Jain Dharm Prakash 1966 Pustak 082 Ank 06 07

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 4

雞雞的症
શ્રી વર્લ્ડ માન–મહાવીર
મણકા ૨ જો : : લેખાંક : ૧૫
લેખક : સ્વ. મેાતીચંદ ગિરધરલાલ કાપડિયા (મૌક્તિક)
પુત્રા માબાપની ઈચ્છાને માન આપતા અને પરણ્યા એટલે પ્યારા એસ જ ગણી તે સ્ત્રી સાથે પત્ની તરીકેનું વર્તન પ્રેમથી કરતા અને એ રીતે સંસાર નભતા. તે યુગ ભાવનાના હતા અને પુત્રની સ્વતંત્રતામાં તે યુગ માનતા જ નહોતા. આપણે તે યુગની વાત કરીએ છીએ કે જે યુગમાં વિવાહ સંબંધ માબાપે। જ કરતા અથવા તેને કરવાની પેાતાની ફરજ જ સમજતા હતા.
કુટુંબ
અત્યારે જે પ્રેમલગ્ન થાય છે તેમાં પુત્રની ઇચ્છા જ કામ કરે છે, તેવું આ યુગમાં નહાતુ અને પુત્રની ચ્છિા પણ માબાપ તેમના લગ્નસંબધ જોડી આપે તેવી હતી અને તે જ યેાગ્ય સબંધ કરશે એવી પુત્રને ખાતરી હતી અત્યારે જે અમુક સમય (વખત) માટે લગ્ન થાય છે તે વાતનું તે સમયમાં સ્થાન જ નહેતુ અને માબાપની પસંદગીને જ તે યુગમાં સ્થાન અપાતું,
વધમાન મહાવીર તે એ બાબતમાં મક્કમ હતા,
અને તેવા પ્રકારની પેાતાની ભાવના તેમણે મિત્રો
અનેકવાર જણાવી હતી, પણ માબાપ જીવતા હોય ત્યાં સુધી તેમની ઈચ્છાને માન આપવું તે પેાતાના પુત્ર પણ સમજતા હતા અને તે ઈચ્છાને બસબર અનુરૂપ વન ચલાવી રહ્યા હતા. એ વડીલ માબાપને દરરોજ નમન કરતા અને તેની હાજરીમાં અત્યંત વિવેકથી વર્તાતા હતા. જો કે તે રમત વખતે રમત કરતા હતા, પણ રાજવહીવટ ઘણા સંભાળભરી રીતે કરતા હતા અને તેવે વખતે તેમની ગ ંભીરતા અને દીર્ઘદૃષ્ટિ પિતાને ખૂબ આકર્ષક લાગતી અને ત્રિશલારાણી પ્રત્યે એ સંબંધી વાત અતિ ગૌરવથી એકાંતમાં કરતા હતા.
ત્રિશલારાણીની ચિંતા પુત્રના સબંધ
કન્યા સાથે કરી દેવાની હતી અને પુત્રની ઈચ્છા જાણતા હતાં, છતાં આખરે તે સંસારી હતા અને લગ્ન થયા પછી બધાં સારાં વાનાં થઇ આવશે એવા સારા અભિપ્રાય ધરાવતા હતાં અને તે વાત પણ તે યુગની માન્યતા અનુસાર આ સ્વતંત્રતાના યુગમાં માબાપની આ ફરજના સપૂછ્યું` ખ્યાલ ન આવે પણ માહથી કરેલ અનેક લગ્નનાં પિરણામે જોતાં એ વાત પણ વિચારવા જેવી છે એમ તેા સહૃદય માણસને લાગ્યા વગર નહિ રહે. બાકી તા યુગે યુગે વિચારમાં પરિવર્તીન થયા જ કરે છે અને કેટલીકવાર સારાને નામે ખાટા કે ભળતાજ રિવાજો અમુક જમાનામાં દાખલ થઈ જાય છે. રિવાજ સારા છે કે ખરાબ છે તેની તુલના કરનાર અવલોકનકાર માટે આ નવું ક્ષેત્ર ઉધડે છે અને તેમાંના કોઇક જ રિવાજોની શુભાશુભતાના કસ કાઢનાર નીકળે છે.
ભાતાપિતાનુ મન તા મહાવીર-વજ્ઞાનને યોગ્ય કન્યા સાથે વિવાહ–સંબંધ કરી નાખવાનું જ હતું
અને તેવા વખતમાં એક યોગ બની ગયા. અહીં આ સબધમાં જણાવવુ પડે છે કે મહાવીરના લગ્ન થયા જ નથી એમ આપણા દિગ ંબર ભાઇ કહે છે. તેઓ કહે છે કે તેમનાથ અને મલ્લીનાથની માફક મહાવીર કુંવારા રહ્યા, પણ આવશ્યક નિયુક્તિ અને કલ્પસૂત્રના એટલે શ્વેતાંબર મત પ્રમાણે તે મહાવીર જરૂર પરણ્યા હતા અને આપણે તે ધારણે આ વાત અહીં કરી રહ્યા છીએ. પણ આ બાઋતમાં અને ગસક્રમણની બાબતમાં દિગ ંબર ભાઇ અને શ્વેતાંબર ભાઇઓને મતફેર છે એ અત્ર નાંધવુ ચાગ્ય છે. એ વાત ગમે તેમ હા, પણ આપણે તેા શ્વેતાંખર મતાનુસાર આ હકીકતે કેવુ રૂપ લીધું તેની સંભાવના કરીએ. તે રીતે આગળ વધવામાં એક લાભ સંસાર કેમ ચલાવવા તેને અંગે પણ કેટલીક
સારી ===( ૫ )