAvika rIte atyaMta suMdara, ramaNIya, nirmaLa ane vajananA banelA che. - bhavana nagaronA prAkAra sonAnA banelA che. - zreSTha kamaLanI pAkhaMDI upara rahelA A bhavano vividha maNIothI zobhita ane svabhAvathI manohArI che. - lAMbA samaya sudhI na mujhAnArI puSpamALA ane caMdanathI banAvelA daravAjAthI yukta che. - te nagaronA uparanA bhAga patAkAthI zobhe che tethI te zreSTha nagara ramaNIya che.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAyA-31 thI 38 235 236 devendraratava prakIrNakasUtra-saTIka anuvAda - te zreSTha dvAra ATha yojana uMcA che ane tenI uparano bhAga lAla kaLazothI sajAvela che, upara sonAnA ghaMTa bAMdhyA che. - A bhavanomAM bhavanapati deva zreSTha taruNInA gIta ane vAdhonA avAjane kAraNe nitya sukhayukta ane pramudita rahI pasAra thatAM samayane jANatAM nathI. * gAyA-39 thI 4ra : (1) camarendra, (2) dharaNendra, (3) veNudeva, (4) pUrNa, (5) jalakAMta, (6) amita gati, () velaMba, (8) ghoSa, (9) hari ane (10) agnizIkha. A bhavanapati IndronA maNiratnothI jaDita, svarNastaMbha ane ramaNIya latAmaMDapa yukta bhavana... dakSiNa dizAmAM hoya che. uttara dizA ane tenI AsapAsa bAkInA IndronA bhavano hoya che. dakSiNa dizA tarapha (1) asurakumAranA 34 lAkha, (2) nAgakumAranA 44lAkha, (3) suvarNakumAranA 48-lAkha, (4 thI 9) dvIpa, udadhi, vidhuta, svanita ane agnikumAranA pratyekanA cAlIza-cAlIza lAkha ane (10) vAyukumAranA 50-lAkha bhavana hoya che. uttaradizA tarapha (1) asurakumAnA 30 lAkha, (2) nAga kumAranA 40-lAkha, (3) suvarNakumAranA-34 lAkha, (4) vAyukumAranA 46-lAkha, (5 thI 9) dvIpa, udadhi, vidhata, svanita ane agnikumAra e pAMcenA pratyekanA chatrIza-jIgIza lAkha bhavano che. * gAthA-43 thI 45 - badhAM vaimAnika ane bhavanapati IndronI traNa parvadA hoya. - e badhAnA trAyaaiMzaka, lokapAla, sAmAjika ane cAra gaNA AtmarakSaka devo hoya che. - dakSiNa dizAnA bhavanapatinA-64,ooo. - uttara dizAnA bhavanapatinI-60,000. - vANa yaMtaronA 6000, - jyotikendronA 4000 sAmAnika devo hoya che. - e ja pramANe camarendra ane balIndranI pAMca aNamahiSI ane bAkInA bhavanapatinI cha agramahiSIo hoya che. * gAyA-46 thI 50 : e rIte jaMbUdvIpamAM be, mAnuSottara parvatamAM cAra, araNa samudramAM che ane araNa dvIpamAM ATha, bhavanapati AvAsa che. - je nAmanI samudra ke dvIpamAM temanI utpatti thAya che. - asura, nAga ane udadhikumAronA AvAsa aruNavara samudramAM hoya che, temAM ja tenI utpati thAya che. - dvIpa, dizA, agni ane svanitakumAronA AvAso aruNavaradvIpamAM hoya che, temAM ja temanI utpatti thAya che. - vAyakumAra ane suvarNakumAra IndronA AvAsa mAnuSottara parvata upara hoya che. - hari ane harissaha devonA AvAsa vidhuprabha ane mAlyavaMta parvato upara hoya che. * gAthA-51 thI 65 : he suMdarI ! A bhavanapati devomAM jenuM je baLa-vIryapAkama che, tenuM yathAkramathI, AnupUrvI pUrvaka varNana karuM chuM. - asura ane surakA dvArA je svAmIvano viSaya che, tenuM kSetra jaMbudvIpa ane camarendranI camacaMyA rAjadhAnI sudhI che, A ja svAmItva bali ane vairocananuM paNa che. - dharaNa ane nAgarAja jaMbUdvIpane pheNathI AcchAdita karI zake che. temaja bhUtAnaMda mATe jANavuM. - garuDendra ane veNudeva pAMkha dvArA jaMbUhIpane AchAdita karI zake ce, tevuM ja veNudAlInuM jANavuM. - jayakAMta ane jalapabha eka ja jalataraMga dvArA jaMbUdvIpane bharI daI zake che. - amitagati ane amitavAhana potAnA eka paganI eDIthI saMpUrNa jaMbUdvIpane kaMpAvI zake che. - velaMba ane prabhaMjana eka vAyunA guMjana dvArA AkhA jaMbUdvIpane bharI zake che. - he suMdarI ! ghoSa ane mahAghoSa eka meghagarjanA zabdatI jaMbUdvIpane bahero karI zake che. - hari ane harissaha eka vidhuta thakI AkhA jaMbUdvIpane prakAzita karI zake che. - agnizIkha ane agnimAnava eka agni jvALAthI AkhA jaMbUdvIpane bALI zake che. - - he suMdarItIchaliokamAM asaMkhyAta dvIpa ane samudra che. AmAMno koIpaNa eka Indra potAnA rUpo dvArA A dvIpa ane samudrane avagAhI zake che. - koIpaNa samartha Indra jaMbadvIpane DAbA hAthe chatranI jema dhAraNa karI zake che. - meru parvatane parizrama vinA grahaNa karI zake che. - koI eka zakitazALI Indra jaMbUdvIpane chatra ane meru parvatane daMDa banAvI zake che. A e badhAM IndronuM baLa vizeSa che. * gAthA-66 thI 68 :saMkSepathI A bhavanapationA bhavananI sthiti kahI. - have vyaMtaranA bhavanapatinI sthiti sAMbhaLo pizAca, bhUta, cala, rAkSasa, | kiMmara, liMpura, mahoma, gaMdharva, e vANavyaMtara devonA ATha prakAro che. A
