________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મહાકવિ શોભનમુનિ અને તેમની કૃતિ. - શેભન મુનિના ગુરુ તરીકે ત્રણનાં નામો કોષ્ટકમાં દેખાય છે.
એક તો મહેન્દ્રસૂરિ, બીજા વર્ધમાનસૂરિ શેભન મુનિના અને ત્રીજા જિનેશ્વરસૂરિ. ધનપાલ કવિએ ગુરુ સ્પષ્ટ રીતે એ ઉલ્લેખ કર્યો નથી કે સર્વદેવને
- નિધિ કેણે બતાવ્યું. તેની શ્રદ્ધા કયા આચાર્ય ઉપર થઈ અને શોભને દીક્ષા કેની પાસે લીધી ? અત્યારે તે શોભનના વિષે વિગતવાર જૂનામાં જૂનો ઉલ્લેખ પ્રભાવક ચરિત્રમાં મળે છે. તેમાં લખ્યું છે કે-શેભન મુનિના ગુરુ મહેન્દ્રસૂરિ હતા. આ આચાર્ય પાસેથી જ શોભનના પિતાએ નિધાનનું સ્થાન જાણ્ય, ધર્મ પામે અને આમને જ પિતાને શેભન નામને પુત્ર દીક્ષા આપવા સેં. આ વાતને પ્રમાણિત કરવા માટે સૂચનારૂપે સાધન તિલકમંજરી છે, કે જે શેભનના સગાભાઈ કવિ ધનપાળે બનાવી છે. તેણે તિલકમંજરીની પીઠિકામાં ઇન્દ્રભૂતિ, વ્યાસ વાલ્મિકાદિકવિઓની સ્તુતિ કરી શ્રી મહેન્દ્રસૂરિની પણ સ્તુતિ કરી છે. પિતાના સમયમાં શાંતિસૂરિ, સૂરાચાર્ય, અભયદેવસૂરિ, વર્ધમાનસૂરિ વિગેરે અનેક વિદ્વાન જૈનાચાર્યોની હસ્તી હવા છતાં તેમની સ્તુતિ નહિ કરતાં આ આચાર્યની જ સ્તુતિ કરવામાં ધનપાલને તેમના ઉપર દઢ ધર્મરાગ અને શોભનના ગુરુ તરીકે સંબન્ધ હોય એ કલ્પના સહેજે કરી શકાય છે. શોભનના ગુરુ આ મહેન્દ્રસૂરિ, કાના શિષ્ય હતા ? કેની પરંપરામાં થયા? એમણે ક્યા અને કેટલા ગ્રંથ લખ્યા? તે વિષે હજી સુધી કોઈ પણ જણાયું નથી. પ્રભાવક ચરિત્રમાં મહેન્દ્રસૂરિને પ્રબંધ છે તેનાથી તેઓ ચાંદ્રગચ્છના વિદ્વાન આચાર્ય હતા એટલું જણાય છે. ૧ જુઓ પ્રભાવક ચરિત્રમાં મહેન્દ્રસૂરિ ચરિત્ર. २ “ सूरिर्महेन्द्र एवैको वैबुधाराधितक्रमः ।
રયામતપ્રૌઢિ વિવિમદ્ વચઃ in તિલકમંજરી ૩૪. 3 तत्रान्यदाययौ चान्द्रगच्छपुष्करभास्करः । શ્રીમુ પાષા શ્રુતપોનિ મહેન્દ્રસુરિચરિત્ર લેક ૧૨.
For Private And Personal Use Only
