Jain Dharm Prakash 1964 Pustak 080 Ank 12

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 7

ધબક વનસ
સતપુરૂષો કેવા હોય ? ધ
વિશ્વના
લેખક-સાહિત્યચંદ્ર બાલચંદ હીરાચંદ, માલેગામ
જગતમાં માણુસા તે ઘણાએ હાય છે, તેમાંતા મોટા ભાગ સ્વાર્થ પ્રેરિત કામ કરવામાં પેાતાનુ જીવન સમાપ્ત કરે છે. પેાતાના સ્વાર્થ સાધતા કાને કાંઈ નુકસાન થાય છે કે કેમ તેની તેમનેદરકાર હોતી નથી. એમનું મુખ્ય ધ્યેય કે સાધ્યબિંદુ તા પેાતાની સુખસગવડ અને ઐહિક લાભમાં સમાએલું હાય છે. તે માટે તે! તે બીજાને ગમે તેવુ નુકસાન થતું હોય પણ તેને તેની પરવા હતી નથી. તે પેાતાના સ્વાર્થ સાધતા મીજાને પારાવાર દુ:ખની ખાઈમાં પણ ગબડાવી દેવા ચુકતા નથી.
જેમ સ્વાર્થલાલુપ માણસો હોય છે. તેમ સ્વાનિરપેક્ષ એવા માણસાના પણ એક વ હાય છે. તેઓ પેાતાના હિત કરતા પારકાના હિતને જ આગળ ધરતા હોય છે. એટલુ જ નહીં પણ બીજાના હિત માટે પેાતાનુ` જીવન પણ જોખમમાં મૂકી દેતા પણ અચકાતા નથી. જેમ ઝાડા પેાતાના માથે તડકા સહન કરીને પણ તેમના સહવાસમાં આવનારને શીતળ છાયા જ આપે છે. તેમની છાયામાં આવી બેસનારા ક્રાણુ છે તેના ઝાડ વિચાર કરતુ નથી ભલે કાઇ ચાર પેાતાની છાયામાં આવી બેસે કે કાઇ સંત મહાત્મા આવી ઍસે. તેનેે તેા શીતળ છાયા આપવાનું જાણે વ્રત જ લીધેલુ હાય છે. ભલે દેષ્ઠ યાગી આવે કે ભોગી આવે એને શાંતિ આપવામાં ઝાડ જરા પણ સાચ કરતું નથી. એવી વૃત્તિ સત્પુરુષોની ઢાય છે. કાને એમની પાસેથી પીડા થાય જ નહીં, એવા એમને પ્રકૃતિજન્મ સ્વભાવ જ ઘડાએલેા હોય છે. ઝાડને કાઈ આવી થડમાં પાણી રેડે છે અને એને પ્રફુલ્લિત કરે કે કાઈ આવી એને પત્થરા મારે તેમાં એ ભેદ કરતુ નથી. એવા હેાય છે. સત્પુરુષા ! બીજાઓનુ
ભલું કરવું એ એમને સ્વભાવ જ એની ગયેલા હોય છે. ઉલટા જે પત્થરા મારે તેમને તે ફળ આપે છે. સજ્જન પુરુષાનો જન્મ જ પરાપકાર કરવાના હોય છે. કાઈ આવીને એમને સમજાવે કે, જેના ઉપર તમે ઉપકાર કરવા બેઠા છે. તે મહા અધમ અને નીચ માણસ છે. માટે તમારે ઉપકાર કરતા પહેલા જરા વિચાર કરવા જોઇએ. અને આવા દુષ્ટ ઉપર ઉપકાર નહીં કરવેા જેએ. સત્પુરુષ એને જવાબ એવેશ આપે છે કે, એના સ્વભાવ વિશેષ ઉપરથી તમે એને દુષ્ટ, અધમ વિગેરે કહા છો. કારણ એ પેાતાનું નીચ કા મૂકી દેતા નથી ત્યારે મારે પાતાના સ્વભાવ શા માટે મૂકી દેવા જોઇએ ? શુ હું પણ એની પેઠે જ નહીં કરવા લાયક કામા કરતા રહું ? તમે તે તેને દુર્જન કહા છે, અને મને સજ્જન કહેા છે. પણ જો હું એની પેઠે જ કરવા માંડુ” તા તમે મને પણ દુર્જન જ કહેવાના ને? ત્યારે દુર્જન શા માટે ગણુાવવું ?
માતા પેાતાના બાળકા માટે પ્રેમ, વાત્સલ્ય, કરુણા વિગેરે ગુણા ધરાવે છે. એનું કારણ શું હાઇ શકે? કહેવું પડશે કે, માતાને એ સ્વભાવ જ થઈ પડેલા હાય છે. બાળકનું હિત કરવું એ એને જન્મજાત ગુણુ હાય છે. તેમ બીજાનું ભલુ કરવું એ સપુરુષોના સ્વભાવ બની ગયેલા હોય છે. એ શી રીતે પલટાઈ જાય ? જગતમાં કુપુત્રા જેવામાં આવે છે. પણ કુમાતા તપાસ કરતા પણ મળી આવતી નથી કારણુ કુમાતા થવાનો માતાના સ્વભાવ જ હોતા નથી, અગ્નિ પેાતાના બળવાના સ્વભાવ
મૂકી શકતા નથી તેમ પાણી પેાતાનાં શીતળતા કરવાના સ્વભાવ પણ મૂકી ન શકે ! પ્રભુ પાર્શ્વનાથ ભગવંતને પીડા કરવામાં કમઠારે પાધ્રુવાળી જોયું
( ૧૦૫ )