________________
શીલ એ જ ભૂષણ
માધવરાવ પેશવાના રાજયકાળમાં રામશાસ્રી ત્રણ ત્રણ ઉચ્ચ સ્થાનોને ાભાવતા હતા: મંત્રી, ન્યાયાધીશ અને ધર્મશાસ્ત્રી. એમનાં સલાહ અને ન્યાય. સર્વમાન્ય હતાં. બેસતા વર્ષના સપર્વ દિવસે એમનાં પત્ની રાજમાતાને મળવા રાજમહેલમાં ગયાં. એમના સાદા પહેરવેશ જોઈ રાણીઓના આશ્ચર્યના પાર ન રહ્યો. આવા અસામાન્ય પુરુષની સ્રી આવા સામાન્ય વેશમાં! એમણે એમને નવાં વસ્રો પહેરાવ્યાં અને અલંકારોથી વિભૂષિત કરી પાલખીમાં
ઘેર માકલ્યાં.
પાલખી ઉપાડનાર ભાઈઓએ આવી શાસ્ત્રીને બારણે ટકોરા માર્યા. રામશાસ્રીએ બારણું ખોલ્યું પણ ઠઠારો જોઈ પાછું બારણું બંધ કરતાં કહ્યું: “તમે ભૂલથી મારે બારણે આવ્યા છે. આ તો કોઈ દેવી છે. આ ગરીબ બ્રાહ્મણને ત્યાં એ ન હાય.”
એમનાં પત્ની સમજી ગયાં. રાજમહેલમાં જઈ વસ આભૂષણ પાછાં આપી પેલાં સાદાં કપડાં પહેરી પગપાળા એ ઘેર આવ્યાં.
~66
પત્નીને સ્નેહથી સત્કારતાં શાસ્ત્રીએ કહ્યું: “તારી ગેરહાજરીમાં તારા ઘરમાં કોઈ દેવી ઘૂસવા આવી હતી. એકપત્નીવ્રતધારી એવા હું એ કેમ સહન કરું?”