________________ જીવોમાં ઉર્ધ્વગમન થાય તેવી અને પુદ્ગલોમાં અાગમન થાય તેવી “ગુરૂતા” છે એમ જિનેરમેએ કહ્યું છે એટલે– ઉર્ધ્વ ગૌરવવાલા અને પુદગલે અધો ગૌરવવાળા છે) થrsષત્તિર્યપૂર્વે જ જોવા વકિવીતઃ | स्वभावतः प्रवर्तन्ते तथोवं गतिरामनः // 14 // (અને જેમ માટીનું સ્વાભાવિક રીતે જ (ઉપર ફેંકયા છતાંય) નીચે પડે છે. વાયુ સ્વાભાવિક જ તિરછું ગમન કરે છે અને અગ્નિજવાલા સ્વભાવત જ ઉપર ગતિ કરે છે તેમ આત્માની પણ સ્વાભાવિક જ ઉર્ધ્વમુખી ગતિ હોય છે. अतस्तुगतिवैकृत्य-मेषां यदुपलभ्यते // कर्मणः प्रतिघाताच प्रयोगाच्च तदिध्यते // 15 // જીની સ્વભાવથી જ ઉર્ધ્વગતિ હોય છે. અને જીવની ગતિમાં ફેરફાર જે દેખાય છે. તે કર્મના કારણે, પ્રતિઘાતના કારણે અને પ્રયોગ (ઈચ્છા પ્રેરણું આદીના કારણે હોય છે,