________________
૪૮ મિનિટ
૧ કલાક
એક પ્રહર ૪ પ્રહર
૧૨ કલાક
૨૪ કલાક
૬૦ કી
૧ દિવસ
૬ રાત્રિ
૧૫ દિવસ
૩૦ દિવસ
૨ મહિના
=
૬ મહિના
૬ મહિના
૧૨ મહિના
=
=
૪ પ્રહર
૧ અહારાત્રિ
૧ અહોરાત્ર
૪ પ્રહર
૪ પ્રહર
એટલે ૩૦ ઘડીનો દિવસ તથા ૩૦ દીની રાત્રિ એમ ૬૦ ઘડી એક આખા દિવસમાં પસાર થાય છે. દિવસ મોટો હોય તો રાત્રિ નાની અને રાત્રિ મોટી હોય તો દિવસ નાનો એમ ક્રમવાર સમજવું.
૭ દિવસ
એક સપ્તાહ (અઠવાડીયું) એક પખવાડીયું
૧ માસ. ૧ મહિનો
=
=
=
૨ ઘડી
૨ થી
=
૩ કલાક
૩૦ ઘડી
=
=
=
=
૫ વરસ
અસંખ્યાતા વરસ ૧ યોજન
૧ ગાઉં
દસ કોટાકોરી પોપમ =
૫ ફ્લાંગ ૮ કિલોમીટર
૧તુ
૧ અયન. દક્ષિણાયન
૧ અયન ઉત્તરાયન
૧ વરસ
૧ યુગ
૧ પલ્યોપમ
૪ ગાઉ
૨ માઇલ
૧ સાગરોપમ.
૧ માઇલ
પાંચ માઇલ
પલ્યોપમ - સાગરોપમનું વર્ણન
એક હજાર યોજન લાંબો, પહોળો અને ઉંડો એક પ્યાલો બનાવવો એ પ્યાલમાં યુગલિક ક્ષેત્રને વિષે એટલે ૩૦ અકર્મભૂમિને વિષે તથા ૫૬ અંતર દ્વીપને વિષે સાત દિવસમાં જેટલા યુગલિયા મનુષ્યો ઉત્પન્ન થયેલ હોય તેઓના માથાના વાળ કાપીને લાવવાના તે એક એક વાળના અસંખ્યાતા અસંખ્યાતા ટૂકડા કરવાના અને તે ટૂકડાઓથી પ્યાલો ભરવાનો. એ પ્યાલો એવી રીતે ઠાંસી ઠાંસીને ભરવાનો કે તેમાં જરાય જગ્યા રહે નહિ એ પ્યાલો સંપૂર્ણ ભરાઇ જાય ત્યારે તેમાં રહેલા વાળો પાણીથી ભીંજાય નહિ, અગ્નિથી બળે નહિ તથા ચર્તીનું આખું સૈન્ય તેના ઉપરથી પસાર થાય તો જરાય હલાય નહિ એ રીતે પ્યાલો સંપૂર્ણ ભરવાનો હોય છે.
અહીં યુગલિયા મનુષ્યોના વાળ લેવાના એટલા માટે કહેલા છે કે એમના વાળ જેટલા મોટા હોય છે. એવા બીજા કોઇ મનુષ્યના વાળ મોટા હોતા નથી. એ જીવો જન્મ્યા પછી ૪૯ દિવસમાં જ પોતાની જેટલી કાયા થવાની હોય તેટલી કાયા બની જાય છે એટલે કે એક ગાઉ યાવત ત્રણ ગાઉની કાયા થઇ જાય છે. એ ૪૯-૬૪ કે ૬ દિવસ સુધી એ જીવોનો વ્યવહાર ભાઇ વ્હેન રૂપે હોય અને પછી પતિ પત્ની રૂપે વ્યવહાર
Page 73 of 78
