________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ગામની પરીક્ષા.
૧૯ લાંબું ગુજરાતી ભાષાન્તર કર્યું છે. લંબાણથી પ્રસ્તાવના લખવા છતાં શોભન મુનિના જીવન વિષે કઈ પણ જાતને નિર્ણય તેમણે કર્યો નથી. હું નથી સમજી શકતો કે આટલા મોટા પુસ્તકમાં તેઓએ ભનના વિષયમાં મહત્વનું કેમ નથી લખ્યું? અસ્તુ.
જોકે અત્યારે વિસ્તારથી હું લખવા બેઠો નથી, છતાં આ સ્થળે આ સંબંધે હું ઘેડી વિચારણું કરવા યત્ન કરું છું. ઉપરના કેકકથી જણાય છે કે જુદા જુદા ગ્રંથમાં શોભનના
પિતા સર્વદેવની નગરીનાં ધારા, ઉજજગામની પરીક્ષા. યિની, અવન્તી અને વિશાલા એમ ચાર
નામે લખ્યાં છે. આચાર્ય શ્રી હેમચંદ્રના અભિધાનચિંતામણિ છેષમાં અવન્તી, વિશાલા અને પુછપકડિની આ ત્રણે ઉજજયિની (ઉજજૈન) ના પયાર્ય શબ્દો લખ્યા છે. આનાથી આટલે ખુલાસે તે થઈ જાય છે કે, અવન્તી અને વિશાલા આ બે ઉજ્જૈનનાં અપર (પર્યાય) નામો છે. હવે શોભનની નગરી વિષે, ધારા (ધાર) અને ઉજજેન આ બે મત રહ્યા. ઘારાના મતમાં પાંચ ગ્રંથ છે જ્યારે ઉજજેનના મતમાં ત્રણ ગ્રંથ છે. આ બે મતભેદ ધરાવનાર ગ્રંથમાં એક બાજુ પ્રભાવકચરિત્ર, તિલકમંજરી. શોભન સ્તુતિટીકા જેવા ગ્રંથ છે અને બીજી બાજુ પ્રબંધચિંતામણિ છે. પ્રબંધ ચિંતામણિના ઉલ્લેખને પ્રમાણ વગર ખેડી પણ કઢાય નહિ, તેથી મારો મત તે એ છે કે “પરમાર વંશીય રાજા મુંજ ઉજજૈનમાં રાજધાની રાખી માળવાનું રાજ્ય કરતો હતો, તેના ઉત્તરાધિકારી જે પણ
- ૧“ ઉન્નચિની ચા વિશવની પુજfજની .
અભિધાનચિતામણિ” ૪-૪૨ ૨ હસ્વકારાન્ત અવન્તિ શબ્દ માલવાદેશને વાચક છે, જુઓ હમકોષમાં (૪-૨૨). .
For Private And Personal Use Only
