________________
પચ્ચક્ખાણ લઇ શકતા નહોતા કે કોઈપણ વસ્તુનો ત્યાગ કરી શકતા ન હતા પરંતુ તેમના હૃદયમાં તો વિરતિ (પ્રતિજ્ઞા) ધર્મ અને વિરતિધરો પ્રત્યે ભારોભાર બહુમાન હતું, જરાપણ અરૂચિ કે ઉપેક્ષા ન હતી અને પોતે પ્રતિજ્ઞા ન લઇ શક્યા બદલ તેમના અંતરમાં ખૂબજ પશ્ચાત્તાપ રહ્યા કરતો હતો. તેથી જ તેઓ પ્રતિજ્ઞા પ્રત્યેના સાપેક્ષ ભાવપૂર્વક પરમાત્મભક્તિનાં પ્રતાપે તીર્થંકર થવાના છે. નહિ કે વ્રત-પચ્ચખાણ પ્રત્યે ઉપેક્ષા હોવા છતાં પણ..
વળી તે જ ભવમાં અવશ્ય કેવલજ્ઞાન પામી, તીર્થકર બની, મોક્ષે જનારા અને ગૃહસ્થ અવસ્થામાં પણ મોટે ભાગે સતત આત્મધ્યાનમાં લીન રહેનાર એવા ચરમ તીર્થપતિ શ્રમણ ભગવાનશ્રી મહાવીરસ્વામીએ પણ જે જગત-પ્રસિદ્ધ મહા પ્રતિજ્ઞા લીધી હતી અને જેના પ્રભાવે મહિના અનેરપદિવસના ઉપવાસના અંતે પ્રતિજ્ઞાની બધીજ શરતો પૂર્ણ થવાથી ચંદનબાળાના હાથે તેમનું પારણું થયું હતું એ વાત પણ ધ્યાન આદિની વાતો કરી વ્રત પચ્ચક્ખાણની ઉપેક્ષા કરનારા આત્માઓએ ખાસ વિચારવા જેવી છે. વળી દરેક તીર્થકર ભગવંતોને દીક્ષા લેતી વખતે “કમિ સામાઇચં” ઇત્યાદિ ચાવજીવ સામાયિકની ભીષ્મપ્રતિજ્ઞાનો ઉચ્ચાર કરતાંની સાથે જ પરમવિશુદ્ધ અધ્યવસાયો થવાથી અત્યંત નિર્મળ એવું મન:પર્યવ નામે ચોથું જ્ઞાન ઉત્પન્ન થાય છે એ બાબત પણ પ્રતિજ્ઞાની મહત્તાને સમજવાને માટે પૂરતી નથી શું? માટે બહુ વિસ્તારથી સર્યું.
દરેક આત્માઓ આ લેખ મનન પૂર્વક વાંચી વિચારી, પ્રતિજ્ઞા કે નિયમ અંગેની શાસ્ત્રવિરુદ્ધ માન્યતાઓને મગજમાંથી દેશવટો આપી વિધેયાત્મક અને નિષેધાત્મક નિયમોમાંથી યથાશક્તિ નિયમોનો સ્વીકાર કરી તેનું સુંદર રીતે પાલન કરી દેવદુર્લભમાનવભવને સફળ બનાવે એ જ શુભેચ્છા.
» 94
9
