________________
ખંડ ચેાથે
૨૦૩ રની સમાધાની) ન થાય જેથી શુદ્ધ ઉપયોગ વડે વીલ્લાસ ન થઈ શકે અને વિદ્યાસ (હષ) ન થઈ શકે તે મેક્ષદાયી કરણની ખામી રહેતાં ભવભ્રમણાને અંત આવવાનો વખત હાથ લાગતોજ નથી માટેજ વીલ્લાસ એજ મોક્ષનું મુખ્ય કારણ છે. તેમજ જે જીવ લધુ- હળવાકમી છે તે જીવને જ જે જે ક્રિયા કરે તેનું ફળ મળે છે, અને સદગુરૂને ઉપદેશ પણ હળવા,મી જીવને જ લાભદાયક નીવડે છે અથવા તો સદ્દગુરૂના ઉપદેશવડે હળવાકમી જીવને સર્વ ક્રિયા સફળતા આપે છે-મતલબ કે જેમ જ્યાં પાણીની સેર ચાલતી જણાતી હોય ત્યાં કુવો ખોદવામાં આવે તો કુવો ખોદવાની મહેનત સફળ થઈ ધંધબંધ પાણીની પ્રાપ્તિ થાય છે, પણ જ્યાં પાણીની સેરજ ન હોય ત્યાં કુવો ખોદવાની મહેનત લેવામાં આવે છે તે મહેનત છુટી પડે છે, કેમકે પાણીની પ્રાપ્તિ ન થયે આશા અફળ થતાં કલેશ થાય છે; તેમ હળવા કમીની કરણી સારા ગુરૂ ઉપદેશથી સફળ થાય છે–નહિ કે ભારેકમીની કરણી ગુરૂ ઉપદેશથી સફળ થાય! આમ હોવાથી જ સુગુરૂના ઉપદેશ વડે હળવાકમી શ્રીપાળ મહારાજાની સમસ્ત ધર્મ કરણી–તપાનુષ્ઠાનરૂપ ઉજમણું કરવાથી સફળ થઈ, કેમકે શ્રીપાળમહારાજાના મનની અંદર દ્રવ્ય અને ભાવ એ બેઉની પરમ શુદ્ધતા હોવાથી સર્વ શુદ્ધતા હતી. તેના લીધે મરથ સિદ્ધ થયે; માટે હે ભવિ છો ! ભાવ વિના એકલા દ્રવ્યથીજ શુદ્ધ કરીશું એ કાચે મત પકડી લઈ કઈ પણ ખુશી થઈ રહેશે નહિ. સાચે પંડિત હશે તે તે દ્રવ્ય અને ભાવ એ બેઉ નયવડે સાધ્ય કરશે-એટલે કે નિશ્ચય અને વ્યવહાર એ બને દ્વારા કાર્ય કરી ફતેહ મેળવશે. (આ કવિ કથન છે.) યશોવિજયજી કહે છે કે આ ચેથા ખંડની અંદર દશમી ઢાળ પ્રમાણ સહિત પૂર્ણ થઈ, તે એજ બાધ આપે છે કે-જે મનુષ્ય શ્રી જિનેશ્વર દેવને વિનય કરશે, વળી તદ્રુ૫ ભક્તિ કરશે તે તે મનુષ્યને ઉત્તમ યશ તથા પગલે પગલે કલ્યાણ થશે. )
(૧–૧૭ )
( દેહા છંદ. ) નમસ્કાર કહે એહવા, હવે ગંભીર ઉદાર
યોગીસર પણ જે સુણી, ચમકે હૃદય મઝાર ૧. અર્થ :–આ પ્રમાણે ઉદાર ઉજમણું કરી શ્રીપાળ મહારાજા તે પછી ભક્તિપૂર્વક ધ્યાનની તાળી લગાડી શ્રી સિદ્ધચક્રપ્રભુની અગાડી ગંભીર અને ઉદાર વચનવડે નમસ્કાર અને સ્તુતિ કરે છે કે જે નમસ્કાર-સ્તુતિ