________________
૯૮
પ્રકરણ ૩ જું
સંભવ છે આનંદઘન મારવાડ દેશમાં જમ્યા હેય અને ગુર્જર દેશમાં દિશા ગ્રહણ પછી ઘણાં વર્ષ રહીને ચોવીસીની રચના કરી હોય. એમ અનુમાન થઈ શકે છે કે પહેલાં ચેવશી રચી હોય અને પછી પદો રચ્યાં હોય. તેમનું મૂળ નામ આનંદઘનજી હતું. એમના પદ લગભગ હિન્દુસ્થાની મિશ્રિત મારવાડી ભાષામાં રચાયેલ છે.
જેમ શ્રીકુંથુનાથના સ્તવનમાં “મારૂ સાળું” શ્રી નેમીનાથ સ્તવનમાં “ચતુરાઈ શ્રી મલિનાથ સ્તવનમાં બધા” વિ. શબ્દોથી જણાય છે. ગુર્જરી ભાષા કરતાં પણ તેઓને મારવાડી ભાષાનું પ્રભુત્વ વિશેષ હતું.
અધ્યાત્મ જ્ઞાનના ચકચૂર નશામાં ગળાબૂડ છતાં કિયાયને ઉત્થાપ્યો નથી. ક્યારેક જ્ઞાનનયની પ્રધાનતા કરી છે. કયારેક કિયાનની.
સંગીતનું જ્ઞાન આનંદઘનજીનું અદ્ભુત હતું.
વેલાવલ, ટોડી, સારંગ, ગેડી, અભઈઓ, વેસાવે, જયજયવંતી, કેદારે, આશાવરી, વસંત, વટ, સોરઠ, માલસુરિ, દીપક, માલકોશ, સાપરી અને શ્રી વિગેરે ભિન્ન ભિન્ન રોગોનાં પદોમાં તેમનું કવન છે.
શ્રી ચિદાનંદજી, શ્રી યશોવિજયજી, શ્રી વિનયવિજયજી, શ્રી જ્ઞાનવિજ્યજી શ્રી જીનમુનિ, શ્રી ગુણ