________________
ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શ
એપ્રિલ ૨૦૧૬
પ્રબુદ્ધ જીવન : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહે સ્મૃતિ વિશેષાંક ૬ પૃષ્ઠ ૭૩
શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક
એક ફરિશ્તાની વિદાય... | ઘ ડૉ. મહેબૂબ દેસાઈ
વિશેષાંક ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક ૪ ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક ડૉધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક ૪ ડૉ. ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિરોષક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ
ધનવંતભાઈ સાથેનો મારો નાતો મિત્ર અને સ્વજન સમો ભાવનગર યુનિવર્સિટીમાંથી મેં સ્વૈચ્છિક નિવૃત્તિ લઈ ગુજરાત હતો. અમે અવારનવાર ફોન પર મળતા અને નિરાંતે વાતો કરતા. વિદ્યાપીઠમાં જોડાવાનું નક્કી કર્યું ત્યારે ઇતિહાસના મારા રે
મારું મન ધનવંતભાઈ સાથેના ભૂતકાળના સ્મરણોમાં સરી અધ્યાપકોએ મારા અંગે એક “ગુજરાતના જાણીતા સંશોધક અને કું પડ્યું.
સર્જક ડૉ. મહેબૂબ દેસાઈ' નામક ગ્રંથ બહાર પાડવાનું નક્કી હૈં લગભગ આઠેક વર્ષ પહેલાં મારા મોબાઈલની રીંગ વાગી. કર્યું. એ માટે ગ્રંથના સંપાદકોએ મારી પાસેથી તેમનો નંબર લઈ સામે છેડેથી એક મૃદુ સ્વર સંભળાયો,
મારા અંગે એક લેખ લખી આપવા ધનવંતભાઈને વિનંતી કરી. NR | ‘મુંબઈ જૈન યુવક સંઘમાંથી બોલું છું.'
એ વિનંતીને માન આપી તેમણે મારા અંગે એક સુંદર લેખ લખી હું મુંબઈ જૈન યુવક સંઘની પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળાના મેં ઘણા મોકલ્યો. જેનું મથાળું હતું ‘ડૉ. મહેબૂબ દેસાઈ : એક મઘમઘતો હું હુ વખાણ સાંભળ્યા હતા. વળી, ધનવંતભાઈના નામથી પણ હું ઇન્સાન'. તેમાં તેમણે વ્યક્ત કરેલ ધર્મ અને સમાજ અંગેના વિચારો ૪ પરિચિત હતો. અલબત્ત અમે કોઈ દિવસ સદેહ મળ્યા ન હતા. તેમની વિશ્વશાંતિ પ્રત્યેની ઘનિષ્ઠ નિબંધતા વ્યક્ત કરે છે અને હું
“ધનવંતભાઈ, આપણે ક્યારેય મળ્યા નથી. પણ આપના નામ હું માનું છું કે પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળામાં પણ તેઓ આજ ઉદ્દેશને હૈ હું અને કામથી હું પરિચિત છું.”
સાકાર કરવા વક્તા અને વિષયોની પસંદગી કરતા હતા. તેઓ શું નં “આભાર, મહેબૂબભાઈ, આ વખતની વ્યાખ્યાનમાળામાં લખે છે,
આપનું એક વ્યાખ્યાન રાખવાની ઈચ્છા છે. હાલ હિંસા અને મહેબૂબ દેસાઈ જેવા સો સો ધર્મ ચિંતકો દરેક દેશમાં હોય હું ઈસ્લામને બહુ જોડવામાં આવી રહ્યા છે. એટલે “ઈસ્લામ અને તો ધર્મ પ્રત્યેની ગેરસમજ દૂર થાય, ધર્મની સાચી સમજ વિસ્તારાય છે g, અહિંસા” જેવા કોઈ વિષય પર આપ વાત કરો એવી ઈચ્છા છે. અને મનભેદ સુધી પહોંચેલ મતભેદો વિંધાય અને બંદુકના ૬ $ “ધનવંતભાઈ, આપ બુલાએ ઔર હમ ન આયે એસી તો ધડાકાની જગ્યાએ વિશ્વ શાંતિના ઘંટનાદ ગૂંજે અને આગ જેવો છે ૬ કોઈ બાત નહિ. હું ચોક્કસ આવીશ. પણ તારીખ અંગે આપણે આતંકવાદ તો જગત ઉપરથી ભૂંસાઈ જ જાય.” હું એકવાર નિરાંતે વિચારી લઈશું.”
