Pramana Nirnaya

Author(s): Rajsuri, Indralal Shastri, Khubchand Shastri
Publisher: Manikchand Digambar Jain Granthamala Samiti

Page 70

आगमनिर्णय: ।
वात् । प्रतिवादादौ तु स विद्यत एव तद्वादस्यापि चिरंतनैरभ्यनुज्ञानादित्युपपन्नमेव तन्निरूपणं फलवत्वादिति ।
( पद्यम् )
स्मृत्यादेरनुंमाधियोऽपि च मया हेत्वादिभिः सेतैरैः । नीते निर्णयपद्धतिं स्फुटतया देवस्य दृष्ट्वा मतम् ॥ श्रेयो वः कुरुतान्मनोमलहरं स्फारादरं श्राविणां । मिथ्यावादतमो व्यपोह्यं निपुणं व्यावर्णितो निर्णयः।। इति श्रीमद्वादिराजसूरि-प्रणीते प्रमाणनिर्णयनाम्नि न्यायग्रंथे अनुमाननिर्णयः ॥
आगमनिर्णयः ॥
६५
पुनः
अथेदानीमागमः । स चाप्तोपदेशः, तस्य च प्रामाण्यं ततस्तद्विषयप्रतिपत्तेरौपचारिकं, मुख्यतस्तस्या एव तद्भावात् । कथं शब्दादर्थप्रतिपत्तिस्तस्यार्थाभावेऽपि भावादिति चेत्, कथमिदानीं ज्ञानादपि कुतश्चित्तत्प्रतिपत्तिस्तदभावे तस्याऽपि भावाचंद्रद्वयादिवत् । पुरुषेच्छानुविधायित्वान्नार्थवत्त्वं शब्दस्येत्यपि न युक्तं ज्ञानेऽपि समानत्वात् । अस्ति हि तस्यापि तदनुविधायित्वं ब्रह्मप्रधानादिषु तद्वादिमतानुविधायितयैव तस्य प्रवृत्तेः, न वस्तुतथाभावादन्यथों स्वयं तत्प्रतिक्षेपस्यानु
१ विजिगीषुकथायां । २ उपचारानुमानस्य । ३ आदिशब्देनाऽत्र साध्यदृष्टांतौ ग्राह्यौ । ४ हेत्वाभासादिभिः । ५ निश्चयमार्ग । ६ शीघ्रं श्रोतॄणां । ७ दूरीकृत्य । ८ अंगुल्य हस्तियूथशतमास्त इत्यादिवदिति शेषः । ९ वस्तुयथार्थत्वात् । १० सौगतैरिति शेषः ॥