Book Title: Upadhimat Tarjana Yane Prarupana Vichar
Author(s): Narendrasagarsuri
Publisher: Shasankantakoddharaksuri Jain Gyanmandir
View full book text
________________
પ૬]
[પ્રરૂપણાવિચારગ્રસ્થાનુવાદ બીજી વાત-અહિંયા ગૃહસ્થ પદવડે કરીને મિથ્યાદૃષ્ટિઓ ગ્રાહ્ય છે. કારણકે કુતીર્થિક પદના સાનિધ્યમાં રહેલું હોવાથી : કાવ્યપ્રકાશકારે કહેલું છે કે સંયોગ કે વિયોગ એ બાજુમાં રહેલા બીજા શબ્દોને આધીન વાત છે અને પ્રવચનમાં પણ એ જ રૂઢિ છે, િિર્નિવૃત્તિ ધ્વનિહિંઇત્યાદિમાં એ પ્રમાણે જ છે. તેથી કરીને સાધુઓ અને શ્રાવકો પણ અત્યંતર છે તેથી તેઓ વડે કરાતા તપ આદિનું અત્યંતરપણું છે અને ગૃહસ્થો તથા કુતીર્થિકો જે બાહ્ય છે તેના વડે કરાતો તપ એ બાહ્ય તપ છે, આ વ્યુત્પત્તિમાત્ર જ જાણવો.
હવે આ વાતની અંદર નિર્જરાની વાત ક્યાં આવી? અને કંઈ નિર્જરા કોને સંગત છે? તે પણ ક્યાં જણાવ્યું છે? તેવી રીતે પડિસિદ્ધાનું છે એ ગાથાના વ્યાખ્યાનમાં
सियवायमये समये, परूवणेगंतवायमहिगिच्च ॥ . उस्सग्गववायाइसु, कुग्गहरूवा मुणेयव्वा ॥१॥ पिंडं असोहयंतो, अचरित्तो इत्थ संसओ नत्थि ॥ चारित्तंमि असंते, सव्वा दिक्खा निरत्थया ॥२॥
एवं उस्सग्गमेव केवलं पन्नवेई 'अववायं वा' निच्छयमेव वा 'ववहारं वा' किरियं वा' एवंविहा एग्गंतवाय परूवणाए । अप्पाणं परं च वुग्गाहेई इअमयुक्ततरा दुरंतानंतसंसारकारणं ॥१॥
સ્યાવાદ મતવાળા શાસનને વિષે શાસ્ત્રની પ્રરૂપણા કરવામાં એકાંતવાદને આગળ કરીને ઉત્સર્ગ, અપવાદ આદિને વિષે કુગ્રહ જાણવો= ખોટી પક્કડ જાણવી. પિંડની શુદ્ધિ નહિ કરતો આત્મા, અચારિત્રી છે જ છે, એમાં સંશય નથી, અને ચારિત્રના અભાવમાં તેની દીક્ષા નિરર્થક જ છે” એ પ્રમાણે એકલા ઉત્સર્ગને પ્રરૂપે અથવા એકલા અપવાદને પ્રરૂપે અથવા એકલા નિશ્ચયને પ્રરૂપે અથવા એકલા વ્યવહારને પ્રરૂપે, એ પ્રમાણે એકલી ક્રિયાને પ્રરૂપે! ઈત્યાદિ પ્રકારની જેઓ એકાંતવાદી પ્રરૂપણાઓ કરે છે તેઓ પોતાને અને પરને ચુડ્ઝાહિત કરે છે, અને તે દુરંત એવા અનંત
