________________
અમૃતમય ધર્મક્રિયાઓ એ જ શાસનની સાચી પ્રભાવના છે. દ્રવ્યગુણપર્યાયનો રાસ: પૂ. મુનિરાજશ્રી મુક્તિવિજયજી મ.
અનંત જ્ઞાનીઓના શાસનની અમૃતક્રિયાઓને અને સર્વદેશીય તરીકે ઓળખાવે છે અને ભદ્રિક ઉચ્છેદ કરનારા શુષ્ક અધ્યાત્મવાદીઓ એમ કહે છે જીના ભાવપ્રાણને લૂંટી રહ્યા છે. ઉપર જે વાત કે, દેવપૂજ, સામાયિક, પ્રતિક્રમણ આદિ શુભક્રિયા- અમે રજુ કરી છે તે જ વાતના ભાવાર્થને સમયએથી શુભરાગ ઉત્પન્ન થાય છે અને એ શુભરાગ સારના ઉપર થએલ પોતાના પ્રવચનમાં તેઓશ્રી આત્મગુણોને પ્રગટ કરવામાં લેશમાત્ર પણ સહાયક જણાવે છે, જે આપણે અક્ષરશઃ જોઈએ. નથી. જોકે શાભરાગ એ અશુભરાગને રોકે છે. * અશભથી બચવા શુભરાગનાં નિમિત્તો દેવ, તોપણ તે આંત્માના શુદ્ધ સ્વરૂપને પેદા કરી શકતો
ગુરૂ, શાસ્ત્ર વિગેરે ઘણું છે, પણ તે બધાં પરચીજ નથી. અભરાગ જેમ આત્માને નુકશાન કરનાર છે
છે, અને પરચીજનું અવલંબન તે રાગ છે. પરચીજ તેમ શુભરાગ પણ આત્માને માટે ઝેર સ્વરૂપ છે.
અને તેનો રાગ રાખું, શુભરાગનું અવલંબન લઉં આત્મામાં અશુભરાગ અને શુભરાગ જ્યાં સુધી બેઠા ,
તે ગુણ ઉઘડે એમ શુભભાવથી કે નિમિત્તથી ગુણ છે ત્યાંસુધી જેમ અશુભરાગ એ આત્માને શુદ્ધ
માનનાર સ્વતંત્ર સત્ સ્વભાવનું ખૂન કરનાર છે. સ્વરૂપમાં લેશમાત્ર પણ સહાયક નથી. પણ ઉપરથી
[ સમયસારશાસ્ત્ર; બાવનમું પ્રવચન પાનું ૧૧૮ મું | નુકશાન કરે છે તેમ શુભરાગ પણ આત્માના શુદ્ધસ્વરૂપને પ્રગટ કરવામાં લેશમાત્ર પણ સહાયક નથી. કાનજીસ્વામી આત્માના ત્રણ સ્વરૂપ બતાવે છે; જે લોકો એમ માને છે કે, દેવ, ગુરૂ અને ધર્મ તેમાં તેનું શુદ્ધસ્વરૂપ, બીજું શુભરાગમયીરૂપ અને ઉપરનો રાગ એ આત્માના અનંત જ્ઞાનાદિ ગુણે ત્રીજું અશુભરાગમય સ્વરૂ૫. પેલું સ્વરૂપ ઉપાદેય પ્રગટ કરવામાં કારણરૂપે કે પ્રજકરૂપે છે તે લોકો છે અને પછીનાં બે એકાંત અને સર્વ દશામાં હેય મહામિથ્યાત્વી છે અને આત્માના સચિદાનંદસ્વરૂપનું છે. કેમકે પેલું સ્વરૂણ્ય એ આત્માનું સ્વાભાવિક સ્વરૂપ ખુન કરનારા છે. જે લોકો ગભરાગમાં જોડાવા છે અને પછીનાં બે સ્વરૂપે રાગાદિજન્ય હોવાથી દેવગુરૂનું અવલંબન લે છે તે લોકોએ ધ્યાનમાં રાખવું વિભાવિક સ્વરૂપે છે. અહિ એટલું ધ્યાનમાં રાખવું જોઈએ કે, દેવ, ગર એ પરચીજ છે અને પચીજના કે, પિતા, પુત્ર, ક્ષત્ર આદિ પરિવાર ઉપર રાગ અવલંબનથી આત્માનું સ્વરૂપ પ્રગટે એવું માનવું તે અશુભરાગ છે અને ત્રણ જગતના નિષ્કારણ એના જેવું ભયંકર મિથ્યાત્વ બીજું કોઈ નથી.. ઉપકારી એવા દેવાધિદેવ પ્રત્યેને રાગ તેમજ મહા. ઉપરોક્ત મતવાળાની બીજી પણ કેટલીક માન્યતા પ્રતધારી મુનિવર કે મહાવ્રત આદિ ધર્મ ઉપરનો વીતરાગના શાસનથી વિપરીત છે. પણ હાલતો આપણે
રાગ તે શુભરાગ છે. તેમની એક એક માન્યતાને પકડીને એના ઉપર જ તેઓશ્રીની માન્યતા શાસ્ત્ર અને યુક્તિથી કેટલી વિચારણા કરશે કે, જેથી સત્યપિપાસુ છોને એમ અસંગત છે તે આપણે વિચારીએ.
ખ્યાલમાં આવે કે, આ મતની માન્યતા કેટલી ઉપરની વાતનું સમર્થન કરનાર કાનજીસ્વામી ઉન્માર્ગપષક છે. ઉપર જે વાત અમે ટાંકી છે એ જ તે શું પણ જે કઈ મત, પંથ કે વાડો હોય તે વાતની માન્યતાવાળા સેનગઢવાસી કાનજી સ્વામીનો જૈન શાસનના પરમ પવિત્ર એવા ગણધર દેવોની મત છે કે, જે વીતરાગના શાસનની અમૃતમય ક્રિયા- વાણીસ્વરૂપ આગમો ઉપર પગ મૂકી પોતાની સ્વછંદી ઓન મુક્તિમાર્ગની કારણતામાં વિરોધ કરી એકાંશી માન્યતા પ્રવર્તાવનાર છે. જૈનશાસનના પરમ પવિત્ર અને એકદેશીય પ્રભુશાસનની માન્યતાને સર્વાશી એવા ભગવતી સૂત્રના આઠમા શતકના છઠ્ઠા ઉદ્દેશામાં
