________________
निगोदछत्रीशी संबंधि परिभाषा विषयक
प्रश्नोत्तरपूर्वक संक्षिप्त सार.
પ્રશ્ન:- નિદ્ર એટલે શું? ઉત્તરઃ—જે એકજ શરીરમાં અનંતજી રહ્યા હોય, (તે સર્વને
ઉછાસ નિધાસ એક હય, સુખ દુઃખ પ્રાય: સરખી રીતે હોય, અને એકને ઉપઘાત લાગતાં સર્વને ઉપઘાત પહોચે
એવી રીતે રહ્યા હોય) તે નિગોદ કહેવાય, પ્રશ્નનિગોદના એકાઈ વાચક પર્યાય શબ્દો ક્યા? ઉત્તર-નિગાહ, સાધારણવનસ્પતિ, અનંતકાય, એ નિગોદના
પર્યાય શબ્દો છે. પ્રશ્ન:-પૃથ્વીકાયાદિ ૬ કાયમાંથી નિગદ કઈ કાયમાં (અથવા
નિગાદમાં કઈ કાયના જીવ) હોય? ઉત્તર:–નિગદ તે વનસ્પતિકાય (સાધારણ વનસ્પતિ) છે. પ્રશ્ન:--નિગોદનું શરીર આયુષ્ય અને (નિગોદાવસ્થાને) સતત
કાળ (કાયસ્થિતિ) કેટલો? ઉત્તર–નિગોદનું શરીર અંગુલના અસંખ્યાતમાભાગ જેટલું
તે પણ અસંખ્ય આકાશપ્રદેશમાં વ્યાપ્ત છે, આયુષ્ય અન્તમુહૂત જેટલું છે. જઘન્યથી અને ઉત્કૃષ્ટથી પણ અન્તર્મુહૂર્તજ છે. અને સતતકાળ ઉત્કૃષ્ટથી અનાદિ અનંત તે અવ્યવહારરાશિની અપેક્ષાએ, અને સાદિસાત તથા અનાદિસાત તે વ્યવહારાશિગત નિમેદની અપે
ક્ષાએ છે, પ્રશ્ન–અવ્યવહારરાશિ નિગદ અને વ્યવહારરાશિ નિગાહ
એટલે શું ? ઉત્તર–જે સૂક્ષ્મવનસ્પતિ છવો અનાદિકાળથી સૂક્ષ્મવનસ્પતિરૂપે