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 devendrasava prakIrNakasUtra-saTIka anuvAda gAthA-66 thI 68 237 vANavyaMtara devone saMkSepathI meM kahyA - have eka eka karIne soLa Indro ane Rddhi kahIza. * gAthA-69 thI 2 - kALa, mahAkALa, su5, pratirUpa, pUrNabhadra, mANibhadra, bhIma, mahAbhIma, kiMnara, kiMdhuruSa, sapuSa, mahApuruSa, anikAya, mahAkAya, gItarati ane gIta caza. A soLa vANa thaMtarendro che. vANavyaMtaronA bhedamAM saMnihita, samAna, dhAtA, vidhAtA, RSi, RSipAla, Izvara, mahezvara, suvasa, vizAla, hAya, hAyarati, zveta, mahAzveta, pataMga, pataMgapati. A aMtarbhata bIjA 16 vANavyaMtarendra jANavA. * gAthA-73 thI 80 :vyaMtara deva ud, adho, tochalokamAM utpanna thAya che ane tyAM nivAsa kare che. tenA bhavano raktaprabhA pRthvInA uparanA bhAgamAM hoya che. ekaika yugalamAM niyamA asaMkhyAtA zreSThabhavana che. te vistArathI saMkhyAta yojanavALA che. jenA vividha bheda A pramANe che - te utkRSTathI jaMbUdvIpa samAna, jaghanyathI bharataka samAna ane madhyamathI videha kSetra samAna hoya ce. jemAM vyaMtara devo zreSTha taraNInA gIta ane saMgItanA avAjane kAraNe nitya sukhayukta ane AnaMdita rahetAM pasAra thatAM samayane jANatAM nathI. maNi-suvarNa ane ranonAM tUpa ane sonAnI vedikAthI yukata evA temanA bhavana dakSiNa dizA tarapha hoya che ane bAkInA uttara dizA pAse hoya che. A vyaMtara devonuM jaghanya Ayu 10,000 varSa che ane utkRSTa Ayu eka palyopama che. A rIte vyaMtara devonA bhavana ane sthiti saMkSepathI kahI che, have zreSTha jyotika devonA AvAsanuM vivaraNa sAMbhaLa. * gAthA-81 thI 86 - caMdra, sUrya, tArAgaNa, nakSatra ane gragaNa samUha e pAMca prakAranA jyotika devo kahyA che. have temanI sthiti ane gati kahIza. tIchaliokamAM jyotiSIonA ardhakapitya phaLanA AkAravALA sphaTika ranamaya ramaNIya asaMkhyAta vimAna che. ratanapabhA pRthvInA samabhUtaLA bhAgathI 90 yojana uMcAIe temanuM nimnataLa che. - samabhUlA pRthvIthI 800 yojane sUrya che. - e ja rIte 880 yojana uMce caMdra sthita che. - e pramANe jyotika deva vistAra 110 yojana che. - eka yojanamAM 61 bhAga karIe, to te 61 bhAgamAM 56 bhAga jeTaluM caMdra parimaMDala hoya che. - sUryano AyAma-vilaMbha 48 bhAga jeTalo hoya che. - jemAM jyotika deva zreSTha taraNInA gIta ane vAdhonA avAjanA kAraNe nitya sukha ane pramodathI pasAra thatAM te devo kALane jANatA nathI. * gAthA-80 thI 91 - eka yojananA 61-bhAgamAMthI 56 bhAga vistAsvAnuM caMdramaMDala hoya che ane 28 bhAga jeTalI pahoLAI hoya che. 48 bhAga jeTalAM vistAravALuM sUryamaMDala ane 24 bhAga jeTalI pahoLAI hoya che. graho aIyojana vistAramAM tenAthI ardha vistAramAM nakSatra samUha ane tenAthI ardha vistAramAM tArA samUha hoya che. temAM ardha vistAra pramANa tenI pahoLAI che. eka yojanAnuM aDadhuM be gAu thAya che. temAM 500 dhanu hoya che. A graha-nakSatrasamUha ane tArA vimAnono vistAra che, jeno je AyAma vikaMbha che, tenAthI aDadhI pahoLAI tenI che tenAthI traNa gaNI paridhi che, ema jANa. * gAthA-92,93 :- caMdra-sUrya vimAnonuM vahana 16,000 deva kare che. - graha vimAnonuM vahana 8000 deva kare che. - nakSatra vimAnonuM vahana 4000 deva kare che. - tArA vimAnonuM vahana 2000 deva kare che. - te devo pUrvamAM siMha, dakSiNamAM hAthI, pazcimamAM baLada ane uttaramAM ghoDA rUpe vahana kare che. * gAthA-94 thI 96 - - caMdra, sUrya, graha, nakSatra ane tArA eka ekathI te ja gatie cAle che - gati kare che. - caMdranI gati sauthI ochI che. - tArAnI gati sauthI teja che. - e pramANe jyotika devanI gati vizeSa jANavI. - RddhimAM tArA, nakSatra, graha, sUrya, caMdra e eka eka karatAM vadhu baddhivAnuM jaNavA. * gAthA-97 thI 100 - - badhAmAM atyaMtara nakSatra abhijita che. - sauthI bAhya nakSatra mULa che. - sauthI upara svAti ane nIce bharaNI nakSatra che. - nizcayathI caMdra ane sUryanI vacce badAM graha-nakSatra hoya che. caMdra ane sanI bAbara nIce ane barAbara upara tArA nAme jyotika vimAna] hoya che.
