________________
કિરીટ લીધી છે
શબ્દ નહિ, સંવેદન
બાર બાર વર્ષ સુધી સમર્થ જ્ઞાનીની નિશ્રામાં વિદ્યાભ્યાસ કરી બન્ને ભાઈઓ ઘેર આવ્યા.સ્વાધ્યાય અને ચિંતનનાં તેજ એમના મુખને અજવાળી રહ્યાં હતાં. એમના આગમનથી ઘર અને ગામમાં આનંદ આનંદ હતો, વાતાવરણમાં ઉમંગ અને ઉલ્લાસ હતો. માત્ર એમના પિતા જ શાંત અને સચિત હતા. નમતી સાંજે સમય મળતાં એમણે મોટાને પ્રશ્ન કર્યો: “તું ભયો તે ખૂબ પણ પરમાત્મતત્ત્વની તને કંઈ ઝાંખી થઈ? આત્માની અનુભૂતિ થઈ?” મોટાએ તો શાસ્ત્રોમાંથી એક પછી એક શ્લોકો સંભળાવવા જ માંડ્યા. પિતાએ કહ્યું: “બસ, આ તો તે પારકે કહ્યું, ગોખેલું બોલી ગયો, આમાં તારી અનુભૂતિ શું? જા, હવે પેલા નાનાને મોકલ.”
પિતાએ એને પણ એ જ પ્રશ્ન પૂછયો. નાનાએ નમન કરી કહ્યું: “પિતાજી! શું કહ્યું? જે અરૂપી છે તે રૂપી ભાષા વર્ગણાની જાળમાં કેમ બંધાય? જે શાંત છે, તે અશાંત એવા શબ્દોમાં કેમ ઊતરે? એની અનુભૂતિ શબ્દોમાં નહિ, સર્વેદનમાં જ સંભવે.”
પિતાના મુખ પર મૌનમાંથી જડેલી મુકિતની મંધુરતા પ્રસરી.