________________
જ્ઞાની ભગવંત પાસેથી એનું રહસ્ય જાણીને શોક્યોએ તેને પ્રેમથી પ્રતિબોધ પમાડવા કોશિષ કરી. આખરે તે જાતિસ્મરણ જ્ઞાન પામી અને પૂર્વજન્મમાં કરેલ ઇર્ષ્યા બદલ પશ્ચાત્તાપ કરવા લાગી. !!!
નયશીલસૂરિજી, પોતાના શાસન પ્રભાવક શિષ્યની ઉપબૃહણા ન કરતાં ઇર્ષ્યા કરવા લાગ્યા તેથી તેઓ પણ કાળધર્મ પામીને સાપ બન્યા.
સિંહની ગુફા પાસે ચાર-ચાર મહિના સુધી મૈત્રીભાવપૂર્વક નિર્ભયતાથી કાઉસ્સગ્ગ મુદ્રામાં ઊભા રહેલા મુનિ પણ પોતાના ગુરુ ભાઇ સ્થૂલિભદ્ર મહામુનિ કે જેમણે રૂપકોશા નામની પૂર્વપરિચિત વેશ્યાને ત્યાં નિર્વિકારપણે ચાતુર્માસ ગાળી તેને પ્રતિબોધીને શ્રાવિકા બનાવેલ – તેમની, ગુરૂમુખેથી પોતાના કરતાં વધુ પ્રશંસા સાંભળીને ઇર્ષ્યા કરવા લાગ્યા અને બીજા વર્ષે ગુરૂઆજ્ઞાની ઉપરવટ જઈને સ્થૂલિભદ્ર મહામુનિથી પોતાની જાતને ચડિયાતી સાબિત કરવા ગયા તો રૂપકોશાને જોતાં જ ક્ષણવારમાં જ તેમનું માનસિક અને વાચિક પતન થયું અને જો રૂપકોશાએ તેમને યુક્તિપૂર્વક બોધ પમાડયો ન હોત તો પરિણામ શું આવત !!!
માટે જ આવા ખતરનાક ઇર્ષ્યા અને નિંદા રૂપ દોષોને કારણે આ લોકમાં અશાંતિ અને પરલોકમાં દુર્ગતિથી બચાવી લેવા માટે જ્ઞાની ભગવંતો, ‘થોડલો પણ ગુણ પર તણો, દેખીને હર્ષ મન આણ રે.’ ઇત્યાદિ શબ્દો દ્વારા આપણને પ્રમોદ ભાવનાથી આત્માને ખૂબ ખૂબ ભાવિત કરવાનું જણાવે છે.
ચેતન ! એક વાત સમજી લે કે ગુણવાન બનવું હજી કદાચ સહેલું છે પરંતુ ગુણાનુરાગી અને ગુણાનુવાદી બનવું બહુ જ કઠીન છે. બીજાના ગુણાનુવાદ કરવાનું ત્યારે જ શક્ય બને જયારે અહંકાર પાતળો પડ્યો હોય અને ગુણદ્રષ્ટિ વિકસિત થયેલી હોય.
હજારો રૂપિયાનું દાન આપનાર પણ ઘણીવાર બીજાના લાખો રૂપિયાના દાનની ભરપેટ અનુમોદના નથી કરી શકતો. પરંતુ સામી વ્યક્તિના અનીતિ આદિ દોષોને જ મોટું સ્વરૂપ આપી તેની ટીકા કરતો થઈ જાય છે.
માટે જ કહ્યું છે કે –
परगुणपरमाणून् पर्वतीकृत्य नित्यं
निजहृदि विकसन्तः सन्ति सन्तः कियन्तः ?
બીજાના પરમાણુ જેટલા સદ્ગુણોને પર્વત સમાન માનીને પોતાના હ્રદયમાં આનંદ અનુભવતા સંતો આ જગતમાં કેટલા હોય છે ? થોડા જ...
ચિત્તમાં કોઇપણ પ્રકારનો સંકલેશ હોય તે વખતે જો તેને પ્રમોદ ભાવનામાં 6969 84
∞
