________________
૯૦
પ્રકરણ ૩ જું
ત્રણ કલાક એકધારુ રસવિવેચન કર્યું. ઉપાધ્યાયજી હાથ જોડી તે ઝીલતા ગયા.
દુનિયાની એ કમનસિબી છે કે તેમના તે ત્રણ, કલાકના અધ્યાત્મ વિવેચનની કેઈ નેંધ કેઈએ તે. કાળે કરી નહિ.
ચેતન અને ચેતનાના અનુભવ મિલનનું તેમણે ગમસ્તીથી વિવેચન કર્યું હશે. એ મહાગીએ પ્રત્યક્ષ અનુભવેલ–પિયા, પિયુ અને “મિલનની “હકીકતો Facts કહી હશે તેમની અભુત જ્ઞાનગંગાને ઝીલવા માટે આપણા વિલાસી હાડકાં હવે લાયક નથી.
તેમનું જ્ઞાન વિગતોનો સમૂહ નહોતો. શુષ્ક હકીકતનું ગૂંચળું જ ન હતું પણ ઊર્ધ્વ ચેતનાને પ્રકાશ હતું. અંર્તદષ્ટિને ઉઘાડ થતા બ્રહ્માંડનું જે રહસ્ય. દર્શન થાય છે તે તેમાં હતું.
એક પૂર્ણ અધ્યાત્મી “અધ્યાત્મ ઉપર લે છે ત્યારે સૌને અધ્યાત્મ કે સ્પર્શ થાય છે?
આત્મસાક્ષાત્કારની પૂર્ણ પળો. અતીન્દ્રિય તૃપ્તિ. અને અધ્યાત્મ લેકનું છટાદાર વિવરણ. પછી બાકી શું રહે?