________________
[૪૮] શ્રી નિગોદ છત્રીશી-ભાષાન્તરછ લોકમાં ઓછા હોવાથી અથવા વિદ્યમાન નહિ હેવાથી સવજીવ સંખ્યામાંથી બાદ કરીએ તો ઘરે કે તે અવિદ્યમાનછો નિશ્ચય ૧૦૦ કાર્ડ હોય તો તે સર્વ જીવો એક કેડ જેટલા જૂન થાય અને ઉત્કૃષ્ટપદમાં તો જીવપ્રદેશનું જે પ્રમાણ કહ્યું છે તેજ કાયમ હેાય છે માટે સર્વથી ઉત્કૃષ્ટપદ વિશેષાધિક થાય છે, અને જે તે ખંડગોળાઓને સ્થાને (ખંડોળાઓને બદલે) લોકને અન્ત પણ અખંડગળાજ માનીએ તે સર્વ ઉત્કૃષ્ટપદગત જીવપ્રદેશ જેટલા તુલ્ય થાય. પુન: (એથી પણ વધુ વિશેષાધિક ઉત્કૃષ્ટપદ છે તે આ પ્રમાણે) બાદરવિગ્રહિકના પ્રદેશવડે ઉત્કૃષ્ટપદ (જે કારણે) સર્વ જીવરાશિથી અધિક છે, તે કારણસર પણ ઉત્કૃષ્ટપદગત જીવપ્રદેશ સર્વ જીવરાશીથી વિશે. ષાધિક છે.
અહિં તાત્પર્ય એ છે કે–વિગ્રહગતિમાં વર્તતા અને ઋજુગતિમાં વર્તતા બાદરનિગોદાદિ સર્વ સૂક્ષ્મજીવોથી (સૂક્ષ્મ
૧ નિગદ છત્રીશીની છપાયેલી ટીકામાં આ સ્થાને “જોરીસાતમાન” એટલે ૧૦૦ ક્રોડ એવો પાઠ છે, પરંતુ એ જ છાપેલી પ્રતની ટીપ્પનિકામાં
દીમાન તિ માવતી9ત્ત =” એટલે ભગવતીજીની ટીકામાં ૧ કોડ કહેલ છે, તે કારણથી તેમજ એજ છાપેલી પ્રતની આગળની ટીકામાં ગણીત મેળવવામાં ઠામ ઠામ ૧ ક્રેડના હિસાબેજ ગણિત મેળવેલું છે, જેથી અહિં અર્થમાં ૧૦૦ ક્રોડ અર્થ કરવાને બદલે આ સ્થાને ૧ ક્રોડને સંગત અર્થ જ કાયમ રાખે છે,
૨ ૧૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦ એ દશ કડાડી સંખ્યામાંથી ૧૦૦૦૦૦૦૦ (એક ક્રોડ) સંખ્યા બાદ કરતાં ૯૯૯૯૮૯૦૦૦૦૦૦૦૦૦ (નવ ક્રોડ નવાણુ લાખ નવાણુ હજાર નવસે કોડ એટલા) સર્વ જીવો થાય.
૩ દશ કેડીકેડી આત્મપ્રદેશો.
૪ અધિકૃત તાત્વિક ઉત્કૃષ્ટપદ જે ગળામાં જાણવું છે તે ગેળા સિવાયના બીજા સ્થાનથી બાદરનિગોદાદિ (બાનિગદ-સૂક્ષ્મનિદે– અને સમ પૃથ્વીકાય વિગેરે તથા બાદર પૃથ્વીકાય વિગેરે) છ મરણ પામીને વિગ્રહગતિએ અથવા જુગતિએ પરભવમાં એટલે સૂક્ષ્મનિદાદિ ભવમાં ઉત્પન્ન થવાને જતા હેય.
