Trishashtishalakapurushcharitammahakavyam Parva 5 6 7

Author(s): Hemchandracharya, Ramnikvijay Gani
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad

Page 255

॥एकादशः सर्गः॥ ॥श्रीनमिनाथचरित्रम्॥
नमो नमिजिनेन्द्राय सुरेन्द्रमहितांहये । कर्मद्रुमगजेन्द्राय धरित्रीकल्पशाखिने ॥१॥ तस्यैव कीर्तयिष्यामश्चरित्रमतिपावनम् । विश्वस्याऽप्युपकाराय परलोकेहलोकयोः ॥२॥ जम्बूद्वीपेऽत्रैव प्रत्यग्विदेहे भरताभिधे। विजये सम्पदा कोश: कौशाम्बी नामतोऽस्ति पू: ॥३॥ आखण्डल इवाऽखण्डशासनस्तत्र चाऽभवत् । सिद्धार्थीकृतसर्वार्थी सिद्धार्थो नाम पार्थिवः ।।४।। गाम्भीर्यं धैर्यमौदार्यं वीर्यं बुद्धिरथाऽपरे । अन्योऽन्यस्पर्द्धयेवाऽऽसन् सर्वे तस्याऽद्भुता गुणाः ॥५॥ सम्पद् विस्तारमापन्ना तस्याऽत्युन्नतिशालिनः । अभूदु विश्वोपकाराय छाया मार्गतरोरिव ॥६।। धर्मो मनसि तस्यैको नित्यमत्यन्तनिर्मले। निवासं कारयामास राजहंस इवाऽम्बुजे ॥७॥ भवाद् विरक्त: सोऽन्येधुरुत्सृज्य तृणवच्छ्रियम् । सुदर्शनमुने: पादमूले दीक्षामुपाददे ॥८॥ आर्जयत् स्थानकै: कैश्चित् तीर्थकृन्नामकर्म स: । सम्यग् व्रतं पालयित्वा मृत्वाऽगादपराजिते ॥९॥ पाइतश्च जम्बूद्वीपेऽस्मिन् क्षेत्रे चाऽत्रैव भारते । नगरी मिथिलेत्यस्ति धर्माशिथिलनागरा ॥१०॥ प्राकारवलयो रत्न-स्वर्णहाट्टगर्भितः । तस्यामाभाति सर्वस्वसमुद्क इवाऽवनेः ॥११॥ परितो रत्नखचितास्तस्यामुद्यानदीर्घिका: । तटद्रुमपरागेण यान्ति पङ्किलतां यदि ॥१२॥ तस्यां सर्वारिविजयी विजयो नाम पार्थिवः । बभूव भूवासवतां दधान: परया श्रिया ॥१३॥ भ्रूभङ्गमप्यकृत्वैवाऽसन्नाह्याऽपि वरूथिनीम् । स लीलया पराजिग्ये परान् यून इव स्मरः ॥१४।। स सागर इवाऽगाधोऽभिरामश्चन्द्रमा इव । समीरण इवौजस्वी तेजस्वी भानुमानिव ॥१५॥ वप्रेति नामतस्तस्य सर्वान्त:पुरमण्डनम् । मण्डनीभूतशीलाऽभूद् भूरिवाऽङ्गवती प्रिया ॥१६॥ गङ्गेव स्वच्छगम्भीरा जगतोऽपि हि पावनी । ज्योत्स्नेव नयनानन्ददायिनी सा व्यराजत ॥१७॥ ये ये सूनृत-शीलाद्या निरीक्ष्यन्ते गुणा: किल । अवदातैरभूत् तैस्तै: स्त्रीणां सैका निदर्शनम् ॥१८॥ पाइतश्च सिद्धार्थजीवो विमाने सोऽपराजिते । स्वमायुः पूरयामास त्रयस्त्रिंश्यर्णवोपमम् ॥१९।। च्युत्वाऽश्वयुक्पूर्णिमायामश्वकिन्यामवातरत् । वप्रादेव्याः स उदरे कृतोद्योतो जगत्त्रये ॥२०॥ तदा च यामिनीशेषे वप्रादेवी चतुर्दश । उदैक्षत महास्वप्नांस्तीर्थकृज्जन्मसूचकान् ॥२१॥ पितुर्मनोरथ इव गर्भ: प्रववृधे क्रमात् । अतिलावण्यजननो जनन्या: सुखकृच्च सः ॥२२॥ पूर्णे काले नभ:कृष्णाष्टम्यां भे चाऽश्वेदेवते। नीलोत्पलाझं स्वर्णाभं देवी सूतमसूत सा ।।२३।। पाअथैत्याऽऽसनकम्पेन चक्रुर्देवी-कुमारयोः । तदैव सूतिकर्माणि विधिवद् दिक्कुमारिकाः ॥२४॥ शक्रो निन्ये मेरुमूर्धन्यच्युताद्याश्च वासवाः । चतुःषष्टिरपि तीर्थाम्भोभिरस्नपयन् प्रभुम् ।।२५।। स्नपनान्ते जगन्नाथमभ्यर्च्य कुसुमादिभिः । रचितारात्रिकः शक्रः इति स्तोतुं प्रचक्रमे ॥२६॥ “व्याहर्ता मोक्षमार्गस्य संहर्ता सर्वकर्मणाम् । प्रहर्ता च कषायाणां जय त्वं परमेश्वर! ॥२७॥ कुमतस्याऽपनेतारं नेतारं जगतामपि। सद्बोधस्य प्रणेतारं त्वां नमामि जगद्गुरो! ॥२८॥ १. अहं। खं.१-२, पाता. ।। २. सिद्धार्थीकृतसिद्धार्थी खं.१-२; सिद्धार्थीकृतसर्वार्थ ता.; असिद्धार्थाः सिद्धार्थाः कृताः सर्वेऽर्थिनो येन सः ॥ ३. स्वार्थे णिच्-प्रत्यय: सम्भाव्यतेऽत्र ॥ ४. इवाऽम्भसि खं.२॥५. धर्मेऽशिथिला:-उद्यता नागरा-नगरजना यस्यां सा ॥ ६. सर्वं स्वं-धनं तस्य समुद्क:मञ्जूषा ॥७. उद्यानवाप्य: ।। ८. परागो मकरन्दः ।।९. कर्दममयताम् ॥१०.भुवि-पृथ्व्यां वासवतां-इन्द्रत्वम् ।।११. सेनाम्॥१२. शत्रून् । १३.शीलं मण्डनी
भूतं यस्याः सा ॥१४. मूर्तिमती पृथ्वीव ।। १५. सूनृतं-सत्यम् ।। १६. त्रयस्त्रिंशा० मु. रस्वीपा. ॥ १७. अश्विनीनक्षत्रे ॥१८. श्रावणकृष्णाष्टम्याम् ।। १९. Jain Education in अश्विनीनक्षत्रे ।। २०. कथयिता-वक्ता।