Book Title: Shattrinshika Chatushka Prakaranam
Author(s): Dharmvijay
Publisher: Lalchand Nandlal Vakil

View full book text
Previous | Next

Page 296
________________ [૨૬] શ્રી નિગોદછત્રીશી-ભાષાન્તર. રેકી લઇને અતિસંકડામણથી રહ્યા છે કે બીજી કઈ રીતે રહ્યા છે? ઉત્તર –એ અનંતજી પાતતાની જૂદી જૂદી જગ્યા રોકીને નથી રહ્યા, પરંતુ વિવક્ષિત (અમુક) એક જીવમાં બીજે જીવ, તેમાં જ ત્રીજો તેમાંજ ચેાથે જીવ એ રીતે અનંત જી પરસ્પર પ્રવેશ કરીને રહ્યા છે. જેમ લોખંડના ગાળામાં અગ્નિ, દુધમાં સાકર, એક દીપકના પ્રકાશમાં બીજા દીપકનો પ્રકાશ ઈત્યાદિ પદાર્થો જેમ પરસ્પર પ્રવેશ કરીને રહે છે તેમ રહ્યા છે. પ્રશ્ન-નિrt એ શબ્દને વ્યપદેશ (એ અનંતજીના) શરી રને હોય,? કે એ શરીરમાંના દરેક જીવને હોય ? કે અનંતજીવાત્મક સમુદાયને હેઈ શકે ? ઉત્તર–નિગદ એ શબ્દને વ્યપદેશ પ્રશ્નમાં કહ્યા પ્રમાણે ત્રણે પ્રકારે હોઈ શકે છે. પરંતુ વાસ્તવિક રીતે તો દરેક જીવને હોઈ શકે, કારણ કે નિગોદપણું તે સાધારણ નામકર્મના ઉદયથી હોય છે, અને એ સાધારણ નામકર્મનો ઉદય દરેક જીવ પ્રત્યે જુદે જુદે છે તો પણ ચાલુ પ્રકરણમાં જ્યાં જ્યાં નિગદ શબ્દ આવે ત્યાં ત્યાં અનંતજીવાત્મક સમુદાય અથવા તે સમુદાયનું શરીર એ બે અથજ લ ક્ષ્યમાં રાખવા, અને ગણત્રીમાં વિશેષથી શરીર અર્થ ઉપર લક્ષ્ય રાખવું, કારણ કે ગણત્રીમાં લાખ નિગોદ એટલે લાખ છો નહિં પણ લાખ શરીર અથવા લાખ સમુદાય ગણવાના છે, પ્રશ્ન:–ખંડગાળે અને અખંડગોળે એ બેની અવગાહના તુલ્ય છે કે નાધિક છે? જે વિષમ હોય તો શંકા નથી પણ તુલ્ય હેય તે ખંડ ગળા કેમ ? ઉત્તર:–અવગાહનામાં એ બન્ને ગોળા તુલ્ય છે, એક પણ પ્રદેશ ન્યનાધિક ન ગણવો. અને ખંડગાળો એવો વ્યપદેશ તો ત્રણ દિશિનીજ સ્પશન છે માટે, છ દિશિની સ્પશના

Loading...

Page Navigation
1 ... 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304