Jain_Satyaprakash 1950 02

Author(s): Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad

Page 17

અંક પ ] જૈનધર્મ આપણને શું શીખવે છે
૧૧૯ વગેરે સ્વીકારી આત્મિક વિકાસની પ્રગતિમાં આત્માના ઉત્થાનમાં આગળને આગળ વધવું, જીવનશુદ્ધિ, સદાચાર, સંતોષ, અકલુષ્ય અમાન, અમાયી, અભીવૃત્તિ રાખવી.
આથી આગળ વધતાં આશ્રવઠારને બંધ કરી સંવરમાગ સ્વીકારી નિજાને પંથે ચાલવું.
આ બધા સંયમપંથે સંચરવાના વિવિધ માર્ગો છે. ચારિત્રને માર્ગ આત્મશુદ્ધિને માર્ગ છે, ચારિત્રનું ફલ મુક્તિ છે.
તપ : બાહ્ય અને આત્યંતર તપ આત્મશુદ્ધિ માટે છે. “ઈચ્છાનરાધ” તપ છે. તપથી–ક્ષમા અને શાંતિપૂર્વકના તપથી હૃદયની શુદ્ધિ, શાંતિ અને સમભાવપૂર્વક કરેલું તપ ઘેર કર્મોના નાશનું પરમ સાધન બને છે.
જૈનધર્મ એની અપૂર્વ અહિંસા, અનેકાન્તવાદ અને અપરિગ્રહવાદથી આપણું જીવનમાં દિવ્યદાઇનું દાન કરે છે. જેમણે જૈનધર્મની આ વાદત્રયી જાણ તેમણે જૈનધર્મને આત્મા ઓળખે છે.
જૈનધર્મની અહિંસા એ કાયરની અહિસા નથી. જૈનધર્મની અહિંસા કઈ શરમરૂપ નથી. જૈનધર્મની અહિંસા માત્ર સમયપૂરતી તકવાદપૂરતી જ નથી. તેમજ જૈનધર્મની અહિંસા વેવલીયે નથી.
જૈનધર્મની અહિંસા શરીરની, મહાન સત્વશાલીઓની અને પ્રચંડ શક્તિશાલીઓની અહિંસા છે.
જૈનધર્મની અહિંસા કોઈને ડરાવવા, સ્વાર્થ સાધવા, કોઈને નમાવવા માટે શરૂપ નથી. તેમજ હઠ, વાસના, તમાદ કરવા કે બલાત્કાર પણ બીજાને થકવવાના શરૂપ નથી.
વળી અત્યારે ખપપૂરતી અહિંસા વાપરે, શાંત રહે, મૌન રહે એમ પણ નથી. અને અહિંસાથી કાયર થાય, નમાલો થાય કે સત્ત્વહીન થાય એમ પણ નથી,
અનેકાન્તવાદમાં : આયે સાચું; તેયે સાચું, એમ પણ નથીએમાં શંકા, અનિશ્ચિતતા કે સંયમ પણ નથી માત્ર દરેક વસ્તુ સમચિત્તપૂર્વક જુદી જુદી અપેક્ષા, જુદાં જુદાં દષ્ટબિન્દુથી જે જેવા–દેખાય તે રજુ કરે તે અનેકાન્તવાદ. આ અનેકાન્તવાદ સમજવા ઈચ્છનારે સસનય અને સપ્તભંગી પણ સમજવાં જ જોઈએ.
અપરિગ્રહવાદ અમારી સંસારિક વિષ પ્રતિની આસક્તિ-મમતા છોડવાનું તે કહે છે. અપરિગ્રહી સદા સંતોષી અને સુખી હોય છે. જેટલી અનાસક્તિ અમમત્વ, ગૃષ્નતાને અભાવ–અહં અને મમ જેટલાં ઓછી તેટલે અપરિગ્રહવાદ વધુ સુંદર. .
અન્તમાં જૈનધર્મ છવનકલહમાંથી મુક્ત થવાને માર્ગ ચીંધે છે. આધિ, વ્યાધિને ઉપાધિમાંથી મુક્ત થઈ શુદ્ધ, બુદ્ધ અને મુક્ત થવાને સરલ માર્ગ ઉપદેશે છે.
સર્વ છે સાથે સમભાવ રાખી રામષની પરિણતિ અલ્પ કરી તમે વીતરાગતાના માર્ગે આગળ વધે એમ જૈનધર્મ શીખવે છે.
આજના કલયુગમાં સાચી શાંતિનું દર્શન જૈનધર્મ કરાવે છે. મિત્તિ જે હagg. मा कार्षीत् कोऽपि पापानि, शिवमस्तु जगतः सने ब्रह्मलोकस्य शान्तिर्भवतु से જૈનધર્મ આપણને શીખવે છે. જેનધર્મના ઉપાસકે અહિંસા અને શાંતિના ભક્તો જૈનધર્મની આ શીખ જીવનમાં ઉતારે એ જ શુભેચ્છા. [ મૂળ લેખક : પ્રો. સીજે. મિથ]