Book Title: Upadhimat Tarjana Yane Prarupana Vichar
Author(s): Narendrasagarsuri
Publisher: Shasankantakoddharaksuri Jain Gyanmandir
View full book text
________________
૮૨]
[ પ્રરૂપણાવિચારગ્રસ્થાનુવાદ તે દ્વન્દ સમાસાત્ત છે, અને એથી કરીને “દુ સમાસવાળું વાક્ય બધાને લાગું પડે છે. એવું વચન હોવાથી જિનભવન ઉપાખંભ-બિંબ-કારણઉપખંભ; એ પ્રમાણે બધામાં યોજના કરી લેવી, અને તેથી કરીને આ વાતનું તાત્પર્ય એ છે કે –“જિન ભવન આદિ જે બનતાં હોય તેમાં ઉપખંભસહાય કરવી-૧, ધર્મમાં સહાયપણું કરવું અને સ્વાભાવિક રીતે ક્ષમામાર્દવ-આદિ હોય તે અનુમોદના લાયક છે પરંતુ મિથ્યાદ્રષ્ટિઓએ કરેલી જે ક્રિયાઓ છે તે અનુમોદના લાયક નથી. કારણ કે જ્યાં સુધી બોધિ=સમ્યત્વની પ્રાપ્તિ થઈ નથી ત્યાં સુધી મિથ્યાષ્ટિઓને એક પણ વ્રતનો અસંભવ હોવાથી તે ક્રિયાનું અનુમોદન કરવામાં “કાંઈ પણ ફલ થતું નથી” એવું બોલવું નહિ, પરંતુ “જ્ઞાનપૂર્વક જો આ પ્રમાણે કરે તો મોટા ફલને માટે થાય છે, તેમ બોલવું. કહ્યું છે કે –
जं अन्नाणी कम्मं, खवेई बहुएहिं वास कोडीहिं ॥ . " તે નાળી તિહિં કુત્તો, વિવે સામિત્તેન શા.
અર્થ :–તે અજ્ઞાની આત્મા ઘણાં એવા કોડો વર્ષો સુધીમાં, અકામનિર્જરાએ જે કર્મ ખપાવે છે તે કર્મ, ત્રણ ગુપ્તિથી ગુપ્ત એવો જ્ઞાની આત્મા એક શ્વાસોશ્વાસ માત્રમાં ખપાવે છે ..૧..” એ પ્રમાણેનું વચન હોવાથી : અકામ નિર્જરા પણ સમ્યત્ત્વનું કારણભૂત હોવાથી. એવું સિદ્ધાંતમાં પ્રતિપાદન કરેલું છે. : । अणुकंपकामनिज्जर बालतवो दाण विणय विष्भंगे । संयोगे विप्पोगे વસપુસ ફ઼િ સક્ષરે છે અનુકંપા-અકામ નિર્જરા-બાલતપ-દાન-વિનયવિભંગ-સંયોગ-વિયોગ-વ્યસન-ઉત્સવ-ઋદ્ધિ-સત્કાર; વળી જે અસદ્ગહ ખોટી પક્કડના પરિત્યાગ કરવા વડે કરીને તત્ત્વની પ્રાપ્તિ એ પ્રમાણેના વ્યાખ્યાનને મેળવે છે. તે માર્ગ માટે છે, નહિ કે માર્ગાનુસારી માટે, અને એ જે માર્ગ છે તે પ્રાર્થનાના અધિકારમાં જ ઘટે છે, એ પ્રમાણે જાણવું, અને નિરતિચાર ચારિત્રને આચરતા એવા મહામુનિઓ વડે આ અનુમોદાયેલું છે, આચારાંગ સૂત્રમાં કહેલું છે તે આ પ્રમાણે : ની સંતો गाहावतीणा खलुमम गाम धम्माउ बाहंति सीअफासं च ना खलु अहं