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-97 thI 100 239 240 devendrarAva prakIrNakasUtra-saTIka anuvAda - tArAonuM paraspara jaghanya aMtara 500 dhanuSTra ane utkRSTa aMtara 4000 dhanuSa bi gAu] hoya che. - vyavadhAnanI apekSAthI tArAonuM aMtara jaghanya 266 yojana ane utkRSTa - 12,242 yojana che. * gAthA-101 thI 104 :A caMdrayoganI 67 khaMDita aho gi, nava muhUrta ane 2kaLA hoya che. - zatabhiSA, bharaNI, AdrA, AzleSA, svAti ane jyeSThA A cha nAkho 15-muhUrta saMyogavALA che. - traNe uttara nakSatra, punarvasu, rohiNI, vizAkhA A cha nakSatro caMdramA sAthe 45-muhUrtano saMyoga kare che. - bAkI paMdara nakSatro caMdramA sAthe 30 muhUrtano saMyoga kare che. A rIte caMdramA sAthe napyoga jANavo. * gAthA-105 thI 108 : abhijita nakSatra sUrya sAthe cAra ahorAtra ane cha muharta coka sAthe gamana kare che. e ja prakAre bAkInA saMbaMdhe kahuM chuM - zatabhiSA, bharaNI, Adra, AzleSA, svAti ane jayeSThA A cha nAga ahorAtra ane ra1-muhUrta sUrya sAthe rahe che. traNa uttarA, punarvasu, rohiNI ane vizAkhA e cha nAkSatro 20 ahorAtra ane traNa muhUrta sudhI sUrya sAthe rahe che. bAkInA 15 nakSaNo 13 ahorAtra ane 12-muhUrta paryanta sUrya sAthe bhramaNa kare che. * gAthA-109 thI 126 : be caMdra, be sUrya pa6 nakSatra, 136 graha, 1,33,950 koDAkoDI tAgaNa e badhAM jaMbUdvIpamAM vicare che. lavaNa samudramAM 4-caMdra, 4-sUrya, 112 nakSatra, 35ra graho ane 2,67,900 koDAkoDI tArAgaNa bhramaNa kare che. ghAtakIkhaMDamAM 12-caMdra, 12-sUrya, 336 nakSatra, 1056 graho ane 8,03,700 koDAkoDI tArAgaNa vicare che. kAlodadhi samudramAM tejasvI kiraNothI yukta 42-caMdra, 4ra-sUrya, 1176 nakSatro, 3696 graho, 28,12,50 koDAkoDI tArAgaNa che. e ja rIte pukaravaradvIpamAM 144-caMdra, 144-sUrya, 4032 nabo, 12,632 graho, 96,44,400 koDAkoDI tArAgaNa vicare che. ardhapukavaradvIpamAM tenAthI aDadhA arthAt kara caMdra, 7-sUrya Adi vicaraNa kare che. A rIte samasta manuSya lokane 13ra-caMdra, 132-sUryo, 11616 mahAgraho, 3696 nAgo, 88,40,koDAkoDI tArAgaNano samUha prakAzita kare che [tema jANa.] * gAthA-123 thI 129 :- saMpathI manuSyalokamAM A naba samUha kahyo - manuSyalokanI bahAra jinendro dvArA asaMkhyAta tArA kahelA che. A rIte manuSyalokamAM sUrya Adi graho kahyA che, te kadaMba vRkSanA phUlanA AkAra samAna vicaraNa kare che. - A rIte manuSya lokamAM sUrya, caMdra, graha, nakSatra kahyA che, jenA nAma-gotra sAdhAraNa buddhivALA manuSyo kahI zakatA nathI. * gAthA-130 thI 136 :- manuSyalokamAM caMdro ane sUryonI 66 piTako che. - eka eka piTakamAM babbe caMdra ane sUrya che. - nAma AdinI 66-piTako che, eka eka piTakamAM 56-56 nAgo che. mahAgraho 136 che. e ja rIte manuSyalokamAM caMdra-sUryanI cAcAra paMkti che, eka eka paMktimAM 66-66 nakSatro che. grahonI paMkti 36 hoya che. darekamAM 66-66 graho hoya che. caMdra, sUrya ane graha samUha anavasthita saMbaMdhathI tera meru parvatanI parikramA karatAM badhA meru parvatanI maMDalAkAra pradakSiNA kare che. * gAthA-137 thI 14o :e ja rIte nakSatro ane grahonA nityamaMDaLa paNa jANavA. te paNa meru parvatanI pradakSiNA maMDalAkAre kare che. caMdra ane sUryanI gati upara-svIce hotI nathI, paNa aMdara-bahAra tIrtho ane maMDalAkAra hoya che. caMdra, sUrya, natra Adi jyotikonA paribhramaNa vizeSa dvArA manuSyonA sukha ane du:khanI gati hoya che. te jyotika deva najIka hoya to tApamAna niyamA vadhe che ane dUra hoya to tApamAna ghaTe che. temanuM tApotra kalaMbuka puNyanA saMsthAna samAna hoya che. caMdra ane sUryanuM tApaNa aMdarathI saMkucita ane bahAranI vistRta hoya che. * gAthA-141 thI 146 :kayA kAraNe caMdramAM vadhe che, kayA kAraNe kSINa thAya che ? athavA kayA kAraNe caMdranI jyotsanA ane kAlimA thAya ? sahunuM kALuM vimAna haMmezAM caMdramAnI sAthe cAra AMgaLa nIce niraMtara gamana kare che. zuklapakSamAM caMdramAM 62-62 bhAga sahuthI anAvRta thato roja vadhe che.