Book Title: Trishashtishalakapurushcharitammahakavyam Parva 5 6 7
Author(s): Hemchandracharya, Ramnikvijay Gani
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
View full book text
________________
॥ षष्ठं पर्व॥
॥ प्रथमः सर्गः॥ विनाऽपि तीव्रतां विश्वं प्रकाशयति चन्द्रमाः ॥२२॥ यद्वोत्पन्ने तीर्थनाथे सदोत्सवमयं जगत् ।।४९|| महात्मानो हि कुर्वन्ति सेवकेष्वपि सत्कृतिम् ॥५५॥
लोलेन्द्रिये यौवने हि यत् तपस्तत् तपो ननु । दारुणास्त्रे रणे यो हि शूरः शूरः स उच्यते ॥२५॥ धिङ् मूढानां तपोव्ययम् ।।४७|| प्रेम्णो दूरे न किञ्चन ॥५९॥ काम: कामं निरङ्कुशः ॥६०॥ स्त्रीणां लुब्धो जनः प्रायो दोषं न खलु वीक्षते ॥६३॥ किं यमस्य दवीयसि ? ||७४|| राज्यं हि विक्रमाधीनं न प्रमाणं क्रमाक्रमौ ॥७५।। सदा वैरायमाणा हि शङ्कन्ते परतो मृतिम् ॥८४॥ क्षात्रं तेजो हि दुर्धरम् ।।९४|| किं न स्यात् पुण्यसम्पदा ? ॥९९||
॥ षष्ठः सर्गः॥ सामान्यपुण्यैर्न ह्यर्हन् देव: साक्षानिरीक्ष्यते ॥४४॥ पुर: कल्पलताया हि सहकारलता: कियत् ? ॥९५।। असृजा क्षाल्यमानं किमसृन्दिग्धं विशुध्यति ? ॥१२८|| केनेश्वरवचो युक्तियुक्तं बाधितुमीश्यते ? ॥१३०॥ किं स्यान्नाऽर्हदनुग्रहात् ? ॥१९७।।
॥ द्वितीयः सर्गः॥ आत्मनीनो हि सर्वोऽपि स्तोकेच्छुः कोऽपि नात्मनः ॥११०॥ तिष्ठन्ति न चिरं जातु मानिन: श्वशुरौकसि ॥१२५॥ याति वर्णपरावृत्त्या रूपं काव्यवदन्यताम् ॥१३९॥ विना पतिं कुलस्त्रीणां वासो ह्यन्यत्र नोचितः ॥१४१।। गीतहार्या मृगा अपि ॥१८४॥ शोभते पुष्पदाम्नैव प्रतिमा सकलाऽपि हि ॥१८६।। वरं मणि: केवलैव न तु काचाङ्गुलीयगा। वरं सरिजलरिक्ता न तु याद:समाकुला ॥२०१।। शून्यैव वरं शाला न तु तस्करपूरिता। अद्रुमैव वरं वाटी विषद्रुममयी न तु ॥२०२॥ अनुदूढा वरं नारी रूपयौवनवत्यपि। निष्कलेनाऽकुलीनेन न तु पत्या विडम्बिता ॥२०३॥ 'बहुरत्ना हि भूरियम् ॥२०५॥ सम्बन्धश्च सखित्वं च समयोरेव शोभते ॥२२६।।
आस्तामत्र सतां सङ्ग: परलोकेऽपि शर्मणे ॥२३१॥ स्त्रीणां प्रकृतिलोलानां परं स्थैर्ये न निश्चयः ॥२३३॥ पुत्री-जामातृविरहः प्राय: कस्य न दुःसहः ? ॥२४२।। गतिः साहसिकानां हि समा स्थल-जलाध्वनोः ॥२४३|| मृत्यु ऽत्रुटितायुषः ॥२४८॥ एकाऽपि हि हरेच्चित्तं किं पुन: सकला: कला: ? ॥३०७।। वृत्तकं स्यादनुभूतं प्राक्पुंसां चरितं कथा ॥३२४॥ सेवकानां विना सेवां भज्यते खलु जीविका ॥३४४॥ प्रियोदन्ताहर: कस्य न वल्लभ: ? ॥३५९।। यत्र तत्र पुण्यं ह्यनुचरं नृणाम् ॥३७४।।
॥ सप्तमः सर्गः॥ प्रायेण प्रेयसीप्राप्तिप्रत्याशाऽपि हि शर्मणे ॥५७|| स्निग्धद्रव्यस्य योगाद्धि स्निग्धीभवति भाजनम् ॥१६७।। न मोघा देशनाऽर्हताम् ॥१९॥
॥ अष्टम: सर्गः॥
तपोलेशोऽपि नाऽफलः॥५|| पाखण्डिनां हि पाण्डित्यं प्राकृतेष्वेव ज़म्भते ॥२१॥ स्थानं विदेशो हि मानिनामपमानिनाम् ॥३८॥ अभ्यागतेऽन्यनपतिप्रधाने ह्यर्थिनो नृपाः ॥३९।। गेहेनर्दीत्यपवादः सुलभ: गर्जतां गृहे ॥४३॥ उपायं वचसा वक्तुं कातरा अपि पण्डिताः ।।४४|| छद्याऽपि क्वाऽपि शोभते ॥७५।। आन्ध्याय क्रोध एकोऽपि कि पुनर्मदमूर्छितः ? ॥७६।। जीवन्मृता हीनवरा: स्त्रियः ॥९५।। एकद्रव्याभिलाषो हि महद्वैरस्य कारणम् ॥१०८॥ साधूनां लब्धिभोगोऽपदे न हि ॥१४१॥ न्यासवत् प्रतिपन्नस्य नाऽस्ति नाशो महात्मसु ॥१४४।। उपयोगोऽपिलब्धीनां सङ्घकार्ये न दुष्यति ॥१५९|| स्वामिनो भृत्यदोषेण गृह्यन्ते ॥१९२।।
॥ तृतीयः सर्गः॥ वीराणां हि रणो मुदे ॥३१॥
॥ चतुर्थः सर्गः॥ वृन्दं हि बलवत्तरम् ॥३॥ वीरा: सत्त्वाच्चलन्ति न ||१७|| निशीथकृत्यं कः प्रात: कुर्यादुद्योगवानपि ? ॥२२॥ जलमानेन नलिनीनालं हि परिवर्धते ॥२४॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Page Navigation
1 ... 333 334 335 336 337 338