Book Title: Trishashtishalakapurushcharitammahakavyam Parva 8 9
Author(s): Hemchandracharya, Ramnikvijay Gani
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
View full book text ________________
१९८ कलिकालसर्वज्ञश्रीहेमचन्द्राचार्यगुम्फितं
(नवमं पर्व फलशेषं पूर्वजन्मकृतस्याऽपि हि कर्मणः । नचिराल्लप्स्यसे तन्माऽलीकं दोषं परे निधाः ।।१९९।। प्राक्कर्मफलशेषं तु भूयः पृष्टो मया मुनिः । ब्रूते स्माऽतिशयज्ञानी करुणाक्रान्तमानसः ॥२००।। "इहैव भरतक्षेत्रे नगरे गर्जनाभिधे । आषाढो नाम विप्रोऽभूत्तत्पनी रच्छुकाभिधा ।।२०१।। इतश्च पञ्चमभवे त्वं तयोस्तनयोऽभवः । चन्द्रदेव इति नाम्ना पित्रा वेदं च पाठितः ॥२०२।। विद्वन्मान्यतिमान्योऽभूर्वीरसेनस्य भूपतेः । योगात्मा नाम तत्राऽऽसीत् परिव्राडपरः सुधीः ॥२०३।। आसीच्च बालविधवा विनीतश्रेष्ठिनः सता । वीरमती मालिकेन सहाऽऽगात् सिंहलेन सा ॥२०४।। तस्याश्च पूज्यो योगात्मा दैवात्तद्दिन एव सः । निःसङ्गत्वादनाख्याय जगाम क्वचिदन्यतः ॥२०५।। गता वीरमतीत्यासीत् प्रघोषश्चाऽखिले जने । नूनं योगात्मना साधु गतेति त्वमचिन्तयः ॥२०६।। गता वीरमती क्वापीत्यभूद्राजकुलेऽपि गीः । गता योगात्मना सार्धमित्यवादीश्च निश्चयात् ॥२०७।। त्यक्तदारादिसङ्गः स इति राज्ञोदितेऽब्रवीः । अत एवाऽन्यदारान् स जहे पाखण्डधारकः ॥२०८॥ तच्छ्रुत्वाऽभूज्जनो धर्मे श्लथो दोषेण तेन तु । योगात्मानं बहिश्चक्रुः परिव्राजोऽपरे च तम् ॥२०९।। एवं निकाचितं कर्म तीवं कृत्वा विपन्नवान् । एडिक्कस्त्वं समभवः कोल्लाके सन्निवेशने ॥२१०।। तत्कर्मदोषात्कुथितजिह्वः पञ्चत्वमाप्य च । कोल्लाकस्य महाटव्यामभूस्त्वं मृर्गंधूर्तकः ॥२११।। जिह्वाकोथाज्जम्बुकोऽपि मृत्वा साकेतपत्तने । राड्वॉरवेश्यामदनलतायास्तनयोऽभवः ॥२१२॥ युवैकदा सुरामत्त आक्रोशन् राजमातरम् । वारितो राजपुत्रेण तमप्याक्रोश उच्चकैः ॥२१३।। तेन च्छेदितजिह्वः सन् हीणः सानशनो मृतः । अभूद्धिजोऽधुना कर्मशेषं तेऽद्यापि विद्युते ।।२१४।। तच्छ्रुत्वा जातवैराग्यः सुगुरोः पादसन्निधौ । अहं परिव्राडभवं गुरुशुश्रूषणोद्यतः ॥२१५।। गुरुणा म्रियमाणेन तालोद्घाटनिकायुता । विद्या खगामिनी दत्त्वा सादरं चाऽस्मि शिक्षितः ॥२१६।। विना धर्मवपूरक्षामन्यस्मिन् व्यसनेऽपि हि । नेमे विद्ये प्रयोक्तव्ये वाच्यं हास्येऽपि नो मृषा ॥२१७।। प्रमादाच्चेन्मृषोक्तं स्यान्नाभिदघ्ने तदम्भसि । विद्ययोरुद्भुजोऽष्टाग्रसहस्रं जपमाचरेः ॥२१८।। मया विषयसक्तेन विपरीतमिदं कृतम् । ह्योऽप्यजल्पं मृषाऽऽरामे स्थित आवसथान्तिके ।।२१९।। ह्यः स्नात्वाऽऽवसथे देवार्चनार्थं काश्चिदागताः । मामपृच्छन् युवतयो व्रतग्रहणकारणम् ।।२२०॥ अभीष्टपत्नीविरहहेतुमाख्यं प्रमादतः । जपं गुरूपदिष्टं तं न चाऽकाएं जले स्थितः ॥२२॥ निशीथे चौरिकाहेतोः श्रेष्ठिसागरवेश्मनि । दैवादपिहितद्वारे सारमेय इवाऽविशम् ॥२२२॥ गृहीत्वा स्वर्ण-रूप्यादि निर्गच्छन् राजपूरुषैः । धृतोऽस्मि नाऽस्फुरद्विद्या स्मृताऽप्याकाशगामिनी ॥२२३।।
पप्रच्छ तं भूयः किं भूषणकरण्डकः । एक एव न सम्प्राप्तः ? स्थानाद् भ्रान्तोऽसि किं ननु? ॥२२४।। प्यभाषिष्ट यत्राऽऽसीनिखात: स करण्डकः । दैवाज्ज्ञात्वा ततः स्थानाज्जहे केनाऽप्युपेयुषा ॥२२५॥ तच्छ्रुत्वा तं परिव्राजं मुमोच सचिवाग्रणी: । करण्डकहरौ तौ चाऽस्मरज्जामेय-मातुलौ ॥२२६।। दध्यौ च नूनमज्ञाभ्यां ताभ्यां लब्धः करण्डकः । भीताभ्यां चाऽन्यथाऽऽख्यातं प्रष्टव्यावभयेन तौ ॥२२७||
आहूयाऽभयपूर्वं तौ पृष्टौ तेन यथातथम् । आख्यातवन्तौ मुक्तौ च नीतिविज्ञेन मन्त्रिणा ॥२२८॥ पक्षामत्वात्तौ व्यहं स्थित्वा तृतीयेऽहनि जग्मतुः । तैश्चण्डसेनपुरुषैः प्राप्तौ च पुरुषेक्षिभिः ॥२२९॥ मध्ये क्षिप्तौ 'बन्दपुंसां किरातैस्तावुभावपि । चण्डसेनादेवतायाः समीपे बलिहेतवे ॥२३०॥
सहचेटी सपुत्रां च गृहीत्वा प्रियदर्शनाम् । चण्डसेनार्चनकृते चण्डसेनोऽप्युपाययौ ॥२३१।। १. ०लीकदोषं सं० । २. चण्डदेव सं० । ३. इडिक्क० सं० । एडक० मु० । अजः । ४. शृगालः । ५. राट्वार० सं० ता० । राड्-राजा, तस्य वारवेश्या । ६. सदामत्त सं० । ७. वर्तते सं० । ८. नाभिप्रमाणे । ९. स्थिते मु० । १०. ०रौप्या० मु० । ११. आगतेन । १२. पुरुषगवेषिभिः। १३. बन्दिपुंसां मु० ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Loading... Page Navigation 1 ... 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282