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-141 thI 146 ra46 242 devendrastava prakIrNakasUtra-saTIka anuvAda kRSNa pakSamAM teTalAM ja samayamAM rAhucI AvRta thatA ghaTe che. caMdramAMnA paMdara bhAga kramaza: rAhunA 15 bhAgothI anAvRtta thatAM jAya che ane pachI AvRta thatAM jAya che. e kAraNe caMdramA vRddhi ane hAnine pAme che. e ja kAraNe jyostA ane kAlimA Ave che. * gAthA-147, 148 - manuSyalokamAM utpanna ane saMcaraNa karavAvALA - caMdra, sUrya, graha, nakSatra samUha Adi pAMca prakAranA jyotika devo hoya cheti tuM jANa.] - manuSyalokanI bahAra je caMdra, sUrya, graha, tArA, nakSatra che tenI gati paNa nathI, saMcaraNa paNa nathI. tethI A sUryAdi badhAMne sthira jyotika jANavA. * gAthA-149 thI 151 - A caMdra ane sUrya jaMbUdvIpamAM be-be che. - lavaNa samudramAM cAra-cAra hoya che. - dhAtakIkhaMDamAM bAra-bAra hoya che. - eTale ke jaMbUtIpamAM begaNAM, lavaNa samudramAM cAragaNA, ghAtakIkhaMDamAM bAragaNAM hoya che. - ghAtakIkhaMDanA AgaLanA kSetramAM arthAt dvIpa, samudramAM sUrya-caMdranI saMkhyAnI tenI pUrvenA dvIpa-samudranI saMkhyA karatAM traNa gaNAM karI tathA temAM pUrvanA caMdra ane sUryonI saMkhyA umerI jANavA joIe. jemake - kAlodadhi samudramAM 42-42 caMdra sUrya vicare che. to A saMkhyAnuM gaNita A pramANe -] - pUrvanA lavaNa samudramAM sUrya-caMdra 12-12 che. - tenA traNa gaNAM karo eTale 36-36 saMkhyA Ave. - temAM pUrvanA 2 + 4 caMdra-sUrya umero. - tethI 36 +4+ 2 = 42 caMdra, 42 sUrya saMkhyA thAya. A pramANe AgaLaAgaLanA dvIpAdimAM gaNavuM. * gAthA-15ra : jo tuM dvIpa-samudramAM nakSatra, graha, tArAnI saMkhyA jANavA IcchatA ho to - gaNana rIta eka caMdra parivAranI saMkhyAthI guNA karavAthI te dvIpa-samudranA nakSatra, graha ane tArAnI saMkhyA jANavI. * gAthA-153 thI 156 : mAnuSotara parvatanI bahAra caMdra, sUrya avasthita che, tyAM caMdra abhijita naganA yogavALo ane sUrya puSya nakSatranA cogavALo hoya che. te tuM jANa.] sUryathI caMdra ane caMdrathI sUryanuM aMta50 hajAra yojana karatAM ochuM hotuM nathI. caMdranuM caMdrathI ane sUryanuM sUryathI aMtara 1-lAkha yojana. caMdrathI sUrya aMtarita che ane pradIpta sUryathI caMdramAM aMtarita che, te aneka 2i8/16] varNanA kiraNovALo che. * gAthA-153,158 - eka caMdra pasviAranA 88 graho ane 28 nakSatro hoya che 66,975 koDAkoDI tArAgaNa hoya che. * gAthA-159 thI 161 : sUrya devonI Ayu sthiti 1000 varSa adhika eka palyopama kahI che, caMdra devanI sthiti eka lAkha varSAdhika eka palyopama che. grahonI sthiti 1-palyopama, nakSatronI sthiti ardha popama, tArAnI sthiti 1/4 [pA palyopama che. jyotika devonI jaghanya sthiti palyopamano AThamo bhAga ane utkRSTa sthiti sAdhika eka lAkha varSa-palyopama kahI che. * gAyA-162 - meM bhavanapati, vANavyaMtara, jyotika devanI sthiti kahI. have mahAt RddhivALA, 12-kApati IndronuM vivaraNa - * gAthA-163 thI 168 : pahelA saudharmapati, bIjA IzAnapati, bIjA-sanakumAra, cothA mAhendra, pAMcamAM brahma, chaThThA lAMtaka... sAtamA mahAzuka, AThamAM sahasAra, navamAM Anarta, dazamAM prANata, agiyAramAM AraNa, bAramAM ayyata. A rIte bAra kApati Indra kaponA svAmI hoya che. te Indro sivAya devone AjJA denAra bIjuM koI nathI. A kalAvAsInI upara je devagaNa che, te svazAsita bhAvanAthI utpanna thAya che. kemake veyakamAM anyarUpa arthAta dAsabhAva ke svAmI bhAvathI utpatti saMbhava nathI. je samyak darzanathI patita paNa zramaNa vezane dhAraNa kare che, temanI paNa utpatti utkRSTa rUpe zaiveyaka sudhI thAya. * gAthA-169 thI173 - ahIM saudharma kalApati zaka mahAnubhavanA mIza lAkha vimAnonuM kathana karAyela che. IzAnendranA 28 lAkha, sanakumAranA 12-lAkha vimAno. mAhendranA 8-lAkha, brahmalokanA 4-lAkha vimAno. lAMkanA 50-hajAra, mahAzukanA 40-hajAra vimAno. sahasAranA 6-hajAra, ANata-prANatanA 400, AraNa-arcyutanA 30o vimAno kahelAM che. arthAt ukta saMkhyAmAM vimAnonuM adhipatipaNuM. te-te Indro [kalAsvAmI) bhogave che.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-134 thI 186 243 244 devendrasava prakIrNakasUtrasaTIka anuvAda * gAthA-134 thI 186 : A prakAre he suMdarI ! je kalAmAM jeTalAM vimAno kahyA che, te kapasthiti vizeSane sAMbhaLa. zakamahAnubhavanI be sAgaropama, IzAnendranI sAdhika be sAgaropama kAsthiti kahI che. sanakumAranI sAta, mAhendranI sAdhika sAta sAgaropama. brahmalokendranI daza, lAMtakendranI cauda sAgaropama. mahAkendranI satara, sahasArendranI aDhAra sAgaropama. Anata kalAmAM-19, prANata kalAmAM-20 sAgaropamAM AraNa kalAmAM-21, azruta kalAmAM-22 sAgaropama. e pramANe Ayu sthiti jANavI. have anuttara ane paiveyaka vimAnono vibhAga sAMbhaLo. adho, madhya ane udad e traNe saiveyaka che. te pratyekanA traNa-traNa prakAro che, e rIte nava veyaka che - sudarzana, amogha, supabuddha, yazodhara, vasa, suvasa, sumanasa, somanasa ane priyadarzana. adho vaiveyakamAM-111, madhyama