Upmiti Bhav Prapancha Katha Part 05

Author(s): Pravin K Mota
Publisher: Gitarth Ganga

Page 366

34
ઉપમિતિભવપ્રપંચા કથા ભાગ-૫ | ચતુર્થ પ્રસ્તાવ
रिपुदारणादेशे तपनस्य स्वस्थता इतश्च मन्त्रिमहत्तमैर्विहिता तपनराजस्य प्रतिपत्तिरुपस्थापितानि महार्हप्राभृतानि समावर्जितं हृदयं, दत्तं चास्थानं तपननरेन्द्रेण, पृष्टा रिपुदारणवार्ता । मन्त्रिमहत्तमैरुक्तं-देव! देवपादप्रसादेन कुशली रिपुदारणः, समागच्छति चैष देवपादमूलमिति । ततो दत्ता ममाह्वायकाः, विजृम्भितौ शैलराजमृषावादौ, ततस्ते मयाऽभिहिताः यदुत
રિપદારણના આદેશમાં તપન ચક્રવર્તીની સ્વસ્થતા અને આ બાજુ મંત્રી મહત્તમો વડે તપતરાજાની પ્રતિપત્તિ કરાઈ. કીમતી એવાં ભેટમાં સ્થાપન કરાયાં. હદય સમાવજિત કરાયું=ચક્રવર્તીનું હૃદય આવજિત કરાયું. અને તપતરાજા વડે આસ્થાન અપાયું. રિપુદારણની વાર્તા પુછાઈ. મંત્રી મહત્તમો વડે કહેવાયું – હે દેવ ! દેવપાદના પ્રસાદથીeતપતરાજાની કૃપાથી, રિપુદારણ કુશલ છે. અને આકરિપુદારણ, દેવપાદ પાસે=આપના ચરણ પાસે આવે છે. ત્યારપછી મને=રિપુદારણને, બોલાવનારા આવ્યા. શૈલરાજ અને મૃષાવાદ વિભ્રમિત થયા. તેથી भार। 43 तो वाया. शुं वाया ? ते 'यदुत'थी ४ छ - Pats :
अरे वदत तान् गत्वा, सर्वान्मन्त्रिमहत्तमान् । यथा
केनात्र प्रहिता यूयं, दुरात्मानो नराधमाः? ।।४३६ ।। सोडार्थ :__ मरे नेते सर्व मंत्रीमहत्तभोने हो. शुंseो ? ते 'यथा'थी 58 छ – मही=मारी पासे, डोना व हुशमा मेवा नराधमो तमे मोडतापाया छौ ? ||835||
ततो मया नागन्तव्यमेव, तूर्णमागच्छत यूयं, इतरथा नास्ति भवतां जीवितमिति । तदाकर्ण्य गतास्तत्समीपमाह्वायकाः, निवेदितं मन्त्रिमहत्तमानां मदीयवचनं, ततस्ते तत्रास्थाने सर्वे लोकाः सत्रासाः सोद्वेगा नष्टजीविताशाः परस्पराभिमुखमीक्षमाणा अहो रिपुदारणस्य मर्यादेति चिन्तयन्तः किमधुना कर्तव्यमिति विमूढाः सर्वेऽपि मदीयमन्त्रिमहत्तमाः लक्षितास्तपननरेन्द्रेण । ततोऽभिहितमनेनभो भो लोकाः! धीरा भवत, मा भैषुर्न दोषोऽयं भवतां प्रतीतं मे रिपुदारणस्य शीलं, ततोऽहं स्वयमेव तेन भलिष्यामि, केवलं भवद्भिरवस्तुनिर्बन्धपरैर्न भाव्यं, मोक्तव्यस्तस्योपरि स्वामिबहुमानः, नोचितोऽसौ राजलक्ष्म्याः न योग्यो युष्मद्विधपदातीनाम् ।
તેથી હું આવવાનો જ નથી. શીધ્ર તમે આવો. ઈતરથા તમારું જીવિત નથી. તે સાંભળીને=રિપુદારણનાં તે વચન સાંભળીને બોલાવનારા=રિપુદારણને બોલાવવા માટે આવેલા પુરુષો, તેની સમીપે ગયા=મંત્રી