________________
૧૦૪ ] ભગવાન ગૌતમસ્વામીજી મહારાજ ભગવાન મહાવીર નથી; પણ આત્મા પોતાના સ્વરૂપની વિચારણા કરતે મહારાજાને પૂછે છે કે, ભગવાન ! સમોવાસાર થકે પિતાને શુભરાગ એની મેળાએજ પલાયન કરે છે. # મરે ત વં સમvi વા મા વ #g દૃષ્ટાંત દ્રાષ્ટાંતિકની યોજનામાં અહીં પેટનો મળ કળા અrgiણામણા કલ્લાને આત્માના અશુભ રાગના સ્થાને છે. પેટમાં રહેલ એરમાહ્ય કિ ગતિ? ભગવાન સ્વમુખે જવાબ ડીઉં એ આત્માના શુભરાગને સ્થાને છે અને સંપૂર્ણ આપે છે કે, જોયા ! નિશાન પર મળશુદ્ધિ એ આત્માના શુદ્ધ સ્વરૂપના સ્થાને છે. વીતनथ्थीय से पापे कम्मे कजति
રાગના શાસનમાં પુણ્યનો નાશ કરવા માટે અમુક | ભાવાર્થ-ભગવન! સુવીહિત સાધને કાસુ અને ચિંતવન કરવું કે અમુક ધર્મ કરો એવું વિધાન કેાઈ. ક૯ય એવાં અશન, પાન, ખાદ્ય અને સ્વાદ વહો- 4કાણું નથી પણ પાવા wrom નિથાળ રાવનારને શું લાભ થાય ?
જેવાં વિધાને તો ઠામ ઠામ મળી આવે છે. - ભગવાન સ્વમુખે ફરમાવે છે કે, ગૌતમ! એકાંતે વિશેષમાં, સોનગઢવાસી કાનજીસ્વામીજી જે સમયનિર્જરા થાય પણ તેને પાપકર્મ ન લાગે. અહીં સારનું વાંચન કરી, શુભરાગ પણ પરચીજ છે એમ ભગવન પુણ્યબંધ નહિ ફરમાવતાં કર્મ નિજર ફર- કહી અને મુક્તિમાં અકારણ તરીકે ઓળખાવે છે. માને છે એથી સિદ્ધ થાય છે કે, શભ રાગથી એકાંતે એ સમયસારના કર્તા સમર્થે વિદ્વાન દિગંબરાચાર્યો શુભકર્મને બંધ જ થાય એવું નથી; પણ અશુભ શ્રીમાન કુંદકુંદાચાર્ય છે. તેઓએ સમયસાર નામના કર્મની નિર્જરા પણ થઈ શકે છે. તે પોતાના બનાવેલા ગ્રંથમાં શુદ્ધનયની માન્યતાનું
શુભરાગ એ મુક્તિની પ્રાપ્તિમાં કે અત્યાના પ્રતિપાદન કર્યું છે. જૈનશાસનનો એ નિયમ છે કે, ગુણો પ્રગટ કરવામાં લેશમાત્ર પણ સહાયક ન હોય એક નયનું નિરૂપણ ચાલતું હોય ત્યારે બીજા નોની તે જ્ઞાનીઓએ ઠામ ઠામ અશુભ કે અશુભરાગથી બિલ ઉપલા કરવા
બિકુલ ઉપેક્ષા કરવામાં આવે છે. જે એમ ન હોય પેદા થએલ એવાં અશુભકમને, ઉચ્છેદ કરવાનું તો તેજ આચાય છે
તે તેજ આચાર્ય પોતાના બનાવેલા પ્રવચનસાર ફરમાવ્યું ન હોય. અનંત કાળથી અર્થથી અને શબ્દથી નામના ગ્રંથમાં ચારિત્રચારના અધિકારમાં શુભરાગની શાશ્વતરૂપે વિદ્યમાન એવા નમસ્કાર મહામંત્રમાં પણ પણ મહત્તા કેમ કે ? તેઓશ્રી ચારિત્રાચારના રકા રનો એમ કહેલ છે પણ દw. અધિકારમાં સંયમના મૂલ ગુણની પ્રતિપાદન કરcuખાસ સ ભાસપૂળાકળો એમ કહેલ નારી આઠમી અને નવમી ગાથામાં ફરમાવે છે કેનથી. અર્થાત નમસ્કાર મહામંત્ર એ સઘળાં પાપને યથાયો , ટોરાવરથરમહi, નાશ કરનાર છે એમ સુચવી સર્વ અશુભનો ઉચ્છેદ લિલિથાનાંતા દરિયા ૪, કરવાનું કહ્યું છે, પણ શુભાશુભ ઉભયને ઉચ્છેદ કર- વિઘણુ મુકુળ સમrળ વિપુvor વાનું કહ્યું નથી. જૈનશાસનને સિદ્ધાંત છે કે, શુભ તેનુ ઘમરો તમને વોટ્ટાથનો દોર રાગ આત્મામાં ત્યાં સુધી જ રહે છે કે, જ્યાં સુધી અશુભ ભાવાર્થ-પાંચ મહાવ્રત, પાંચ સમીતિ, પાંચ રાગનો અંશ પણ બેઠા હોય. જ્યારે અશુભરાગ સર્વ ઇદ્રિવને નિરોધ, કેશનો લોચ, આવશ્યક, દિગંબર અંશે ચાલ્યો જાય છે ત્યારે શુભરાગને કાઢવા માટે અવસ્થા, (વસ્ત્રવિહિન અવસ્થા) સ્નાન રહિત રહેવું, પ્રયત્ન કરવો પડતો નથી. મળ કાઢવા માટે એરંડીયું ભૂમિપર શયન, દાંત સાફ નહિ કરવા તે, ઉભાં ઉભા પીનારને મળશુદ્ધિ થયા પછી એરંડીઉં કાઢવા માટે ભોજન કરવું અને એકવાર ભોજન કરવું. શ્રમણોના શું નવું એરંડીઉં લેવું પડે છે ખરું કે? જેમ ત્યાં આ ૨૮ મૂલ ગુણો વીતરાગદેવે કહેલા છે. આ ગુણોમાં
એરડીયાને કાઢવા બીજું, એરંડીઉં લેવું પડતું નથી, પ્રમાદી બનનાર મુનિના સંયમને છેદ કરો અને -તેમ અહીં શુભરામને કાઢવા, નવા શુભરાગની જરૂર પુનઃ તેને સંયમમાં સ્થાપન કરો.