greveyakamAM-107 ane urna veyakamAM-100 [ema kula-318 vimAno che.] anuttaropapAtikamAM pAMca vimAna kahyA che. he namitAMnA sauthI nIce vALA naiveyakonA devonuM Aya 23-sAgaropama che. bAkInA uparanA AThamAM kramazaH eka-eka sAgaropamanI Ayu-sthiti vaghatI jAya che. vijaya, vaijayaMta, jayaMta, aparAjita e cAre vimAna kramazaH pUrva-dakSiNapazcima-uttaramAM sthita che. madhyamAM sarvArtha siddha nAme pAMcamuM vimAna che. A badhAM vimAnonI sthiti 33-sAgaropama utkRSTa kahI che, paNa sarvArthasiddhamAM ajaghanyotkRSTa 33-sAgaropama che. * gAthA-183,188 - nIce-uparanA babbe kalayugala arthAt A ATha vimAna ardha caMdrAkAra che, madhyanA cAra pUrNa caMdrAkAra che. zaiveyaka devonA vimAno traNa-traNa paMkitamAM che, anuttara vimAna puSpAkAre hoya che. * gAthA-189,10 - saudharma ane IzAna e be spomAM deva-vimAna dhanodadhi upara pratiSThita che. sanakumAra, mAhendra, brahma e traNa kapomAM deva vimAno dhanavAta upara pratiSThita che. lAMtaka, mahAzuka ane sahasAra e traNe kayomAM devavimAno dhanodadhi ane dhanavAta baMne upara pratiSThita che. tenAthI uparanA badhAM vimAno AkAzAMtara pratiSThita che. A rIte utIlokanA vimAnonI AdhAravidhi kahI. * gAthA-11 thI 193 - bhavanapati ane vyaMtara devomAM kRSNa, nIla, kApota ane tejalezyA [e cAra leyA hoya che. jayotika, saudharma ane IzAnamAM tejolezyA hoya che. sAnakumAra, mAhendra, brahmalokamAM pAlezyA hoya che. temanI uparanA devalokomAM zuklalezyA hoya che. saudharma ane IzAna be kapovALA devono varNa tapelA sonA jevo, sAnakumAra, mAhendra, brahmalokanA devono varNa pA jevo zeta ane tenI uparanA devono varNa zukla hoya che. * gAthA-194 thI 198 : bhavanapati, vANavyaMtara, jayotika e traNe prakAsnA devonI uMcAI sAta hAtha pramANa che. he suMdarI ! have uparanA kalApati devonI uMcAI - - saudharma ane IzAnanI sAta hAya pramANa che. - tenI upara banne kalpa samAna hoya che, ane eka-eka hAya pramANa mApa ghaTatuM jAya che. - vecakonI uMcAI be hAtha pramANa hoya che. - anuttara vimAnavAsInI eka hAtha pramANa hoya. - eka kalAthI bIjA kalAnA devonI sthiti sAgaropamathI adhika hoya che, ane uMcAI tenAthI 11 bhAga ochI hoya che. - vimAnonI uMcAI ane pRthvInI jADAI, te baMnenuM pramANa 3200 yojanA hoya che. * gAthA-19 thI 202 - bhavanapati, vANavyaMtara ane jyotika devonI kAmakIDA zArIrika hoya che. he suMdarI ! have tuM kalApationI kAmakrIDA sAMbhaLa - - saudharma ane IzAna kalAmAM je devo che, temanI kAmakrIDA zArIrika hoya che, jyAre sAnakumAra devo ane mahendra devo e baMne mATe sparza dvArA kAmakIDAne anubhave che. - brA ane lAMtakanA devonI kAmakIDA cakSu dvArA che. - mahAzuka, sakSara devonI kAmakrIDA zrotra dvArA che. - AnatAdi cAre kalAnA devonI kAmakrIDA manathI che. - tenI uparanA devomAM kAmakIDA hotI nathI. * gAthA-203,204 - gozIrSa, agara, ketakInA pAna, punnAganA phUla, bakulanI gaMdha, caMpaka ane kamalanI gaMdha ane tagarAdinI sugaMdha devomAM hoya. A gaMdhavidhi saMkSepathI upamA dvArA kahI. devatAo daSTithI sthira ane sparzathI sukumAra hoya che. * gAthA-205 thI 208 :urvalokamAM vimAna saMkhyA - 84,97,023 :- - temAM puSpAkRtivALA
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-203,204 245 84,89,154 che. - temAM zreNibaddha vimAno 3834 che. - te sivAyanA vimAno puNakarNikAkAra hoya che. vimAnonI paMkitanuM aMtara nizcayathI asaMkhyAta yojana ane puNyakaNikAkAra vimAnonuM aMtara saMkhyAta yojana che. * gAthA-209 thI 21} : AvalikA praviTa vimAna goLAkAra, trikoNa ane catuSkoNa hoya che, jyAre puSNakarNikAnI saMsyanA anekAkAre hoya che. vartuLAkAra vimAna kaMkaNAkRti jevA, trikoNa vimAna zIMgoDA jevA, catuSkoNa vimAna pAse jevA hoya che. eka aMtara, pachI catuSkoNa, pachI vartuLa, pachI trikoNa e rIte vimAno rahelAM hoya che. vimAnonI paMkita vartuLAkAra upara vartuLAkAra, trikoNa upara trikoNa, catuSkoNa upara catuSkoNa hoya che. baghAM vimAnonuM avalaMbana doDAnI jema uparathI nIce ane eka cheDAthI bIjA cheDA sudhI samAna hoya che. * gAthA-214 thI 216 :badhAM vartuLAkAra vimAna prAkArathI gherAyelA ane catukoNa vimAno cAre dizAmAM vedikAyukta kahyA che. jyAM vartuLAkAra vimAna hoya che, tyAM ja trikoNa vimAnonI vedikA hoya che, bAkInAne pAabhAge prAkAra hoya che. badhAM vartuLAkAra vimAna eka hAravALA hoya che. koNa