- વિશ્વ શાંતિની ખેવના કરનાર આવા ફરિશ્તાના મોબાઈલ ‘ચોક્કસ. એ માટે વ્યાખ્યાનમાળાની તારીખો નક્કી થાય પરથી જ એક દિવસ રીંગ વાગી. મને થયું ધનવંતભાઈ સાજાસમા જે પછી હું આપને ફોન કરીશ.”
થઈ ગયા હશે. અને કંઈક નવી વાત સાથે અમારી ગુફ્તગુ પાછા જં - મને બરાબર યાદ છે એ મારું મુંબઈ જૈન યુવક સંઘમાં પ્રથમ આરંભાશે એમ માની મેં ફોન ઉપાડ્યો. મેં મારી હંમેશની આદત હું વ્યાખ્યાન હતું. મુંબઈના પાટકર હોલમાં યોજેલ એ વ્યાખ્યાન મુજબ તેમને “જય જિનેન્દ્ર ધનવંતભાઈ’ કહ્યું. પણ સામેથી હું E પૂર્વે રાજકોટના કવિ, વિવેચક અને ભજનિક ડૉ. નિરંજન ધનવંતભાઈના પ્રેમાળ અવાજમાં “સલામ, મહેબૂબભાઈ”ના ૬ હું રાજ્યગુરુના ભજનોનું આયોજન ધનવંતભાઈએ કર્યું હતું. એટલે સ્થાને એક ગંભીર અને દુ:ખી અવાજ સંભળાયો. છે મને નિરંજન રાજ્યગુરુ જેવા સંત સાહિત્યના તજજ્ઞ સાથે “મહેબૂબભાઈ, ધનવંતભાઈ હવે આપણી વચ્ચે નથી રહ્યા.... ૪ $ હોટેલના એક જ રૂમમાં રહેવાની તક સાંપડી. સાંજનું ભોજન અને એકાએક મારા હાથમાંથી મારો મોબાઈલ સરી પડ્યો. હું ૐ અમે બંને એક જ થાળીમાં જમ્યા. મિયા અને મહાદેવનો આવો જાણે “સલામ, મહેબૂબભાઈનો મૃદુ અવાજ હંમેશ માટે ગુમાવ્યાનો શું
સુભગ સમ્નવય કરાવનાર ધનવંતભાઈ હતા. એ પ્રસંગ આજે તેને રંજ ન થયો હોય ! હું પણ મારા જીવનનું ઉત્તમ સંભારણું બની રહ્યો છે. “ઈસ્લામ આજે આપણી વચ્ચે ભલે ડૉ. ધનવંતભાઈ શાહ સદેહે નથી.
અને અહિંસા' પરનું મારું એ વ્યાખ્યાન પછી તો ગુજરાતી પણ તેમણે ‘પ્રબુદ્ધ જીવન અને મુંબઈ જૈન યુવક સંઘની પર્યુષણ ઉં જે વિશ્વકોશ વ્યાખ્યાનમાળામાં પણ ઘણું લોકભોગ્ય રહ્યું અને વ્યાખ્યાનમાળાનો કંડારેલ મૂલ્યનિષ્ઠ માર્ગ આપણને હંમેશાં રાહ $ ૐ ગુજરાતી વિશ્વકોશે તેને શ્રી કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ વિદ્યાવિસ્તાર ચીંધતો રહેશે એ જ અભ્યર્થના: આમીન S ગ્રંથશ્રેણી : ૯ જ્ઞાનાંજર-૨ (સંપાદક પ્રીતિ શાહ, પ્રકાશક
૩૦૧/ડી, રોયલ અકબર રેસીડેન્સી, ૬ હું ગુજરાતી વિશ્વકોષ ટ્રસ્ટ, ઉસ્માનપુરા, અમદાવાદ-૨૦૧૦)માં
રોયલ અકબર ટાવર પાસે, સરખેજ રોડ, હું પણ સામેલ કર્યું.
અમદાવાદ-૩૮૦૦૫૫. મો. : ૯૮૨૫૧૧૪૮૪૮
ડૉ. ધવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ.
ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક B ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક જ ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક B ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક
