Book Title: Upadhimat Tarjana Yane Prarupana Vichar
Author(s): Narendrasagarsuri
Publisher: Shasankantakoddharaksuri Jain Gyanmandir
View full book text
________________
૭૦]
[ પ્રરૂપણાવિચારગ્રસ્થાનુવાદ दिटुंतो को अन्नो, वड्ढेई अ मिच्छतं । परस्स संकं जणेमाणो, इच्चाई निच्छयमेव पुरओ करेई ॥६॥ किरिआ कारणं न नाणं वा, न किरिया कम्मं पहाणं । न ववसाओ वा न कम्मं, एगंतेणं निच्चमनिच्चं वा ॥७॥ दव्वमयं पज्जायमयं, सामन्नरूवं वा वत्थु पयासेई । एवंविहा एगंतवाय-परूवणा अओ तेसिं पडिक्कमणं ॥८॥
અર્થ –સ્યાદ્વાદ મતવાલા આગમને વિષે એકાંતમાર્ગનો (જ) આશ્રય લઈને એકાંતની પ્રરૂપણા કરવી, ઉત્સર્ગ અને અપવાદને વિષે એકાંત પ્રરૂપણા કુગ્રહરૂપ જાણવી. પિંડની શુદ્ધિને નહિં કરતો એવો આત્મા અચારિત્રી છે એમાં સંશય કરવો નહી અને ચારિત્રના અભાવમાં તેની દીક્ષા પણ નિરર્થક જાણવી. એ પ્રમાણે કેવલ ઉત્સર્ગને જ પ્રરૂપે અથવા અપવાદને જ પ્રરૂપે, જેમકે “વજસ્વામીની જેમ ખરેખર સાધુએ પણ ચૈત્યપૂજા કરવી જોઈએ', અથવા “અનિકાપુત્ર આચાર્યની જેમ એકસ્થાને રહેવું તેમાં દોષ નથી તેમ જણાવવું ને “લિંગાવશેષ માત્ર હોય તેવાઓને પણ સાધુઓએ વંદન કરવું જોઈએ કારણ કે મુથુરા સે પહલેવી એવું વચન હોવાથી : પાર્થસ્થ, અવસન, યથાશ્ચંદ, કુશીલ, સબલચારિત્રી એ બધા પ્રત્યક્ષ છે તેથી બીજું કયું દષ્ટાંત જોઈએ? એવું બોલતો અને તે બીજાને શંકાશીલ બનાવતો તે આત્મા એ પ્રમાણે નિશ્ચયવાદને જ આગળ કરીને એકાંતે મિથ્યાત્વને વધારે છે, નિશ્ચયવાદને આગળ કરે છે.
“ક્રિયા કારણ નથી, અથવા જ્ઞાન કારણ નથી” ન વિરિયા નું ક્રિયા-કર્મ પ્રધાન નથી. અથવા વ્યવસાયથી કર્મ નથી, એકાંતે કરીને નિત્ય જ છે, અથવા અનિત્ય જ છે, દ્રવ્યમય છે, પર્યાયમય છે, અથવા સામાન્યરૂપે વસ્તુને પ્રકાશે છે”, આવા પ્રકારની બધી એકાંતવાદની પ્રરૂપણા જે કોઈ કરી હોય તેનું પ્રતિક્રમણ કરવું, એ પ્રમાણેનો ચોથો હેતુ (વંદિતાસૂત્રનો) કીધો.
' આવી બધી એકાંતવાદની પ્રરૂપણા કરવી તે અયુક્તકર છે, અને