vimAna traNa ane catukoNa vimAna cAra dvAravALA hoya che. [A varNana kApatinA vimAnanuM jANavuM] * gAthA-17,218 : o bhavanapati devonA 9 karoDa, 72 lAkha bhavano hoya che. - A bhavanonuM saMkSipta kathana kahela che. o vIlokamAM utpanna thanArA vANavyaMtara devonA asaMkhyAta bhavano hoya che. che tenAthI saMkhyAtagaNAM jyotika devonA vimAna hoya. * gAthA-219 :- vimAnavAsI devo aA che. - tenA karatAM vyaMtaradevo asaMkhyAtapaNAM che. - tenAthI saMkhyAtapaNAM adhika jyotika devo che. * gAthA-220 : saudharma devalokamAM devIonA alaga vimAnonI saMkhyA cha lAkha kehavAyelI che. teima jANa] A saMkhyA IzAna kalAmAM cAra lAkha hoya che. * gAthA-221thI 24 :- pAMca prakAranA anuttara devo gati, jAti ane dRSTi apekSA thakI zreSTha che, 246 devendrastava prakIrNakasUtra-saTIka anuvAda anupama viSaya sukhavALA che. - je rIte sarva zreSTha gaMdha, rUpa ane zabda hoya che, te rIte sacitta pudgalonA paNa sarvazreSTha rasa, sparza ane gaMdha A devone hoya che. (tema tuM jANa.] jema bhamara vikasita kaLA, vikasita kamala ja ane zreSTha kusumanI makaraMdanuM sukhapUrvaka pAlana kare che. [te rIte A devo paudgalika viSayone seve che.] he suMdarI ! A devo zreSTha kamaLa jevA zvetavarNavALA, eka ja utpatti sthAnamAM nivAsa karanArA ane te utpatti sthAnathI vimukta thaIne sukhano anubhava kare che- * gAthA-25 thI 23ra : he suMdarI ! anuttara vimAnavAsI devone 33,000 varSa purA thAya tyAre AhAranI IcchA thAya che. madhyavartI Ayu dhAraNa karanArA devane 16,500 varSa purA thAya tyAre AhAra grahaNecchA thAya che. je deva 10 hajAra varSanA Ayune dhAraNa kare che, teno AhAra eka eka divasanA aMtare hoya che. he suMdarI ! 1 varSa ane sADAcAra mahine anuttaravAsI devone zvAsozvAsa hoya che.. he sutanuM ! madhyama Ayune dhAraNa karavAvALA devone ATha mAsa ane sADA sAta divase zvAsocchavAsa hoya che. jaghanya Ayu dhAraNa karavAvALA devatAne zvAsocchavAsa sAta sToka pUrNa thatAM hoya che. devone jeTalAM sAgaropamanI jenI sthiti, teTalAM pakhavADIye temane zvAsocchavAsa hoya che ane eTalAM ja hajAra varSe te devone AhAranI IcchA thAya che. A rIte AhAra ane zvAsocchavAsa meM varNavyo. he suMdarI he jI tenA sarbha aMtarane huM kramazaH kahIza. * gAthA-233 thI 24o - he suMdarI! A devono je viSaya jeTalI avadhino hoya che tenuM huM AnupUrvI kramathI varNana karIza. - saudharma ane IzAna deva nIce eka naraka sudhI, sanakumAra ane mahendra bIjI naka sudhI jue che. - brA ane lAMtaka trIjI nAka sudhI, zukra ane sahasAra cothI naraka sudhI, Anata-prANata tathA AraNa-ayyata devo pAMcamI naska sudhI potAnA avadhijJAnathI jue che. - madhyavartI zaiveyaka devo chaThThI najIka sudhI, uparanA raiveyakanA devo sAtamI naka sudhI avadhi vaDe jue che. - pAMca anuttaravAsI saMpUrNa lokanADIne jue che.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-233 thI 240 - aDadhA sAgaropamathI ochA AyuSyavALA devo avadhijJAnathI tIrjI saMkhyAta yojana jue che. - tenAthI adhika 25-sAgaropamavALAno avadhi viSaya paNa jaghanyathI saMkhyAta yojana hoya che. tenAthI vadhAre AyuvALA devo tIrjI asaMkhyAta dvIpasamudra sudhI avadhithI jANe che. upara badhAM devo potAnA kAnI uMcAI sudhI jANe. abAhya arthAt janmathI avadhijJAnavALA nAskI, deva, tIrthaMkara pUrNapaNe jue che, bAkInA dezathI jue che. meM saMkSepathI A avadhijJAna viSayaka varNana karyu. have vimAnonA raMga, jADAI, uMcAI kahIza. * gAthA-241 thI 246 : saudharma ane IzAna kalpamAM pRthvInI jADAI 2700 yojana che ane te ratnathI citrita jevI che. 247 suMdara maNinI vedikAthI yukta, dhairyamaNinA pothI yukta, ratnamaya mALA ane alaMkArothI yukta evAM ghaNAM prAsAda A vimAnamAM hoya che. - jemAM devatA vase che. temAM je kRSNa vimAna che, te svabhAvathI aMjana dhAtusama tathA megha ane kAkasamAna varNavALA che. je lIlAraMganA vimAna che, te svabhAvathI medaka dhAtu samAna ane moranI gardana jevA varNavALA che. je dIpazikhAnA raMgavALA vimAna che, te jAsuda puSpa, sUrya jevA ane higuMla dhAtu samAna varNavALA che. je koraMTaka dhAtu samAna raMgavALA vimAna che, te khilelA phUlanI kaNikA samAna ane haLadara jevA pILA raMganA che. * gAthA-247 thI 252 : A devatAo kadI na murajhAnArI mALAvALA, nirmaLa dehavALA, sugaMdhita zvArAvALA, avyavasthita vayavALA, svayaM prakAzamAna ane