________________
ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. ૨ પૃષ્ઠ ૫૪ ૬ પ્રબુદ્ધ જીવન : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક ૬ એપ્રિલ ૨૦૧૬
શાહ અતિ વિશેષાંક
સત્ત્વશીલ જીવનશૈલી, અનેકાંત વિચારશૈલી, સૌજન્યશીલ વ્યવહારૌલી, હદયસ્પર્શી લેખનશૈલી અને ઝીણવટભરી આયોજન શૈલીનું બીજું નામ ધનવંતભાઈ
1 સુરેશ ગાલા
ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિરોષક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક જ ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. 9,
લ્યો, અનંતની યાત્રામાં પૂરો થયો ધનવંતભાઈ તરીકેનો એક મુકામ વિયોગ થશે.” અઠવાડિયામાં જ ધનવંતભાઈના માતુશ્રીનું શું શું હતું વ્યક્તિત્વ એવું કે ગૌરવ અનુભવે સગા-સ્નેહીઓ તમામ અવસાન થયું અને સાથે સાથે ધનવંતભાઈની ઉમર ત્યારે નાની હું - સૌમ્ય ચહેરો, આંખોમાં તેજ, મિષ્ટવાણી, ગરવું અને નમ્ર હતી અને સોનગઢ આશ્રમમાં રહીને અભ્યાસ કરતા હતા. વ્યક્તિત્વ, ઊંચું કદ એટલે ધનવંતભાઈ.
ધનવંતભાઈએ સાહજિક રીતે મને આ પ્રસંગની વાત કરતાં કરતાં આજથી લગભગ પાંત્રીસેક વર્ષ પહેલાંની વાત છે. મારા કહ્યું કે અશુભ કર્મનો જ્યારે ઉદય થાય છે ત્યારે આવી ઘટનાઓ કે ૯ પાડોશીની ઓફિસ મારી ઓફિસની સામે હતી. હું મારા ઘટે છે. આપણે સમતા જાળવવી જોઇએ! ધનવંતભાઈ ઉપર ૪ પાડોશીને મળવા એમની ઓફિસમાં ગયો હતો. મારા પાડોશીને મુનિશ્રી કલ્યાણચંદ્રજીની ગાઢ અસર હતી. મુનિશ્રી સાથેના ઘણાં
ફાઈનાન્સનો ધંધો હતો, એમની કેબીનમાં એક વ્યક્તિ બેઠી હતી. પ્રસંગોની એમણે મને વાત કરી છે. | મારા પાડોશીએ એ વ્યક્તિની ઓળખાણ કરાવતાં કહ્યું કે આ અનેકાંત દૃષ્ટિકોણ ધરાવતા ધનવંતભાઈને જૈન ધર્મના રૂ હું ધનવંતભાઈ છે અને કેમીકલ્સની ફેક્ટરી ચલાવે છે. મારો પણ સિદ્ધાંતો ઉપર અટલ શ્રદ્ધા હતી. એમની કેમીકલની ફેક્ટરીમાં હું
કેમીકલ્સનો જ ધંધો હતો. અમે કેમીકલ્સના ધંધા અંગેની વાતો એક એવું કેમીકલ બનાવતા હતા કે જેનું વેચાણ ખૂબ જ હતું અને રે કરતા હતા. વાતચીત દરમ્યાન ધનવંતભાઈ એક વાક્ય બોલ્યા, નફો પણ સારો એવો હતો. એમને ખબર પડી કે આ કેમીકલનો $ “પૈસો મોટો પણ થઈ ગયો છે અને પૈસો નાનો પણ થઈ ગયો ઉપયોગ માછલી પકડવાની જાળ બનાવવામાં થાય છે એટલે કે
છે.' અમારી વાતચીતમાં ધનવંતભાઈની શિષ્ટ ભાષાથી હું એમણે તરત જ નિર્ણય કર્યો કે મારે આ કેમીકલ બનાવવું નથી. * પ્રભાવિત થયો જ હતો અને એમાં આ વાક્ય સાંભળી મેં એમની ફેક્ટરીના માર્કેટિંગ વિભાગના અને ફાઈનાન્સ વિભાગના ૐ ધનવંતભાઈને પૂછ્યું કે કેમીકલ્સની ફેક્ટરીના માલિક સિવાયનો મેનેજરોએ એમને ઘણું સમજાવ્યા કે આપણી કંપનીનો મોટા દૈ S તમારો બીજો પરિચય આપો. કારણ કે તમારી ભાષા સૂચવે છે ભાગનો નફો આ કેમીકલના વેચાણમાંથી મળે છે માટે તમે તમારા આ હું કે તમે માત્ર ઉદ્યોગપતિ નથી. એમણે હસતાં હસતાં કહ્યું, “હું નિર્ણયની ફેરવિચારણા કરો. ધનવંતભાઈનો એક જ જવાબ હતો કે 8 સિડનહામ કૉલેજમાં ગુજરાતી ભણાવું છું.' ઊભા થઈને એમની કે “હું જન્મ જૈન છું. અહિંસા મારા ધર્મનો એક આધારસ્તંભ છે. ? સાથે હાથ મેળવ્યા. આ મારો ધનવંતભાઈ સાથેનો પહેલો ભલે કંપનીનો નફો ઓછો થઈ જાય કે ખોટ આવે. મારા પરિચય.
