________________
ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શ
એપ્રિલ ૨૦૧૬
પ્રબુદ્ધ જીવન : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહે સ્મૃતિ વિશેષાંક ૬ પૃષ્ઠ ૮૯
શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક
[ આ લેખમાળાનું શીર્ષક
પ્રબુદ્ધ જીવન
સમયના બહુ દૂરના પટ પર નથી ? & ધનવંતભાઇએ આપ્યું. મેં કહ્યું,
જવું પરંતુ જેના વિચારો, વર્તને, હું # બીજા અનેક સાહિત્યિક કે શબ્દ કાલ-આજ-કાલ વાત્સલ્ય મારા જેવા અનેકને જં હૈ અલંકારથી ખચિત આપી શકાય
સમૃદ્ધ કર્યા છે એ તંત્રીના લેખોના હૈ S પરંતુ એમણે ના પાડી, મનમાં
ડૉ. સેજલ શાહ
કેટલાંક મહત્ત્વના સંદર્ભો પ્રત્યે ૬ હું બહુ જ સ્પષ્ટ વિચાર હતો કે આપણે ગઈકાલની વાતની પ્રસ્તુતા ધ્યાન દોરવું છે. ધનવંતભાઈના તંત્રી લેખોથી હવે આપણે વંચિત છું 8 આજના સંદર્ભમાં જુઓ, અને જાત તપાસણી કરો કે ક્યાં શું રહેવાના, પરંતુ એમના શબ્દોમાં રહેલી સક્ષમતા અને તત્કાલીન . અને કેટલું બદલાયું. વાત જૂની છે કે આપણી વિકાસની ગતિ સમયમાં એની પ્રસ્તુતતા આપણને લાંબા સમય સુધી યાદ રહેવાના છે. છે ધીમી છે !
છે, યુવાનોને સાથે રાખી, સમજી, એમને પુરતો અવકાશ આપી. 9 હું બહુ જ સરળ, સહજ, વાત્સલ્યથી ભરપુર, ગંભીરતા સાથેની એમની સ્વતંત્રતાનું ગોરવ કરી, એમને જે કામ કરાવ્યું છે અને હું જૈ હળવાશ જાળવી લેતાં, પોતાના સમગ્ર વ્યક્તિત્વને ઓગળી કરાવવા ધારતા હતાં તેની એક સ્પષ્ટતા ઉપરાંત તેમનું વિશાલ ૐ નાંખવાની તૈયારી સાથે સામેવાળાને ઉજાગર કરતાં, તંત્રી માનવીય જ્ઞાનસભર, તાત્ત્વિક, વ્યવહારિક છતાં મહત્ત્વકાંક્ષી હૈં S ધનવંતભાઈ શાહની દીર્ઘદ્રષ્ટિથી પ્રબુદ્ધજીવનની એક એક વિશ્વ જોવા મળે છે. શબ્દો અમર હોય છે પણ એથી વધુ મહત્ત્વ એ શું હું લેખમાળા, આવરણ, ઓપ, સામગ્રી ઘડાતી ગઈ, વાચકને જકડી શબ્દો વાંચનાર અને એ શબ્દોને આચરનારનું અને એનું મૂલ્ય હું છે રાખવાની અને સ્પષ્ટતાપૂર્વક મુલ્ય સાથે જરાય બાંધછોડ કર્યા સમજનારનું છે. ધનવંતભાઈ તમે આ શબ્દો અને એ થકી અમારા છે વગર અનેક વિષયી લેખો તંત્રી તરીકે લખતા ગયા. આજે મારે સહુમાં છો,નિશંકપણે !
ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિરોષક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક ૪ ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક ર ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક કાર ડૉધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક
૧૬ જૂન, ૨૦૦૬
જિનાલયોમાં ગૂંજતા ભક્તિનાદ અને ધર્મ સ્થાનકોમાંથી સંત મુખે આપણા નવશ્રીમંતો અને કહેવાતા બૌદ્ધિકોમાં વિષયના વહેતી જ્ઞાન ગંગામાંથી. ઊંડાણમાં પહોંચ્યા વગર આવી ચર્ચા કરવાની આજે જાણે સમાજમાં આજે મંદિરોને બદલ શિક્ષણ માટેની શિક્ષણ માટેની છે ફેશન' થઈ ગઈ છે. આ વર્ગના આવા વિચારદોષ માટે એ સંસ્થા અને આરોગ્ય માટેની હોસ્પિટલ બંધાવી જોઇએ એવા જ વર્ગને દોષિત માનવાની જરૂર નથી, તેમજ એમના વિચારની સામુહિક સ્વરની સામે એમને સંસ્કાર અને મુલ્ય પ્રતિષ્ઠાન માટે અવહેલના પણ ન કરી શકાય, પરંતુ તત્ત્વના ઊંડાણમાં મંદિર અને ધર્મની આવશ્યકતા જણાવી છે. કારણ આપની અંદરની વિચારમંથનમાં પ્રવેશવું પણ એટલું જ જરૂરી છે.
માનવતાએ સંસ્કારો જગાડી રાખશે અને તે માટે ધર્મ અને મૂલ્યોનો જે પરંપરા છે એ પરંપરાનું ખંડન કરવું એ ક્રાંતિ નથી. જે મહત્ત્વનો ભાગ રહેવાનો. ક્રાંતિમાં વિચારક્રાંતિ નથી, જેમાં નવસર્જન નથી એને ક્રાંતિ ન જ તા. ૧૬ જુલાઈ, ૨૦૦૬. કહેવાય. “આની જરૂર નથી’ અને ‘હવે આની જરૂર છે” એમાં આપણે કેટલાં અહિંસક? ‘નથી’ અને ‘છે', માટે વિષદ ચર્ચા જરૂરી છે.
જાતને ક્યાં સુધી છેતરશું? સાચ્ચે આપણે અહિંસક છીએ? આ વિષદ ચર્ચાનો અહીંઅવકાશ નથી, પણ અંગુલિનિર્દેશ ઉપભોગ” નહિ, ફક્ત “ઉપયોગ' GREED નહિ ફક્ત કરી થોડા મુદ્દા વિચારવા જરૂરી છે.
NEEDBASE જીવન શૈલી આપણો જીવન મંત્ર બની રહે અને કું પ્રશ્ન એ છે કે શું આજે આપણને શિક્ષણ સંસ્થા અને એ પ્રકારની ગાંધીવાદી જીવન શૈલી આપણે અપનાવીને જીવનમાં હૉસ્પિટલોની જ જરૂર છે? વ્યક્તિ અને સમાજને આ બધી સાદગી અને સંતોષને સ્થાન આપીએ, તો જ અપરિગ્રહ સાથે સંસ્થાઓ જ આગળ લઈ જશે?
સાચું અહિંસક જીવન જીવી શકાય, નહિ તો સાચો અહિંસામહાત્મા ગાંધીજીએ કહ્યું છે કે “ડૉક્ટરોની અને હૉસ્પિટલોની ધર્મ પળાય જ નહિ.' સંખ્યા વધારતા રહેવું પડે એ આપણી સંસ્કૃતિની પ્રગતિની પરંતુ જૈન ધર્મના આપણે પૂરેપૂરા વફાદાર રહેવું હોય તો નિશાની નથી. શરીરની સંપુર્ણ તંદુરસ્તીનો આધાર માનસિક પ્રત્યેક જેને કુદરતી ઉપચાર પદ્ધતિ અપનાવવી પડશે, અને સ્વાશ્ય છે. અને માનસિક સ્વાસ્થનો આધાર સ્વચ્છ નિર્મળ દાનવીરોએ પણ આવા કેન્દ્રોની અનુમોદના કરવી જોઇશે, એમાં હૃદય છે.'
જ પૂર્ણ અહિંસાનો ભાવ છે. આ માનસિક સ્વાથ્ય અને સ્વચ્છ નિર્મળ હૃદય પ્રાપ્ત થશે અહિંસા સાથેના આ વિચારો જીવનમાં કઈ રીતે અપનાવવા જે
ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક - ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક : ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક - ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક
ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક ? ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક ૪ ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક ડૉ. ધનવંતભાઈ ટી. શાહ સ્મૃતિ વિશેષાંક