animeSa AMkhavALA hoya che. badhAM devatA 72-kaLAmAM paMDita hoya che. bhavasaMkramaNanI prakriyAmAM teno pratipAta hoya che. zubha karmonA udayavALA te devonuM zarIra svAbhAvika to AbhuSaNa rahita hoya che, paNa potAnI IcchAnusAra vivelA AbhuSaNane devo dhAraNa kare che. saudharma-IzAnanA A devo mAhAtmya, varNa, avagAhanA, parimANa ane Ayu maryAdA Adi sthiti vizeSamAM haMmezAM goLa sarasavanI samAna ekarUpa hoya che. A kalpomAM lIlA, pILA, lAla, zveta ane kALA varNanA 500 uMcA prAsAda zobhe che. devendrastava prakIrNakasUtra-saTIka anuvAda tyAM seMkaDo maNIothI jaDita ghaNAM prakAranA Asana, zayyA, suzobhita vistRta vastra, ratnamaya mALA ane vividha prakAranA alaMkAro rahelAM hoya che. * gAthA-253 thI 255 : 248 sAvakumAra ane mAhendrakalpamAM pRthvInI jADAI 2600 yojana che, te pRthvI ratnothI citrita che. tyAM lIlA, pILA, lAla, sapheda, kALA evA 600 uMcA prAsAdo zobhI rahelA kahyA che. tyAM seMkaDo maNIothI jaDita, ghaNAM prakAranA Asana-zayyA-suzobhita vistRta vastra, ratnamayavALA, alaMkAra hoya che. * gAthA-256 thI 258 : brahma ane lAMtaka kalpamAM pRthvInI jADAI 2500 yojana hoya che. te pRthvI ratnothI citrita hoya che. suMdara maNinI vedikAthI yukta, dhairya maNionI rUpikA yukta, ratnamayamAlA ane alaMkArothI yukta ghaNAM prakAranA prAsAdo A vimAnomAM hoya che. tyAM lAla, pILA ane sapheda varNavALA 700 uMcA prAsAdo zobhAyamAna rahelAM che. * gAthA-259 thI 262 - zukra ane sahasAra kalpamAM pRthvInI jADAI 2400 yojana hoya che, te pRthvI ratnothI citrita hoya che. suMdara maNI ane vedikA, vaisUrya maNinI stukiA, ratnamaya mALA ane alaMkArothI yukta evAM ghaNAM prakAranA prAsAda ukta baMne kalpanA vimAnomAM hoya che. pILA ane sapheda varNavALA 800 uMcA prAsAdo che. tyAM seMkaDo maNithI jaDita ghaNAM prakAranA Asana, zayyA, suzobhita vistRta vastra, ratnamayamALA ane alaMkAra hoya che. * gAthA-262 thI 265 : ANata-prANata kalpamAM pRthvI jADAI-2300 yojanonI hoya che. te pRthvI ratnothI citrita hoya che. suMdara maNionI vedikA, dhairya maNinI rUpikA, ratnamaya mALA, alaMkArothI yukta ghaNAM prakAranA prAsAda ukta baMne kalpanA vimAnomAM hoya che. zaMkha ane hima jevA zukla varNanA 900 uMcA prAsAdo che. * gAthA-266 thI 268 : traiveyaka vimAnomAM 2200 yojana pRthvInI jADAI hoya che ane te pRthvI ratnothI citrita hoya che. suMdara maNinI vedikA, dhairya maNinI stupikA, ratnamaya mALA ane alaMkArothI yukta ghaNAM prakAranA prAsAdo ukta traiveyaka vimAnomAM tyAM rahelAM hoya che. zaMkha ane hima jevA zveta vastravALA evA 1000 uMcA prAsAdo te zobhita che, tema kahela che.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-262 thI 265 249 25o devendrastava prakIrNakasUtra-saTIka anuvAda * gAthA-266 thI 27ra : pAMca anuttara vimAnomAM 2100 yojana pRthvInI jADAI hoya che, te pRthvI ratnothI citrita che. suMdara maNinI vedikA, vaiDUrya maNinI tRpikA, ranamaya mALA ane alaMkArothI yukta ghaNAM prakAranA prAsAda tyAM che. zaMkha ane himanA jevA zveta varNavALA 1100 uMcA prAsAda A anuttara vimAne zobhe che. seMkaDo maNithI jaDita, ghaNAM prakAranA Asana, zayyA ane suzobhita vistRta vastra, ranamayamALA, alaMkAra tyAM hoya che. * gAthA-273 thI 278 - savathi siddha vimAnanA sauthI uMcA stupane aMte bAra yojana upara ISatu prAgabhArA pRthvI AvelI che. te pRthvI nirmaLa jaLakaLa, hima, gAyanuM dUdha, samudranA phINa jevI ujjavaLa varNavALI che. tathA ulaTA karAyelA chamanA AkAre sthita che. te 45-lAkha yojana lAMbI-pahoLI che. - tenA karatAM traNa gaNAMthI adhika tenI paridhi che. jenuM mApa - 1, 42, 30,249 yojana che. - te pRthvI madhya bhAge ATha yojana jADI che. - ghaTatAM ghaTatAM mAkhInI pAMkha jevI pAtaLI thaI jAya che. - te zaMkha, zveta ratna, arjuna suvarNa samAna varNavALI tathA ulaTA chaganA AkAravALI che. * gAthA-279,280 - siddhazilAnI upara eka yojana pacI lokano aMta Ave. te eka yojananA uparanA 16mAM bhAgamAM siddhonuM sthAna avasthita che. [tema tuM jANa.] tyAM te siddha bhagavaMto nizcayathI vedanArahita, mamatArahita, Asakti rahita, zarIra rahita evA dhanIbhUta AtmapradezothI nirmita AkAravALA (jo ke nirAkAra ja hoya hoya che. * gAthA-281 thI 291 :(1) siddho kyAM aTake che ? (2) siddho kyAM pratiSThita thAya che ? (3) teo potAnA zarIrano kyAM tyAga kare che ? (4) teo