________________
निगोदषट्त्रिंशिकासारांश
| નમો નમ: શ્રી જ્ઞાતિનનાય [ આ સારાંશ વિદર્ય પ્રવમુનિશ્રી ધર્મવિજયજીએ આ નિગેદછત્રીશીનું અધ્યયન કરતી:વખતે પોતે લખેલ છે. જે ઉપયોગી હોઈ અહીં અપાય છે.]
આ નિગોદછત્રીશીમાં મુખ્યપણાએ ચાર પ્રશ્ન અને ચાર ઉત્તર છે તે અનુક્રમે આ પ્રમાણે–
૧ લે પ્રશ્ન;-ચૈદરાજલોકવતિ સર્વ આકાશપ્રદેશમાંથી એક આકાશપ્રદેશ ક્ષેત્રમાં જઘન્યથી સૂક્ષ્મનિમેદ વગેરે જેના કેટલા આત્મપ્રદેશે રહ્યા હોય છે ?
૨ જે પ્રશ્ન;-ચાદરાજકવતિ સર્વ આકાશપ્રદેશમાંથી એક આકાશપ્રદેશ ઉપર ઉત્કૃષ્ટથી સૂક્ષ્મનિગોદ વિગેરે જેના કેટલા આત્મપ્રદેશ હોય છે?
૩ જે પ્રશ્ન;-પૂર્વોક્ત બન્ને પ્રક્ષામાં પુછેલ (જઘન્યથી એક આકાશપ્રદેશ ઉપર અને ઉત્કૃષ્ટથી એક આકાશપ્રદેશ ઉપર કેટલા આત્મપ્રદેશ હોય ? તે સંબંધી પુછેલ) આત્મપ્રદેશોની સંખ્યા પરસ્પર બન્નેમાં કોની અધિક હેય ? એટલે જઘન્યપદમાં આત્મપ્રદેશે વધારે હોય કે ઉત્કૃષ્ટપદમાં ?
૪ થો પ્રશ્ન –તથા સમસ્ત લોકાકાશવતિ સર્વ છે, અને એક આકાશપ્રદેશ ઉપર ઉત્કૃષ્ટથી વર્તતા સર્વ આત્મપ્રદેશે, એ બનેમાં પરસ્પર કેણુ વધારે છે ?
ઉપર પ્રમાણે ચાર પ્રશ્ન થયા, એ ચારે પ્રકોને ઉત્તર આપતાં પહેલાં-ચાદરાજલેક, તેમાં કેટલા આકાશ પ્રદેશ હોય, નિગેની અવગાહના, નિગાદ કેને કહેવાય એ સ્વરૂપ કહેવાય છે,
જગતની અંદર આકાશાસ્તિકાયદ્રવ્ય એક જ છે. પરંતુ ધમસ્તિકાય-અધર્માસ્તિકાય આકાશાસ્તિકાય છવારિતકાય અને પુદ્ગલાસ્તિકાય એ પાંચ દ્રવ્યની અપેક્ષાએ એ આકાશ દ્રવ્ય
