________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સંધવી જગજીવન પોપટલાલ
(પંડીતજી)ની ટૂંકી જીવન ઝરમર
૪૮ - -
-
રિકી સરકાર કે કાકા ને છોકડ રક
કાર: દવા ૪ : કારણ કે, હજી *
છે. આજકાલ : છે, ન કે કોઈ
કે
E - ડાયરી ના 8 ક કરે છે થાય છે. એક છે
ર્થીઓને તેમના વર્ગોમાં ચાલતા સંસ્કૃત પાઠય પુસ્તકે તેઓ શીખવતા હતા. અઠવાડીયાને એક દિવસ અર્ધ માગધી ભાષા અને અઠવાડીયાને એક દિવસ ધાર્મિક ગ્રંથો જેવાં કે જ્ઞાનસાર ગૌતમકુલક જૈન અને જૈનેતર વિદ્યાર્થીઓને શીખવતા હતા. તેમની શિક્ષણ પદ્ધતિને લીધે દરેક વર્ગમાં જૈન અને જૈનેતર આશરે ચાલીશ વિદ્યાર્થીઓ શીખતા હતા. તે વિદ્યા
થઓમાંના લગભગ બધા S. . C.માં સારા માર્કસ ૫ડીતજીને જન્મ ઈ. સ. ૧૮૯૬માં પાલીતાણા મેળવી પાસ થતા હતા, પાસે આવેલ “જેસર ગામમાં થયો હતો. પૂર્વ વિદ્યાર્થીઓ પુસ્તકના કીડા ન બને અને તેમને જન્મના સંસ્કારને લીધે સંસ્કૃત અને અર્ધમાગધી ઉત્તમ સાહિત્યના વાંચન પ્રત્યે રૂચી થાય તે ભાષાઓને અભ્યાસ કરવા પૂજ્ય વિજયધર્મસૂરી માટે તેમણે એક પુસ્તકાલયની ચેજના કરી કે જેમાં શ્વરજીએ સ્થાપેલ બનારસ સંસ્કૃત પાડશાળામાં નવ અત્યારે લગભગ એક હજાર પુસ્તક છે. ઘણુ વિદ્યાવર્ષ સુધી રહી તેઓએ અભ્યાસ કર્યો હતો. વળી. ર્થીઓ આ લાયબ્રેરીમાંથી પુરત ઇસ્યુ કરી. વાંચતા તેઓએ વ્યાકરણતીર્થની પદવી મેળવી હતી. તેઓ હતા, આ રીતે તેમણે વિદ્યાર્થીઓમાં શિષ્ટ વાંચનને શ્રી વિજયજી ધર્મ સૂરીશ્વજીની સાથે વિહારમાં બહાર ફેલાવે કર્યો હતો. વળી કઈ કઈવખત વિદ્યાર્થીઓને અને બેંગાલ પ્રાંતમાં બે વર્ષ ર્યા હતા. શરીરની તંદુરસ્તી સુધારવા માટે કસરત કરવા અને
શરૂઆતમાં તેઓ મુંબઈમાં એક ગૃહસ્થને ત્યાં ફુલબેલ ક્રિકેટ જેવી રમતો અવા ઉદેશ આપતા હતા. ધાર્મિક શિક્ષક તરીકે રહ્યા હતા એકાદ વર્ષ પછી વિદ્યાર્થીઓમાં વસ્તૃત્વશક્તિ ખીલે તે માટે તેઓ ભાવનગર આવ્યા અને શ્રી જૈન ધર્મ પ્રસારક તેમણે શ્રી વિજય ધર્મ પ્રકાશક સભા સ્થાપી હતી. સભા તરફથી ચાલતી સંસ્કૃત પાઠશાળાના વર્ગોમાં આ સભામાં તેમના પ્રમુખરથાન નીચે વિદ્યાથીએ, સંસ્કૃત શિક્ષક તરીકેની નોકરી તેઓએ સ્વીકારી બે ધાર્મિક રાજકીય ચર્ચાઓ ચર્ચતા હતા. વર્ષ પછી તે ગ્વાલીયર પાસે આવેલ શીવપુરની વિદ્યાથીઓમાં ગુરુ પ્રત્યે વિનય અને માને ઉત્પન્ન પાઠશાળામાં સંસ્કૃત શિક્ષક તરીકે ગયા હતા પણ થાય તે માટે તેમજ તેમના તરફ ભક્તિ કરવાના હેતુથી એકાદ વર્ષ પછી ફરીવાર તેઓ ભાવનગર આવ્યા વિદ્યાથીઓ ગુરૂપૂર્ણિમાને દિવસ ઉજવતા હતા. તે અને જીવન પર્યંત તેમણે સંસ્કૃત શિક્ષક તરીકે દિવસે બહારના વિદ્વાનને ભાષણ કરવા માટે આમંત્રણ નેકરી કરી.
આપવામાં આવતું હતું. આ દિવસે વિદ્યાર્થીઓ શ્રી જૈન ધર્મ પ્રસારક સભા અને શ્રી ગંભીર- સંગીત અને ભાવ વગેરેના કાર્યોમાં રસપૂર્વક વિજયજી પાઠશાળાના આશ્રય નીચે ચાલતા સંસ્કૃત ભાગ લેતા હતા. છેવટે “light refreshments” વર્ગોમાં નવ, દશ અને અગ્યારમા ધોરણના વિદ્યાને લઈ વિદ્યાર્થી ઓ છૂટા પડતા.
-~(૫૯)
For Private And Personal Use Only