kyAM jaIne siddha thAya che ? - zarIra choDatI vakhate aMtima samaye je saMsthAna hoya, te saMsthAne ja Atmapradezo dhanIbhUta thaI te siddhAvasthA pAme che. - aMtima bhave zarIranuM je dIrdha ke dUrava pramANa hoya che, teno eka tRtiyAMza bhAga ghaTI jaIne siddhAvagAhanA thAya che. - siddhonI utkRSTAvagAhanA sAdhika 333 dhanuSa jANa. - siddhonI madhyamAvagAhanA cAra hAya pUrNa upara be tRtiyAMza hAtha pramANa kahI che. [noMdha :- ahIM ranI zabda che, rastI eTale eka hAtha pramANa, jene kozamAM doDha phUTa pramANa kahI che.] - jaghanyAvagAhanAthI siddho eka hAtha pramANa ane ATha aMgulathI kaMIka adhika kahevAyelA che. - aMtima bhavanA zarIranA traNa bhAgamAMthI eka bhAga nyUna thatu be tRtIyAMza pramANa siddhAvagAhanA kahI che. - jarA ane maraNathI vimukta anaMta siddho hoya che. - te badhAM lokAMtane sparzatA ekabIjAne avagAhe che. - azarIra saghana Atma pradezavALA, anAkAra darzana ane sAkAra jJAnamAM apramatta e siddhonuM lakSaNa che. - siddha AtmA potAnA AtmapradezothI anaMta siddhone sparze che. [e sparzanA dvAra jANa.] deza-pradezothI siddho paNa asaMkhyAtagaNAM che. * gAthA-292,293 : kevaLa jJAnamAM upayogavALA siddhAM badhAM dravyonA dareka guNa ane dareka paryAyone jANe che. anaMta kevaLa dRSTithI badhuM ja jue che. jJAna ane darzana e baMne upayogamAM badhAM kevaLIne eka samayamAM eka upayoga hoya, baMne upayoga sAthe na hoya. * gAthA-294 thI 302 : devagaNanA samUnA samasta kALanA samasta sukhone anaMtagaNAM kasvAmAM Ave. tyArapachI - te saMkhyAne anaMtavathI vagata karAya. - to paNa muktinA sukhanI tulanA na thaI zake. mukti prApta siddhone je avyAbAdha sukha che, te sukha manuSyane ke samasta devatAne paNa nathI. siddhanA samasta sukha zazine jo :(1) samastakALathI guNita karavAmAM Ave (2) tyArapachI tenuM anaMta vargamULa karavAmAM Ave (3) to paNa prApta saMkhyA samasta AkAzamAM na samAya. - jevI rIte koI pleccha aneka prakAranA nagaranA guNone jANato hoya to paNa potAnI bhASAmAM prApta upamAone kAraNe te guNo koIne kahI zakato nathI.
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-294 thI 302 e rIte siddhonuM sukha anupama che. tenI koI upamA nathI, to paNa keTalAMka vizeSaNo dvArA tenI samAnatA kahuM chuM. 251 koI puruSa sauthI utkRSTa bhojana karIne bukha ane tarasathI mukta thaI jAya ane jANe ke amRtathI tRpta thayo che. e rIte samastakALamAM tRpta, atula, zAzvata ane avyAbAdha nirvANa sukhane pAmIne siddho sukhI rahe che. teo siddha che, buddha che, pAragata che, paraMparAgata che. karmarUpI vacathI unmukta, ajara-amara-asaMga che. jemaNe badhAM duHkhone dUra karI dIdhA che. jAti-janma-jarA-maraNanA baMdhanathI mukta, zAzvata, avyAbAdha sukhano te siddho niraMtara anubhava karatAM rahe che. 7 gAthA-303 thI 305 : samagra devonI ane tenA samagra kALanI je Rddhi che, tenuM anaMtagaNuM karIe to paNa jinezvara paramAtmAnI RddhinA anaMtAnaMta bhAga barAbara na thAya. saMpUrNa vaibhava ane Rddhiyukta bhavanapati, vANavyaMtara, jyotiSka ane vimAnavAsI deva paNa arahaMtone vaMdana kare che. bhavanapati, vANavyaMtara, vimAnavAsI devo ane RSipAlita potapotAnI buddhithI jina-mahimA varNave che. * gAthA-306 thI 308 : vIra ane IndronI stutinA kartA, jevo pote badhAM Indro ane jinendronI stuti ane kirtana karyu che, te suro, asuro, guru ane siddho mane siddhi Apo. A rIte bhavanapatyAdi cAre devanikAya devonI stuti samagrarUpe samApta thaI. devendrastava prakIrNaka sUtra-9, Agama-32no muni dIparatnasAgare karela sUtrAnuvAda pUrNa
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama saTIka anuvAdanuM vibhAgIkaraNa 15 - 16 | 17 | AgamanuM nAma bhAga kramAMka AcArAMga | | 1 ane 2 sUtrakRtAMga 3 ane 4 sthAnAMga 5 thI 7 samavAyAMga bhagavatI 9 thI 13 jJAtAdharmakathA 14 upAsakadazA, aMtakRtadazA, anuttaropapAtikadazA, praznavyAkaraNa vipAkazruta, aupapAtika rAjapraznIyA jIvAjIvAbhigama 17 thI 19 prajJApanA 20 thI 22 sUrya/caMdra-prajJapti 23,24 jaMbUdvIpa prajJapti 25 thI 27 nirayAvalikA paMcaka ane payannAsUtro-10+1 | 28 nizItha, vyavahAra, bRhatkalpa dazAzrutaskaMdha ane jItakalpa mahAnizIthA Avazyaka 31 thI 34 piMDaniryukti, oghaniryukti | 35 | dazavaikAlika 36 uttarAdhyayana 37 thI 39 naMdIsUtra | 40 anuyogadvArA kalpa (bArasA) sUtra | 42. 29 30 ] 41.