________________
એ જર' નિર્જિવાર્ષિક
પ્રેમનું પ્રભુત્વ પ્રજાપાલ રાજા મુસાફરના પ્રચ્છન્ન વેશમાં બીજે ગામ જઈ રહ્યો હતો. માર્ગમાં એક લંગડાએ વિનંતી કરી. “અપંગ છું, સામે ગામ જવું છે, થાકી ગયો છું. આપના ઘોડા પર મને છેડે સુધી ન બેસાડો?” એ કરુણાળુ હતા. પિતાના ઘોડા પર પાછળ બેસાડ્યો. નવા ગામમાં એને ઉતાર્યો. ત્યાં એણે બૂમાબૂમ કરી: “મને અપંગ જાણી આ મારો ઘોડો ઉઠાવી જાય છે. લોકો ભેગા થયા. બન્નેને ન્યાયાલયમાં લઈ ગયા. ન્યાયાધીશે આજ્ઞા કરી: “મુસાફરી ઘોડાને પેલા દૂરના ખીલે બાંધી આવો.” પછી અપંગને કહ્યું: “તમે એને ત્યાંથી છોડી લાવો.”
ન્યાયાધીશે કહ્યું “મુસાફરી ઘોડો તમારે છે, લઈ જાઓ.” આ ન્યાય-પદ્ધતિથી રાજાને આશ્ચર્ય થયું. એણે પ્રગટ થઈ પૂછ્યું: “તમે કેમ જાણ્યું કે આ ઘોડો મારો છે?”
નમન કરી ન્યાયાધીશે કહ્યું: “આપ બાંધવા ગયા ત્યારે ઘોડો પ્રેમથી આકર્ષાઈ આપની પાછળ આવતો હતો, પણ આ છોડી લાવ્યો ત્યારે ઘોડો એની પાછળ ઘસડાતો
હતો.”
પ્રેમ સ્વામી છે, ભય અપરાધી. પ્રેમ આકર્ષણ છે, ભય પ્રકંપ છે.