________________ સકલ ઘટને પણ “આ ઘટ છે” આવા ઘટ જ્ઞાનથી પૃથક પૃથક પરિચ્છેદ થાય છે. પર તથા અપર સામાન્ય માત્રને વિષય કરે તે સંગ્રહ નય. જેમ કે “સર્વ સત્ છે” વ્યવહારિક અર્થ વિષયક જે હોય તે વ્યવહાર નય. જેમ “ઘટ” છે “પટ છે” વગેરે. વર્તમાન પર્યાયને પરિચ્છેદ કરે તે રાજુસૂત્ર. જેમ વર્તમાન ઘટમાં “આ ઘટ છે” પણ અતીત કે ભવિષ્યન્ ઘટ તેને વિષય ન હેય. કાળાદિભેદથી શબ્દના અર્થ ભેદને સ્વીકાર કરે, પણ પર્યાયભેદથી નહીં તે સાંપ્રત (શબ્દ). જેમ ઈન્દ્ર, શક, પુરન્દર આદિ શબ્દો એકાWક છે. પણ ભૂત-ભવિષ્યનું અને વર્તમાન કાર્થક નથી. તેમ લિંગાદીના ભેદથી પણ જાણવું', પર્યાય શબ્દોમાં નિર્વચનના ભેદથી અર્થભેદ સ્વીકારે તે સમભિદ્ર, જેમ ઇન્દ્ર તે શક નથી,