________________
= ૮૪૬ ઃ મધપુડે ? ચ ૦ મ ૦ કા ૦ રા ઉમરાવને કાંસમાં જવું જોખમરૂપ લાગ્યું, તેણે
હેનરીને વિનંતિ કરી કે, “રાજન ! મને ત્યાં આવ્યા મળવા ને બેસાડયા દળવા ન મેકલે તે સારૂં?
એક સદગૃહસ્થ આમ વાતડા અને આથી હેનરીએ ઉમરાવને કહ્યું: “તમે ત્યાં પિતાની હોશિયારીને વધારે પડતે ફાંકે રાખ- જવા માટે ગભરાય છે કેમ? જે કાંસીસ નારા. તેઓ એક દિવસ સેવાગ્રામમાં ગાંધીજીને તમને મારી નાખશે, તે હું અહિં એને જવાબ મળવા ગયેલા. ગાંધીજીની આગળ પિતાની માંગનાર બેઠો છું, મારા તાબામાં જે પચાસ કુશળતાના વખાણ કરતાં તેમણે કહેવા માંડયું, કાંસવાસીઓ રહ્યા છે, તે બધાયનાં માથાં કાપી “હું પાંચ-છ ભાષા જાણું છું, ઇગ્લીશ ભાષા નાખી, તમારી સાથે થયેલા અન્યાયને બદલે પરને મારે કાબૂ સારા છે, કલાકના કલાક હું લઈશ.” સારું બોલી શકું છું, હું લખી પણ સારું એટલે તરત પિલા ઉમરાવે જવાબ આપતાં શકું છું. આપને કાંઈપણ કામ હોય તે કહ્યું, “આપ સાચું કહે છે મહારાજ ! પણ ખુશીથી મને કહેજે. કેઈપણ કામને હું એ પચાસમાંથી એકેયનું માથું મારા ધડ ઉપર પહોંચી વળું છું.'
ચુંટાડી નહિ શકાય, એ આપને ખબર છે?” લગભગ ૧૫-૨૦ મીનીટનું આ ગૃહસ્થનું
આ સાંભળી ઇગ્લેંડને રાજા ચૂપ અ. ભાષણ સાંભળી, ઠંડા કલેજે જવાબ આપતાં ગાંધીજીએ કહ્યું “હા કામ છે, જે સમય હેટની કિંમત માફ ! હોય તે...”
પ્રોફેસર મધુસૂદન ગણિતના પ્રોફેસર હતા. પલા ગૃહસ્થ રૂવાબથી કહ્યું “ખુશીથી, જે કેલેજમાંથી ઘેર જતાં રસ્તામાં હેટ ખરીદી કાંઈ કામ હોય તે જણાવે.
કરવા હટવાળાની દુકાને ગયા. દુકાનદારે આપેલી ગાંધીજીએ કહ્યું, “આશ્રમમાં ઘઉં દળવાના એક પછી એક હેટ માથે મૂકતા જાય, ઉતારતા છે. આ કામ કરી શકશે ?' સાંભળતાં જ પેલા જાય, ને ઊંડું ઉંડુંની સાથે એ હેટ કેમ બરાસદ્દગૃહસ્થનું લેહી ઉડી ગયું, ને ખસીયાણા બર નથી, તેનું લાંબુ લચ ભાષણ કરતા જાય. પડી ગયા.
અંતે થાકેલા દુકાનદારે પ્રોફેસરની પાસે
પડેલી હેટ આપીને કહ્યું, “આ હેટ પહેરી જૂઓ.” પણ એકે માથું મારા કામમાં નહિ આવે! એ હેટ પહેરતાં જ પ્રોફેસર ખુશ થઈ ગયા.
ઇંગ્લેંડના રાજા ૮ મા હેનરી અને કાંસના પ્રોફેસરે ખુશીમાં આવીને કહ્યું, “સરસ આ તે રાજા પહેલા ક્રાંસીસ એ બનને વચ્ચે સખ્ત
મને એકદમ ફીટ આવી ગઈ, શું આપું ?” ખટપટ ચાલતી. એક-બીજા એક-બીજાનું ખરાબ
“કાંઈ નહિ દુકાનદારે કહ્યું. કરવા પણ સજ્જ બનેલા. હેનરીએ પિતાના પ્રોફેસરે કહ્યું, “કઈ નહિ એટલે ? વ્યાજબી ખાસ ઉમરાવને સલાહસંપ કરવા ક્રાંસ ખાતે જે કિંમત હોય તે કહો. કોસીસ પાસે મેકલવા ઈચ્છા કરી પણ એ ' પેલા દુકાનદારે કહ્યું કાંઈ નહિ ને અથ
