Book Title: Tap ane Parishah Author(s): Sukhlal Sanghavi Publisher: Z_Jaindharma_no_Pran_002157.pdf View full book textPage 1
________________ તપ અને પરિષહ બૌદ્ધ પિટમાં અનેક સ્થાને “નિટ'ની સાથે “તારસી', તપાસી” જેવાં વિશેષ જોવામાં આવે છે. આ પ્રમાણે કેટલાંય બૌદ્ધ સૂત્રમાં રાજગૃહી વગેરે સ્થાનમાં તપસ્યા કરતા નિર્ચ થનું વર્ણન મળે છે, અને ખુદ તથાગત બુદ્ધે કરેલી નિચેની તપસ્યાની સમાલોચના પણ મળે છે. આ જ રીતે જ્યાં બુદ્ધ પિતાનું પૂર્વજીવન પિતાના શિષ્યોને કહ્યું ત્યાં પણ એમણે પિતાના સાધનાકાળમાં કરેલી કેટલીક એવી તપસ્યાઓનું ૨ વર્ણન કર્યું છે કે જે કેવળ નિગ્રંથ પરંપરાની જ કહી શકાય, અને જે અત્યારે ઉપલબ્ધ જૈન આગમમાં વર્ણવાયેલી નિગ્રંથ-તપસ્યાઓ સાથે અક્ષરશઃ મળતી આવે છે. હવે આપણે એ જોઈશું કે બૌદ્ધ પિટમાં આવતું નિર્ચથ-તપસ્યાનું વર્ણન કેટલે અંશે એતિહાસિક છે? તપસ્યપ્રધાન નિગ્રંથપરંપરા ખુદ જ્ઞાતપુત્ર મહાવીરનું જીવન જ ઉગ્ર તપસ્યાનું મૂર્ત સ્વરૂપ છે, જે આચારાંગના પહેલા શ્રુતસ્કંધમાં જોવા મળે છે. એ ઉપરાંત આગમેના બધાય પ્રાચીન સ્તરમાં જ્યાં ક્યાંય કેઈએ પ્રજ્યા લીધાનું વર્ણન આવે છે, ત્યાં શરૂઆતમાં જ આપણે જોઈએ છીએ કે એ ૧. મઝિમનિકાય સુત્ર પ૬ અને ૧૪. ૨. એજન સુ૦ ૨૬. અ૦ કોસંબીકૃત બુદ્ધચરિત (ગુજરાતી). Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.orgPage Navigation
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
