________________
===ણે સમયસાર દર્શન sweews નિવેદન....
આત્માના ત્રિકાળી સ્વભાવને જ ઘૂંટવાનું છે. આત્મા સ્વભાવથી ત્રિકાળ મુક્ત છે, * જન્મ - મરણથી રહિત છે,
આ છે રાગ-દ્વેષથી રહિત છે,
દૃષ્ટિનો બંધ-મોક્ષથી રહિત છે.
વિષય નિતાંત શુદ્ધ, શુદ્ધ, શુદ્ધ જ છે. (૨) આમ હોવા છતાં,
પર્યાયમાં અનાદિથી જીવની કેવી ભયંકર સ્થિતિ તથા મોહ વડે કેવી રીતે જીવ ઠગાઈ રહ્યો છે અને કેવા કેવા ભીષણ દુઃખો જીવ અનાદિથી ભોગવી રહ્યો છે એ તે વાત સમજવા જેવી છે -
એમાં કર્મનું નિમિત્તપણે પણ સમજવાનું છે. ' (૩) જે જીવ સુખી થવા માંગે છે, પોતાના આત્માને પ્રાપ્ત કરવા માંગે છે તેને –
(અ) દૃષ્ટિના વિષયનું જ્ઞાન કરવાનું છે – (બ) સંસારથી અંતરમાં કેટલો વૈરાગ્ય હોય - (ક) કષાયોમાં કેવી ઉપશમતા હોય - (ડ) વીતરાગી દેવ-ગુરુ-શાસ્ત્રની ભક્તિ હોય – (ઈ) નિરંતર સિદ્ધાંતોનો અભ્યાસ, સત્સંગ, સ્વાધ્યાય - . (૧) દ્રવ્યની સ્વતંત્રતા
(૨) ક્રમબદ્ધ પર્યાય
(૩) ઉપાદાન-નિમિત્તની સ્વતંત્રતા. (૪) મોક્ષનો એક જ ઉપાય છે નિર્વિકલ્પ અનુભૂતિ તે માટે (૧) ભેદજ્ઞાનઃ હું સર્વથા સર્વથી ભિન્ન છું.
(૨) તત્ત્વનો યથાર્થ નિર્ણય જ્ઞાન-આનંદ સ્વભાવી ભગવાન આત્મા છું. (૫) શુદ્ધના લક્ષે – પર્યાયમાં શુદ્ધતા થાય છે અને પર્યાયમાં દોષ કાઢવાનો આ જ ઉપાય
છે – સમ્યગ્દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રની એકતા એ જ મોક્ષનો માર્ગ છે. (૬) સાધકે દશા-પોતાના શ્રદ્ધા-જ્ઞાન-આનંદનું સ્વતંત્ર સાધન થવાની શક્તિ આત્મામાં છે.
આ વાત સમજે તો નિમિત્ત-ઉપાદાનનું પૃથ્થકરણ થઈ જાય, ને બાહ્ય સાધનના અવલંબનની બુદ્ધિ છૂટી જાય. એટલે અંતરસ્વભાવને જ સાધન બનાવીને
10)