કેમીકલનો ઉપયોગ આડકતરી રીતે પણ હિંસક કાર્યમાં થતો હું ઈ. સ. ૨૦૦૭માં મેં અનહદની બારી નામનું પુસ્તક લખ્યું હોય તો મારે એવા નફાની જરૂર નથી.” માત્ર વાણીમાં નહીં પણ હું હુ કે જેમાં કચ્છના સંત મેકણદાદાની કચ્છી સાખીઓનો ગુજરાતીમાં આચરણમાં પણ સિદ્ધાંત જાળવી રાખ્યો અને એ કેમીકલનું –
અનુવાદ કર્યો હતો. ધનવંતભાઈએ આ પુસ્તક વાંચીને મને ફોન ઉત્પાદન બંધ કર્યું. એમની કંપનીને ઘણી મુશ્કેલ છે ૬ કર્યો અને કહ્યું કે, “હું સોનગઢમાં આવેલા શ્રી મહાવીર કલ્યાણ પરિસ્થિતિઓમાંથી પસાર થવું પડ્યું. પણ એમણે પોતાની શું ચારિત્ર રત્નાશ્રમમાં ભણ્યો છું. આશ્રમના સુપરવાઇઝર શ્રી અહિંસા પ્રત્યેની નિષ્ઠામાં જરાપણ બાંધછોડ કરી નહીં. $ દુલેરાય કારાણી મેકણદાદાની કચ્છી સાખીઓ ગાતા હતા એનું છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોથી એમણે કેમીકલની ફેક્ટરી બંધ કરી
સ્મરણ આ પુસ્તક વાંચીને થઈ ચાલ્યું. ધનવંતભાઇએ ‘પ્રબુદ્ધ ધંધામાંથી નિવૃત્તિ લઈ લીધી હતી. એમનો મોટા ભાગનો સમય હું
જીવન' સામિયકમાં આખો તંત્રીલેખ ગુજરાતમાં અનુવાદિત સાહિત્ય સર્જન, જૈન સાહિત્ય સમારોહનું આયોજન અને શ્રી હું મેકણદાદાની સાખીઓ વિશે લખ્યો હતો. અમારી મિત્રતાની મુંબઈ જૈન યુવક સંઘની પ્રવૃત્તિઓમાં જ પસાર થતો હતો. શ્રી હું ૯ બીજી ઈનિંગ્સ શરૂ થઈ જે એમના જીવનના અંત સુધી ટકી રહી. મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું સુકાન કુશળતાપૂર્વક સંભાળતા હતા. ધનવંતભાઈ મારા વિશે વિશિષ્ટ ભાવ ધરાવતા હતા. શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું મુખપત્ર પ્રબુદ્ધ જીવન'ને એમણે $
ધનવંતભાઈના પિતાશ્રી મુનિશ્રી ચારિત્રવિજયજી અને તંત્રી તરીકે એવી ઊંચાઈએ પહોંચાડ્યું હતું કે જૈન અને જૈનેતર રે મુનિશ્રી કલ્યાણચંદ્રજીની ખૂબ જ નિકટ હતા. એક દિવસ મુનિશ્રી વિદ્વાનો પણ પ્રબુદ્ધ જીવનની પ્રશંસા કરતા હતા. ડું ચારિત્રવિજયજીએ ધનવંતભાઈના પિતાશ્રીને કહ્યું, ‘તમારો વિષયોની વિવિધતા, વિચારોની ઊંચાઈ અને ઊંડાઈ
કપરો કાળ શરૂ થાય છે. ગૃહલક્ષ્મી અને ધનલક્ષ્મી બંનેનો તમને હૃદયને સ્પર્શે એવી વિનયી ભાષા ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક B ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક
ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક ડૉ.
