________________
૫૩
સંક્ષિપ્ત વિવેચન મન સાધ્યું તેણે સઘળું સાધ્યું
એહ વાત છે બેટી, એમ સાધ્યું કહે હું નહિ માનું
એક વાત છે મેટી. આત્મા પરમાત્માને મળે તે યોગ. એ મિલાપ શક્ય ક્યારે બને? જ્યારે વચલું મન ઉડાડી દેવાય ત્યારે. ઉન્મની ભાવ-મનને નાશ તે યોગનું લક્ષ્ય છે.
મનની ગતિ પ્રચંડ છે. કઈ પુરુષસિંહ જ તેને નાથી શકે.
ચોગ સેમવારે શરૂ કર્યો અને શનિવારે પૂરો કર્યો તે શક્ય નથી. વરચે અસંખ્ય મુશ્કેલીઓ છે.
યુદ્ધ એક્તરફી નથી હોતું, તેમાં વળતા હુમલા પણ આવે છે. અહીંથી નીકળ્યા અને ત્યાં પહોંચી ગયા અને કપડાની ઈસ્ત્રી પણ બગડે નહિ તેવું શક્ય નથી. સત્ત્વની પરીક્ષા ત્યાં થાય છે. આ સર્વપરીક્ષા એવી નિર્દય ભૂકંપ જેવી હચમચાવનાર છે કે આનંદઘનજી જેવા પણ મન સામે પળભર હાથ હેઠા મુકવાને વિચાર કરીને પણ પાછા જાત સંભાળી લે છે. મેહના આવા વળતા હૂમલા ન હોત તે યુદ્ધ માત્ર ઉજાણું બની જાત. મન જબરૂં છે તેને એકરાર આનંદઘનજી જેવા ગીશ્વરને પણ કરવો પડે છે.
