Book Title: Upadhimat Tarjana Yane Prarupana Vichar
Author(s): Narendrasagarsuri
Publisher: Shasankantakoddharaksuri Jain Gyanmandir
View full book text
________________
[૫૯
પ્રરૂપણાવિચારગ્રસ્થાનુવાદ ] આદિ પદોને વિચારીને વિધિ આદિ સૂત્રગોચર વિષયમાં જે જ્યાં અનુકૂલ જણાય ત્યાં તે વાતને સ્થાપવી.
એ પ્રમાણે શ્રાદ્ધદિનકૃત્યસૂત્રની વૃત્તિમાં જણાવેલું છે અને એ પ્રમાણે પ્રતિક્રમણ સૂત્રની ચૂર્ણિમાં પણ જણાવેલ છે, એમ જો કહેતો હોય તો તારી વાતનો અર્ધ સ્વીકાર કરીએ છીએ, પરંતુ આ ગાથામાં માનુસારી એ તેનો વિષય છે, આ વિષય-વિભાગને ધ્યાનમાં રાખીને મિથ્યાષ્ટિનાં કાર્યોનું અનુમોદન કરવું.
- હવે તે જ જણાતું નથી કે “કહ્યું માર્ગાનુસારી છે? અથવા ક્યું માર્ગ અનનુયાયી છે?' તેવી શંકાને દૂર કરવા માટે વૃત્તિકાર જ જણાવે છે કે જિનભવન છે આદિમાં જેને અને સંવેગાદિ અંતમાં છે જેને તે કૃત્ય વિશેષ જાણવું અને ૧ સંવેગાદિરૂપ ૧-મિથ્યાષ્ટિ સંબંધી ૨માર્ગાનુસાર ૩ આ ત્રણે વિશેષણો છે, તેમાં ૧લું વિશેષણ તંદુ સમસાન્ત છે, અને તેથી કરીને ‘હિંદ સમાસવાળું જે પદ સંભળાતું હોય તે પ્રત્યેકની સાથે સંબંધ રાખે છે,’ એ પ્રમાણેનું વચન હોવાથી જિનભવન ઉપખંભબિંબકારણ ઉપખંભ ઇત્યાદિ યોજના કરવી.
તેથી કરીને અહિંયા તાત્પર્ય એ જાણવું કે–જિનભવન આદિને વિષે જે સહાયદાન–૧–ધર્મનું સાનિધ્ય કરવું અને સ્વાભાવિક એવા ક્ષમામાર્દવ-સંવેગ આદિ ગુણો એ અનુમોદનાને લાયક છે. નહી કે તેઓ વડે કરીને જે મિથ્યાક્રિયા કરાય છે તે અનુમોદના યોગ્ય છે! તે તો અનુમોદનાને લાયક નથી, કારણ કે જ્યાં સુધી બોધિબીજની પ્રાપ્તિ ન થાય ત્યાં સુધી એક પણ વ્રતનો અસંભવ હોવાથી અને તેથી કરીને તેની ક્રિયાની અનુમોદના કરવામાં તો બધા જ દર્શનનો એકત્વ પ્રસંગ ઉભો થાય.
અને એથી કરીને આરાધના પતાકામાં પણ સિવારમાં ગં કહ્યું છે એટલે કે શિવ=મોક્ષ તેનો જે માર્ગ જે જિનશાસન અથવા સાતક્ષેત્રનું કારણ અને તેને આશ્રીને જ પરંપક્ષીઓ સંબંધીનું પણ જે કૃત્ય હોય તે અનુમોદનાને લાયક છે, અને આ વાતનો વિસ્તાર તો બીજા પક્ષની અંદર લખાયેલો છે તેમ સમજવું. કુપાક્ષિક સંબંધીના વિચારમાં તેની જે ક્રિયા
